Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 stycznia 2013 r.

Sąd Rejonowy w Zgorzelcu Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Justyna Szczyrba

Protokolant: Dagmara Nieścierowicz

na rozprawie po rozpoznaniu w dniu 10 stycznia 2013 r. w Zgorzelcu sprawy

z powództwa Agencji Nieruchomości Rolnej Oddziału Terenowego we W.

przeciwko M. W.

o wydanie nieruchomości

utrzymuje w całości w mocy wyrok zaoczny Sądu Rejonowego w Zgorzelcu z dnia 18 września 2012 r.

Sygn. akt I C 794/12

UZASADNIENIE

W dniu 10 lipca 2012 r. powódka Agencja Nieruchomości Rolnych Oddział Terenowy we W. wniosła do tutejszego Sądu pozew przeciwko pozwanej M. W. o wydanie nieruchomości rolnej, stanowiącej jej własność, położonej na terenie Gminy B., działki nr (...) o pow. 9,3517 ha. Jednocześnie wniosła o zasądzenie zwrotu kosztów procesu wraz z kosztami zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu wskazała, że w dniu 17.01.2008 r. strony zawarły umowę dzierżawy nr (...), której przedmiotem była nieruchomość opisana powyżej. Umowa była zawarta na okres do 30.09.2012 r., ale z dniem 18.04.2012 r. została rozwiązana na podstawie § 17 ust. 3 w zw. z § 5 ust. 1 umowy z uwagi na brak użytkowania gruntów, a pozwana dotychczas nie wydała przedmiotu dzierżawy.

Wyrokiem zaocznym z dnia 18.09.2012 r. Sąd uwzględnił powództwo w całości. (k.28).

Pozwana w sprzeciwie od wyroku zaocznego (k. 33-34) wniosła o uchylenie tego wyroku i oddalenie powództwa oraz o zwrot kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Podniosła, że w piśmie z dnia 18.04.2012 r. skierowanym do powódki wyjaśniła, iż dzierżawione grunty były użytkowane w sposób prawidłowy i złożyła powódce ofertę zakupu dzierżawionej nieruchomości. Wskazała, że dzierżawione grunty stanowiły nieużytki zielone na których było wypasane bydło, a te grunty które nie nadawały się do wypasu były koszone. W związku z tym zaprzeczyła, aby zostały spełnione przesłanki z § 17 ust. 3 umowy łączącej strony.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Na podstawie umowy dzierżawy nr (...) z dnia 17 stycznia 2008 r. Agencja Nieruchomości Rolnych oddała pozwanej w dzierżawę nieruchomość rolną w granicach działki nr (...), obręb III miasta B., AM - 16 o pow. 9,3517 ha, w tym 6,2673 ha gruntów rolnych, 2,0859 ha łąk i 0,9985 ha gruntów zakrzewionych. Umowa została zawarta na okres do dnia 30.09.2012 r., przy czym umowa mogła zostać przedłużona na dalszy okres, pod warunkiem że którakolwiek ze stron najpóźniej na trzy miesiące przed upływem terminu wystąpiłaby z wnioskiem o przedłużenie umowy i strony uzgodniłyby istotne jej postanowienia. Zgodnie z § 5 ust. 1 umowy dzierżawca zobowiązał się używać przedmiot dzierżawy zgodnie z zasadami prawidłowej gospodarki w celu wykonania na nim działalności gospodarczej i nie mógł zmieniać przeznaczenia części lub całości przedmiotu dzierżawy bez zgody wydzierżawiającego wyrażonej na piśmie. W przypadku naruszenia powyższego obowiązku – wydzierżawiającemu zostało przyznane uprawnienie do rozwiązania umowy przez jednostronne oświadczenie woli ze skutkiem natychmiastowym, zaś w razie rozwiązania umowy dzierżawca zobowiązał się wydać nieruchomość powódce w terminie jednego miesiąca od daty doręczenia pisemnego wezwania do wydania nieruchomości. (§ 17 ust. 3 i 6 umowy). (umowa z aneksem i protokołem zdawczo – odbiorczym k. 10 – 14)

Pracownik powódki J. K. w dniu 20.03.2012 r. przeprowadził lustrację dzierżawionej nieruchomości i stwierdził, że grunty nie są użytkowane rolniczo, są zaniedbane, porośnięte starą trawą o wysokości 40 cm, chwastami i samosiewami brzozy, mającej około 3 lat. Lustracja została ponowiona w dniu 28.05.2012 r. Na nieruchomości brak było śladów wypasu zwierząt, nie było śladów zagrody dla nich czy też pozostałości odchodów. Trawa była niekoszona. (karta lustracji, protokół i zdjęcia nieruchomości k. 15 – 19, k. 56, notatka służbowa k.20, zeznania świadka J. K. k.69 verte)

Pismem z dnia 18.04.2012 r. doręczonym pozwanej 02.05.2012 r. powódka rozwiązała z pozwaną umowę dzierżawy ze skutkiem natychmiastowym z uwagi na to, że nieruchomość nie była użytkowana zgodnie z zasadami prawidłowej gospodarki rolnej. Jednocześnie wezwała pozwaną do wydania przedmiotu dzierżawy w dniu 28.05.2012 r. i sporządzenia protokołu zdawczo – odbiorczego, ale wezwania te pozostały bezskuteczne (pismo z dnia 18.04.2012 r. wraz z dowodem doręczenia wezwania k. 21, 22, przesłuchanie pozwanej k.70).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów, zdjęć, zeznań świadka J. K. oraz częściowo przesłuchania pozwanej. Sąd uznał zeznania świadka za logiczne, spójne i wiarygodne, korespondujące z dokumentami i fotografiami dołączonymi do akt. Zdjęcia wykonane przez świadka podczas lustracji jednoznacznie wskazują, że grunt był zaniedbany i nieuprawiany rolniczo i dotyczyło to nie tylko gruntów podmokłych. Zeznania pozwanej były niewiarygodne, gdyż nie były poparte żadnymi innymi dowodami, a ponadto jest nieprawdopodobne, że pozwana sama dokonywała wypasu 109 krów na powierzchni około 300 ha, nie korzystając z pomocy osób trzecich. Pozwana zaprzeczyła, że zdjęcia dołączone do pozwu dotyczyły przedmiotowej nieruchomości, ale zrobiła to dopiero na rozprawie w dniu 10.01.2013 r., a w sprzeciwie od wyroku zaocznego nie kwestionowała powyższej okoliczności, twierdząc jedynie że część nieruchomości jest podmokła i dlatego nie mogła być koszona, co spowodowało że zarosła samosiejkami brzozy.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jako uzasadnione, należało uwzględnić w całości.

Roszczenie o wydanie rzeczy po zakończeniu stosunku prawnego, na podstawie którego została ona wydana innej osobie, właściciel może oprzeć zarówno na podstawie przepisów regulujących ten stosunek prawny, jak też na podstawie przepisów o ochronie własności. Jak się przyjmuje, roszczenia te nie konkurują ze sobą, a uzupełniają się wzajemnie. Jednakże w związku z tym, że okoliczności naprowadzone w pozwie niedwuznacznie wskazywały na to, że powódka domaga się wydania nieruchomości w związku z rozwiązaniem umowy dzierżawy, właściwej podstawy prawnej roszczenia procesowego należało poszukiwać w przepisach regulujących tę umowę, dotyczących zwłaszcza obowiązku wydania przedmiotu umowy po jej wygaśnięciu. Podobnie wskazywał Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z 22.06.2004 r. sygn. IV CK 463/03, podkreślając, iż roszczenie zwrotu przedmiotu dzierżawy po zakończeniu dzierżawy wynika z umowy dzierżawy, a nie z prawa własności.

Zgodnie z treścią art. 705 k.c. po zakończeniu dzierżawy, dzierżawca obowiązany jest zwrócić przedmiot dzierżawy w takim stanie, w jakim powinien się znajdować stosownie do przepisów o wykonywaniu dzierżawy.

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie była okoliczność, czy zostały spełnione przesłanki uzasadniające przedterminowe rozwiązanie umowy, nie mniej jednak należy podkreślić, iż w toku procesu upłynął również okres na który została zawarta umowa dzierżawy, a zgodnie z treścią art. 316 § 1 kpc, Sąd wydaje wyrok biorąc za podstawę stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy. Niewątpliwie zatem umowa dzierżawy została zakończona, gdyż nie doszło do jej zgodnego przedłużenia, a więc roszczenie było uzasadnione. Strona powodowa wykazała również, że zostały spełnione przesłanki do przedterminowego wypowiedzenia umowy, gdyż pozwana nie używała przedmiotu dzierżawy zgodnie z zasadami prawidłowej gospodarki albowiem grunty nie były użytkowane rolniczo. Jak wynikało z zeznań J. K. i zdjęć dzierżawionej nieruchomości – grunty były zaniedbane, nieuprawiane, niewykorzystywane na wypas bydła, czy koszenie, a zatem zostały spełnione okoliczności o których mowa w § 17 ust. 3 w zw. z § 5 ust. 1 umowy i doszło do skutecznego wypowiedzenia umowy z dniem 18.04.2012 r.

Orzeczenie w zakresie kosztów wydane zostało na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. Na koszty te składa się opłata od pozwu w kwocie 426 zł oraz koszty wynagrodzenia radcy prawnego w wysokości 360 zł, zgodnie z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.

Mając powyższe na uwadze, należało w całości utrzymać wyrok zaoczny z dnia 18.09.2012 r., a to stosownie do treści art. 347 kpc.