Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 stycznia 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku w II Wydziale Karnym w składzie

Przewodniczący	SSA Dariusz Czajkowski
Sędziowie	SSA Halina Czaban (spr.) SSA Tomasz Eryk Wirzman
Protokolant	Barbara Mosiej

przy udziale Artura Kuberskiego - Prokuratora Prokuratury Rejonowej Białystok-Południe w Białymstoku, upoważnionego przez Prokuratora Apelacyjnego w Białymstoku do udziału w sprawie

po rozpoznaniu w dniu 24 stycznia 2013 r.

sprawy J. C. s. J.

o wydanie wyroku łącznego

z powodu apelacji wniesionej przez obrońcę skazanego

od wyroku Sądu Okręgowego w Suwałkach

z dnia 31 października 2012r. sygn.akt II K 89/12

I.  Zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy, uznając apelację za oczywiście bezzasadną,

II.  Zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. P. tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postepowaniu odwoławczym kwotę 147,60 złotych, w tym 27,60 złotych podatku VAT.

III.  Zwalnia skazanego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w Suwałkach w sprawie II K 89/12 ustalił, że J. C. został skazany następującymi wyrokami:

I.  Sądu Rejonowego w Suwałkach z dnia 27 kwietnia 2005 r. w sprawie (...) za czyn z art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 24.04.1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii popełniony w dniu 09.07.2004 r. na karę 5 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 4 lat, oddając go w tym czasie pod dozór kuratora. Sąd Rejonowy w Suwałkach postanowieniem z dnia 09 stycznia 2007r. w sprawie (...) zarządził wykonanie kary pozbawienia wolności.

II.  Sądu Rejonowego w Suwałkach z dnia 27 kwietnia 2005 r. w sprawie (...) za czyn z art. 157 § 1 k.k. popełniony w dniu 11 stycznia 2008 r. na karę 4 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 2 lat. Sąd Rejonowy w Suwałkach postanowieniem z dnia 06 marca 2009 r. w sprawie (...) zarządził wykonanie kary pozbawienia wolności.

III.  Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 03 lipca 2008 r. w sprawie (...) za czyn z art. 278 §3 k.k. w zw. z art. 278 §1 k.k. popełniony w dniu 09 czerwca 2008r. na karę 10 miesięcy ograniczenia wolności w postaci obowiązku wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 40 godzin miesięcznie, oddając go w tym czasie pod dozór kuratora. Na poczet kary ograniczenia wolności zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności, tj. zatrzymania w dniu 09 czerwca 2008 r. i w dniu 10 czerwca 2008 r., przy czym jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się 2 dniom kary ograniczenia wolności.

IV.  Sądu Rejonowego w Suwałkach z dnia 09 lipca 2008 r. w sprawie (...) za czyn z art. 278 §1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. popełniony w dniu 11 grudnia 2007 r. na karę 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 4 lat oraz karę grzywny w wysokości 50 stawek dziennych, przyjmując wysokość jednej stawki dziennej za równoważną kwocie 10 zł, orzeczono obowiązek naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonych w łącznej kwocie 1.800zł. Sąd Rejonowy w Suwałkach postanowieniem z dnia 21 maja 2009 r. w sprawie (...) zarządził wykonanie kary pozbawienia wolności.

V.  Sądu Rejonowego w Suwałkach z dnia 10 lutego 2009 r. w sprawie (...) za czyn z art. 278 §1 k.k. w zb. z art. 276 k.k. w zw. z art. 11 §2 k.k. popełniony w dniu 24 września 2008 r. na karę 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 4 lat, oddając go w tym czasie pod dozór kuratora, orzeczono obowiązek naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonej w kwocie 600 zł. Sąd Rejonowy w Suwałkach postanowieniem z dnia 02 października 2012r. w sprawie (...) zarządził wykonanie kary pozbawienia wolności.

VI.  Sądu Rejonowego w Suwałkach z dnia 05 marca 2009 r. w sprawie (...) za czyn z art. 45 ust. 1 ustawy z dnia 24.04.1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii popełniony w okresie od 05 września 2002 r. do 06 października 2002 r. na karę 1 roku pozbawienia wolności, za czyn z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 kk popełniony w okresie od lipca 2006 r. do marca 2007 r. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności, za czyn z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii popełniony w okresie grudzień 2006 r. do połowy lutego 2007 r. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności, orzeczono karę łączną 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 3 lat.

VII.  Sądu Okręgowego w Suwałkach z dnia 29 maja 2009 r. w sprawie (...) za czyn z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii popełniony w dniu 29 listopada 2008 r. na karę 3 miesięcy pozbawienia wolności, za czyn z art. 13 §1 k.k. w zw. z art. 280 §2 k.k. popełniony w dniu 30 listopada 2008 r. na karę 3 lat pozbawienia wolności, za czyn z art. 13 §1 k.k. w zw. z art. 282 k.k. w zw. z art. 12 k.k. popełniony w dniu 06 grudnia 2008 r. i 07 grudnia 2008 r. na karę 1 roku pozbawienia wolności, za czyn z art. 278 §1 k.k. popełniony w dniu 06 grudnia 2008 r. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności; orzeczono karę łączną 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, z zaliczeniem na jej poczet rzeczywistego pozbawienia wolności od dnia 07 grudnia 2008 r. do dnia 04 marca 2009 r., od dnia 29 marca 2009 r. do dnia 29 maja 2009 r. oraz w dniu 29 listopada 2008 r.

VIII.  Sądu Rejonowego w Suwałkach z dnia 30 września 2010 r. w sprawie (...) za czyn z art. 278 §1 k.k. w zb. z art. 275 §1 k.k. w zb. z art. 276 §1 k.k. w zw. z art.11 §2 k.k. popełniony w dniu 17 lipca 2008 r. na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 3 lat, obowiązek naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonej w kwocie 600 zł. Sąd Rejonowy w Suwałkach postanowieniem z dnia 08 grudnia 2011 r. w sprawie (...) zarządził wykonanie kary pozbawienia wolności.

IX.  Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 14 stycznia 2011 r. w sprawie (...) za czyn z art. 191 §1 k.k. w zw. z art. 158 §1 k.k. i art. 278 §1 k.k. w zw. z art. 190 §1 k.k. w zw. z art. 11 §2 k.k. i art. 12 k.k. popełniony w dniu 06 czerwca 2008 r. na karę 1 roku pozbawienia wolności, na poczet której zaliczono okres zatrzymania od dnia 07 czerwca 2008 r. do dnia 09 czerwca 2008 r.

X.  Sądu Rejonowego w Suwałkach z dnia 20 marca 2012r. w sprawie (...) za czyn z art. 282 kk w zb. z art. 157 § 2 kk w zw. z art. 11 §2 kk popełniony w bliżej nieustalonym dniu w listopadzie 2010r. na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 4 lat oraz kare grzywny w wysokości 100 stawek dziennych, przyjmując jedna stawkę dzienną za równoważna kwocie 30 złotych, jak również orzeczono obowiązek naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonego w kwocie 500 złotych.

W wyroku z dnia 31 października 2012:

I.  na mocy art. 569 §1 i 2 k.p.k., art. 85 k.k., art. 86 §1k.k. połączył kary pozbawienia wolności orzeczone wyrokiem opisanymi w pkt. II (Sądu Rejonowego w Suwałkach w sprawie (...)) i IV (Sądu Rejonowego w Suwałkach w sprawie (...)) i orzekł wobec skazanego J. C. karę łączną 1 (jednego) roku i 2 (dwóch) miesięcy pozbawienia wolności;

II.  na mocy art. 569 §1 i 2 k.p.k., art. 85 k.k., art. 86 §1 k.k. połączył kary pozbawienia wolności orzeczone wyrokami opisanymi w pkt. V (Sądu Rejonowego w Suwałkach w sprawie (...)), w pkt. VII (Sądu Rejonowego w Suwałkach w sprawie (...)), VIII (Sądu Rejonowego w Suwałkach w sprawie (...)) oraz IX ( Sądu Rejonowego w Toruniu w sprawie(...)) i orzekł wobec skazanego J. C. karę łączną 5 (pięciu) lat pozbawienia wolności;

III.  pozostałe orzeczenia będące częścią składową połączonych wyroków pozostawił do odrębnego wykonania;

IV.  (…)

V.  na mocy art. 572 k.p.k. postępowanie w pozostałym zakresie umorzył;

VI.  (…)

VII.  (…)

Apelację od tego wyroku, skarżąc wyrok w całości złożyła obrońca skazanego i na podstawie art. 427 §1 i 2 k.p.k. oraz art. 438 pkt 1 i 2 k.p.k. wyrokowi temu zarzuciła obrazę prawa procesowego, a to art. 443 k.p.k., która miała wpływ na treść orzeczenia; poprzez wymierzenie skazanemu surowszej kary aniżeli orzeczona w wyroku uchylonym w sytuacji, gdy apelacja od wyroku Sądu I instancji była wniesiona na korzyść skazanego i wyłącznie przez jego obrońcę.

Powołując się na przepis art. 427 §1 k.p.k. oraz art. 437 § 1 i 2 k.p.k. wniosła o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Suwałkach.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego jest oczywiście bezzasadna, a to z tej przyczyny, że wskazany zarzut naruszenia art. 443 kpk nie miał miejsca.

W sprawie prawidłowo też Sąd zastosował art. 85 i 86 § 1 kk w warunkach art. 569 § 1 kpk.

W sprawie o wyrok łączny zasada reformationis in peius oznacza, że nie wolno ukształtować sytuacji prawnej skazanego w sposób mniej korzystny w porównaniu ze stanowiącym punkt odniesienia orzeczeniem. Działanie zakazu reformationis in peius w takiej sprawie nie może być odnoszone tylko do orzeczonych kar łącznych, ale do oceny całości rozstrzygnięcia. Orzeczone uprzednio kary łączne „nie konsumowały” wszystkich skazań dotyczących skazanego, a z porównania obu rozstrzygnięć wynika, że obecnie ukształtowana sytuacja prawna skazanego jest korzystniejsza niż ta wynikająca z wyroku w sprawie (...) z dnia 06 kwietnia 2012r.

Sąd Okręgowy w wyżej wymienionym rozstrzygnięciu połączył kary pozbawienia wolności orzeczone wyrokiem Sądu Rejonowego w Suwałkach z dnia 27 kwietnia 2005 r. w sprawie (...) i za czyn z art. 45 ust. 1 ustawy z dnia 24.04.1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii popełniony w okresie od dnia 05 września 2002 r. do dnia 06 października 2002 r. z wyroku Sądu Rejonowego w Suwałkach z dnia 05 marca 2009 r. w sprawie (...) i orzekł wobec skazanego J. C. karę łączną 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności. Ponadto połączył kary pozbawienia wolności orzeczone wyrokami Sądu Rejonowego w Suwałkach z dnia 27 maja 2008 r. w sprawie (...), Sądu Rejonowego w Suwałkach z dnia 09 lipca 2008 r. w sprawie (...) i za czyny: z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 k.k. popełniony w okresie od lipca 2006 r. do marca 2007 r. i z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii popełniony w okresie grudzień 2006 r. do połowy lutego 2007 r. w sprawie (...) Sądu Rejonowego w Suwałkach z dnia 05 marca 2009 r. i orzekł wobec skazanego J. C. karę łączną 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Orzekł jeszcze jedną karę łączną łącząc kary orzeczone wyrokami: Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 3 lipca 2008r. w sprawie (...) i z dnia 14 stycznia 2011 r. w sprawie (...), orzekając karę łączną 1 roku pozbawienia wolności. W pozostałym zakresie w oparciu o art. 572 kpk postępowanie umorzył. Przedmiot rozpoznania dotyczył spraw: (...). Apelująca wówczas obrońca skazanego zarzuciła wyrokowi rażącą niewspółmierność orzeczonych kar łącznych z uwagi na niezastosowanie zasady pełnej absorpcji, a uchylenie wyroku nastąpiło z odwołaniem się do art. 440 kpk z uwagi na podstawowe, niedostrzeżone przez apelującą wady rozstrzygnięcia, które powodowały ukształtowanie sytuacji prawnej skazanego mniej korzystnie niż przy zastosowaniu prawidłowo zasad orzekania o karze łącznej w wyroku łącznym.

Sąd ponownie rozpoznający sprawę, uwzględniając wskazania zawarte w sprawie II AKa116/12 prawidłowo zastosował reguły łączenia kar wobec osoby prawomocnie skazanej wyrokami za czyny będące przedmiotem rozstrzygnięcia w różnych sprawach.

Wykazał, że stosując reguły z art. 85 kk i 86 § 1 kk istnieją warunki do orzeczenia dwóch kar łącznych, czemu dał wyraz w pkt. I i II części dyspozytywnej orzeczenia.

Błędem Sądu było jedynie rozważanie kwestii dotyczącej skazania w sprawie (...), albowiem skazanie w przedmiotowej sprawie uległo zatarciu z mocy prawa z uwagi na fakt, że okres próby oznaczony w sprawie upłynął w dniu 13 marca 2012r., a zgodnie z regułą z art. 76 § 1 kk skazanie ulega zatarciu z mocy prawa z upływem 6 miesięcy od zakończenia okresu próby. Powyższe uchybienie nie miało jednakowoż wpływu na treść wyroku.

Należy też wskazać, że w sprawie (...) doszło postanowieniem z dnia 02 października 2012r. do zarządzenia wykonania kary 1 roku pozbawienia wolności, uprzednio zawieszonej, zatem orzeczenie o dwóch karach łącznych w wymiarze: 1 roku i 2 miesięcy i 5 lat, w sytuacji nieobjęcia karą łączną jedynie skazań w sprawach: (...) (kara 5 miesięcy pozbawienia wolności) i (...) ( kara ograniczenia wolności) tworzy sytuację korzystniejszą dla skazanego niż w wyroku uprzednio kształtującym sytuację prawną skazanego (orzeczone kary łączne: 1 rok i 2 miesiące pozbawienia wolności, 1 rok i 6 miesięcy pozbawienia wolności, 1 rok pozbawienia wolności, a do odrębnego wykonania kary ze spraw: (...) – 8 miesięcy pozbawienia wolności, (...) – 3 lata i 6 miesięcy pozbawienia wolności).

Można jeszcze dodać, że Sąd prawidłowo zastosował zasadę częściowej absorpcji (tożsamą zasadę stosował i Sąd poprzednio orzekający w sprawie). Argumenty przywołane w tym względzie w uzasadnieniu należy podzielić.

Z przyczyn jak powyżej należało zatem orzec jak w sentencji.

O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skazanemu z urzędu orzeczono na podstawie art. 618 §1 k.p.k. pkt 11 k.p.k. oraz §14 ust. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z dnia 3 października 2002 r., Nr 163, poz.1348 z późn. zm.).

Uwzględniając sytuację materialną skazanego orzeczono o zwolnieniu go na podstawie art. 624 § 1 kpk od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

H.