Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: II AKa 387/02

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 listopada 2002 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący

SSA Wiesława Gawrońska (spr.)

Sędziowie

SSA Grażyna Chart

SSA Paweł Węgrzynek

Protokolant

Krzysztof Wdowiak

przy udziale Prokuratora Prok. Apel. Romana Cockiewicza

po rozpoznaniu w dniu 14 listopada 2002

sprawy wnioskodawcy A. R.

- o odszkodowanie

na skutek apelacji, wniesionej przez pełnomocnika wnioskodawczyni

od wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach

z dnia 19 czerwca 2002r. sygn. akt XVI1 Ko 261/98

1.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok,

2.  kosztami postępowania odwoławczego obciąża Skarb Państwa.

II AKa 387/02

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w Katowicach wyrokiem z 19 czerwca 2002r. oddalił wniosek A. R. i R. R. o odszkodowanie i zadośćuczynienie za niesłuszne represjonowanie M. R..

Od tego wyroku apelację wniósł pełnomocnik wnioskodawczyni A. R. zarzucając naruszenie prawa materialnego, a to przepisu art. 8 ustęp 2”a” ustawy
z dnia 23 lutego 1991 roku o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego
(Dz. U. z dnia 23.04.1991 roku z późn. zm.) poprzez niezastosowanie go w niniejszej sprawie i uznanie, że brak jest przesłanek do zasądzenia odszkodowania za doznane przez M. R. represje.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie. Jest niesporna, że w sprawie nie zdołano ustalić powodu internowania M. R.i umieszczenia go w obozie nr 283 NKWD ZSRR w S., gdzie przebywał w okresie od 22 lutego 1945 do 28 grudnia 1945 roku. Brak jest bowiem w Rosyjskim Państwowym Archiwum Wojkowym jakichkolwiek informacji na temat przyczyn tego internowania. Jedynie z zeznań R. R.wynika, że jego ojciec odmówił przyjęcia obywatelstwa radzieckiego i pozostania oficerem Armii Radzieckiej. W niniejszej sprawie ta domowa przez M. R.zmiany obywatelstwa nie może być automatycznie utożsamiana z działalnością na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego o jakiej mowa w art. 8 ust. 2a ustawy z dnia 23 lutego 1991 roku (Dz. U. nr 34 poz. 149 z późn. zm.). Analiza akt wskazuje bowiem, że M. R.nie należał do żadnej organizacji niepodległościowej. W dniu 22 kwietnia 1944 został wcielony do Wojska Polskiego, gdzie nauczał języka polskiego radzieckich oficerów. Zarówno wnioskodawczyni jak i jej syn nie powoływali się na opozycyjne przekonania polityczne M. R.. Akt odmowy przez niego zmiany obywatelstwa uznać należy za czyn, który stanowił wyraz korzystania z praw i wolności człowieka a nie za działanie na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego. Skoro zważy się nadto, że związek pomiędzy zastosowaną represją a działalnością osoby na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego wymaga udowodnienia i nie może opierać się jedynie na domniemaniu istnienia takiego związku (uchwała SN z dnia 20.11.1991 roku I KZP 32.91, OSNKW 1992, z 3-4, poz. 24) to zespół tych wszystkich okoliczności nakazywał podzielić stanowisko Sądu Okręgowego i dlatego też orzeczono jak
w części dyspozytywnej wyroku.