Sygn. akt: II AKa 387/02
Dnia 14 listopada 2002 r.
Sąd Apelacyjny w Katowicach II Wydział Karny w składzie:
Przewodniczący |
SSA Wiesława Gawrońska (spr.) |
Sędziowie |
SSA Grażyna Chart SSA Paweł Węgrzynek |
Protokolant |
Krzysztof Wdowiak |
przy udziale Prokuratora Prok. Apel. Romana Cockiewicza
po rozpoznaniu w dniu 14 listopada 2002
sprawy wnioskodawcy A. R.
- o odszkodowanie
na skutek apelacji, wniesionej przez pełnomocnika wnioskodawczyni
od wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach
z dnia 19 czerwca 2002r. sygn. akt XVI1 Ko 261/98
1. utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok,
2. kosztami postępowania odwoławczego obciąża Skarb Państwa.
II AKa 387/02
Sąd Okręgowy w Katowicach wyrokiem z 19 czerwca 2002r. oddalił wniosek A. R. i R. R. o odszkodowanie i zadośćuczynienie za niesłuszne represjonowanie M. R..
Od tego wyroku apelację wniósł pełnomocnik wnioskodawczyni A. R. zarzucając naruszenie prawa materialnego, a to przepisu art. 8 ustęp 2”a” ustawy
z dnia 23 lutego 1991 roku o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego (Dz. U. z dnia 23.04.1991 roku z późn. zm.) poprzez niezastosowanie go w niniejszej sprawie i uznanie, że brak jest przesłanek do zasądzenia odszkodowania za doznane przez M. R. represje.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie. Jest niesporna, że w sprawie nie zdołano ustalić powodu internowania M. R.i umieszczenia go w obozie nr 283 NKWD ZSRR w S., gdzie przebywał w okresie od 22 lutego 1945 do 28 grudnia 1945 roku. Brak jest bowiem w Rosyjskim Państwowym Archiwum Wojkowym jakichkolwiek informacji na temat przyczyn tego internowania. Jedynie z zeznań R. R.wynika, że jego ojciec odmówił przyjęcia obywatelstwa radzieckiego i pozostania oficerem Armii Radzieckiej. W niniejszej sprawie ta domowa przez M. R.zmiany obywatelstwa nie może być automatycznie utożsamiana z działalnością na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego o jakiej mowa w art. 8 ust. 2a ustawy z dnia 23 lutego 1991 roku (Dz. U. nr 34 poz. 149 z późn. zm.). Analiza akt wskazuje bowiem, że M. R.nie należał do żadnej organizacji niepodległościowej. W dniu 22 kwietnia 1944 został wcielony do Wojska Polskiego, gdzie nauczał języka polskiego radzieckich oficerów. Zarówno wnioskodawczyni jak i jej syn nie powoływali się na opozycyjne przekonania polityczne M. R.. Akt odmowy przez niego zmiany obywatelstwa uznać należy za czyn, który stanowił wyraz korzystania z praw i wolności człowieka a nie za działanie na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego. Skoro zważy się nadto, że związek pomiędzy zastosowaną represją a działalnością osoby na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego wymaga udowodnienia i nie może opierać się jedynie na domniemaniu istnienia takiego związku (uchwała SN z dnia 20.11.1991 roku I KZP 32.91, OSNKW 1992, z 3-4, poz. 24) to zespół tych wszystkich okoliczności nakazywał podzielić stanowisko Sądu Okręgowego i dlatego też orzeczono jak
w części dyspozytywnej wyroku.