Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 292/11

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 grudnia 2012 roku

Sąd Okręgowy w Elblągu Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Arkadiusz Fall

Protokolant: st. sekr. sądowy Katarzyna Kowalska

po rozpoznaniu w dniu 6 grudnia 2012 w Elblągu

na rozprawie

sprawy z powództwa P. S.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę i rentę

I.  zasądza od pozwanego (...) S.A w W. na rzecz powoda P. S. następujące świadczenia:

a/ 31.680 zł ( trzydzieści jeden tysięcy sześćset osiemdziesiąt złotych),

b/ 101.166 zł ( sto jeden tysięcy sto sześćdziesiąt sześć złotych),

c/ 1.320 zł ( jeden tysiąc trzysta dwadzieścia złotych ) tytułem renty począwszy od dnia 1 października 2011 r., płatnej do dnia 10 – go każdego kolejnego miesiąca,

d/ 2.588 zł (dwa tysiące pięćset osiemdziesiąt osiem złotych ) tytułem renty począwszy od dnia 1 października 2011 r., płatnej do dnia 10 – go każdego kolejnego miesiąca,

e/ 230.000 zł (dwieście trzydzieści tysięcy złotych) wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 10.000 zł od dnia 28 października 2011 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 220.000 zł od dnia 10 grudnia 2011 r. do dnia zapłaty,

f/ 51.318 zł ( pięćdziesiąt jeden tysięcy trzysta osiemnaście złotych),

II.  oddala powództwo w części obejmującej żądanie zasądzenia odsetek ustawowych od kwoty 220.000 zł za okres od dnia 28 października 2011 r. do dnia 9 grudnia 2011 r. ,

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 28.505 zł tytułem zwrotu kosztów procesu,

IV.  nakazuje ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Elblągu kwotę 1.386,41 zł tytułem zwrotu nieuiszczonych wydatków.

UZASADNIENIE

Powód P. S. wniósł o zasądzenie od (...) S.A. w Ł. następujące kwoty:

- 31.680 zł tytułem zaległej renty na zwiększone potrzeby, za okres od 1 listopada 2008r. do 31 grudnia 2008r. i od 1 marca 2009r. do 30 września 2011,

- 101.166 zł tytułem zaległej renty za utracone dochody za okres od 1 lipca 2008r. do 30 września 2011 r.

- 1.320 zł tytułem renty za zwiększone potrzeby począwszy od dnia 1 października 2011 r.,

- 2.588 zł tytułem renty za utracone dochody,

- 230.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę z ustawowymi odsetkami od dnia 28 października 2011 r. do dnia zapłaty.

Ponadto powód wniósł o zasądzenie odsetek ustawowych od kwoty 51.318 zł za okres od dnia 29 kwietnia 2009r. do dnia 14 kwietnia 2010r. Przedmiotem żądania były także koszty procesu według norm przepisanych.

Uzasadniając żądanie pozwu powód wskazał, że w dniu 22 czerwca 2008r. uczestniczył w wypadku drogowym, którego sprawcą był ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej w pozwanym Towarzystwie (...). Powód doznał szereg uszkodzeń ciała i rozstroju zdrowia co zaskutkowało krzywdą dużych rozmiarów oraz powstaniem wydatków związanych z koniecznością sprawowania nad nim opieki, ponadto powód utracił dochody uzyskiwane do tej pory w wyniku prowadzenia działalności gospodarczej.

Pozwany (...) S.A. w W. domagał się oddalenia powództwa zaprzeczając jego zasadności. Wskazywano przede wszystkim, że dotychczas wypłacone powodowi odszkodowania, w tym zadośćuczynienie w pełni rekompensuje doznaną przez niego szkodę. Pozwany wskazał także na przyczynienie się powoda do powstania szkody w 80%.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 22 czerwca 2008r. powód uczestniczył w wypadku drogowym, którego sprawcą był kierowca samochodu osobowego posiadający umowę obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem posiadanego przez niego pojazdu.

(bezsporne)

Powód nie przyczynił się do wypadku, a tym samym do powstania szkody.

(opinia biegłego z zakresu wypadków drogowych i ruchu drogowego – S. S. z dnia 28 września 2012 r. k. 278 - 302 )

Powód w wyniku wypadku doznał ciężkich wielomiejscowych i wielonarządowych obrażeń w zakresie narządów ruchu: zwichnięcia stawu mostkowo – obojczykowego, prawego, uszkodzenia prawego splotu barkowego, zwichnięcia prawego stawu łokciowego ze złamaniem wyrostka dziobiastego, wieloodłamowego złamania obu kości lewego przedramienia, wieloodłamowego złamania z przemieszczeniem przy nasady bliższej prawej kości piszczelowej, złamania głowy strzałki prawej, złamania wieloodłamowego z przemieszczeniem szyjki prawej kości skokowej i kości piętowej, uszkodzenia prawego nerwu strzałkowego, amputacji piątego palca prawej stopy.

Przez pierwszy miesiąc po wypadku powód był leczony na oddziale intensywnej opieki medycznej szpitala w D. , a następnie na oddziale ortopedycznym szpitala w O.. Powód przeszedł w dniu 31 lipca i w dniu 14 sierpnia 2008r. dwie operacje. Następnie prowadzono rehabilitację powoda w warunkach stacjonarnych do 17 lutego 2009r. Powód doznał 58% trwałego uszczerbku na zdrowiu związanego z uszkodzeniami narządów ruchu.

Powód w dalszym ciągu odczuwa bóle lewego stawu skokowego i kolanowego. Powód ma ograniczoną możliwość lokomocji z uwagi na uszkodzenie stawu skokowego lewego.

(opinia biegłego z zakresu ortopedii R. P. k. 194 – 196)

U powoda doszło także do pourazowego uszkodzenia splotu barkowego lewego z niedowładem kończyny prawej górnej i pourazowego uszkodzenia nerwu strzałkowego prawego jak też urazu czaszkowo mózgowego. W związku z uszkodzeniem obwodowego i dośrodkowego układu nerwowego wystąpił u powoda 60% trwały uszczerbek na zdrowiu. Uszkodzenia i dysfunkcje układu nerwowego mają charakter utrwalony i nie ma możliwości ich wyleczenia w przyszłości.

Powód musiał korzystać z pomocy osób trzecich przy wykonywaniu czynności życia codziennego i musi korzystać z niej nadal ponieważ jego zdolność do samodzielnej egzystencji jest ograniczona z powodu praktycznie bezużyteczności prawej kończyny górnej oraz osłabienia kończyny dolnej prawej. Powód wymaga pomocy w wykonywaniu czynności życia codziennego takich jak higiena osobista, przygotowywania posiłków, sprzątanie, robienie zakupów, załatwianie spraw urzędowych. Przeciętnie powód wymaga około czterech godzin dziennie pomocy ze strony osób trzecich.

( opinia biegłego z zakresu neurologii W. N. k. 214 – 215, 234)

Powód po wypadku wykazuje objawy zaburzeń nerwicowych, przewlekłych w postaci lęku, okresowego obniżenia nastroju, nawracającego niepokoju z lekiem i wspomnieniami okresu leczenia doznawanego bólu. Powód ma poczucie mniejszej wartości z uwagi na uszkodzenie prawego barku i kończyny dolnej prawej. Powód uważa, iż doszło do obniżenia jego wydolności somatycznej i atrakcyjności jako człowieka. Zaburzenia adaptacyjne lękowe i depresyjne przeszły w przewlekły stan nerwicowy o obrazie depresyjno – lękowym. Powód wykazując objawy nerwicy doznał 5% trwałego uszczerbku na zdrowiu.

(opinia biegłej z zakresu psychiatrii G. Ł.W. k. 229 – 230)

Powyższy stan faktyczny sprawy ustalono także w oparciu o zeznania świadków J. S., T. S. k. 105 – 105, przesłuchanie powoda w charakterze strony na rozprawie w dniu 6 grudnia 2012 r. oraz k. 107v – 108, dokumentację medyczną zgromadzoną w aktach sprawy i w aktach likwidacyjnych nr 462324

Sąd zważył, co następuje:

Zasada odpowiedzialności strony pozwanej wobec powoda nie była przez nią kwestionowana, stąd spór w tej sprawie koncentrował się na ustaleniu rozmiaru doznanej przez powoda szkody o charakterze niemajątkowym i majątkowym, a w ślad za tym wysokości odszkodowania. Pozwany podnosił, że dotychczas wypłacone zadośćuczynienie w wysokości 70.000 zł. oraz odszkodowanie obejmujące koszty leczenia i wydatki związane z opieką w pełni rekompensuje szkodę niemajątkową i majątkową, jakiej doznał powód w wyniku wypadku z dnia 22 czerwca 2008 r. Powód pozostawał w opozycji do tej tezy przeciwnika procesowego.

Podstawy prawnej roszczeń dochodzonych przez powoda można upatrywać w normach art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 § 1 k.c. i 444 § 2 k.c. oraz 361 k.c.

Przepis art. 444 § 1 k.c. przewiduje, że w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Z kolei dyspozycja art. 445 § 1 k.c. w powiązaniu z art. 444 § 1 k.c. zawiera regulację, stanowiącą, iż w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Z art. 444 § 2 k.c. wynika, że jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty. W myśl zaś art. 361 § 1 i 2 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Omawiając w pierwszej kolejności żądanie zapłaty zadośćuczynienia w kwocie 230.00 zł przywołać trzeba poglądy doktryny oraz orzecznictwo Sądu Najwyższego dotyczące tej tematyki..

Wykładnia art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 § 1 k.c. prowadzi do wniosku, że zadośćuczynienie ma za zadanie zrekompensowanie krzywdy doznanej przez osobę poszkodowaną czynem niedozwolonym, na którą składają się cierpienia fizyczne, zwłaszcza w formie bólu oraz cierpienia psychiczne rozumiane jako ujemne przeżycia w związku z cierpieniami fizycznymi będącymi następstwem uszkodzeń ciała lub rozstroju zdrowia. Ten rodzaj odszkodowania ma na celu złagodzenie tych cierpień. Przy określaniu wysokości zadośćuczynienia kierować się należy przede wszystkim czasem trwania doznanych przez poszkodowanego cierpień, długotrwałością procesu leczenia, bolesnością oraz uciążliwością zabiegów medycznych, w tym zwłaszcza operacji, występującym poczuciem nieprzydatności na skutek zmienionej sytuacji po wypadku oraz wiekiem poszkodowanego, dokonać należy także oceny skutków czynu niedozwolonego i prognoz dotyczących powrotu poszkodowanego do zdrowia, jak też mieć należy na uwadze, że zadośćuczynienie powinno stanowić dla poszkodowanego ekonomicznie odczuwalną wartość aczkolwiek nie może być nadmierne w stosunku do realiów ekonomicznych kraju (por. Komentarz do Kodeksu Cywilnego pod red. G. Bieńka, Wyd. Prawnicze W-wa 2003r., str. 431-437). Biorąc pod uwagę kompensacyjny charakter zadośćuczynienia, jego wysokość nie może stanowić zapłaty symbolicznej, lecz musi przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość. Jednocześnie wysokość ta nie może być nadmierna w stosunku do doznanej krzywdy, lecz utrzymana w rozsądnych granicach i uwzględniać realia ekonomiczne kraju. Z tego wynika, że "wartość odpowiednia" to wartość utrzymana w granicach odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa. Pamiętać przy tym należy, że na wysokość zadośćuczynienia składają się cierpienia pokrzywdzonego – tak fizyczne jak i psychiczne – których rodzaj, czas trwania i natężenie, należy każdorazowo określić w kontekście materiału dowodowego sprawy. Indywidualny charakter zadośćuczynienia przesądza o tym, że ostateczne ustalenie, jaka konkretnie kwota jest "odpowiednia" do rozmiaru krzywdy, z istoty swej należy do sfery swobodnego uznania sędziowskiego, lecz nie może to być uznanie dowolne. (wyrok SN z dnia 04 lutego 2008, III KK 349/07, LEX nr 395071).Jednocześnie wskazać należy, iż zasada umiarkowanej wysokości zadośćuczynienia nie może oznaczać przyzwolenia na lekceważenie takich bezcennych wartości, jak zdrowie czy integralność cielesna, a okoliczności wpływające na określenie tej wysokości, jak i kryteria ich oceny muszą być zawsze rozważane indywidualnie w związku z konkretną osobą poszkodowanego i sytuacją życiową, w której się znalazł. (wyrok SN z dnia 13 grudnia 2007 r., I CSK 384/07, LEX nr 351187). Doniosłą rolę w omawianej kwestii pełni także wiek osoby poszkodowanej. Intensywność cierpień z powodu doznanych urazów lub trwałego kalectwa w silniejszym stopniu będzie przejawiać się u człowieka młodego, a zatem zasadnym jest w tych okolicznościach zasądzenie wyższego zadośćuczynienia. Przesłanki miarkowania wysokości zadośćuczynienia należnego poszkodowanemu wymagają zatem uwzględnienia wszystkich okoliczności istotnych dla określenia rozmiaru doznanej przez niego krzywdy, takich jak: wiek, stopień cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywność oraz czas trwania, nieodwracalność następstw uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia (kalectwo, oszpecenie), rodzaj wykonywanej pracy, szanse na przyszłość, poczucie nieprzydatności społecznej, bezradność życiowa oraz inne czynniki podobnej natury (wyrok SN z dnia 09 listopada 2007 r., VCSK 245/07).

Ze względu na problematykę sprawy, która sprowadzała się do oceny stanu zdrowia powoda po wypadku drogowym oraz związku przyczynowego pomiędzy zgłaszanymi przez niego dolegliwościami zdrowotnymi a wypadkiem sąd dopuścił dowód z opinii biegłych z zakresu ortopedii, psychiatrii i neurologii, bowiem posiadają oni wiadomości specjalne mogące ułatwić ocenę stanowiska powoda w omawianej w tym miejscu problematyce sprawy.

Wydane w tej sprawie opinie lekarskie są, zdaniem sądu, w pełni przydatne dla rozstrzygnięcia o rozmiarze odpowiedzialności odszkodowawczej strony pozwanej. Dowody te sporządzone zostały w sposób rzeczowy i przejrzysty, w oparciu o całokształt pozostałego materiału dowodowego, w tym zwłaszcza dokumentację medyczną, a wnioski wysnute przez biegłych są logicznie i przekonywująco umotywowane. Dowody w postaci opinii biegłych, przytoczone w części historycznej uzasadnienia, wskazują na rozmiar krzywdy powoda, a nadto wynika z nich, że trwały uszczerbek na zdrowiu jakiego doznał kształtuje się na poziomie większym niż 100 %, przy zsumowaniu poszczególnych trwałych uszczerbków podanych w opiniach.

Istotnymi dowodami, na podstawie których można ocenić zasadność żądania zadośćuczynienia są także zeznania żony i matki powoda oraz przesłuchanie powoda w charakterze strony. Dowody te szczegółowo opisują cierpienia fizyczne i psychiczne powoda w trakcie procesu leczenia, a także aktualnie.

W ocenie sądu mając na uwadze wynik przeprowadzonego w sprawie postępowania dowodowego, w tym zwłaszcza wnioski wypływające z opinii biegłych, przedstawiony przez nich przebieg leczenia powoda i jego aktualną oraz wcześniejszą sytuację zdrowotną, co szczegółowo opisano w części historycznej uzasadnienia, dojść można do wniosku, uwzględniając także wyżej przytoczone uwagi dotyczące wykładni instytucji zadośćuczynienia na gruncie art. 445 § 1 k.c., że odpowiednim zadośćuczynieniem, adekwatnym do rozmiaru krzywdy, której niewątpliwie powód doznał jest kwota 300.000 zł.

Negatywne dla zdrowia powoda skutki wypadku drogowego natury ortopedycznej, neurologicznej i psychiatrycznej powodują, że jego sytuacja życiowa oraz zawodowa uległa diametralnej zmianie w stosunku do okresu sprzed wypadku, bowiem powód z osoby zdrowej i aktywnej zawodowo stał się osobą cierpiąca, pozbawiony został dotychczasowej pełnej sprawności organizmu, zmuszony jest stale korzystać z pomocy osób trzecich, doznane uszkodzenia ciała mają charakter nieodwracalny. Powód przeszedł uciążliwe, bolesne leczenie szpitalne, w tym poważne operacje. Jest zmuszony poddawać się rehabilitacji.

Powód niewątpliwie wymagał i w dalszym ciągu będzie wymagał opieki ze strony osób trzecich, co jest podyktowane uszkodzeniem układu nerwowego skutkującego porażeniem kończyny prawej z praktycznie jej bezużytecznością oraz częściowym niedowładem kończyny dolnej prawej. Opieka musi skupiać się na czynnościach życia codziennego, przede wszystkim związanych z higieną osobistą , ubieraniem się, przygotowywaniem posiłków, sprzątaniem, robieniem zakupów, załatwianiem spraw urzędowych. Na aspekt opieki zwracał uwagę biegły neurolog W. N. w opiniach ( k. 215 , 234). Trzeba zauważyć, że także pozwany w postępowaniu likwidacyjnym dostrzegał konieczność sprawowania nad powodem opieki. Wskazuje na to opinia specjalisty neurologa i specjalisty ortopedy z dnia 19 marca 2009r. ( k. 150 akt szkody) oraz opinia specjalisty neurologa z dnia 24 lipca 2009r. (k. 272 akt szkody). Pozwany wypłacił powodowi świadczenie odszkodowawcze obejmujące koszt opieki (pismo z dnia 2 lipca 2009 r.). Temat opieki był również przedmiotem wypowiedzi świadków i powoda.

W rezultacie powyższego stanu faktycznego sąd uznał, że powód skutecznie domagał się odszkodowania obejmującego opiekę w wymiarze określonym w uzasadnieniu pozwu, a zatem za miesiące listopad i grudzień 2008r. po 10 godzin dziennie , zaś w okresie od 1 marca 2009r. do 30 września 2011 r. w wymiarze czterech godzin dziennie. Bez wątpienia powód w listopadzie i grudniu 2008r. był w tego rodzaju sytuacji zdrowotnej, która powodowała konieczność sprawowania nad nim opieki w wymiarze wyżej wskazanym, zaś od 2009r. i nadal, opieka powinna być sprawowana przez cztery godziny dziennie, na co wskazał także biegły neurolog w opinii z dnia 30 marca 2012 r.

Sąd zasądził zatem świadczenie odszkodowawcze obejmujące koszt opieki w wysokości 6.600 zł ( listopad i grudzień 2008 r.) oraz 25.080 zł (marzec 2009 r. – wrzesień 2011 r.) - łącznie 31.680 zł, pkt I a wyroku

Ponadto z tytułu zwiększonych potrzeb zasądzono od pozwanego rentę w wysokości 1.320 zł obejmująca koszt opieki, począwszy od 1 października 2011r.

Określając wysokość renty są przyjął, że koszt opieki za jedną godzinę powinien wynosić 11 zł mając na uwadze stawki obowiązujące w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w D. (k. 60). Nie można dezawuować tej stawki tylko dlatego, że dotyczy ona świadczenia usług opiekuńczych przez PCK, zaś w przypadku powoda pomoc tę świadczy najbliższa rodzina, zwłaszcza żona, gdyż w istocie czynności jakie musi ona wykonywać są z pewnością zbieżne z tymi, które podejmowane są przez opiekunów z PCK wobec podopiecznych znajdujących się w podobnym stanie zdrowia jak powód.

Powód dochodził także odszkodowania i renty z tytułu utraconych dochodów. Nie ulega wątpliwości, że powód przed wypadkiem prowadził działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług transportowych, przy czym usługi te wykonywał osobiście posiadając do tego stosowne uprawnienia, w tym przede wszystkim odpowiednią kategorię prawa jazdy. Poza sporem musi pozostawać stwierdzenie, że po wypadku powód nie jest zdolny z uwagi na stan zdrowia, a zwłaszcza z powodu braku sprawności prawej ręki i prawej nogi, do wykonywania działalności gospodarczej. W związku z tym faktem powód zatrudnił kierowcę, którego wynagrodzenie kształtuje się na poziomie 3.500 zł – 4.000 zł i stanowi ono dodatkowy, nie ponoszony do wypadku, koszt działalności gospodarczej powoda pomniejszający rzecz jasna jego dochody. Innymi słowy, gdyby nie wypadek komunikacyjny powód świadczyłby dalej usługi transportowe osiągając dochód w wysokości przeciętnie 3.500 zł., co potwierdza także znajdujące się w aktach szkody zeznanie o wysokości uzyskanego przychodu, wysokości dokonanych obliczeń i należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych za 2007 r i za 2008 r. (k. 184 – 177 akt szkody) oraz zeznanie świadka A. L.. Przyjmując zatem założenie oparte na wysokim stopniu prawdopodobieństwa, że powód byłby w stanie uzyskać prowadząc działalność gospodarczą dochód na poziomie 3.500 zł miesięcznie oraz uwzględniając wysokość uzyskiwanego przez niego świadczenia rentowego z ubezpieczenia społecznego w wysokościach podanych w pozwie sąd zasądził odszkodowanie z tytułu utraconych dochodów za okres od dnia 1 lipca 2008r. do dnia 30 września 2011 r. w kwocie 101.166 zł ( por. uzasadnienie pozwu k. 5). Ponadto zasądzono od pozwanego rentę wyrównawczą płatną od dnia 1 października 2011 r. w wysokości 2.588 zł obejmującą utracone dochody, z uwzględnieniem wysokości renty otrzymywanej przez powoda z ZUS.

Powód domagał się ponadto odsetek ustawowych za okres od dnia 29 kwietnia 2009r. do dnia 14 kwietnia 2010 r. od kwoty 51.318, 82 zł objętej decyzją pozwanego z dnia 14 kwietnia 2010 r. ( k. 320 akt szkody). Zgodzić się należy z powodem, że zarówno zadośćuczynienie za doznaną krzywdę oraz dopłata do kosztów leczenia nastąpiły z opóźnieniem, bowiem pozwany przyznając powodowi decyzją z dnia 28 kwietnia 2009r. te świadczenia ( k. 173 akt szkody) pomniejszył je o przyczynienie się powoda do wypadku i tym samym szkody, z czego następnie się wycofał po wyroku Sądu Okręgowego w Elblągu wydanym w dniu 13 stycznia 2010 r. w sprawie sygn. akt I ACa 356/09. Ponadto określając wysokość zadośćuczynienia decyzją z dnia 28 kwietnia 2009 r. pozwany dysponował już opinią lekarską sporządzoną w dniu 19 marca 2009r. i na jej podstawie mógł określić rozmiar krzywdy powoda odpowiadający jego roszczeniu o wypłatę zadośćuczynienia zgłoszonemu w postępowaniu likwidacyjnym w kwocie 80.000 zł ( k.77 , 267 akt szkody). W związku z tym pozwany już w dniu 29 kwietnia 2009r. posiadał materiał dowodowy mający prowadzić do wniosku, że zadośćuczynienie powinno być określone na kwotę, której domagał się powód , podobnie jak koszty leczenia i opieka. Omawiane roszczenie jest zatem zasadne.

Określając termin wymagalności roszczenia z tytułu zadośćuczynienia sąd miał na uwadze, że art. 14 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych ( Dz. U. numer 124, poz. 1152 ze zm.) reguluje tematykę dotyczącą terminów, w jakich zakład ubezpieczeń powinien wypłacić odszkodowanie. Zasadą jest termin 30 dni biegnący od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie ( ust. 1). Z kolei w ust. 2 art. 14 mowa jest o tym, że w przypadku gdyby wyjaśnienie w terminie 30 dni okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Ostateczny termin wypłaty odszkodowania wynosi 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie, chyba że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego.

Jak powiedziano, w postępowaniu likwidacyjnym powód domagał się kwoty 80.000 zł, a skoro wypłacono mu 70.000 zł, to pozwany pozostawał w opóźnieniu co do zapłaty jedynie kwoty 10.000 zł, bowiem ten stan determinowany był także wysokością zgłoszonego mu roszczenia przez powoda zanim wystąpił na drogę sądową (świadczenia odszkodowawcze zakładu ubezpieczeń są terminowe, zakład ten nie pozostaje jednak w opóźnieniu co do kwot nie objętych jego „decyzją”, jeżeli poszkodowany po jej otrzymaniu lub wcześniej nie określił kwotowo swego roszczenia - wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 lipca 1999r., III CKN 315/98, Lex nr 37924). W tej sytuacji pozwany nie popadł w stan opóźnienia co do nadwyżki ponad 80.000 zł zanim nie była ona objęta żądaniem, co nastąpiło dopiero w pozwie. Doręczenie odpisu pozwu pozwanemu traktować należy także jako wezwanie do spełnienia świadczenia, co powinno mieć miejsce w terminie 30 dni licząc od dnia 9 listopada 2011 r. (k. 87), a zatem odsetki ustawowe od kwoty 220.000 zł biegną od dnia 10 grudnia 2011 r., przy uznaniu za wchodzący w rachubę 30 – dniowego terminu do spełnienia świadczenia. Z tych przyczyn orzeczono o roszczeniu odsetkowym w punktach I e i II wyroku.

Niezasadny okazał się zarzut strony pozwanej przyczynienia się powoda do wypadku drogowego i tym samym powstania i rozmiaru szkody. Tezy pozwanego nie potwierdziła, nie zakwestionowana przez niego, opinia biegłego z zakresu wypadków drogowych i ruchu drogowego S. S. (k. 278 – 295). Sąd podzielił wnioski opinii, bowiem przekonująco i logicznie je uzasadniono.

O poniesionych przez powoda kosztach procesu sąd, mając na uwadze zasadę odpowiedzialności za wynik postępowania, orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. oraz § 6 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U nr 163, poz. 1349 ze zm.). powód poniósł ogółem 28.505 zł (koszty sądowe - k. 81,85 oraz wynagrodzenie pełnomocnika).

O kosztach sądowych obciążających pozwanego, na które składają się nieuiszczone wydatki związane z wynagrodzeniem biegłych (k. 305) rozstrzygnięto w oparciu o przepis art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. nr 167, poz. 1398 ze zm.) w zw. z art. 98 § 1 k.p.c.