Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 marca 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach w II Wydziale Karnym w składzie:

przy udziale Prokuratora Prok. Okręg. del. Wandy Ostrowskiej

po rozpoznaniu w dniu 7 marca 2013 r. sprawy

1.  A. K. , s. J. i Z., ur. (...) w M., oskarżonego z art. 62 § 2 kks w zw. z art. 21 § 2 kk i art.56 § 1 kks w zw. z art.62 § 2 kks przy zast.art.7 § 1 kks i inne;

2.  K. K. , s. F.i M., ur. (...)w D., oskarżonego z art. 62 § 2 kks w zw. z art. 21 § 2 kk i art. 56 § 1 kks w zw. z art.62 § 2 kks przy zast.art.7 § 1 kks i inne;

3.  Z. S. , s. S. i Ł., ur. (...) w O., oskarżonego z art. 62 § 2 kks w zw. z art. 21 § 2 kk i art. 56 § 1 kks w zw. z art. 6 § 2 kks przy zast. art. 7 § 1 kks i inne;

4.  S. S. , s. M.i L., ur. (...)w W., oskarżonego z art. 62 § 2 kks w zw. z art. 21 § 2 kk i art. 56 § 1 kks w zw. z art. 6 § 2 kks przy zast. art. 7 § 1 kks

5.  B. S. , s. B.i L., ur. (...)
w G., oskarżonego z art. 62 § 2 kks w zw. z art. 21 § 2 kk i art. 56 § 1 kks w zw. z art. 6 § 2 kks przy zast. art. 7 § 1 kks i inne;

6.  W. Ż. , s. F. i J., ur. (...) w Jordanowie, oskarżonego z art. 62 § 2 kks w zw. z art. 21 § 2 kk i art. 56 § 1 kks w zw. z art. 6 § 2 kks przy zast. art. 7 § 1 kks i inne;

7.  S. G. , s. J. i E., ur. (...) w Jordanowie, oskarżonego z art. 62 § 2 kks w zw. z art. 21 § 2 kk i art. 56 § 1 kks w z.w z art. 6 § 2 kks przy zast. art. 7 § 1 kks,

8.  B. M. , c. P. i R., ur. (...) w M., oskarżonej z art. 62 § 2 kks w zw. z art. 21 § 2 kk i art. 56 § 1 kks w zw. z art. 6 § 2 kks przy zast. art. 7 § 1 kks i inne;

9.  A. C. , s. S. i I., ur. (...) w S.,
oskarżonego z art. 62 § 2 kks w zw. z art. 21 § 2 kk i art. 56 § 1 kks w zw. z art. 6 § 2 kks przy zast. art. 7 § 1 kks,

10.  Z. Z. , s. K. i J., ur. (...) w Jordanowie, oskarżonego z art. 62 § 2 kks w zw. z art. 21 § 2 kk i art. 56 § 1 kks w zw. z art. 6 § 2 kks przy zast. art. 7 § 1 kks,

11.  G. B. , s. M. i K., ur. (...)
w J., oskarżonego z art. 286 § 1 kk i inne;

12.  G. K. , s. P. i O., ur. (...) w B.,
oskarżonego z art. 62 § 2 kks w zw. z art. 21 § 2 kk i art. 56 § 1 kks w zw. z art. 6 § 2 kks przy zast. art. 7 § 1 kks inne;

13.  G. P. , s. C. i K., ur. (...) w C., oskarżonego z art. 62 § 2 kks w zw. z art. 21 § 2 kk i art. 56 § 1 kks w zw.
z art. 6 § 2 kks przy zast. art. 7 § 1 kks i inne;

14.  Z. M. , s. M. i H., ur. (...) w P., oskarżonego z art. 62 § 2 kks w zw. z art. 21 § 2 kk i art. 56 § 1 kks w zw. z art. 6 § 2 kks przy zast. art. 7 § 1 kks,

na skutek apelacji prokuratora co do oskarżonych: A. K., K. K., W. Ż., S. G., Z. Z., G. P.i Z. M.oraz obrońców

od wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach

z dnia 8 lipca 2011 r., sygn. akt XXI K 1/08

uchyla zaskarżony wyrok i w zakresie dotyczącym oskarżonych A. K., K. K., Z. S., S. S., B. S., W. Ż., S. G., B. M., A. C., Z. Z., G. B., G. K., G. P.i Z. M.sprawę przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Katowicach.

Sygn. akt II AKa 556/12

UZASADNIENIE

W dniu 31 grudnia 2007r. do Sądu Okręgowego w Katowicach wpłynął akt oskarżenia przeciwko oskarżonemu A. K. oraz dalszym oskarżonym.

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 8 lipca 2011r. sygn. akt XXI K 1/08, Sąd Okręgowy
w Katowicach uznał oskarżonych A. K., K. K., Z. S., S. S., B. S., W. Ż., S. G., B. M., A. C., Z. Z., G. B., G. K., G. P.i Z. M.za winnych odpowiednio przypisanych im czynów, a to z art. 62 § 2 k.k.s. w zw. z art. 21 § 2 k.k. w zw. z art. 56 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. przy zast. art. 7 § 1 k.k.s. oraz z art. 286 § k.k. i art. 271 § 1 i 3 k.k. w zw. z art. 21 § 2 k.k. i art. 273 k.k. przy zast. art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k., za które to czyny na mocy art. 56 § 1 k.k.s. przy zast. art. 7 § 2 k.k.s. oraz na mocy art. 286 § 1 k.k. w zw. z art.11 § 3 k.k. wymierzył oskarżonym określone w wyroku kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania oraz kary grzywny.

Przedstawionym wyrokiem rozstrzygnięto również co do czynów zarzuconych pozostałym, niewymienionym wyżej oskarżonym, i w tej części orzeczenie już się uprawomocniło.

Apelację od powyższego wyroku wniósł prokurator – co do oskarżonych A. K., W. Ż., S. G., Z. Z.w części dotyczącej orzeczenia o karze na korzyść oraz na niekorzyść tych oskarżonych, a w stosunku do oskarżonych K. K., G. P.i Z. M.w części dotyczącej orzeczenia o karze na korzyść tych oskarżonych.

Stawiając odpowiednio umotywowane zarzuty, a to obrazy prawa materialnego – art. 46 § 1 k.k., art. 86 § 1 k.k., art. 8 § 2 k.k.s. oraz błędu w ustaleniach faktycznych, prokurator w pisemnej apelacji wniósł o sprecyzowaną zmianę zaskarżonego wyroku, natomiast na rozprawie odwoławczej, zwracając uwagę na brak uzasadnienia zaskarżonego wyroku, wniósł o uchylenie orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Apelacje wnieśli również obrońcy oskarżonych – A. K., K. K., Z. S., S. S., B. S., W. Ż., S. G., B. M., A. C., Z. Z., G. B., G. K., G. P.i Z. M..

Zasadniczo wszyscy obrońcy zarzucili wyrokowi obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, a to przede wszystkim art. 423 § 1 k.p.k., polegającą na rażącym naruszeniu prawa do obrony poprzez niesporządzenie a co za tym idzie niedoręczenie obrońcom uzasadnienia zaskarżonego wyroku, co w praktyce uniemożliwiło kontrolę przesłanek które legły u podstaw wydania wyroku.

Wnieśli więc obrońcy o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Apelacje obrońców ocenić należało jako w pełni zasadne, stąd też konieczne stało się uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Katowicach.

Nie ulega bowiem wątpliwości, że brak uzasadnienia orzeczenia nie tylko utrudnia jego kontrolę w postępowaniu odwoławczym, ale przede wszystkim narusza konstytucyjną zasadę materialnego prawa do obrony (art. 42 ust. 2 Konstytucji RP oraz art. 6 k.p.k.).

Sytuacja taka uniemożliwia oskarżonym uzyskanie koniecznej wiedzy co do danych określonych w art. 424 § 1 i 2 k.p.k., a co za tym idzie realizację prawa do obrony poprzez rzeczową polemikę z rozstrzygnięciem sądu.

Zaistniała, wręcz oczywista i rażąca obraza przepisów postępowania, uczyniła zbędnym a zarazem przedwczesnym odnoszenie się w niniejszym postępowaniu odwoławczym do zarzutów przedstawionych w pisemnej apelacji prokuratora (art. 436 k.p.k.), jednak ujęte tam treści winny być przedmiotem uwagi sądu ponownie rozpoznającego przedmiotową sprawę.

Z całą mocą stwierdzić jeszcze należy, że wielce krytycznie ocenić trzeba sytuację która doprowadziła do potrzeby wydania orzeczenia o uchyleniu zaskarżonego wyroku
z powodu braku uzasadnienia wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach.

Nie sposób bowiem zaaprobować takiego oto postępowania, że po trwającym trzy
i pół roku procesie sąd orzekający nie sporządził pisemnych motywów wyroku, i to pomimo przedłużenia stosownego terminu na czas bez mała półroczny.

Oceny tej nie może zasadniczo zmienić fakt późniejszej choroby sędziego – opisanej przez lekarza specjalistę w kwietniu 2012r. ( k. 8956 t. LXVI ).

Okoliczność ta – wedle wspomnianego pisma lekarza zatytułowanego jako zaświadczenie – miała zaistnieć dopiero w styczniu 2012r.

Zatem podczas wcześniejszego, wielomiesięcznego okresu na jaki przedłużono termin do sporządzenia uzasadnienia wyroku, nic nie stało na przeszkodzie wykonaniu ciążącego na sądzie obowiązku.

Zaznaczyć należy, że sprawa rozpoznawana była jednoosobowo, a zatem tylko orzekający w niej sędzia mógł sporządzić uzasadnienie wydanego orzeczenia.

Ponieważ ostatecznie nie sporządzono uzasadnienia wyroku, zaś sędzia orzekający
w przedmiotowej sprawie w styczniu 2013r. przeszedł w stan spoczynku (co zresztą – poza przyczynami związanymi ze stanem zdrowia – zasadniczo nie powinno zwalniać go od obowiązku sporządzenia uzasadnienia), winny zostać podjęte formalne czynności określone
w § 88 ust.2 regulaminu wewnętrznego urzędowania sądów powszechnych (rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 lutego 2007r. Dz. U. Nr 38 poz. 249 z poźn. zm.),
a dotyczące poinformowania stron o tym, że uzasadnienie nie może zostać sporządzone.

Jednak i takie czynności nie zostały dokonane we właściwej formie, albowiem
w aktach sprawy brak jest wymaganej wzmianki sporządzonej przez przewodniczącego wydziału.

Brak tej czynności został jednak w niezbędnym zakresie konwalidowany.

Przez sekretarza sądowego zostało bowiem wykonane zawiadomienie o braku uzasadnienia wraz z pouczeniem o 14 dniowym terminie do wniesienia apelacji.

Co prawda – poprawnie rzecz ujmując - w zaistniałych w rozpatrywanej sprawie warunkach termin z art. 445 § 1 k.p.k winien być liczony od dnia doręczenia odpisu zarządzenia zawiadamiającego o niemożności sporządzenia uzasadnienia orzeczenia, lecz ponieważ wymagane zarządzenie nie zostało sporządzone, uznać można, że odpowiedni termin biegł od doręczenia stronom odpisu samego wyroku wraz z dołączoną do niego,
a zacytowaną wyżej właściwą informacją.

Z tych wszystkich względów orzeczono jak w wyroku, uchylając zaskarżony wyrok
i w części dotyczącej wymienionych w nim oskarżonych przekazując sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Katowicach, w którym to postępowaniu w jak najszerszym możliwym zakresie starać się należy wykorzystać możliwości przewidziane
w art. 442 § 2 k.p.k.