Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 marca 2013 roku

Sąd Okręgowy w Legnicy I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Mirosława Polak - Pawlaczek

Protokolant: st. sekr. sądowy Katarzyna Wojciechowska

po rozpoznaniu w dniu 15 marca 2013 r. w Legnicy

sprawy z powództwa B. M. (1)

przeciwko Bankowi (...) S.A. we W.

o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego

I. oddala powództwo,

II. orzeka, że nie uiszczone w sprawie koszty sądowe poniesie Skarb Państwa,

III. zasądza od powódki na rzecz strony pozwanej 3.600 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt IC 5/13

UZASADNIENIE

Powódka B. M. (1) w pozwie skierowanym przeciwko (...) Bank S.A. w W. wniosła o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego Nr (...) z dnia 23 lutego 2001 roku wystawionego przez (...) Bank S.A. przeciwko (...) Sp. z o.o., (...) Sp. z o.o., B. M. (2) i B. M. (1), któremu Sąd Rejonowy w Jaworze w dniu 22 marca 2001 roki nadał klauzulę wykonalności w sprawie o sygn. akt I Co 52/01 przeciwko wyżej wymienionym dłużnikom oraz zasądzenie od pozwanego banku na rzecz powódki kosztów procesu, w tym zastępstwa procesowego według norm przewidzianych.

W uzasadnieniu żądania powódka podniosła, że pozwany bank udzielił przedsiębiorcy (...) Sp. z o.o. dwóch kredytów na łączną kwotę 2.000.000 zł, a wobec braku ich terminowej spłaty wypowiedział te umowy i wystawił bankowy tytuł egzekucyjny między innymi przeciwko powódce. Temu tytułowi Sąd Rejonowy w Jaworze nadał klauzulę wykonalności. W toku egzekucji pozwany bank wyegzekwował całą należność główną oraz wszystkie koszty postępowania i egzekucja została umorzona. Następnie w dniu 14 czerwca 2012 roku pozwany bank złożył wniosek o wyegzekwowanie od powódki należności głównej w wysokości 932.468,58 zł wraz z kosztami egzekucyjnymi na podstawie tego samego tytułu egzekucyjnego. Należność banku w zakresie dochodzonej kwoty głównej nie istnieje, co uzasadnia żądanie pozwu. Z ostrożności procesowej powódka zarzuciła również, że nastąpiło przedawnienie roszczeń pozwanej albowiem od daty umorzenia postępowania egzekucyjnego w dniu 8 kwietnia 2008 roku do dnia jego ponownego wszczęcia w dniu 14 czerwca 2012 roku upłynął okres 4 lat, czyli przekroczono trzyletni okres przedawnienia roszczeń stwierdzonych bankowym tytułem egzekucyjnym.

Następnie na rozprawie pełnomocnik powódki sprecyzował jej żądanie w ten sposób, że domagał się pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności jedynie wobec powódki B. M. (1). Równocześnie dodatkowo zarzucił, że powódka udzieliła poręczenia kredytów będąc zmuszona przez (...) Bank i swojego męża, a jej poręczenie było umową, której przedmiotem było świadczenie niemożliwe w rozumieniu art. 387§1 k.c. z uwagi na sytuację majątkową i dochody powódki w dacie jego udzielenia.

Pozwany Bank (...) SA we W. działając jako następca prawny (...) Banku S.A. w W. nie uznał żądania pozwu, wniósł o oddalenie powództwa w całości i obciążenie powódki kosztami postępowania, w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu swojego stanowiska pozwany podniósł, że postępowanie egzekucyjne nie zostało umorzone z powodu zaspokojenia całego egzekwowanego świadczenia, lecz na wniosek pozwanego z powodu spłaty przez dłużnika należności głównej. Pozwany przyznał, że cała należność główna została uiszczona, lecz pozostały do uiszczenia odsetki ustawowe, które biegły od dnia wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego. Należności odsetkowe nie uległy przedawnieniu, bowiem toczyło się o nie postępowanie egzekucyjne, a po jego umorzeniu bieg terminu przedawnienia przerwało uznanie roszczenia poprzez zawarcie w dniu 15 czerwca 2009 roku aneksu nr 1 do porozumienia z dnia 30 X 2007 roku, na mocy którego powódka i pozostałe strony tego porozumienia uznały roszczenie pozwanego Banku i ustaliły nowe terminy spłaty długu.

Sąd ustalił:

Postanowieniem Sądu Rejonowego w Jaworze z dnia 22 marca 2001 roku w sprawie sygn. akt I Co 52/01 nadano bankowemu tytułowi egzekucyjnemu z dnia 23 lutego 2001 roku nr (...) wystawionemu przez (...) Bank S.A. w W. klauzulę wykonalności przeciwko dłużnikom solidarnym: (...) Sp. z o.o. w J., (...)Sp. z o.o. w J., B. M. (2) i B. M. (1).

(dowód: akta Sądu Rejonowego w Jaworze sygn. ICo 52/01)

W oparciu o tytuł wykonawczy Komornik Sądu Rejonowego w J., w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym w latach 2001 – 2008 wyegzekwował od dłużników łączną kwotę 1.235.981, 94 zł, z tytułu należności głównej i kosztów postępowania. Nadto niezależnie od prowadzonej egzekucji(...) Sp. z o.o w J. spłacił resztę należności głównej. Postanowieniem z dnia 19 stycznia 2007 roku postępowanie egzekucyjne zostało zawieszone na wniosek pozwanego, a w dniu 8 kwietnia 2008 roku postępowanie zostało umorzone z mocy prawa. Komornik zwrócił tytuł egzekucyjny wierzycielowi.

(dowód: akta Komornika Sądu Rejonowego w J.sygn. KM 250/01, zeznania świadka B. M. (2))

Cała należność główna, wynikająca z bankowego tytułu egzekucyjnego została spłacona.

(bezsporne)

W dniu 30 października 2007 roku podpisano porozumienie pomiędzy (...) Sp. z (...) jako dłużnikiem, B. M. (2) i B. M. (1) jako poręczycielami a (...) Bankiem SA w W. jako wierzycielem. Mocą tego porozumienia powódka złożyła oświadczenie o uznaniu długu w wysokości należności głównej – odsetek karnych w kwocie 48.433,27 zł oraz odsetek ustawowych 1.115.428,40 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od kwoty należności głównej. Przedmiotem porozumienia było ustalenie warunków spłaty długu. Następnie w dniu 15 czerwca 2009 roku wyżej wskazane strony zawarły Aneks nr 1 do Porozumienia z dnia 30 X 2007 toku mocą którego ustalono nowe warunki spłaty należności w kwocie 432.265,43 zł, jako spłatę 40% odsetek ustawowych.

(dowód: porozumienie k. 45-47, aneks k. 48, zeznania świadka B. M. (2))

W dniu 6 maja 2011 roku (...) Bank SA w W. wezwał powódkę do zapłaty łącznej kwoty 54.200 zł z tytułu niespłaconych rat wynikających z aneksu do porozumienia w terminie do 20 maja 2011 roku. Wobec braku wpłaty z dniem 2 sierpnia 2011 roku Bank odstąpił od porozumienia, o czym zawiadomił powódkę. W okresie od zawarcia porozumienia do dnia odstąpienia od niego przez (...) Bank SA w W. dłużnicy spłacili łącznie 148.200 zł. Wobec odstąpienia od porozumienia do spłaty pozostała kwota 932.463,58 zł.

(dowód: pismo (...) Banku k. 49, 50, rozliczenie należności powódki k. 51)

W dniu 14 czerwca 2012 roku (...) Bank S.A. w W. złożył wniosek o wszczęcie egzekucji kwoty 932.463,58 zł na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...) z klauzulą wykonalności. O wszczęciu egzekucji zawiadomiono powódkę w dniu 19 lipca 2012 roku.

(akta Komornika Sądu Rejonowego w J.sygn. KM 1295/12)

Sąd uznał:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Podstawą roszczenia powódki jest przepis art. 840§1 pkt 2 k.p.c. Zgodnie z jego dyspozycją dłużnik może żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczeniu jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane.

Istota sporu sprowadza się zatem do zbadania zarzutów powódki, w szczególności czy:

1/ należność wynikająca z bankowego tytułu egzekucyjnego została całości spłacona,

2/ nastąpiło przedawnienie należności głównej, ponieważ od daty umorzenia postępowania egzekucyjnego w dniu 8 kwietnia 2008 roku do daty ponownego jego wszczęcia w dniu 14 czerwca 20012 roku upłynął okres ponad 4 lat, a zatem przekroczono trzyletni okres przedawnienia.

3/ zawarta przez powódkę umowa poręczenia jest umową niemożliwą w rozumieniu art. 387§1 k.c.,

Przeprowadzone postępowanie dowodowe jednoznacznie wykazało, że żaden z zarzutów nie zasługuje na uwzględnienie.

Jest między stronami bezsporną okoliczność, że cała należność główna objęta bankowym tytułem egzekucyjnym, którego dotyczy niniejsze postępowanie została przez dłużników spłacona. Bezspornym jest również, że strony w dniu 30 października 2007 roku zawarły porozumienie, w którym powódka uznała swój dług wobec (...) Banku. Nie budzi również wątpliwości, że w dniu 15 czerwca 2009 roku strony podpisały aneks do porozumienia, którego treścią było ustalenie nowych warunków spłaty zadłużenia. W treści aneksu potwierdzono, że dłużnik ma do spłaty 40% odsetek ustawowych, tj. kwotę 432.265,43 zł w określonych ratach, a to, z mocy porozumienia stron spowoduje umorzenie pozostałych 60% odsetek, wymienionych w §2 pkt 1 ust. 2 porozumienia.

W tych okolicznościach należy przyjąć, że powódka zawierając porozumienie w dniu 30 października 2007 roku uznała swoje zobowiązanie wobec banku, wynikające z niespłaconych odsetek na kwotę – odsetek karnych w wysokości 48.433,27 i odsetek ustawowych w kwocie 1.115.428,40 zł. Następnie, podpisując aneks do porozumienia akceptowała swoje zadłużenie wobec (...) Banku w określonej porozumieniem stron wysokości. Nie bez znaczenia pozostaje również fakt, że dłużnicy realizowali porozumienie do dnia 21 stycznia 2011 roku i spłacili łącznie należności odsetkowe wobec banku w kwocie 148.200 zł. Dopiero brak wpłat po tym terminie, jak również istniejąca niedopłata spowodowała odstąpienie banku od porozumienia stron w dniu 2 sierpnia 2011 roku. Brak reakcji powódki i pozostałych dłużników na to odstąpienie spowodował, że w dniu 14 czerwca 2012 roku (...) Bank SA w W. złożył ponowny wniosek egzekucyjny i żądał wyegzekwowania pozostałych należności.

Z tych powodów nie sposób przyjąć, że wszystkie należności powódki wobec banku, wynikające z bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...) zostały zapłacone w okresie prowadzonego postępowania egzekucyjnego w sprawie Komornika Sądu Rejonowego w J. sygn. KM 250/01, a tym samym, nie może się ostać twierdzenie powódki, że ponowne wszczęcie postępowania egzekucyjnego w oparciu o bankowy tytuł egzekucyjny było bezpodstawne.

Zgodnie z art. 803 kpc tytuł wykonawczy stanowi podstawę do prowadzenia egzekucji o całe objęte nim roszczenie, a więc zarówno należność główną jak i odsetki. Nie budzi wątpliwości, że wierzytelność (...) Banku wobec powódki, wynikająca z bankowego tytułu egzekucyjnego obejmowała zarówno należność główną (która została w pełni uiszczona) jak i odsetki za zwłokę należne wierzycielowi, które w toku postępowania egzekucyjnego w sprawie KM 250/01 nie zostały zapłacone.

Zgodnie z art. 816§1 kpc po ukończeniu postępowania egzekucyjnego należy na tytule wykonawczym zaznaczyć wynik egzekucji i tytuł zatrzymać w aktach, a jeżeli świadczenie objęte tytułem nie zostało zaspokojone całkowicie, tytuł zwrócić wierzycielowi. W tej sytuacji po zakończeniu postępowania egzekucyjnego Komornik umarzając postępowanie zwrócił bankowi tytuł egzekucyjny, umożliwiając jego realizację w przyszłości.

Z powyższych względów żądanie pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności z powodu realizacji należności głównej objętej tym tytułem nie mogło zostać uwzględnione.

Również zarzut powódki odnośnie przedawnienia roszczeń (...) Banku SA nie zasługuje na uwzględnienie. Zgodnie z art. 118 k.c. termin przedawnienia wynosi lat 10, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata. Zważywszy na to, że bezspornie należność główna została w całości uiszczona, przedmiotem kolejnego wszczętego przez wierzyciela postępowania egzekucyjnego są roszczenia z tytułu odsetek, a to oznacza, że obowiązuje trzyletni okres przedawnienia.

Zgodnie z art. 123§1 k.c. bieg przedawnienia przerywa się między innymi przez każdą czynność przed organem egzekucyjnym powziętą w celu zaspokojenia roszczenia, a także przez uznanie roszczenia przez osobę przeciwko roszczenie przysługuje. W myśl art. 124 §1 k.c. po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszego postępowania należało uznać, że termin przedawnienia nie biegł dla powódki do dnia prawomocnego zakończenia postępowania egzekucyjnego w dniu 8 kwietnia 2008 roku, a następnie został przerwany w dniu 15 czerwca 2009 roku podpisaniem przez nią aneksu do porozumienia z dnia 30 czerwca 2007 roku. W ocenie Sądu podpisanie tego aneksu oznaczało uznanie z tą datą długu wobec (...) Banku, albowiem w jego treści wymieniono, że wolą dłużnika jest spłata należności w wysokości 40% odsetek ustawowych określonych na kwotę 432.265,43 zł w sposób określony w tym aneksie. Tym samym, zdaniem Sądu powódka godząc się na takie warunki po raz kolejny uznała swoje zobowiązanie wobec wierzyciela, a to oznacza uznanie w rozumieniu art. 123 §1 pkt 2 k.c., które przerwało bieg przedawnienia. W tych okolicznościach wszczęcie przez (...) Bank SA w W. kolejnego postępowania egzekucyjnego z dniem 14 czerwca 2012 roku nastąpiło przed upływem trzyletniego okresu przedawnienia.

W ocenie Sądu zarzuty powódki dotyczące poręczenia przez nią kredytu, a dotyczące jej stanu majątkowego i zmuszenia jej do podpisania umowy nie stanowią okoliczności uzasadniających powództwo przeciwegzekucyjne, albowiem zaistniały przed powstaniem tytułu egzekucyjnego.

Zważywszy na powyższe rozważania Sąd uznał, brak jest podstaw do uwzględnienia żądania z mocy art. 840 k.p.c., a zatem powództwo

podlegało oddaleniu.

Orzeczenie o kosztach wynika z treści art. 98 k.p.c.