Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 grudnia 2012 r.

Sąd Rejonowy w Zgorzelcu Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Agnieszka Wiercińska – Bałaga

Protokolant Renata Bleichert

po rozpoznaniu w dniu 7 grudnia 2012 r.

w Z.

sprawy z powództwa L. D.

przeciwko Wspólnocie Mieszkaniowej przy ul. (...). Piastowskie 15 w P.

o zapłatę

I.  umarza postępowanie w zakresie żądania zapłaty kwoty 1000 zł;

II.  dalej idące powództwo oddala;

III.  zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 617 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt I C upr 901/12

UZASADNIENIE

Powód L. D. domagał się zasądzenia od strony pozwanej Wspólnoty Mieszkaniowej Osiedle (...) w P. kwoty 4000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 21 lipca 2010 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu żądania pozwu powód wskazał, iż strona pozwana w dniu 11 czerwca 2008 r. podpisała z powodem umowę na wykonanie kapitalnego remontu dachu za wynagrodzeniem w kwocie 60000 zł brutto. Po zakończeniu robót powód wystawił fakturę w dniu 10 czerwca 2008 r. nr (...). W dniu 21 lipca 2008 r. zgodnie z opinią kominiarską poszerzono zakres prac o przemurowanie komina, zawierając aneks do umowy i określając wynagrodzenie za te prace na 5000 zł. Powodowi została wypłacona kwota 61000 zł brutto pomniejszona o rękojmię wynikającą z §9 umowy tj. kwotę 4000 zł, a która to kwota miała być zwrócona po upływie gwarancji tj. 21.07.2010 r. w dniu 23 lutego 2012 r. powód wezwał pozwaną o zwrot rękojmi, ale bezskutecznie.

W odpowiedzi na pozew (k 21-24) strona pozwana Wspólnota Mieszkaniowa Osiedle (...) w P. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Zarzuciła, iż po upływie umownego okresu zwróciła powodowi kwotę rękojmi w wysokości 4000 zł przelewem bankowym z dnia 9 lipca 2010 r., przy czym powód w piśmie z dnia 5 stycznia 2012 r. potwierdził otrzymanie tej kwoty.

Pismem procesowym z dnia 13 listopada 2012 r. (k 57-58) powód podtrzymał żądanie pozwu w całości. Dodatkowo wyjaśnił, iż na podstawie obu umów winien otrzymać od pozwanej wynagrodzenie w łącznej wysokości 65000 zł. Pozwana wypłaciła mu w dniu 31 lipca 2008 r. kwotę 57000 zł, następnej wpłaty dokonała w dniu 9 lipca 2010 r. w kwocie 4000 zł, co stanowi ogółem kwotę 61000 zł, wobec czego pozwana winna mu zapłacić brakującą część wynagrodzenia w kwocie 4000 zł.

Strona pozwana w piśmie z dnia 27 listopada 2012 r. (k 64-65) wskazała, iż zaprzecza aby nie dokonała zwrotu kaucji gwarancyjnej, gdyż świadczenie to spełniła w dniu 9.07.2010 r. wskazując w tytule przelewu, że jest to zwrot rękojmi za wykonanie wymiany pokrycia dachowego, wobec potwierdzenia powyższego przez powoda jego żądanie jest bezzasadne. Podniosła przy tym, iż w zakresie żądania odsetek powód mógłby się ich domagać najwcześniej od dnia 22 lipca 2010 r. Dodatkowo zarzuciła, iż niezależnie od dokonanego zwrotu kaucji roszczenie powoda jest przedawnione, albowiem strony łączyła umowa o dzieło, zaś zgodnie z art.646 kc roszczenia wynikające z tej umowy przedawniają się z upływem dwóch lat od dnia oddania dzieła, co jak wynika z umowy jej zakończenie nastąpiło w dniu 31 lipca 2010 r., tym samym przedawnienie nastąpiło w dniu 31 lipca 2012 r. Niezależnie od tego pozwana przytoczyła, iż w istocie pismo powoda z 13.11.2012 r. stanowi przedmiotową zmianę powództwa wobec zmiany podstawy faktycznej roszczenia, a zgodnie z art.505 ⁴ kpc zmiana powództwa w tym postępowaniu jest niedopuszczalna.

Na rozprawie w dniu 7 grudnia 2012 r. (protokół k 72) powód wskazał, że żądanie pozwu obejmuje niezapłaconą przez pozwaną część faktury za prace objęte aneksem do umowy w kwocie 3000 zł z terminem płatności w dniu 21.07.2010 r. Podtrzymał żądanie pozwu co do kwoty 3000 zł wraz z odsetkami, a w pozostałym zakresie cofnął pozew za zrzeczeniem się roszczenia w tym zakresie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 11 czerwca 2008 r. pozwana Wspólnota Mieszkaniowa Osiedle (...) w P. jako zamawiający zawarła z powodem L. D. jako wykonawcą umowę nr (...), zgodnie z którą powód zobowiązał się wykonać zadanie inwestycyjne w postaci: zdemontowania starej dachówki i jej uprzątnięcia, zamontowania łat i kontrłat i folii dachowej, pokrycia dachu blachodachówką, obróbek blacharskich powlekanych, zamontowania rynien i rur spustowych plastikowych 100 cm, postawienia nowych kominów od kalenicy, wymiany okienek w wykuszach i wolichokach w terminie do dnia 31 lipca 2008 r. za wynagrodzeniem w formie ryczałtu w wysokości 60000 zł brutto, płatnym po zakończeniu prac będących przedmiotem umowy na podstawie protokołu odbioru. W § 9 umowy strony zastrzegły sobie niezależnie od kar umownych przewidzianych w §8 umowy prawo do odszkodowania uzupełniającego, przenoszącego wysokość kar umownych do wysokości rzeczywiście poniesionej szkody, ustalając przy tym wysokość rękojmi na 5% na okres 24 miesięcy od daty zakończenia w/w prac, a także gwarancję na wykonanie prac będących przedmiotem umowy w okresie 24 miesięcy od daty zakończenia prac.

(dowód: umowa nr (...) k 10-12)

W wyniku przeprowadzonej w dniu 19 czerwca 2008 r. kontroli kominiarskiej, w której pozwanej zalecono rozbiórkę kominów nr 1,6 oraz ich postawienie z cegły dziurawki od podłogi strychu, strony zawarły w dniu 21 lipca 2008 r. aneks do umowy nr (...), w którym powód zobowiązał się do wykonania prac zaleconych w opinii kominiarskiej, a pozwana zobowiązała się zapłacić mu wynagrodzenie w kwocie 5000 zł płatne po 24 miesiącach od daty odebrania robót.

(dowód: aneks do umowy nr (...) k 9 verte)

W dniu 21 lipca 2008 r. powód wystawił fakturę VAT nr (...) pozwanej za wymianę pokrycia dachowego wraz z przemurowaniem przewodów kominowych na kwotę 60000 zł brutto z terminem płatności na 28 lipca 2008 r., odebraną przez pozwaną.

(dowód: faktura nr (...) k 9)

Dnia 21 lipca 2010 r. powód wystawił pozwanej fakturę VAT nr (...) za wymianę pokrycia dachowego i przemurowanie kominów na kwotę 5000 zł brutto z terminem zapłaty w dniu 21.07.2010 r.

(dowód: faktura nr (...) k 8)

W dniu 31 lipca 2008 r. pozwana Wspólnota Mieszkaniowa zapłaciła powodowi przelewem na jego rachunek bankowym kwotę 57000 zł „za dach”.

(dowód: potwierdzenie wykonania operacji k 59)

Dnia 23 września 2008 r. pozwana zapłaciła powodowi kwotę 1000 zł tytułem aneksu do umowy za rozbiórkę i wykonanie nowych kominów.

(bezsporne)

Pozwana w dniu 9 lipca 2010 r. przelewem bankowym na rachunek powoda zwróciła L. D. rękojmię w kwocie 4000 zł za wykonanie pokrycia dachowego.

(dowód: potwierdzenie wykonania operacji k 25)

Sąd zważył, co następuje:

Wobec cofnięcia przez powoda pozwu co do uregulowanej przez pozwaną jeszcze przed wszczęciem niniejszego postępowania tj. we wrześniu 2008 r. kwoty 1000 zł wraz ze zrzeczeniem się w tej części roszczenia wobec jego zaspokojenia, a która to czynność nie była sprzeczna z prawem ani zasadami współżycia społecznego, ani nie zmierzała do obejścia prawa, Sąd w tym zakresie umorzył postępowanie na podstawie art.355§1 kpc w zw. z art.203§1 kpc.

Z treści pozwu, wniesionego przez powoda będącego wszak przedsiębiorcą tj. profesjonalnym uczestnikiem obrotu gospodarczego w sposób jednoznaczny wynika, że powód L. D. żądanie zapłaty przez pozwaną 4000 zł wywodził z obowiązku umownego zwrotu rękojmi, stanowiącej zabezpieczenie roszczeń pozwanej wobec powoda z tytułu udzielonej przez niego na okres 24 miesięcy gwarancji (art.577 i nast. kc) na wykonane prace będące przedmiotem umowy, po upływie gwarancji, a która winna była być zwrócona powodowi w myśl §9 umowy nr (...) po zakończeniu okresu gwarancji, tj. w dniu 21 lipca 2010 r.

Tymczasem z zebranego w sprawie materiału dowodowego, a zwłaszcza niekwestionowanych wszak przez powoda dokumentów bankowych jednoznacznie wynika, iż Wspólnota Mieszkaniowa Osiedla (...) w P. zwróciła powodowi kwotę 4000 zł tytułem zwrotu rękojmi w dniu 9 lipca 2010 r., a którą to okoliczność przyznał sam L. D. zarówno w piśmie procesowym z dnia 13.11.2012 r., jak też na rozprawie w dniu 7 grudnia 2012 r. Jednocześnie powód po ujawnieniu się okoliczności faktycznych potwierdzających zarzuty pozwanego w piśmie procesowym z dnia 13.11.2012 r. dokonał zmiany powództwa, wskazując w uzasadnieniu żądania, iż w istocie dochodzi pozostałej niezapłaconej przez pozwaną części wynagrodzenia, tj. żądania opartego na art.627 kc, za prace związane z rozbiórką i wymurowaniem kominów, objęte aneksem do umowy nr (...).

Zmiana powództwa w rozumieniu art.193 kpc polega na zmianie żądania lub podstawy faktycznej powództwa. Przy czym zmiana jakościowa związana jest przeważnie z istotną zmianą podstawy faktycznej powództwa, polegającą na tym, że swe żądanie powód opiera na zupełnie innym kompleksie okoliczności faktycznych niż pierwotnie przytoczone w pozwie. Zdaniem Sądu roszczenie jest nowe w stosunku do zgłoszonego w pozwie, jeżeli różni się choćby co do jednego ze elementów od roszczenia pierwotnie zgłoszonego: tj. treścią żądania, podstawą prawną lub podstawą faktyczną, jednak wg przeważającej części doktryny tą ostatnią tylko wówczas, gdy zmiana podstawy faktycznej prowadzi do wypełnienia nowej normy prawnej będącej podstawą żądania w ten sposób zmienionego, doprowadzając do powstania nowego prawnego uzasadnienia zgłoszonego w pozwie żądania. (zob. orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 28 lutego 1958 r., (...), (...),nr11, poz. 290, z dnia 13 września 1960 r., 2 CR 212/60, OSNC 1962, nr 1, poz. 16, z dnia 2 czerwca 1966 r., II PZ 25/66, OSPiKA 1967, nr 6, poz. 138, oraz z dnia 12 listopada 1969 r., II CZ 117/69, OSNCP 1970, nr 9, poz. 154, a także uchwałę połączonych izb: Izby Cywilnej oraz Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego z dnia 24 kwietnia 1972 r., III PZP 17/70, OSNCP 1973, nr 5, poz. 72, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 maja 1979 r., II CZ 52/79, OSNCP 1979, nr 12, poz. 246, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 listopada 1982 r., III CRN 271/82, OSNCP 1983, nr 8, poz. 118, uchwały Sądu Najwyższego z dnia 12 lipca 1988 r., III CZP 50/88, OSNCP 1989, nr 10, poz. 158 i z dnia 7 kwietnia 1992 r., III CZP 29/92, OSNCP 1992, nr 11, poz. 192, a także wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 grudnia 1998 r., II CKN 96/98, OSNC 1999, nr 5, poz. 98). W ocenie Sądu w niniejszej sprawie niewątpliwie z taką zmianą powództwa w rozumieniu art.193 kpc mamy do czynienia.

W tym miejscu należy wskazać, iż niniejsza sprawa rozpoznawana była w postępowaniu uproszczonym, stosownie zaś do treści art.505 ⁴§1 kpc w postępowaniu tym zmiana powództwa jest niedopuszczalna. Zatem niemożliwym było wydanie rozstrzygnięcie przez Sąd o uwzględnieniu tak zmienionego powództwa, gdyż zgodnie z cytowanym przepisem Sąd mógł w niniejszym postępowaniu wyrokować jedynie o powództwie w jego pierwotnej postaci, tj. o roszczeniu o zwrocie rękojmi po upływie okresu gwarancji. Natomiast bezspornym jest, że pozwana z obowiązku zwrotu rękojmi na podstawie §9 umowy nr (...) łączącej strony bezspornie wywiązała się w dniu 9 lipca 2010 r. co czyni oczywiście bezzasadnym żądanie jej zwrotu przez powoda.

Niezależnie od powyższego żądanie powoda nie mogło być uwzględnione także z innych przyczyn. W pierwszej kolejności dla oceny zasadności roszczenia L. D. należało ustalić jakiego rodzaju umowa łączyła strony. Zakres umowy o dzieło określa art. 627 kc, zgodnie z którym przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Warunkiem zaistnienia umowy o dzieło jest określenie w umowie dzieła jakie ma wykonać przyjmujący zamówienie. Poprzez zawarcie umowy o dzieło wykonawca zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, to znaczy zobowiązuje się do uzyskania pewnego wyniku swoich działań, a zamawiający, do wypłaty wynagrodzenia określonego w umowie. Zdaniem Sądu elementy przedmiotowo istotne tej umowy, tj. uzgodnienie przez strony zakresu prac remontowych w nieruchomości pozwanej w odniesieniu do wymiany pokrycia dachowego i przemurowania kominów, których rodzaj został przez nie jednoznacznie ustalony wraz z określeniem standardu wykonania tych prac przez wykonawcę, obowiązek zapłaty wynagrodzenia za wykonane prace remontowe (a więc za rezultat), jak też sposób ustalenia wynagrodzenia ryczałtowy, w ocenie Sądu jednoznacznie wskazuje, iż umowa ta stanowiła umowę o dzieło regulowaną w art.627 i nast. kc.

W dalszej kolejności należało się odnieść do najdalej idącego z zarzutów zgłoszonych przez pozwaną tj. zarzutu przedawnienia roszczenia.

Zgodnie z art. 646 kc roszczenia wynikające z umowy o dzieło przedawniają się z upływem 2 lat od dnia oddania dzieła, a jeżeli dzieło nie zostało oddane - od dnia, w którym zgodnie z treścią umowy miało być oddane. Dotyczy to roszczeń obu stron umowy, w tym także roszczenia zamawiającego o wyrównanie szkody wchodzącej w obręb pozytywnego interesu na zasadach ogólnych mimo, że zamawiający nie dochodzi uprawnień z art. 637 kc Również kara umowna zastrzeżona w umowie o dzieło przedawnia się wraz z przedawnieniem zobowiązania głównego. W przypadku określenia w umowie daty oddania dzieła i oddania zamawiającemu w innym terminie jedynie części dzieła, termin przedawnienia roszczeń wynikających z umowy o dzieło przewidzianych w art. 646 kc liczyć należy od dnia, w którym zgodnie z treścią umowy dzieło miało być oddane. Jeżeli natomiast wymagalność roszczenia o wynagrodzenie zależy od refakturowania przerwanych prac przez ich wykonawcę, bieg terminu przedawnienia liczyć należy od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby wykonawca zafakturował prace we wcześniejszym, możliwym terminie (art. 120 kc).

Zgodnie z dyspozycją art. 117§ 2 kc po upływie terminu przedawnienia, ten przeciwko komu przysługuje roszczenie może uchylić się od jego zaspokojenia, przy czym w myśl dyspozycji art.646 kc termin przedawnienia dla roszczeń wynikających z umowy o dzieło, w tym także dla do roszczeń wykonawcy o rozliczenie stron umowy, w tym o zapłatę wynagrodzenia i zwrot kosztów materiałów, wynosi dwa lata. Zważywszy, że pozwana skutecznie podniosła zarzut przedawnienia, a pozew został wniesiony w dniu 14 sierpnia 2012 r., przy czym dzieło bezspornie, jak wynika to z twierdzeń samego powoda zgodnie z umową zostało oddane przez powoda najpóźniej w dniu 31 lipca 2008 r., to przedawnieniu stosownie do treści wyżej cytowanych przepisów uległy ewentualne roszczenia powoda z dniem 31 lipca 2010 r., a przy przyjęciu nawet terminu płatności z wystawionych przez powoda faktur VAT tj. odpowiednio 28.07.2008 r. w odniesieniu do wynagrodzenia z umowy nr (...).07.2010 r. w odniesieniu do wynagrodzenia za prace objęte aneksem do umowy z całą pewnością przedawnienie nastąpiło odpowiednio w dniu 28.07.2010 r. oraz w dniu 21.07.2012 r., a zatem przed wniesieniem niniejszego pozwu.

Wobec tego powództwo ponadto jako przedawnione podlegało oddaleniu.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98§1 i 3 kpc i uwzględniono przy tym uiszczoną opłatę skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł oraz poniesiony koszt wynagrodzenia radcy prawnego w kwocie 600 zł ustalony na podstawie §6 pkt. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2002 r Nr 163, poz. 1349 ze zm.).