Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Wrocław, dnia 19-02-2013 r.

Sąd Okręgowy we W. I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSO Monika Kuźniar

Protokolant: Agata Sadowska- Sagne

po rozpoznaniu w dniu 05-02-2013 r. we W. na rozprawie

sprawy z powództwa T. G.

przeciwko Skarbowi Państwa - (...)we W.

o zapłatę kwoty 23.000 zł

I.  oddala powództwo w całości;

II.  zasądza od powoda na rzecz strony pozwanej kwotę 2.400 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Powód T. G.w pozwie skierowanym przeciwko Skarbowi Państwa – Prezesowi (...)we W.wniósł o zasądzenie „odszkodowania z tytułu bezprawnego, niezgodnego z przepisami prawa działania (...)w Ś.i (...)weW., które naraziło go na utratę części emerytury”, w tym o zasądzenie następujących kwot:

1.  6972 zł (83 miesiące po 84 zł) z tytułu bezprawnego i niezgodnego z przepisami prawa zastosowania stóp procentowych wraz z odsetkami w kwocie 3236 zł od dnia 01.08.2005 r. do 30 czerwca 2012 r.;

2.  2905 zł (83 miesiące po 35 zł) z tytułu bezprawnego ominięcia okresu ubezpieczenia za wrzesień 1990 roku wraz z odsetkami od dnia 01.08.2005 r. w kwocie 1265 zł do 30 czerwca 2012 r.;

3.  119 zł miesięcznie wraz z ustawowymi odsetkami w wypadku przedłużania się procesu do 01.07.2012 r. do dnia uprawomocnienia się wyroku;

4.  20.000 zł z tytułu strat moralnych, poprzez które powód zapadł na poważne choroby wskutek dotychczasowych postępowań sądów, prokuratur i innych organów państwowych, w których lekceważono i kpiono z powoda;

5.  3000 zł z tytułu niepotrzebnych kosztów poniesionych na korespondencje, przejazdy, telefony, porady prawne oraz utracony czas powoda;

6.  119 zł tytułem comiesięcznego doliczenia do emerytury jako zaniżenia należnej kwoty, na skutek bezprawnego działania sądów – od uprawomocnienia się wyroku.

W przypadku przedłużającego się rozpoznania niniejszej sprawy i ewentualnej śmierci powoda w tym czasie, T. G.wniósł o przekazanie wszystkich należnych mu kwot, z wyjątkiem kwoty dochodzonej w punkcie 6. pozwu, synowi S. G.. Jednocześnie, powód zwrócił się o wypłacenie zasądzonych kwot, w tym w szczególności kwoty, o której mowa w punkcie 6. pozwu przez (...) w W..

W uzasadnieniu pozwu powód wskazywał, że domaga się odszkodowania na podstawie art. 77 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., który to przepis stanowi, że każdy ma prawo do wynagrodzenia szkody, jaka została mu wyrządzona przez niezgodne z prawem działanie organu władzy publicznej. Powód podnosił, że na skutek błędnych wyroków (...)w Ś.w sprawie (...)oraz (...)we W.w sprawie (...)niesłusznie została mu pomniejszona wysokość emerytury. Przy przeliczeniu świadczenia emerytalnego powoda za okres od 1 stycznia 1990 r. do 30 września 1990 r. niezasadnie przyjęto podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne w wysokości 40%, gdy tymczasem w ocenie powoda, Sądy przy wyliczaniu wynagrodzenia winny zastosować 19% stopę podstawy wymiaru składki. Powód wyjaśniał, że odsetki od dochodzonych kwot obliczył na podstawie informacji uzyskanej przez (...) Oddziałw W..

Na rozprawie w dniu 24 września 2012 r. powód doprecyzował, że roszczenia zawarte w punkcie 1,2,3 i 6 pozwu wynikają bezpośrednio z wydania niezgodnego z prawem orzeczenia, natomiast roszczenia w punkcie 4 i 5 są odszkodowaniem pośrednim za wydanie niezgodnego z prawem orzeczenia i obejmują utracone przez powoda korzyści które uzyskałby on, gdyby nie wydano tego niezgodnego z prawem orzeczenia.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana, reprezentowana przez (...), wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Strona pozwana zakwestionowała żądania powoda tak co do zasady, jak i wysokości. W pierwszej kolejności pozwana zarzuciła, że w sprawie nie zostały wykazane ustawowe przesłanki odpowiedzialności deliktowej Skarbu Państwa. Do skutecznego dochodzenia odszkodowania za szkodę, jaka została wyrządzona wskutek wydania prawomocnego orzeczenia lub ostatecznej decyzji, konieczne jest uprzednie stwierdzenie w odrębnym postępowaniu niezgodności z prawem tych orzeczeń. Konieczny jest zatem prejudykat, stwierdzający bezprawność kwestionowanego orzeczenia. Pozwana podkreślała, że wyrok (...)we W.nie został wzruszony w przewidzianym do tego trybie, powód nie wykazał również, by została stwierdzona jego niezgodność z prawem w przewidzianym do tego trybie. Natomiast wyrok (...)w Ś. z dnia 05 listopada 2008 r. w kontekście przesłanek aktualizujących odpowiedzialność Skarbu Państwa za wydanie niezgodnego z prawem orzeczenia nie może być uznany za zdarzenie szkodzące i źródło deklarowanej przez powoda szkody. Skoro zatem pozwany nie przedstawił stosownego prejudykatu, przedmiotowe powództwo, zdaniem strony pozwanej już z tej przyczyny, winno być oddalone.

W dalszej kolejności strona pozwana podnosiła, że z uwagi na niemożność powoływania się przez stronę powodową na deklarowaną przez nią bezprawność zachowania pozwanego, rozważania odnoszące się do pozostałych przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego są prawnie irrelewantne – nie wystąpienie jednej z przesłanek wyłącza bowiem możliwość obciążenia kogokolwiek odpowiedzialnością odszkodowawczą, choćby pozostałe przesłanki były spełnione. Z ostrożności procesowej strona pozwana podniosła, że powód w żadnej mierze nie wykazał istnienia zadeklarowanych szkód oraz związku przyczynowego pomiędzy zachowaniem pozwanego a powołanymi uszczerbkami majątkowymi i niemajątkowymi.

Dodatkowo pozwana wskazywała, iż roszczenie odszkodowawcze wywodzone z faktu wydania prawomocnego wyroku (...)we W. uległo przedawnieniu, albowiem zakwestionowane orzeczenie zostało wydane w dniu 12 marca 2009 r., a pozew został złożony w maju 2012 r. Stosownie zaś do treści art. 442 ¹ §1 k.c. roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulega przedawnieniu z upływem trzech lat od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i osobie obowiązanej do jej naprawienia. Zdaniem pozwanej oczywistym jest, że w dacie wydania przedmiotowego orzeczenia powód miał świadomość deklarowanej szkody oraz znał podmiot obowiązany do jej naprawienia. W ocenie pozwanej, na podstawie art. 118 k.c. przedawniły się również dochodzone pozwem odsetki.

Postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 5 lutego 2013 r. Sąd ustalił statio fisci strony pozwanej na Skarb Państwa – (...)we W..

Postanowieniem z dnia 19 lutego 2013 r. (...)we W.odrzucił pozew T. G.w części dotyczącej żądań:

- zasądzenia kwoty 6972 zł wraz z odsetkami od dnia 01.08.2005 r. w kwocie 3.246 zł do 30.06.2012 r.;

- zasądzenia kwoty 2.905 zł wraz z odsetkami od 01.08.2005 r. w kwocie 1.265 zł do 30.06.2012 r.;

- zasądzenia po 119 zł miesięcznie z ustawowymi odsetkami od dnia 01.07.2012 r.;

- zasądzenia po 119 zł miesięcznie od dnia uprawomocnienia się wyroku.

Żądania te dotyczyły bowiem przeliczenia emerytury powoda i były przedmiotem rozpoznania przez (...)Oddział w W.który wydał w tym przedmiocie decyzje z dnia 23.05.2006 r. oraz 4.10.2006 r. Decyzje te zostały następnie zaskarżone przez powoda do (...)w Ś., który wyrokiem z dnia 5.11.2008 r. w sprawie (...)częściowo zmienił zaskarżone decyzje i orzekł o przeliczeniu emerytury powoda. Wyrokiem (...)we W.z dnia 12.03.2009 r. w sprawie (...) apelacja powoda od wyroku Sądu I instancji została oddalona.

Mając zatem na względzie okoliczność, iż roszczenia powoda, objęte punktem 1,2,3 i 6 petitum pozwu, dotyczące świadczeń z zakresu ubezpieczeń społecznych, były już przedmiotem rozpoznania we właściwym trybie (art. 459 i nast. k.p.c.) oraz zapadło co do nich prawomocne rozstrzygnięcie, niniejszy pozew w tym zakresie podlegał odrzuceniu na podstawie art. 199 pkt 2) k.p.c.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód T. G.pismem z dnia 15 czerwca 2006 roku wniósł do (...)w Ś. (...)odwołanie od decyzji (...) Oddział w W.z dnia 23 maja 2006 r. znak E – (...)o wysokości emerytury, domagając się przeliczenia świadczenia za okres od 01.01.1990 r. do 30.09.1990 r., który to okres nie był ujęty w zaskarżonej decyzji. Ponadto powód wniósł o uwzględnienie przy przeliczeniu emerytury jego wynagrodzenia osiąganego w latach 1965 oraz 1966-1968.

dowód: odwołanie powoda z dnia 15.06.2006 r. – w aktach sprawy (...) k.1.

W odpowiedzi na odwołanie, (...)Oddział w W.wniósł o jego oddalenie podnosząc, że zaskarżoną decyzją dokonał przeliczenia świadczenia powoda wykonując postanowienie (...)w Ś.z dnia 15.03.2006 r., sygn. akt (...), poprzez doliczenie do emerytury powoda okresu pracy w Związku (...)w W.od dnia 01.01.1990 r. do dnia 30.09.1990 r. Przeliczenia dokonano od dnia nabycia prawa do emerytury tj. od dnia 31.01.2005 r., nie uwzględniając przy tym do przeliczenia podstawy wymiaru świadczenia wynagrodzenia z lat 1965 – 1966, z uwagi na brak dowodów potwierdzających wysokość tego wynagrodzenia. Ponadto, na mocy powyższej decyzji, (...)w W.rozpoznał wniosek powoda z dnia 01.08.2005 r. o przeliczenie podstaw wymiaru emerytury i uwzględnił dodatkowy składnik wynagrodzenia z tytułu pracy powoda w (...) w Ł.od dnia 01.12.1963 r. do dnia 30.04.1965 r. Organ rentowy wyjaśniał, że nie uwzględniono wynagrodzenia powoda z lat 1965-1966 z Zakładów (...)w Ł.oraz wynagrodzenia z lat 1966-1968 z tytułu zatrudnienia w Rejonie Eksploatacji (...)w Ł.. Przy przeliczaniu emerytury pominięto również wynagrodzenie za okres od stycznia do września 1990 r. ze Związku (...)w W.z uwagi na brak dowodów potwierdzających jego wysokość.

dowód: odpowiedź pozwanego na odwołanie z dnia 13.07.2006 r. – w aktach sprawy (...) k. 5.

W dniu 13 września 2006 r. T. G.wystąpił z kolejnym wnioskiem o przeliczenie świadczenia, do którego dołączył zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach z (...)w Ł.od 1.12.1966r. do 30.11.1968 r., a także z Zakładu Wytwórni (...)w Ł.od maja 1965 r. do 31 stycznia 1966 r. oraz (...) Oddział w Ł.za okres od 12 lutego do 30 listopada 1968 r.

Decyzją z dnia 4.10.206 r. (...) Oddział w W. dokonał przeliczenia podstawy wymiaru emerytury T. G. uwzględniając wynagrodzenie za okres od 1.05.1965 r. do 31.01.1966 r. z tytułu zatrudnienia w Zakładzie Wytwórni (...) w Ł. oraz od 12.02.1966 r. do 30.11.1968 r. w Rejonowej Eksploatacji (...) w Ł..

dowód: pismo (...) Oddziałw W.z dnia 10.10.2006 r. - w aktach sprawy (...) k. 31.

Po rozpoznaniu odwołania powoda z dnia 19.06.2006 r, (...)w Ś.wyrokiem z dnia 8 stycznia 2007 roku w sprawie (...)umorzył postępowanie w części zaliczenia do podstawy wymiaru świadczenia jego składników w postaci wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia w Zakładzie Wytwórni (...)w Ł.w okresie od 1.05.1965 r. do 31.01.1966 r. i Rejonie Eksploatacji (...)w Ł.w okresie od 1.12.1966 r. do 30.11.1968 r. , a w pozostałej części odwołanie oddalił.

dowód: wyrok (...)w Ś.z dnia 08.01.2007 r., sygn. akt (...) wraz z uzasadnieniem - w aktach sprawy (...)k. 45, 47-51.

Rozpoznając apelację T. G.od wyroku (...) Ś.z dnia 8.01.2007 r.,(...)we W.wyrokiem z dnia 30 listopada 2007 r. (sygn. akt (...)) odrzucił apelację wnioskodawcy w części dotyczącej decyzji z dnia 4.10.2006 r. oraz uchylił wyrok w części oddalającej odwołanie i w tym zakresie przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji. Odnośnie wynagrodzenia powoda z tytułu zatrudnienia w (...)w W. (...) wskazał, że w przypadku, gdy z okoliczności sprawy wynika, że wnioskodawca odprowadzał składki z tytułu umowy agencyjnej i znana jest wysokość tych składek w oparciu o obowiązujące przepisy, możliwe jest ustalenie podstawy wymiaru składki z tego okresu po ustaleniu ile osób i z jakiego tytułu obejmowały odprowadzane składki, jak również ustalenie, czy tak wyliczone wynagrodzenie spowoduje podwyższenie dotychczasowego wskaźnika wysokości podstawy wymiaru świadczenia. W uzasadnieniu wyroku (...) zwrócił uwagę na to, iż przepis §20 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29.01.1990 r. w sprawie wysokości i podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, zgłaszania do ubezpieczenia społecznego oraz rozliczania składek i świadczeń z ubezpieczenia społecznego (Dz.U. Nr 7, poz. 41 ze zm.) stanowił, że podstawę wymiaru składki z tytułu świadczenia pracy na podstawie umowy agencyjnej stanowi 40% podstawy wymiaru opisanej w §22. Powołane przepisy ustalały więc minimalną podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne, a z okoliczności sprawy wynikało, że składki były odprowadzane przez wnioskodawcę.

dowód: wyrok (...)we W.z dnia 30.11.2007 r. w sprawie (...) wraz z uzasadnieniem w aktach sprawy (...)k. 70-74.

Po ponownym rozpoznaniu sprawy (...) w Ś.wyrokiem z dnia 5 listopada 2008 r. w sprawie o sygn. (...)zmienił zaskarżone decyzje (...)Oddział w W.z dnia 23.05.2006r. i 04.10.2006 r., nr (...)w ten sposób, że zobowiązał organ rentowy do przeliczenia emerytury powoda przy przyjęciu wskaźnika wysokości podstawy wymiaru świadczenia za rok 1990 w wysokości 65,16% zamiast 13,89% od 01 sierpnia 2005 r., oddalając dalej idące odwołanie T. G.. Jednocześnie Sąd umorzył postępowanie w części dotyczącej odwołania powoda uwzględnionego decyzją z dnia 04.10.2006 r.

Sąd Okręgowym in. ustalił, że w okresie od stycznia 1990 r. do 31 września 1990 r. powód wraz z synem D. G.miał zawartą umowę agencyjną z (...) K.Hufca (...)w W., na mocy której ustalono, iż T. G.będzie otrzymywał wynagrodzenie prowizyjne. Z tego tytułu powód składał do zleceniodawcy (...)karty rozliczeniowe bezimienne. Z przedłożonych przez powoda dokumentów wynikało, że w styczniu i marcu opłacał składki za siebie i syna oraz za zięcia – jako osobę współpracującą, a w pozostałych miesiącach opłacał składki za siebie i syna. W styczniu i lutym powód uiścił za siebie składkę w wysokości 11.250 zł, a od kwietnia do sierpnia po 500.00 zł miesięcznie, co daje łącznie 2.533.750 zł wysokości składek. Mając na względzie treść przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29.01.1990 r. w sprawie wysokości i podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, zgłaszania do ubezpieczenia społecznego oraz rozliczania składek i świadczeń z ubezpieczenia społecznego, a w szczególności § 20 Sąd Okręgowy przyjął, że wynagrodzenie minimalne powoda za ten okres musiało wynieść 6.344.375 zł, co łącznie z uznanym wynagrodzeniem przez (...) w wysokości 1716568 zł daje kwotę 8.050943 zł. Biorąc pod uwagę, że średnia z roku 1990 wynosiła 12.355.644 zł daje to (...)z roku 1990 – 65,16%. Jednocześnie Sąd uznał, że powód, przedstawiając wskazane deklaracje za styczeń-sierpień 1990r. udowodnił wysokość opłacanych składek, a tym samym wysokość minimalnych dochodów osiąganych w tym okresie. Z tych powodów odwołanie T. G.za miesiąc wrzesień 1990 jako nieudokumentowane podlegało oddaleniu.

dowód: wyrok (...)w Ś.z dnia 5.11.2008 r. w sprawie (...) wraz z uzasadnieniem - w aktach sprawy (...) k. 92, 98-103.

Od wyroku (...)w Ś. z dnia 5.11.2008 r. T. G.złożył apelację, wnosząc o uchylenie wyroku w części dotyczącej zastosowania przez Sąd I instancji stopy procentowej obowiązującej stawki oraz o wyrównanie ustalonej kwoty zaniżonej emerytury od 31 stycznia 2005 r. , tj. od dnia pokwitowania przyjęcia dokumentów przez ZUS. Powód domagał się również uwzględnienia składki i dochodu za miesiąc wrzesień 1990 r., gdyż opłacanie składki za ten miesiąc wynikało z pisma ZUS w W.z dnia 11.10.1990 r.

W uzasadnieniu apelacji powód wskazywał, iż w jego ocenie (...)przy ustalaniu wysokości jego dochodu z tytułu umowy agencyjnej nieprawidłowo przyjął stopę 40%, albowiem powinno być 19% podstawy wymiaru składki, co wynika z §20 pkt 1 i 2 Rozporządzenia RM z dnia 29.01.1990 r. (Dz.U. z 1990 r. nr 7, poz. 41). Jednocześnie powód wniósł o uwzględnienie składki i dochodu również za wrzesień 1990 r. Powód wskazywał, że w archiwum ZUS w J.znajdują się dokumenty potwierdzające fakt opłacenia składki za ten miesiąc, jednakże dokumentów tych powodowi nie wydano z uwagi na tajemnicę służbową.

dowód: apelacja T. G.z dnia 16.12.2008 r. - w aktach sprawy (...) k. 106-107.

Wyrokiem z dnia 12 marca 2009 r. (...)we W.w sprawie o sygn. (...)oddalił apelację T. G.od wyroku (...)w Ś.z dnia 5.11.2008 r. W ocenie (...), dokonane przez Sąd I instancji przeliczenie świadczenia emerytalnego powoda, było prawidłowe. W szczególności, Sąd odwoławczy stwierdził, że w zaskarżonym wyroku zasadnie przyjęto, że zasady opłacania składek na ubezpieczenie społeczne w spornym okresie regulowały przepisy art. 25-28 ustawy z dnia 19.12.1975 r. o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia w zw. z § 20 – 26 Rozporządzenia RM z 29.01.1990 r. w sprawie wysokości i podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, w tym §20 ust. 1, który stanowił, że składka na ubezpieczenie społeczne osób wykonujących pracę na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia oraz osób z nimi współpracujących wynosi, z zastrzeżeniem § 21 40% podstawy wymiaru składki. (...)stwierdził zatem, iż niezasadne były wywody apelującego, jakoby należało zastosować 19% podstawy wymiaru składki. W uzasadnieniu wyroku (...)wskazał ponadto, iż powód nie przedłożył żadnego dowodu, z którego wynikałaby wysokość osiąganych przez niego dochodów za wrzesień 1990 r., czy też wysokość opłacanych składek na ubezpieczenie społeczne. Sąd Okręgowy nie mógł zatem precyzyjnie ustalić wysokości wynagrodzenia wnioskodawcy w tym miesiącu, ani przyjąć minimalnej podstawy wymiaru składki.

dowód: wyrok (...)we W.w sprawie (...)z dnia 12.03.2009 r. wraz z uzasadnieniem - w aktach sprawy (...)k. 132-135.

Po otrzymaniu wyroku (...)we W.z 12.03.2009 r., powód złożył prywatny akt oskarżenia przeciwko sędziemu (...)w Ś., który rozpoznawał jego odwołanie od decyzji (...) Oddziałw W.z dnia 23.05.2006 r. Jednocześnie T. G.złożył do Prokuratury Rejonowej w Ś. zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa przez sędziego, poprzez niewłaściwe dokonanie przeliczenia należnej mu emerytury. Powód zarzucał, że przy wyliczaniu wynagrodzenia z tytułu umowy agencyjnej Sąd – w osobie konkretnego sędziego, winien był zastosować nie 40, lecz 19 % stopy podstawy wymiaru składki.

Po prawomocnym zakończeniu sprawy o sygn. (...) powód nie wniósł skutecznie skargi o wznowienie postępowania jak również skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia zapadłego w tym postępowaniu.

dowód: przesłuchanie powoda T. G. e-protokół z dnia 05.02.2013 r. od 00:11:00 do 00:23:12.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Stan faktyczny sprawy Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach (...)w Ś.pod sygn. (...), w tym w szczególności odwołania powoda, odpowiedzi na odwołanie, wyroków (...)w Ś.z dnia 08.01.2007 r. oraz 30.11.2008 r. oraz wyroku (...)we W.z dnia 12.03.2009 r. wraz z uzasadnieniem. Ponadto Sąd oparł się na dowodzie z przesłuchania powoda.

W niniejszej sprawie powód ogółem zgłosił sześć żądań pieniężnych, z czego pozew w zakresie żądań wymienionych w punkcie 1, 2, 3 i 6 petitum pozwu, został odrzucony postanowieniem z dnia 19.02.2013 r.

Rozpoznaniu przez Sąd podlegały zatem żądania określone w punktach 4 i 5 pozwu, tj. żądanie zasądzenia od strony pozwanej – Skarbu Państwa – (...)we W. na rzecz powoda następujących kwot:

- 20.000 zł z tytułu „strat moralnych, poprzez które powód zapadł na poważne choroby wskutek dotychczasowych postępowań sądów, prokuratur i innych organów państwowych, w których lekceważono i kpiono z powoda”;

- 3000 zł z tytułu „niepotrzebnych kosztów poniesionych na korespondencje, przejazdy, telefony, porady prawne oraz utracony czas powoda”.

Strona pozwana w odpowiedzi na pozew w pierwszej kolejności wskazywała, iż do skutecznego dochodzenia odszkodowania za szkodę, która powstała wskutek wydania prawomocnego orzeczenia niezbędny jest prejudykat, stwierdzający bezprawność tego orzeczenia. Fakt, iż powód nie legitymuje się takim prejudykatem oznacza, że Sąd rozstrzygający niniejszą sprawę nie jest uprawniony do badania niezgodności z prawem powołanych przez powoda wyroków, a zatem w ocenie pozwanej, już z tego względu niniejsze powództwo winno zostać oddalone.

Niezależnie od powyższego, strona pozwana podniosła zarzut przedawnienia dochodzonych pozwem roszczeń odszkodowawczych, wskazując, iż upłynął trzyletni termin dla dochodzenia takich roszczeń, przewidziany w art. 442 ¹§1 k.c.

Jak wynika z treści pozwu oraz przesłuchania powoda, T. G. w niniejszym procesie domagał się naprawienia szkody, wynikłej z wydania błędnych – w jego ocenie – orzeczeń sądowych, dotyczących przeliczenia świadczenia emerytalnego powoda. Podstawę prawną tych roszczeń stanowi zatem przepis art. 417 ¹§2 k.c. Zgodnie z brzmieniem powołanego przepisu, jeżeli szkoda została wyrządzona przez wydanie prawomocnego orzeczenia lub ostatecznej decyzji, jej naprawienia można żądać po stwierdzeniu we właściwym postępowaniu ich niezgodności z prawem, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej. Odnosi się to również do wypadku, gdy prawomocne orzeczenie lub ostateczna decyzja zostały wydane na podstawie aktu normatywnego niezgodnego z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawą.

Stosownie do treści art. 442 ¹ k.c. roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niewolonym ulega przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Jednakże termin ten nie może być dłuższy niż 10 lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wyrządzające szkodę.

Mając na względzie treść powołanego przepisu, zdaniem Sądu przyjąć należy, że podniesiony przez pozwaną zarzut przedawnienia roszczeń dochodzonych pozwem, jest w pełni zasadny. Zauważyć bowiem należy, że powód, który wywodzi swoje roszczenia z wydania prawomocnego orzeczenia (...)we W.w sprawie (...), już w dacie zapadnięcia tego wyroku, tj. w dniu 12.03.2009 r. powziął wiadomość o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Tymczasem pozew w niniejszej sprawie wpłynął do Sądu w dniu 8 maja 2012 r., a więc już po upływie trzyletniego terminu wyznaczonego treścią art. 442 ¹ k.c. W świetle powyższego należało uznać, iż dochodzone pozwem roszczenia są przedawnione, a zatem już z tego względu podlegały one oddaleniu.

Niezależnie od kwestii przedawnienia roszczeń powoda, należy podnieść, iż z brzmienia przepisu art. 417 ¹§2 jednoznacznie wynika, że konieczną przesłanką odpowiedzialności odszkodowawczej za szkodę wyrządzoną przez wydanie niezgodnego z prawem orzeczenia sądowego jest stwierdzenie tej niezgodności we właściwym postępowaniu. Sąd rozpoznający roszczenie odszkodowawcze nie jest właściwy do indywidualnej oceny legalności lub konkretnego wyroku lub postanowienia stanowiącego źródło szkody. Jeżeli ustawa wiąże oznaczone skutki prawne z obowiązywaniem prawomocnego orzeczenia, a jednocześnie reguluje zasady i tryb jego wzruszania z powodu niezgodności z prawem, to prawna skuteczność takich orzeczeń nie może być podważana bezpośrednio w każdym procesie odszkodowawczym z pominięciem zasad i trybu postępowania zastrzeżonego do kontroli prawomocnych orzeczeń .

W procedurze cywilnej istnieje możliwość wzruszenia prawomocnego orzeczenia sądu, w efekcie wznowienia postępowania (art. 399 k.p.c.), gdy dojdzie do uchylenia lub zmiany wyroku. Wówczas to bowiem sąd, na wniosek skarżącego, w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie orzeka o zwrocie spełnionego lub wyegzekwowanego świadczenia lub o przywróceniu stanu faktycznego. Rozstrzygnięcie w tym zakresie nie stoi na przeszkodzie dochodzeniu w odrębnym procesie przeciwko Skarbowi Państwa naprawienia szkody poniesionej wskutek wykonania wyroku, na podstawie art. 417 ¹§2 k.c. (zob. J. Kremis (w:) Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, wyd. 3, Warszawa 2008, s.722-723).

Wzruszenie prawomocnego orzeczenia sądowego w trybie wznowienia postępowania możliwe jest jednak tylko w przypadku istnienia ściśle określonych podstaw, opisanych w treści art. 399 i nast. k.p.c. W odniesieniu do innych funkcjonujących w obrocie prawomocnych orzeczeń sądowych, których zmiana lub uchylenie nie jest możliwe w wyniku wznowienia postępowania, czy też skargi kasacyjnej, strona poszkodowana takim orzeczeniem może wnieść skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. Stosownie bowiem do art. 424 ¹§1 k.p.c. można żądać stwierdzenia niezgodności z prawem prawomocnego wyroku sądu drugiej instancji kończącego postępowanie w sprawie, jeżeli przez jego wydanie stronie została wyrządzona szkoda, a zmiana lub uchylenie tego wyroku w drodze przysługujących stronie środków prawnych nie było i nie jest możliwe. Wedle art. 424 ⁴ k.p.c. skargę taką można oprzeć na podstawie naruszeń prawa materialnego lub przepisów postępowania, które spowodowały niezgodność wyroku z prawem, gdy przez jego wydanie stronie została wyrządzona szkoda (…). Dodać należy, że skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia wnosi się do sądu, który wydał zaskarżony wyrok, w terminie dwóch lat od dnia jego uprawomocnienia się (424 ⁶ §1 k.p.c.).

Jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, powód T. G., po otrzymaniu wyroku (...)we W.z dnia 12 marca 2009 r. w sprawie (...), nie wniósł skutecznie skargi o wznowienia postępowania, ani też skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem tego orzeczenia. Powód, jak sam przyznał na rozprawie, składał jedynie szereg pism do Prokuratury Rejonowej w Ś., powołując się na bezprawne działanie sędziego, który dokonał błędnego (w ocenie powoda) przeliczenia należnej mu emerytury. T. G.podkreślał, że żadna z instytucji, do której kierował zawiadomienia oraz skargi, nie zajęła się merytorycznie jego żądaniem, tj. nie podjęła się oceny, według jakiej stopy procentowej należało wyliczyć jego składkę na ubezpieczenie społeczne od wynagrodzenia z tytułu umowy agencyjnej.

W ocenie Sądu sam fakt, iż powód nie dysponuje orzeczeniem stwierdzającym niezgodność z prawem prawomocnego wyroku (...)we W. z dnia 12.03.2009 r., wyłącza możliwość skutecznego dochodzenia przez niego roszczenia odszkodowawczego na podstawie art. 417 ¹§2 k.c. Bezprawność prawomocnego orzeczenia nie powinna być przedmiotem samodzielnych ustaleń w procesie o naprawienie szkody, lecz polega badaniu w odrębnym postępowaniu, zaś zapadłe w nim rozstrzygnięcie stanowi prejudykat dla Sądu rozpoznającego roszczenie o naprawienie szkody z tytułu niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. Kwestia ewentualnego naruszenia przez Sądy rozpoznające sprawę powoda przepisów dotyczących ustalania składek na ubezpieczenie społeczne oraz przeliczania świadczeń emerytalnych podlega rozpoznaniu w ramach szczególnego środka odwoławczego, jakim jest skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. Fakt, iż powód nie wniósł takiego środka, zamyka mu drogę do dochodzenia roszczenia odszkodowawczego z art. 417 ¹§2 k.c. Podkreślić w tym miejscu wypada, że sama aktywność powoda w kierowaniu do różnego rodzaju instytucji pism i skarg, zarzucających bezprawność działania Sądów przy wydaniu przedmiotowych orzeczeń, nie zmienia oceny, iż nie zostały wyczerpane przesłanki do dochodzenia z tego tytułu roszczeń odszkodowawczych przeciwko Skarbowi Państwa. Powód T. G.podejmował bowiem środki nieadekwatne do zamierzonych celów, które nie mogły doprowadzić do wzruszenia prawomocnych orzeczeń, dotyczących przeliczenia należnej mu emerytury.

Niewykazanie przez powoda podstawowej przesłanki, warunkującej odpowiedzialność strony pozwanej na podstawie art. 417 ¹§2 k.c., przesądzało zatem o bezzasadności powództwa, skutkującej jego oddaleniem w całości. Brak bowiem wspomnianego prejudykatu wyłączał dalsze badanie przesłanek odpowiedzialności strony pozwanej, tj. winy i związku przyczynowego, których – co na marginesie wypada zauważyć – powód i tak w niniejszym procesie nie udowodnił. Podkreślić w tym miejscu należy, że stosownie do treści art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu zawsze spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. Powód zatem, zgłaszając roszczenia odszkodowawcze przeciwko Skarbowi Państwa winien był udowodnić je – tak co do zasady, jak i wysokości. Powód tymczasem, pomimo stosownego pouczenia, w niniejszym procesie nie zgłosił żadnych wniosków dowodowych na poparcie swoich żądań, w szczególności nie wykazał, by poniósł on szkodę w wysokości określonej jego żądaniami.

Mając na względzie całokształt poczynionych rozważań, powództwo T. G.przeciwko Skarbowi Państwa – (...)we W.w całości polegało oddaleniu (pkt I wyroku).

Orzeczenie o kosztach w punkcie II sentencji wyroku znajduje podstawę w art. 98 § 1 k.p.c., stosownie do którego strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Z uwagi na to, iż powód w całości przegrał sprawę, Sąd zasądził od powoda na rzecz strony pozwanej kwotę 2400 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Wysokość tych kosztów ustalono na podstawie § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego udzielonego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.). Zwolnienie od opłaty od pozwu przyznane powodowi postanowieniem z dnia 09.07.2012 r. nie zwalnia powoda od obowiązku zwrotu kosztów przeciwnikowi (art. 108 u.k.s.)

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

Zarządzenie:

1.  odnotować;

2.  odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć powodowi;

3.  kal. 14 dni.

Wrocław, dnia 06.03.2013 r.