Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 września 2012r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu, w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: SSA Janusz Szrama

Sędziowie: SSA Ewa Sikorska - Krysztafkiewicz (spr.)

SSA Ewa Wieczorkiewicz

Protokolant: st.sekr.sądowy Magdalena Ziembiewicz

przy udziale Prokuratora Prokuratury Apelacyjnej Włodzimierza Świtońskiego

po rozpoznaniu w dniu 20 września 2012r.

sprawy P. P. i K. R.

oskarżonych z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk i art. 297 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk

z powodu apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonych

od wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu

z dnia 28 maja 2012r., sygn. akt III K 153/09

1.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

2.  koszty procesu za postępowanie odwoławcze ponoszą oskarżeni po ½ każdy z nich, w tym opłaty za II instancję w kwotach po 1100 zł (tysiąc sto złotych).

Ewa Wieczorkiewicz Janusz Szrama Ewa Sikorska - Krysztafkiewicz

UZASADNIENIE

P. P. i K. R. oskarżeni zastali, o to, że:

„w czerwcu 2005 roku w P., działając wspólnie i w porozumieniu, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej oraz uzyskania od Banku (...) S.A. w K. kredytu hipotecznego, poprzez zawarcie umowy przedwstępnej a następnie aktu notarialnego o sygn. Rep. (...) w przedmiocie przeniesienia własności nieruchomości położonej w P. przy ul. (...), dla której prowadzona jest księga wieczysta numer (...) oraz poprzez przedłożenie fałszywych i poświadczających nieprawdę dokumentów oraz złożenie fałszywych oświadczeń dotyczących zatrudnienia i osiąganych dochodów przez M. B. oraz I. M. i skutkiem tego wprowadzenie w błąd pracowników Banku (...) S.A. przy zawieraniu umowy kredytu hipotecznego nr (...)- (...) co do faktu zatrudnienia M. B. i I. M., wysokości osiąganych przez nich dochodów, zamiaru i możliwości terminowej spłaty rat kredytowych oraz zamiaru zbycia przez J. B. i A. B. oraz zamiaru nabycia przez M. B. i I. M. wyżej wskazanej nieruchomości doprowadzili Bank (...) S.A. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 112.592, - (...), tj. 297.197,84 zł według średniego kursu franka szwajcarskiego w czerwcu 2005 roku, co stanowi mienie znacznej wartości,

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk w związku z art. 294 § 1 kk i art. 297 § 1 kk w zw. z art.11§ 2 kk.

Sąd Okręgowy wyrokiem z 28.05.2012r. sygn. akt III k 153/09 orzekł, iż:

1.  oskarżonych P. P. i K. R. uznaje za winnych popełnienia zarzucanego im przestępstwa z art. 286 § 1 kk w związku z art. 294 § 1 kk i art. 297 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk, z tą tylko zmianą, że działali wspólnie i w porozumieniu z A. B., J. B., M. B. i I. M. i za przestępstwo to na podstawie art. 294 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierza im karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności,

2.  na podstawie art. 33 § 2 kk wymierza P. P. i K. R. karę grzywny w wymiarze po 200 (dwieście) stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 20 (dwudziestu) złotych.

3.  na podstawie art. 69 1 kk i art. 70 § 1 pkt 1 kk wykonanie orzeczonej wobec obu oskarżonych kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres lat 5 (pięciu) tytułem próby,

4.  na podstawie art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonej akry grzywny zalicza oskarżonemu K. R. okres tymczasowego aresztowania od dnia 14 grudnia 2006r. do dnia 10 stycznia 2007r., przyjmując jeden dzień pozbawienia wolności za równy dwóm stawkom grzywny.

5.  na podstawie art. 46 § 1 kk zobowiązuje solidarnie oskarżonych P. P. i K. R. wraz ze skazanymi A. B., J. B., M. B. i I. M. do naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego banku (...) S.A. Oddział w P. kwoty 297.197,84 zł (dwieście dziewięćdziesiąt siedem tysięcy sto dziewięćdziesiąt siedem złotych i osiemdziesiąt cztery grosze).

Powyższy wyrok zaskarżony został przez obrońcę oskarżonych.

Autor apelacji zarzucił zaskarżonemu wyrokowi:

„1 błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mając wpływ na jego treść, poprzez przyjęcie, że oskarżeni P. P. i K. R. dopuścili się zarzucanego im czynu w sytuacji, gdy prawidłowa i krytyczna analiza materiału dowodowego prowadzi do wniosku o braku pewnych ustaleń w odniesieniu do istnienia ich winy;

2.obrazę przepisów postępowania, a mianowicie:

a) art. 4 i 7 kpk w zw. z art. 92 kpk poprzez dowolną i nieznajdującą ochrony na gruncie ustawy procesowej ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego, poprzez niewystarczające uwzględnienie faktu, że świadkowie oskarżenia w osobach J. B., K. B., A. B. oraz I. M. i M. B. mieli oczywisty interes w pomówieniu oskarżonych oraz, że sam fakt pośredniczenia w uzyskaniu kredytu nie może sam przez się przesądzać o przestępczym charakterze dokonywanych w niniejszej sprawie czynności;

b) art. 424 § 1 pkt 1 kpk przez brak wskazania, na jakich ostatecznie Sąd oparł się dowodach uznając oskarżonych winnymi popełnienia czynu zarzucanego im aktem oskarżenia, gdyż z uzasadnienia wyroku nie wynika jednoznacznie, w jakiej ostatecznie części Sąd uznał za wiarygodne, a w jakiej niewyjaśnienia i zeznania J. B., A. B. oraz I. M. i M. B., a dlaczego wyjaśnieniom oskarżonych i zeznaniom świadków obrony odmówili wiarygodności.

W konkluzji autor apelacji wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonych od zarzucanego im czynu, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu w Poznaniu do ponownego rozpoznania”.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonych w nie jest zasadna.

W świetle bowiem całokształtu ustalonych przez Sąd I instancji okoliczności brak podstaw zarówno do uniewinnienia oskarżonych od zarzutu popełnienia przypisanego im czynu jak i do uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Poczynione przez Sąd Okręgowy zarówno ustalenia faktyczne jak i zawarta w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku obszerna argumentacja wyjaśniają w sposób przekonywujący dlaczego Sąd ten uznał oskarżonych P. P. i K. R. za winnych popełnienia czynu z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk i art. 297 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk.

Sąd I instancji z zachowaniem wymagań art. 424 kpk w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wskazał jakie fakty uznał za udowodnione lub nieudowodnione, na jakich w tej mierze oparł się dowodach i dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych, wyjaśnił podstawę prawną wyroku i przytoczył okoliczności jakie miał na względzie przy wymiarze kary.

Nie można było podzielić stanowisko obrońcy oskarżonych, iż Sąd I instancji dopuścił się błędu w poczynionych ustaleniach faktycznych.

Jak wynika z uzasadnienia zaskarżonego wyroku Sąd I instancji oparł ustalenia faktyczne na określonej i wyraźnie wskazanej grupie dowodów, jednoczesne nieuznanie dowodów przeciwnych nie stanowi uchybienia, które by mogło powodować zmianę lub uchylenie wyroku, skoro sąd wykazał jakimi w tej kwestii kierował się względami. Zgodnie z wymaganiami art. 424 § 1 pkt 1 kpk Sąd Okręgowy dokonał szczegółowej i wszechstronnej analizy materiału dowodowego sprawy wskazując jakie fakty uznał za udowodnione i na jakich w tej mierze oparł się dowodach.

Kodeks postępowania karnego nie uznaje teorii legalnej oceny dowodów i przepisy tego kodeksu nie zawierają żadnych dyrektyw, które wskazywałyby określone ustosunkowanie się do konkretnych dowodów, jak również przepisy te nie wyprowadzają różnic co do wartości dowodowej poszczególnych dowodów. Nie można więc w świetle przepisów kodeksu postępowania karnego podzielić poglądu, że większą wartość dowodową mają wyjaśnienia czy zeznania złożone w toku postępowania przygotowawczego niż złożone na rozprawie.

Należy zauważyć, że ocena każdego dowodu pozostawiona jest sądowi orzekającemu, który obowiązany jest dokonać jej z uwzględnieniem wskazań wiedzy oraz doświadczenia życiowego jak również z uwzględnieniem całokształtu okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego i takiej oceny dowodów dokonał Sąd I instancji w omawianej sprawie.

Jak wynika z motywów zaskarżonego wyroku Sąd Okręgowy po wnikliwym przeanalizowaniu całokształtu wyjaśnień oskarżonych P. P. i K. R. wskazał w jakiej części uznał je za wiarygodne, a w jakiej natomiast za nie odpowiadające prawdzie, przy czym stanowisko swoje logicznie i przekonywująco uzasadnił. Sąd Okręgowy zagadnienie wartości dowodowej wyjaśnień obu tych oskarżonych dokładnie przeanalizował a wnioski jakie z tej analizy wysnuł co do braku wiarygodności we wskazanej części nie mogą nasuwać żadnych zastrzeżeń.

Odmienne stanowisko reprezentowane w apelacji co do prawidłowości dokonanej oceny wyjaśnień oskarżonych sprowadza się do zakwestionowania uprawnień Sądu do swobodnej oceny dowodów.

Należy jednocześnie podkreślić, iż apelacja na poparcie swego stanowiska o dokonaniu przez Sąd I instancji niewłaściwej oceny wyjaśnień oskarżonych nie przytoczyła tego rodzaju okoliczności, które mogłyby tę ocenę podważyć.

Nie budziła również wątpliwości ocena pozostałych dowodów w tym zeznań świadków.

Wiarygodność dowodów z zeznań świadków oceniona została zarówno w kontekście całokształtu relacjonowanych przez każdego świadka okoliczności, jak i na tle innych dowodów.

Sąd I instancji wskazał dlaczego dał wiarę zeznaniom świadków I. M., M. B., A. B., R. B., K. B., P. Z. i K. K., oraz w jednej części dał wiarę zeznaniom J. B. i W. M., a w jednej odmówił przy czym swoje stanowisko w kwestii oceny tych dowodów przekonywująco uzasadnił.

Podkreślić należy, że Sąd I instancji oceniając zeznania świadków I. M. i M. B. miał także na uwadze to, że opisując szczegółowo przebieg zdarzenia nie pominęli obciążających ich okoliczności.

Autor apelacji kwestionując ocenę zeznań J. B., A. B. oraz I. M. i M. B. w żaden sposób nie wykazał, iż chcieli oni przerzucić część odpowiedzialności na inne osoby, pragnąc obarczyć ciężarem spłaty należności również oskarżonych ograniczając się do ogólnikowych stwierdzeń bez wskazania, na konkretne błędy w rozumowaniu Sądu I instancji w kwestii oceny tych dowodów.

Nietrafny jest zarzut naruszenia art. 7 kpk przez rzekomo dowolną ocenę dowodów. W istocie apelacja zawiera po prostu odmienną ocenę dowodów korzystną dla oskarżonych. Taka odmienna ocena jest naturalnie prawem obrońcy, nie wynika z niej jednak by ocena dokonana w niniejszej sprawie przez Sąd orzekający charakteryzowała się dowolnością.

Podzielając zatem motywy zaskarżonego wyroku jako nie zawierające błędu ani niedomówień w ocenie materiału dowodowego i w rozumowaniu stwierdzić należy, że apelacja obrońcy oskarżonych nie wykazała takich okoliczności, które by mogły podważyć stanowisko zajęte przez Sąd I instancji.

Zauważyć jednak należy, że skarżący ograniczył się do przeciwstawienia ocenie dokonanej przez Sąd Okręgowy własnego poglądu na wyniki przewodu sądowego przy czym na poparcie swego stanowiska powoływał się na okoliczności rozważane przez sąd, bądź też nie mające istotniejszego znaczenia dla poczynienia prawidłowych ustaleń.

W świetle omawianych w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku dowodów z osób i dokumentów uprawniony był Sąd Okręgowy do uznania, ze oskarżeni P. P. i K. R. dopuścili się przypisanego im czynu w zakresie oraz postaci przyjętej w ustaleniach zawartych w wyroku.

Jak wynika z obszernych motywów zaskarżonego wyroku – wbrew stanowisku autora apelacji – Sąd I instancji rozważył wnikliwie wszystkie dowody mające istotne znaczenie dla poczynienia prawidłowych ustaleń faktycznych oraz wskazał przesłanki, na podstawie których uznał oskarżonych P. P. i K. R. za winnych popełnienia przypisanego im czynu.

Sąd I instancji w sposób wyczerpujący i przekonywujący uzasadnił na czym oparł swoje przekonanie o winie oskarżonych i brak jest jakichkolwiek podstaw do kwestionowania tych ustaleń. Przyjęta w wyroku kwalifikacja prawna czynu oskarżonych przekonywująco uzasadniona przez Sąd I instancji jest trafna, a wymierzone kary odpowiadają ich winie.

W świetle wskazanych okoliczności należało także podzielić stanowisko Sądu Okręgowego w kwestii kary wymierzonej oskarżonym. Spełnia ona dyrektywy wymiaru kary wskazane w art. 53 kk.

Wymierzone oskarżonym kary pozbawienia wolności Sąd I instancji warunkowo zawiesił na okres 5 lat próby dając im szansę pozostawania na wolności. Nie budziła wątpliwości także wymierzona oskarżonym grzywna będąca dolegliwością ekonomiczną za popełniony czyn.

Należy stwierdzić, ze wymierzona każdemu z oskarżonych kara nie przekracza stopnia ich winy, uwzględnia stopień społecznej wadliwości czynu a także spełni wobec nich zarówno zachowania wychowawcze jak i zapobiegawcze.

Sąd Apelacyjny nie znajdując podstaw do uwzględnienia apelacji utrzymał w mocy zaskarżony wyrok.

O kosztach procesu za postępowanie odwoławcze Sąd Apelacyjny orzekł na podstawie art. 636 § 1 i 2 kpk w zw. z art. 633 kpk.

Ewa Wieczorkiewicz Janusz Szrama Ewa Sikorska - Krysztafkiewicz

N.M)