Sygn. akt I C 92 / 12
Dnia 27 marca 2013 roku
Sąd Rejonowy w Lubaniu Wydział I Cywilny
w składzie następującym :
Przewodniczący : SSR Teresa Mertuszka
Protokolant : Agnieszka Chmielewska - Jakimionek
po rozpoznaniu w dniu 12.03.2013 roku w Lubaniu
sprawy z powództwa K. W.
przeciwko (...) S.A. w S.
o zapłatę
I. zasądza od strony pozwanej (...) S.A. w S. na rzecz powoda K. W. kwotę 5.378,77 zł ( pięć tysięcy trzysta siedemdziesiąt osiem złotych 77/100 ) z odsetkami ustawowymi :
- od kwoty 4.028,77 zł od dnia 24.11.2011 r. do dnia zapłaty,
- od kwoty 1.350 zł od dnia 19.12.2011r. do dnia zapłaty,
II. umarza postępowanie co do kwoty 788,23 zł,
III. w pozostałej części powództwo oddala,
IV. zasądza od strony pozwanej (...) S.A. w S. na rzecz powoda K. W. kwotę 1.293,98 zł tytułem częściowego zwrotu kosztów procesu,
Sygn.akt I C 92/12
Uzasadnienie.
Powód K. W., reprezentowany przez pełnomocnika radcę prawnego J. K., wniósł o zasądzenie od strony pozwanej – (...) S.A. w S. kwoty łącznej 8.417 zł wraz z odsetkami ustawowymi: od kwoty 4.817 zł od dnia 24 listopada 2011r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 3.600 zł od dnia 13 grudnia 2011r. do dnia zapłaty.
Uzasadniając powództwo, powód podniósł, że w dniu 13 października 2011r. uległ uszkodzeniu należący do niego pojazd marki F. (...) nr rej. (...). Kolizję spowodowała K. F., kierowca samochodu V. (...) nr rej. (...), który w dacie powstania szkody objęty był ochroną ubezpieczeniową OC pojazdów mechanicznych u strony powodowej. Pozwana (...) S.A. przyjęła odpowiedzialność za przedmiotową szkodę komunikacyjną, a następnie po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego wypłaciła powodowi odszkodowanie w wysokości 2.775,75 zł. Powód, nie zgadzając sie z wysokością ustalonego odszkodowania, ustalił, że rzeczywista wysokość szkody wyniosła 7.592,73 zł, po urealnieniu kosztów robocizny, zniesienia pomniejszenia wartości materiałów lakierniczych oraz wprowadzeniu pełnej wartości cen części zamiennych oryginalnych, wyliczone przy zastosowaniu stawek godzinowych stosowanych na terenie zamieszkania powoda.
Zapłacone zaś przez stronę pozwaną w wyniku przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego odszkodowanie w wysokości 2.775,75 zł zostało ustalone z naruszeniem zakresu zobowiązania odszkodowawczego w OC, jakie ciąży na zakładzie ubezpieczeń na podstawie przepisów kodeksu cywilnego. Ustalona przez stronę powodową suma odszkodowania za naprawę uszkodzonych części pojazdu powoda została pomniejszona o 46% tytułem tzw. urealnienia części oryginalnych, których użycie było niezbędne w celu przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego, pomniejszono także wartość materiałów lakierniczych do wysokości 67%, a ponadto zaniżono stawki roboczogodziny do wysokości 50 zł za prace tak mechaniczne jak i lakiernicze.
Ponadto w związku z uszkodzeniem samochodu osobowego marki F. (...) nr rej. (...) powód zmuszony został do skorzystania z samochodu zastępczego, w związku z czym zawarł umowę najmu samochodu osobowego marki M. (...) nr rej. (...) za stawkę 90 zł dziennie, w związku z czym poniósł wydatki w wysokości 3.870 zł.
Pełnomocnik strony pozwanej radca prawny M. S. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości i zarzuciła, że po przeprowadzeniu ponownej kalkulacji naprawy pojazdu w zakresie kwoty 1.153,88 zł jest w stanie zawrzeć z powodem ugodę. Natomiast w zakresie żądania zwrotu kosztów wynajmu roszczenie nie zostało przez powoda udowodnione, a zwłaszcza powód nie wykazał, że wynajęcie pojazdu zastępczego było konieczne i niezbędne, gdyż mógł on z powodzeniem korzystać ze środków komunikacji publicznej. Jednakże z ostrożności procesowej pełnomocnik strony pozwanej podniosła, że technologiczny czas przestoju pojazdu związany z naprawą można szacować na 15 dni. Ponadto wniosła o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu motoryzacji w celu ustalenia wartości szkody w pojeździe powoda oraz czy naprawa pojazdu dokonana została przy użyciu tzw. zamienników.
Powód w piśmie procesowym z dnia 16 kwietnia 2012r. podtrzymał twierdzenia zawarte w pozwie, wnosząc o przeprowadzenie w sprawie dowodu z opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej i kosztorysowania na okoliczność ustalenia wysokości szkody w samochodzie powódki z uwzględnieniem średnich stawek dla robocizny, stosowanych przez zakłady naprawcze, położone na terenie likwidacji szkody oraz z uwzględnieniem cen oryginalnych części zamiennych bez stosowania tzw. amortyzacji, a także przeciętnych cen części zamiennych o porównywalnej jakości, pod warunkiem, że ich wykorzystaniu nie sprzeciwia się technologia naprawy przewidziana przez producenta pojazdu oraz nie będzie to miało negatywnego wpływu na bezpieczeństwo kierującego pojazdem i innych uczestników ruchu.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 13 października 2011r. w L. doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzeniu uległ stanowiący własność powoda samochód osobowy marki F. (...) nr rejestracyjny (...). Sprawczynią zdarzenia była kierowca samochodu osobowego marki V. (...) nr rejestracyjny (...) K. F., posiadająca polisę ubezpieczeniową OC posiadaczy pojazdów mechanicznych u strony powodowej. Strona pozwana co do zasady przyjęła swoja odpowiedzialność i podjęła kroki zmierzające do realizacji ważnej umowy ubezpieczenia OC. Po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego dokonano rozliczenia szkody w pojeździe powoda, ustalając, że koszty naprawy jego pojazdu wyniosły 2.775,75 zł. Kwotę tę wypłacono powodowi w dniu 18 listopada 2011r.
W wyniku odwołania powoda strona pozwana dokonała ponownej analizy postępowania likwidacyjnego przedmiotowej szkody, w wyniku czego wysokość odszkodowania ustalono na kwotę 3.929,63 zł brutto.
(dowód – akta szkody k. akt 37)
Samochód powoda, uszkodzony w trakcie kolizji drogowej w dniu 13 października 2011r. marki F. (...) nr rej. (...), rocznik 2006 nie został przez niego naprawiony i w stanie uszkodzonym sprzedany za kwotę 10.600 zł.
(dowód - zeznanie pozwanego k. akt 72)
Powód K. W. był w dacie likwidacji szkody oraz nadal zatrudniony w charakterze przedstawiciela handlowego w firmie w S., a mieszka w L.. S. leży 12 km od L.. W dacie likwidacji szkody partnerka powoda spodziewała się dziecka. Mając na uwadze te okoliczności powód K. W. zawarł umowę najmu samochodu osobowego marki M. (...) nr rej. (...) od A. S. (1). Strony umowy czynsz najmu ustaliły na kwotę 90 zł dziennie. Umowa została zawarta na okres od 14 października do 25 listopada 2011r. Na poczet czynszu powód zapłacił wynajmującej kwotę 3.870 zł z góry.
(dowód - umowa najmu z 14.10.2011r. k. akt 15; kserokopia dowodu rejestracyjnego k. akt 16; kserokopia dowodu osobistego A. S. k. akt 17; wezwanie o zwrot kosztów wynajmu pojazdu zastępczego wraz z dowodem nadania k. akt 18-21, 14).
Z uwagi na rozbieżności dotyczące rozmiarów szkody w pojeździe marki F. (...) o nr rej. (...) przedstawione przez stronę pozwaną a kalkulacją wykonaną przez powoda, Sąd postanowił dopuścić dowód z opinii biegłego sądowego do spraw techniki motoryzacyjnej i kosztorysowania na okoliczność ustalenia rzeczywistej szkody w uszkodzonym pojeździe na skutek kolizji drogowej zaistniałej w dniu 13 października 2011r. oraz na okoliczność prawidłowości kosztorysów sporządzonych przez strony.
Powołany w niniejszym postępowaniu biegły sądowy mgr inż. W. C. po zapoznaniu się z aktami oraz aktami szkodowymi ustalił ostatecznie na potrzeby niniejszej sprawy swoją wersję kosztów naprawy przedmiotowego pojazdu.
W wyniku analizy i weryfikacji materiału dowodowego oraz na skutek przeprowadzonej kalkulacji naprawy pojazdu, zgodnie z zasadami rozliczania szkód z OC sprawcy, biegły ustalił, że wysokość uzasadnionej szkody, przy uwzględnieniu technologii naprawy i nowych części zamiennych zalecanych przez producenta pojazdu, z zastosowaniem średnich stawek za naprawy obowiązujących w wykwalifikowanych warsztatach na rynku lokalnym, wynosi 6.804,52 zł brutto.
Wyjaśnił ponadto, że w kalkulacji szkody Towarzystwo (...) zastosowało nieprawidłowo ceny nieoryginalnych części zamiennych oraz zaniżone do średnich rynkowych stawki za roboczogodzinę napraw w wysokości 50 zł/R. za prace blacharsko-mechaniczne oraz 50zł/R. za prace lakiernicze, gdy tymczasem na terenie likwidacji szkody, czyli w miejscu zamieszkania powódki obowiązują stawki w wysokości 95zł/R. za prace blacharskie.
(dowód – opinia biegłego sądowego mgr inż. W. C. k. akt 54)
Powód po doręczeniu mu opinii biegłego nie wniósł do niej żadnych zastrzeżeń i ograniczył powództwo do kwoty 4.029 zł z tytułu należnego odszkodowania z obowiązkowego ubezpieczenia OC sprawcy. Strona pozwana natomiast, zobowiązana do ustosunkowania się do treści doręczonej jej opinii biegłego, w wyznaczonym jej przez sąd terminie obowiązkowi temu nie zadośćuczyniła.
Sąd zważył, co następuje:
W niniejszej sprawie poza sporem pozostaje okoliczność, że na stronie pozwanej spoczywał obowiązek naprawienia szkody w pojeździe powoda, powstałej na skutek kolizji drogowej w dniu 13 października 2011r.
Spór dotyczy jedynie wysokości odszkodowania należnego powodowi z tytułu należnego odszkodowania z obowiązkowego ubezpieczenia OC sprawcy zaistniałej kolizji z uwagi na istnienie w tej sprawie rozbieżnych opinii rzeczoznawców, przedłożonych przez obie strony postępowania.
Strona pozwana po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego uznała mianowicie, że ostateczna wysokość należnego powodowi odszkodowania zamknie się ostatecznie w kwocie 3.938,85 zł brutto, która to należność jej zdaniem daje realną możliwość pełnego naprawienia szkody w przedmiotowym pojeździe.
Powód natomiast, nie zgadzając się ze stanowiskiem ubezpieczyciela, a w szczególności z wysokością przyznanego mu odszkodowania, sam urealnił przedstawiony mu przez stronę pozwaną kosztorys i określił początkowo wysokość należnego odszkodowania na kwotę 7.592,73 zł brutto.
Z uwagi na istnienie powyższych zasadniczych rozbieżności w sporządzonych wycenach dla prawidłowego rozstrzygnięcia sporu koniecznym było dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacyjnej i kosztorysowania, który po przeanalizowaniu zgromadzonego w aktach sprawy materiału dowodowego ustalił na potrzeby tego postępowania swoją wersję kosztów naprawy przedmiotowego pojazdu, określając je na kwotę 6.804,52 zł brutto.
Zważyć przy tym należy, że przedłożona opinia jest w ocenie Sądu wyczerpująca, wysoce profesjonalna, fachowa i merytorycznie poprawna, a tym samym pozwalająca na dokonanie prawidłowego rozstrzygnięcia sporu.
Sąd w pełni podziela twierdzenie biegłego, zgodnie z którym stanowisko ubezpieczyciela, który przy likwidacji szkody stosuje nagminnie ceny części alternatywnych w miejsce części oryginalnych, uzasadniając to koniecznością stosowania tylko ekonomicznie uzasadnionych wydatków przy likwidacji szkody, nie znajduje potwierdzenia w obowiązujących przepisach prawa. Nie mają one zastosowania w przypadku wypłaty odszkodowania z obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, gdyż są to przepisy, które nie dotyczą odpowiedzialności cywilnej ani rozliczeń z tytułu umowy ubezpieczenia. Żaden przepis prawny nie upoważnia ubezpieczyciela do wyboru części zamiennych, którymi zostanie naprawiony pojazd poszkodowanego, a kodeks cywilny ani ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych nie wskazują powołanych regulacji, jako mających zastosowanie przy określaniu wysokości odszkodowania - art. 361 kc i 363 kc. W ubezpieczeniu OC zakład ubezpieczeń pozostaje więc związany ogólnymi kodeksowymi zasadami dotyczącymi zakresu naprawienia szkody. Zależy więc przede wszystkim od rozmiaru szkody, który musi uwzględniać faktyczne uszkodzenie pojazdu oraz przywrócenie pojazdu do stanu poprzedniego lub wypłacenie odszkodowania, które umożliwiałoby taki stan. Skoro więc w uszkodzonym pojeździe były zamontowane części oryginalne, przywrócenie do stanu poprzedniego polega więc na zamontowaniu części oryginalnych.
Zasady powyższe maja także pełne zastosowanie w odniesieniu do odszkodowań wypłacanych tzw. metodą kosztorysową. Oznacza to, iż również w przypadku, gdy poszkodowany nie dokonuje naprawy pojazdu, a miał przed wypadkiem zainstalowane części oryginalne, kosztorys powinien być sporządzony na podstawie cen części oryginalnych. Rozliczenie kosztorysowe musi bowiem odzwierciedlać powstałą szkodę oraz jej rozmiar, a więc nawiązywać do stanu, który istniał przed szkodą.
Zauważyć ponadto należy, że strona pozwana nie kwestionowała też, po zapoznaniu się z opinia biegłego, wysokości ustalonej przez niego szkody.
Ostatecznie Sąd ustalił należne powodowi odszkodowanie na kwotę 4.028,77 zł. Na kwotę tę składa się różnica pomiędzy wypłaconym mu przez stronę pozwaną w dniu 18 listopada 2011r. odszkodowaniem w wysokości 2.775,75 zł a kwotą 6.804,52 zł, przyjęta przez biegłego.
Za uzasadnione częściowo Sąd uznał także roszczenie w zakresie żądania zwrotu na rzecz powoda kosztów wynajmu pojazdu zastępczego.
Zgodnie z przepisem art. 361 § 1 kc zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Bezspornym jest, że utrata pojazdu będąca skutkiem niezawinionej przez powoda kolizji spowodowała również szkodę w postaci konieczności wynajmu przez niego samochodu zastępczego, umożliwiającego mu normalną egzystencję, a przede wszystkim codzienny dojazd do pracy w miejscowości położonej w odległości 12 km od miejsca zamieszkania. Ponadto nie ulega wątpliwości, że samochód w sposób wszechstronny i funkcjonalny zaspokaja potrzeby życiowe właściciela, a korzystanie z niego stało sie obecnie standardem cywilizacyjnym. Również, zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011r. III CZP 05/11 (OSNC 2012, Nr 3, poz.28), według której odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego nie służącego do prowadzenia działalności gospodarczej, obejmując celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego, nie jest ona uzależniona od niemożności korzystania przez poszkodowanego z komunikacji zbiorowej dla uzasadnienia orzeczenia uwzględniającego w tym zakresie roszczenie powoda.
Jednakże odpowiedzialność ubezpieczyciela w zakresie refundacji poszkodowanemu kosztów wynajmu pojazdu zastępczego nie może być nieograniczona w czasie i zależeć tylko od woli uprawnionego. Skoro wydatki te maja być celowe i ekonomicznie uzasadnione, to zdaniem sądu orzekającego winny trwać przez czas niezbędny do naprawy uszkodzonego pojazdu bądź nabycia nowego. Okres 15 dni, który w odpowiedzi na pozew uznała strona pozwana, jest zdaniem sądu optymalny.
Przy ustalaniu wysokości odszkodowania w tym zakresie sąd wziął pod uwagę, że koszt dziennego wynajmu samochodu określony przez powoda na kwotę 90 zł nie jest wygórowany i mieści sie w dolnej granicy stawek stosowanych przez firmy świadczące usługi w zakresie wynajmu samochodów.
Biorąc pod uwagę powyższe należało uznać powództwo w tym zakresie za zasadne co do kwoty 1.350 zł.
Dlatego też orzeczono jak w punkcie pierwszym wyroku, oddalając powództwo w pozostałym zakresie jako niezasadne.
O odsetkach orzeczono zgodnie z zasadą prawa cywilnego, według której dłużnik popada w opóźnienie jeśli nie spełnia świadczenia w terminie, w którym stało sie one wymagalne. W związku z tym, że strona pozwana nie zlikwidowała szkody w terminie, przeto żądanie powoda odnośnie zasądzenia na jego rzecz odsetek za opóźnienie Sąd uznał za zasadne.
W związku z tym, że powód ograniczył powództwo, postępowanie co do kwoty 788,23 zł na podstawie art. 355 par. 1 kpc należało umorzyć.
Orzeczenie o kosztach ma podstawę prawną w art. 100 kpc.
Bezspornym jest, że powód wygrał proces w 64%, a strona pozwana w 36%. Powód poniosła koszty w łącznej wysokości 2.696,84 zł (421 zł opłata sądowa od pozwu, 1.058,84 zł wynagrodzenie biegłego, koszty zastępstwa procesowego 1.200 zł, opłata od pełnomocnictwa 17 zł), natomiast strona pozwana w łącznej kwocie 1.200 zł (koszty zastępstwa procesowego).
Ostatecznie, zatem powód wygrał proces w zakresie kosztów co do kwoty 1.725,98zł (64% z kwoty 2.696,84 zł), natomiast strona pozwana co do kwoty 432 zł (36% z kwoty 1.200 zł). Różnica tych kwot daje kwotę 1.293,98 zł i taką też kwotę Sąd w punkcie czwartym wyroku zasądził na rzecz powoda od strony powodowej tytułem zwrotu większej części poniesionych przez niego kosztów procesu.