Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 kwietnia 2013 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 kwietnia 2013 roku w S.

sprawy z powództwa B. G.

przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) (...) w S.

o naruszenie posiadania

na skutek apelacji wniesionej przez powoda

od wyroku Sądu Rejonowego Szczecin - Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie

z dnia 10 maja 2012r., sygn. akt I C 1714/11

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od powoda B. G. na rzecz pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w S. kwotę 134 (sto trzydzieści cztery) złote tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu apelacyjnym.

Uzasadnienie wyroku z dnia 11 kwietnia 2013 r.:

Powód B. G. wystąpił z pozwem przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) (...) w S. o przywrócenie posiadania pomieszczenia piwnicznego oznaczonego literą (...) w budynku położonym w S. przy ul. (...) oraz zasądzenie od pozwanego kosztów procesu. Przywrócenie posiadania miało nastąpić poprzez wydanie klucza do lokalu i jego wydanie w stanie wolnym od rzeczy osób trzecich.

W uzasadnieniu żądania podkreślił, że jest właścicielem lokalu mieszkalnego, położonego w S. przy ul. (...), a także (...) części wspólnej budynku, w którym znajduje się ten lokal. Zaznaczył, że w dniu 3 stycznia 1984 r. wprowadził się do powyższego lokalu mieszkalnego i objął w posiadanie wskazany boks piwniczny. Po kilku miesiącach od jego zasiedlenia został usunięty z boksu, zaś rzeczy w nim zgromadzone bez jego zgody przeniesiono do innego, mniejszego boksu. Pomimo wielokrotnych prób ponownego objęcia w posiadanie wskazanego boksu do chwili obecnej nie objął go w posiadanie, zaś zarządca wspólnoty odmawia przywrócenia posiadania tego boksu.

W piśmie z dnia 27 lutego 2012 r. pozwana Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w S. wniosła o oddalenie powództwa, wyjaśniając jednocześnie, że jest zarządcą Wspólnoty Mieszkaniowej (...) (...) z siedzibą w S. i podniosła, że naruszenie posiadania objętego pozwem boksu piwniczego nastąpiło w roku 1984 r. więc roszczenie opisane pozwem uległo przedawnieniu.

Wyrokiem z dnia 10 maja 2012 r. Sąd Rejonowy - Szczecin Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie oddalił powództwo B. G. o ochronę naruszonego posiadania oddalił.

Sąd I instancji rozstrzygnięcie oparł o następujące ustalenia:

W roku 1984 powód uzyskał przydział lokalu mieszkalnego nr (...) położonego przy ul. (...) i objął w posiadanie jeden ze znajdujących się w części piwnicznej budynku boks, oznaczony jako (...). Po kilku miesiącach powód stwierdził, że w wymienionym boksie brak przedmiotów stanowiących jego własność, które odnalazł w innym boksie piwnicznym w tym samym budynku (ale w innej klatce schodowej), z którego od tego czasu swobodnie korzystał.

W dniu 4 lutego 1994 r. ówczesny właściciel budynku (...)ustanowił odrębną własność lokalu mieszkalnego nr (...), położonego w budynku przy ul. (...), dla którego aktualnie Sąd Rejonowy Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie prowadzi księgę wieczystą nr (...), po czym zbył jego własność wraz z udziałem w wysokości (...) w częściach wspólnych budynku oraz takim samym udziałem w prawie wieczystego użytkowania nieruchomości gruntowej, na której budynek posadowiono, na rzecz powoda. W pisemnej umowie sprzedaży wskazanego lokalu mieszkalnego, sporządzonej w dniu 4 lutego 1994 r. przed notariuszem D. W. nie wskazano, aby dokonano wyodrębnienia własności któregokolwiek ze znajdujących się w budynku boksów piwnicznych, czy też aby powód nabył w ramach wymienionej czynności prawo odrębnej własności dotychczas użytkowanego przez niego boksu piwnicznego, czy też prawo własności innego boksu piwnicznego. W umowie nie wskazano nadto, aby którykolwiek z boksów piwnicznych w budynku stanowił przynależność nabytego przez powoda lokalu mieszkalnego.

Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) (...) jest właścicielem (...) wyodrębnionych lokali mieszkalnych w budynku przy ul. (...)-E, z którymi związany jest udział w wysokości (...) w częściach wspólnych budynku oraz takim samym udziałem w prawie wieczystego użytkowania nieruchomości gruntowej, na której budynek posadowiono.

W wyniku wyodrębnienia pierwszego lokalu mieszkalnego w budynku i jego sprzedaży powstała Wspólnota Mieszkaniowa (...) w S., która powierzyła zarząd nieruchomością wspólną Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w S..

W latach 2006 – 2011 powód wielokrotnie zwracał się do Wspólnoty Mieszkaniowej (...) w S. oraz pozwanej spółdzielni (zarządcy budynku) o wyjaśnienie przyczyn, które spowodowały pozbawienie go prawa korzystania z boksu garażowego, który użytkował przez okres kilku miesięcy bezpośrednio po zamieszkaniu w budynku przy ul. (...) w S., a który aktualnie wykorzystuje inny lokator. W korespondencji wnosił jednocześnie o przyznanie mu prawa do korzystania z wymienionego boksu garażowego, ewentualnie z innego boksu piwnicznego, zlokalizowanego w części budynku (klatce), w której znajduje się jego lokal. W odpowiedzi zarządca budynku wielokrotnie informował powoda, że przydział poszczególnym lokatorom pomieszczeń piwnicznych dokonał w dacie ich zamieszkania w budynku poprzedni administrator budynku, zaś zarządca nie jest uprawniony do rozstrzygania sporów pomiędzy właścicielami poszczególnych lokali w budynków związanych z rozdziałem poszczególnych pomieszczeń piwnicznych do używania.

Boksy piwniczne zlokalizowane są na najniższej kondygnacji budynku przy ul. (...) i są użytkowane przez właścicieli poszczególnych lokali mieszkalnych w budynku. Boks piwniczny pierwotnie zajmowany przez powoda użytkuje aktualnie lokator o nazwisku S.. Powód użytkuje boks piwniczny posadowiony w części piwnicznej budynku, a ulokowany w innej klatce schodowej.

Oceniając powództwo B. G. w tak zarysowanym stanie faktycznym Sąd I instancji uznał je za bezzasadne, gdyż nie odpowiadające normom związanym z ochroną naruszonego posiadania, tj. art. 344 § 1 i 2 k.c. i art. 342 § 2 k.c.

Wskazując na charakter posiadania jako stanu fizycznego, stałego władztwo nad rzeczą Sąd I instancji stwierdził, iż skoro do naruszenia posiadania spornego pomieszczenia doszło najpóźniej w roku 1986, a zatem przed co najmniej 16 laty, to przy uwzględnieniu art. 344 § 2 k.c. stwierdzić należy, że ewentualne roszczenie powoda o ochronę naruszonego posiada wygasło. Dodatkowo Sąd Rejonowy zwrócił uwagę, że biernie legitymowanym w sprawie o ochronę naruszonego posiadania może być jedynie podmiot, w którego posiadaniu znajduje się sporna rzecz, zaś w sprawie nie stanowiło sporu, że aktualnie sporne pomieszczenie piwniczne znajduje się w posiadaniu jednego z lokatorów, zamieszkujących w budynku (p. S., nie zaś pozwanej), co stanowiło dostateczną podstawę dla podważenia zasadności wytoczonego w sprawie powództwa.

Apelację od wyroku Sądu Rejonowego wywiódł powód B. G. żądając jego uchylenia w całości i rozstrzygnięcia sprawy co do istot. W ocenie powoda podniesiony przez pozwaną spółdzielnię zarzut przedawnienia był niezgodny z zasadami współżycia społecznego i jako nadużycia prawa nie powinien być uwzględniony. Powód podkreślił charakter więzi prawnej łączącej strony, gdzie pozwana zajmuje się prowadzeniem spraw z zakresu zarządu nieruchomości.

Pozwana zażądała oddalenia powództwa i obciążenia powoda kosztami postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja była bezzasadna.

Nie budzi wątpliwości to, iż powód domagał się w niniejszej sprawie ochrony utraconego posiadania boksu piwniczego. W taki sposób roszczenie swoje B. G. opisał w pozwie z dnia 17 października 2011 r., w piśmie z dnia 27 października 2011 r., na rozprawie w dniu 10 maja 2012 r. oraz w treści apelacji z dnia 11 sierpnia 2012 r. Również ustalony przez Sąd I instancji stan faktyczny uznać należy za bezsporny, pomijając nieistotny z punktu widzenia istoty sprawy lapsus Sądu Rejonowego, który boks piwniczny, opisany pozwem nazwał boksem garażowym.

W takiej sytuacji Sąd I instancji miał obowiązek zastosować adekwatną do żądania powoda i stanu faktycznego normę prawną, a taką stanowił art. 344 § 1 k.c. przytoczony przez ten Sąd. Nie może budzić wątpliwości judykacyjnych przyjęty przez Sąd I instancji pogląd, iż dochodzenie roszczenia posesoryjnego jest ograniczone rocznym terminem zawitym. Kwestia ta nie tylko wynika wprost z treści art. 344 § 2 k.c. (Roszczenie wygasa, jeżeli nie będzie dochodzone w ciągu roku od chwili naruszenia), ale również nie jest sporna w orzecznictwie sądowym czy w poglądach doktryny prawniczej (np. S. W., Terminy do dochodzenia roszczeń posesoryjnych w polskim prawie cywilnym (art. 344 § 2 k.c.), zagadnienia wybrane, SC 1969, t. XIII-XIV, s. 437; J. I., Bieg terminów zawitych w obrocie podlegającym orzecznictwu sądów powszechnych, Zeszyty Naukowe Instytutu Badania Prawa Sądowego 1976, z. 5, s. 34).

Wbrew treści apelacji, Sąd I instancji nie uznał, iż żądania powoda uległy przedawnieniu, lecz stwierdził, że na skutek upływu czasu wygasły. Podkreślić należy sygnalizowany przez Sąd Rejonowy fakt, iż ochrona posesoryjna dotyczy ochrony stanu faktycznego a nie prawa i z mocy przepisów prawa materialnego, tj. art. 344 § 2 k.c. jest ograniczona w czasie, do jednego roku.

Podzielić należy pogląd Sądu I instancji, iż podmiotem naruszającym posiadanie powoda nie była pozwana Spółdzielnia, lecz inny podmiot, który wyzuł B. G. z posiadania boksu piwnicznego, co czyni dodatkowo roszczenie bezzasadnym. Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 385 k.p.c. apelację oddalono, zaś na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. oraz art. 108 § 1 k.p.c. od powoda zasądzono na rzecz pozwanej kwotę 134 zł. jako stanowiącą zwrot wynagrodzenia pełnomocnika pozwanej Spółdzielni w stawce minimalnej ustalonej w oparciu o treść § 12 ust. 1, w zw. z § 7 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. Nr 163 poz. 1349 z późn. zm.).