Sygnatura akt I C 171/13
Dnia, 26 marca 2013 r.
Sąd Rejonowy w Oleśnicy, Wydział I Cywilny w składzie:
Przewodniczący SSR Ryszard Jaworski
Protokolant Katarzyna Czerniawska
po rozpoznaniu w dniu 26 marca 2013 r. w Oleśnicy sprawy
przy udziale stron:
powód (...)S.A. z siedzibą we W.
pozwany J. K.
o zapłatę
powództwo oddala
Z.
- kal 21 dni
26 marca 2013 r.
I C 171/13
Strona powodowa wniosła o zasądzenie od pozwanego J. K. kwoty 2.997,78zł przedstawiając następujące uzasadnienie faktyczne żądania:
Przeprowadzona 20 listopada 2002r. przez wydział kontroli powódki kontrola wykazała, że A. K. przywłaszczyła należące do Poczty Polskiej środki pieniężne w kwocie dochodzonej pozwem.
Sprawczyni tego przywłaszczenia zmarła 26 listopada 2002r, a spadek po niej nabył mąż – J. K. i dzieci po 1/3 części.
W tej sytuacji przedmiotem roszczenia powódki jest obowiązek zapłaty odszkodowania za szkodę wyrządzoną czynem niedozwolonym, a odpowiedzialność pozwanego wynika z faktu, że z chwilą śmierci zobowiązanej przeszły na niego wszelkie jej prawa i obowiązki. Odpowiedzialność spadkobierców jest przy tym solidarna – co pozwalało na wskazanie jako pozwanego tylko jednego z nich.
W toku postępowania ustalono następujący stan faktyczny:
W istocie niesporne między stronami jest, że zmarła żona pozwanego A. K. prowadziła na własny rachunek działalność gospodarczą w postaci punktu agencyjnego Poczty Polskiej.
W dniu 26 listopada 2002r. A. K. popełniła samobójstwo, a spadek po niej odziedziczył mąż J. K. i dzieci B. S. i E. T. po 1/3 części każdy. Spadkobiercy nie przeprowadzili postępowania o dział spadku.
Dowód:
postanowienie o SNS k. 17
zeznanie pozwanego k. 31
Bezpośrednio przed tym zdarzeniem A. K.zgłosiła Poczcie Polskiej fakt napadu rabunkowego na prowadzoną przez nią agencję i w związku
z tym przeprowadzona została kontrola przez (...)we W.. W konkluzji wyników tej kontroli wskazano braki środków
w zakresie w jakim powinny być przelana przez ajenta na rzecz Poczty - i sprawa została skierowana do Prokuratury.
Dowód:
protokół kontroli k. 18
Postanowieniem z 28 czerwca 2003r. Prokurator Rejonowy w Oleśnicy umorzył śledztwo w sprawie dokonanego w okresie od sierpnia do listopada 2002r. przywłaszczenia przez A. K.kwoty 2.997,78zł pochodzącej z wpłat dokonanych w prowadzonej przez nią Agencji, na szkodę (...) W.Północ - wobec śmierci sprawcy przestępstwa.
Dowód:
postanowienie prokuratury k. 14
X X X
Odnosząc się do samej zasady odpowiedzialności osób trzecich za zobowiązania ciążące na zmarłej – to powtórzyć należy, w ślad za stroną powodową, że zgodnie z art. 922 § 1 kc wszelkie prawa i obowiązki zmarłego przechodzą
z chwilą jego śmierci na spadkobierców. Niesporne jest, że do chwili orzekania nie był dokonany dział spadku, a zatem – na podstawie art. 1034 §1 kc
– spadkobiercy ponoszą solidarną odpowiedzialność za długi spadkowe, co powoduje, że roszczenie może być skierowane do wszystkich, lub tylko niektórych z nich. Zatem, skoro pozwanym jest jeden ze spadkobierców – co potwierdza prawomocne postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku – możliwym było skierowanie żądania do zapłaty przez niego całej należności objętej zobowiązaniem zmarłej spadkodawczyni.
W tej sytuacji jednak kolejnym elementem wymagającym ustalenia jest sam fakt istnienia zobowiązania mającego wchodzić w skład spadku. W tym zaś zakresie ciężar dowodu, zgodnie z art. 6 kc, obciążał powódkę. Wobec umorzenia postępowania karnego w sprawie nie ma zaś zastosowania norma art. 11 kpc przewidująca związanie sądu cywilnego co do popełnienia przestępstwa, ustaleniami wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego.
Wobec tego należy wskazać, że postanowienie prokuratury o umorzeniu śledztwa samo w sobie – bez względu na zawarte w jego treści uzasadnienie – nie może być wyłącznym dowodem co do faktu popełnienia przestępstwa jak też (zwłaszcza) wysokości szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym.
Tymczasem poza dowodem z powołanego wyżej postanowienia, jedynym dowodem w sprawie było sprawozdanie z kontroli doraźnej z 22 listopada 2002r. Jednak również ten dokument, sam w sobie, nie daje podstaw by na jego podstawie można było dokonać ustaleń co do rzeczywistej wysokości szkody wyrządzonej
w mieniu powódki. Pozwany nie przyznał okoliczności podniesionych
w pozwie – i aczkolwiek nie przeczył temu, że były problemy dotyczące przekazania P.P należności wpłacanych przez klientów agencji – to wskazał, że nie ma bliższej wiedzy o tych okolicznościach. Zatem przyjęcie wysokości szkody powódki (pomijając nawet sprawstwo agentki) możliwe by było wyłącznie na podstawie dowodów przez tę stronę przedstawionych. Jak to już wskazano, powołany w pozwie protokół kontroli sam w sobie podstawy do dokonania takich ustaleń stanowić nie może, a co za tym idzie, powództwo podlegało oddaleniu wobec niewykazania wysokości poniesionej szkody.
W tej sytuacji zarzut pozwanego dotyczy przedawnienia roszczenia sam
w sobie był bezprzedmiotowy, a jedynie na marginesie należy wskazać, że żądanie powódki oparte było na dyspozycji art. 415kc. Zgodnie zaś z art. 442 § 2 kc jeżeli szkoda wynika ze zbrodni lub występku roszczenie ulega przedawnieniu z upływem 20 lat od popełnienia przestępstwa. Z kolei paragraf pierwszy tego przepisu wskazuje, że przedawnienie roszczenia, o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym wynosi 3 lata od kiedy pokrzywdzony dowiedział się o szkodzie. Skoro zaś powódka nie wykazała, by szkoda była (jeżeli by też była wykazana) wynikiem zbrodni lub występku, to niezależnie od elementów podniesionych wcześniej - roszczenie uległo by przedawnieniu, co powinno być wzięte pod uwagę z uwagi na zarzut pozwanego.
O kosztach postępowania nie orzeczono, albowiem pozwany, wygrywający proces, nie poniósł żadnych kosztów.
Z/
1. odpis wyr. wraz z zasad. dor. pełn. pow;
2. kal. 14 dni
03.04.2013r.