Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 kwietnia 2013 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu – Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR del. Ewa Rudkowska – Ząbczyk

Protokolant: Marcin Guzik

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 kwietnia 2013 r. we W.

sprawy z powództwa L. J.

przeciwko A. K.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

I.  pozbawia w całości wykonalności tytuł wykonawczy w postaci nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 18 marca 2004 roku, wydanego przez Sąd Okręgowy we Wrocławiu w sprawie prowadzonej pod sygn. I Nc 158/04;

II.  zasądza od pozwanego A. K. na rzecz radcy prawnej M. B. kwotę 4 428,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego udzielonego powodowi z urzędu, w tym kwotę 828,00 zł podatku od towarów i usług;

III.  nakazuje pozwanemu A. K., aby uiścił na rzecz Skarbu Państwa (Sąd Okręgowy we Wrocławiu), kwotę 4 342,00 zł tytułem brakującej opłaty sądowej od pozwu, od uiszczenia której powód był zwolniony.

UZASADNIENIE

Powód L. J. w pozwie wniesionym przeciwko pozwanemu A. K. domagał się pozbawienia w całości wykonalności tytułu wykonawczego w postaci nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Okręgowy we Wrocławiu w dniu 18 marca 2004 r. w postępowaniu upominawczym w sprawie o sygnaturze akt I Nc 158/04, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem z dnia 14 maja 2004 r. Ponadto, domagał się zasądzenia na jego rzecz kosztów procesu wg norm przesianych.

W uzasadnieniu powyższego żądania powód podniósł, że pozwany jako wierzyciel wszczął przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne na podstawie tytułu wykonawczego w postaci nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Okręgowy we Wrocławiu w dniu 18 marca 2004 r. w postępowaniu upominawczym (sygnatura akt I Nc 158/04), zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem z dnia 14 maja 2004 r. Egzekucja prowadzona jest z nieruchomości położonej we W. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Krzyków prowadzi księgę wieczystą o nr KW (...) oraz udziału w wysokości ½ we współwłasności nieruchomości położonej we W. przy ul. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Krzyków prowadzi księgę wieczystą o nr KW (...). Dodał, że przysługująca wierzycielowi należność główna w kwocie 86 832,64 zł, wynikająca ze spornego nakazu zapłaty, przestała istnieć. Twierdził, że po uzyskaniu przez pozwanego tytułu wykonawczego, tj. w okresie od 11 sierpnia 2004 r. do 23 marca 2005 r., zapłacił pozwanemu kwotę 28 000,00 zł. Ponadto dokonał na rzecz pozwanego cesji wierzytelności w wysokości 105 544,43 zł. Podkreślił, że po uzyskaniu przez pozwanego tytułu wykonawczego zapłacił mu zatem łącznie kwotę 133 544,43 zł , a tym samym zaspokoił wszystkie jego roszczenia, w tym w zakresie odsetek.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w części tj. ponad kwotę 28 000,00 zł. Ponadto, domagał się zasądzenia na jego rzecz kosztów procesu wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu powyższych żądań wskazał, że powód jedynie częściowo spłacił należność objętą tytułem wykonawczym, tj. spłacił kwotę 28 000,00 zł, co powodowało, że jego zobowiązanie wygasło jedynie w tej części. Do zapłaty pozostała zaś kwota 86 868,64 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 9 listopada 2004 r. do dnia zapłaty. Kwestionował twierdzenia powoda, że do wygaśnięcia wierzytelności w tej części doszło na skutek cesji przez powoda na jego rzecz wierzytelności przeciwko Fabryce (...) S.A. w P. w wysokości 105 544,43 zł. Twierdził, że umowa przelewu wierzytelności z dnia 12 sierpnia 2004 r. była nieważna, gdyż powodowi nie przysługiwała cedowana wierzytelność.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym, wydanym przez Sąd Okręgowy we Wrocławiu w dniu 18 marca 2004 r. (sygnatura akt I Nc 158/04), pozwany L. J. obowiązany został do zapłaty powodowi A. K. w ciągu dwóch tygodni od dnia doręczenia nakazu kwoty 98 209,70 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 25 lutego 2004 r. do dnia zapłaty wraz z kwotą 5 238,20 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania, w tym kwotą 3600,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego albo wnieść w tymże terminie sprzeciw od nakazu zapłaty.

(dowód: nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 18 marca 2004 r., k. 10 akt Sądu Okręgowego we Wrocławiu o sygnaturze I Nc 158/04)

Postanowieniem Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 14 maja 2004 r. nakazowi zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 18 marca 2004 r. została nadana klauzula wykonalności.

(dowód: nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 18 marca 2004 r., k. 10 akt Sądu Okręgowego we Wrocławiu o sygnaturze I Nc 158/04)

W dniu 11 sierpnia 2004 r. powód uiścił na rzecz pozwanego kwotę 5000,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu wynikających z nakazu zapłaty z dnia 18 marca 2004 r.

(okoliczność bezsporna)

W dniu 12 sierpnia 2004 r. powód zawarł z pozwanym umowę przelewu wierzytelności, na mocy której powód przelał na rzecz pozwanego wierzytelność przysługującą mu przeciwko Fabryce (...) S.A. w P. w wysokości 105 544,43 zł.

(dowód: umowa przelewu wierzytelności z dnia 12 sierpnia 2004 r. k. 48)

Umowa przelewu została przez strony zawarta w celu zwolnienia się powoda ze zobowiązania wynikającego z nakazu zapłaty z dnia 18 marca 2004 r.

(okoliczność bezsporna)

W dniach 20 sierpnia 2004 r., 29 września 2004 r., 8 listopada 2004 r., 23 marca 2005 r. powód dokonał na rzecz pozwanego A. K. kolejnych wpłat tytułem należności wynikającej z nakazu zapłaty na łączną kwotę 23 000,00 zł.

(okoliczność bezsporna)

Po zawarciu umowy przelewu wierzytelności pozwany zawiadomił o tym dłużnika powoda, tj. Fabrykę (...) S.A. w P.. W odpowiedzi Fabryka (...) S.A. w P. poinformowała pozwanego, że nie posiada zobowiązań wobec powoda L. J..

(dowód: pismo pozwanego z dnia 23 listopada 2004 r. wraz z pełnomocnictwem z dnia 15 kwietnia 2004 r., k. 49 i 50, pismo Fabryki (...) S.A. w P. z dnia 30 listopada 2004 r., k. 51)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Z poczynionych przez Sąd ustaleń faktycznych wynika, że w niniejszej sprawie powód domagał się pozbawienia w całości wykonalności tytułu wykonawczego w postaci nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 18 marca 2004 r. wydanego przez Sąd Okręgowy we Wrocławiu w sprawie o sygnaturze akt I Nc 158/04. Zgodnie z art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c., dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także na zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie.

W niniejszej sprawie powód swoje powództwo opierał na zarzucie spełnienia świadczenia, przy czym wskazywał na częściową zapłatę należności objętej spornym tytułem wykonawczym oraz na przelew na rzecz pozwanego wierzytelności przysługującej mu wobec Fabryki (...) S.A. w P.. Bezsporny pozostawał między stronami fakt zapłaty przez powoda na rzecz pozwanego łącznie kwoty 28 000,00 zł. Strony odmiennie jednak oceniały skutki dokonanej na rzecz pozwanego cesji wierzytelności w wysokości 105 544,43 zł.

W świetle materiału dowodowego zebranego w niniejszym postępowaniu Sąd uznał, że sporna cesja wierzytelności powoda na rzecz pozwanego z dnia 12 sierpnia 2004 r. dokonana została w celu zwolnienia powoda z długu wynikającego z nakazu zapłaty Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 18 marca 2004 r. (sygnatura akt I Nc 158/04). Na taki cel zawarcia umowy przelewu wierzytelności wskazywał powód, przy czym pozwany temu nie zaprzeczył. Nie wyjaśnił także powyższej okoliczności pomimo zobowiązania, jakie Sąd na niego nałożył postanowieniem z dnia 14 stycznia 2013 r. (k. 113). Z tych względów, na podstawie art. 230 k.c., powyższy fakt Sąd uznał za przyznany.

Zgodnie z art. 453 k.c. jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się z zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązania wygasa. Dla skutku wygaśnięcia zobowiązania nie ma przy tym znaczenia fakt, czy przedmiot świadczenia ma wady. W takim wypadku po stronie dłużnika powstaje bowiem jedynie odpowiedzialność z tytułu rękojmi według przepisów o rękojmi przy sprzedaży. Powyższe oznacza, że w niniejszej sprawie Sąd nie mógł rozważać twierdzeń pozwanego o rzekomym nieistnieniu wierzytelności przelanej na niego przez powoda, albowiem powyższy fakt nie był istotny dla oceny wygaśnięcia zobowiązania powoda objętego spornym tytułem wykonawczym. Zobowiązanie to bowiem wygasło z dniem przelewu wierzytelności bez względu na to, czy cesja dotknięta była wadą prawną, czy też nie. Ewentualne roszczenia poznanego z tytułu wad przedmiotu świadczenia (cedowanej wierzytelności), w tym również jej istnienia, mogą być dochodzone przez pozwanego w osobnym procesie.

Z powyższych względów Sąd oddalił wnioski dowodowe powoda z upoważnienia z dnia 5 stycznia 2004 r. na okoliczność istnienia wierzytelności L. J. w stosunku do (...) S.A. oraz umowy o współpracy handlowej między tymi podmiotami (k. 138V).

Jak wynika z poczynionych przez Sąd ustaleń faktycznych, nakaz zapłaty, o pozbawienie wykonalności którego powód wnosi, obejmował należność główną w kwocie 98 209,70 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 25 lutego 2004 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 5238,20 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania. W dniu 11 sierpnia 2004 r. powód zapłacił na rzecz ozwanego kwotę 5000,00 zł tytułem kosztów procesu. Oznacza to, że w dniu dokonania przez powoda przelewu wierzytelności, tj. 12 sierpnia 2004 r., należność powoda wobec pozwanego stanowiła sumę należności głównej (98 209,70 zł), zasądzonych odsetek ustawowych liczonych od kwoty należności głównej od dnia 25 lutego 2004 r. (5570,40 zł) oraz pozostałe koszty procesu (238,20 zł) – łącznie kwotę 104 018,30 zł. W związku z tym, że powyższa kwota była niższa niż wysokość cedowanej wierzytelności (105 544,43 zł) należało uznać, że na skutek cesji wierzytelności wygasło całe zobowiązanie powoda względem pozwanego, jakie wynikało z nakazu zapłaty Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 18 marca 2004 r. wydanego w sprawie o sygnaturze I Nc 158/04.

Sąd oddalił wnioski dowodowe stron składane dla wykazania faktu zaliczenia przez pozwanego kwoty 28 000,00 zł na należności wynikające ze nakazu zapłaty (tj. wnioski o dopuszczenie dowodu z pisma procesowego z dnia 27 czerwca 2007 r., z wniosku o wpis w księdze wieczystej z dnia 27 czerwca 2007 r., potwierdzenia przyjęcia pisma z dnia 28 czerwca 2007 r., zawiadomienia Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Krzyków z dnia 8 kwietnia 2008 r.) albowiem powyższa okoliczność nie miała znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Podobnie Sąd negatywnie ocenił wnioski zgłaszane na okoliczność podejmowanych przez pozwanego czynności zmierzających do wyegzekwowania należności objętych spornym nakazem zapłaty. Dotyczy to wniosków o dopuszczenie dowodu z wniosku o wszczęcie egzekucji z dnia 18 maja 2004 r., pisma rozszerzającego wniosek o wszczęcie egzekucji z dnia 7 lipca 2004 r., zajęcia wierzytelności i prawa z dnia 19 maja 2004 r. oraz 14 lipca 2004 r., wniosku pełnomocnika wierzyciela z dnia 26 sierpnia 2004 r., postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego z dnia 23 września 2004 r., wniosku o wszczęcie egzekucji z dnia 11 kwietnia 2005 r., postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego z dnia 28 września 2005 r., pisma w toku egzekucji z dnia 28 września 2005 r., wniosku wierzyciela o nakazanie dłużnikowi wyjawienia majątku z dnia 22 lutego 2007 r., postanowienia Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Krzyków z dnia 3 listopada 2011 r. sygn. I Co 3296/11, postanowienia Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 29 lutego 2012 r. sygn. akt I Cz 165/12.

Sąd pominął także wniosek pozwanego zawarty w piśmie z dnia 4 kwietnia 2013 r. (k. 13-15) o „rozważenie z urzędu ważności umowy przelewu wierzytelności” zawartej pomiędzy stronami z dnia 12 sierpnia 2004 r., uwzględniając twierdzenia „twierdzenia pozwanego” zawarte w pismach procesowych złożonych do akt sprawy oraz oświadczenia Fabryki (...) S.A. w P. z dnia 30 listopada 2004 r. W pierwszej kolejności należy zauważyć, że pomimo wskazania przez pozwanego podstawy prawnej powyższego żądania, tj. art. 58 § 1 k.c. pozwany w istocie nie wyjaśnił, z czego zarzucana nieważność miałaby wynikać. W szczególności nie określił, czy nieważności umowy upatruje w jej sprzeczności z prawem, zasadami współżycia społecznego, czy też uważa, że została zawarta w celu obejścia prawa. Nawet gdyby jednak powołał twierdzenia dla uzasadnienia zarzucanej nieważności, to i tak należałoby je uznać na tym etapie za spóźnione (art. 207 § 6 k.p.c.).

Mając powyższe na uwadze powyższe, na podstawie powołanych przepisów, Sąd w całości uwzględnił żądanie pozwu, co orzeczono w punkcie I wyroku.

Na podstawie § 6 pkt 6 , § 2 ust. 3 oraz § 17 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. nr 163, poz. 1349 z późn. zm.) Sąd zasądził od pozwanego A. K. na rzecz radcy prawnego M. B. kwotę 4 428,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego udzielonego powodowi z urzędu, w tym kwotę 828,00 zł podatku od towarów i usług (pkt II wyroku).

Jednocześnie zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sadowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2010 r., nr 90, poz. 594 ze zm.) Sąd nakazał pozwanemu, aby uiścił na rzecz Skarbu Państwa (Sąd Okręgowy we Wrocławiu) kwotę 4 342,00 zł tytułem brakującej opłaty sądowej od pozwu, od uiszczenia której powód był zwolniony (pkt III wyroku).