Sygn. akt IC 680/12
Dnia 19 czerwca 2013 roku
Sąd Rejonowy w Kłodzku Wydział I Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący SSR Tadeusz Dereń
Protokolant Anna Winiarska-Kania
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 czerwca 2013 roku w Kłodzku
sprawy z powództwa K. W.
przeciwko Towarzystwu (...) S.A. z siedzibą w W.
o zapłatę kwoty 15.000 zł
I. zasądza od strony pozwanej Towarzystwa (...) S.A.z siedzibą w W.na rzecz powódki K. W.kwotę 15.000 zł (piętnaście tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami od kwoty 2.500 zł od dnia 26 stycznia 2012 roku do dnia zapłaty i od kwoty 12.500 zł od dnia 1 lutego 2012 roku do dnia zapłaty;
II. dalej idące powództwo oddala;
III. zasądza od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 3.983,32 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;
IV. nakazuje stronie pozwanej Towarzystwu (...) S.A. z siedzibą w W. uiścić na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Kłodzku kwotę 15,20 zł tytułem zwrotu wydatków poniesionych tymczasowo ze środków Skarbu Państwa.
IC 680/12
Powódka K. W.wniosła pozew o zasądzenie od strony pozwanej Towarzystwa (...) S.A.z siedzibą w W.kwoty 15.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 26 stycznia 2012r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od strony pozwanej na rzecz powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.
W uzasadnieniu pozwu podała, że w dniu 1.09.2011r. w drodze do pracy samochodem marki V. (...) doznała obrażeń ciała w wypadku komunikacyjnym z udziałem samochodu O. (...). Bezpośrednio po wypadku została przewieziona do szpitala w P., gdzie stwierdzono skręcenie kręgosłupa szyjnego, uraz głowy, stłuczenie gałki ocznej i oczodołu, liczne rany cięte twarzy. Odpowiedzialność za skutki wypadku ponosi strona pozwana z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia posiadacza pojazdu mechanicznego - sprawcy wypadku komunikacyjnego.
Strona pozwana uznała roszczenie powódki co do zasady i w toku postępowania likwidacyjnego powódka zgłosiła pozwanemu roszczenie o wypłatę 9.000 zł tytułem zadośćuczynienia i o wypłatę kwoty 2.374,98 zł z tytułu zwrotu poniesionych kosztów leczenia. Strona pozwana przyznała ostatecznie powódce łącznie kwotę 7.856,78 zł w tym kwotę 6.500 zł z tytułu zadośćuczynienia pieniężnego za doznana krzywdę.
Przyznane zadośćuczynienie jest znacznie zaniżone i nie spełnia swoich podstawowych funkcji, tj. funkcji kompensacyjnej i represyjnej. Ponadto skutki zdarzenia wypadku komunikacyjnego z dnia 1.09.2011r. jedynie częściowo ustąpiły i powódka nadal odczuwa część tych skutków, a część z nich ponosić będzie do końca życia, np. pogorszenie wzroku w wyniku stłuczenia gałki ocznej i oczodołu. Z opinii psychologicznej wynika także, że powódka cierpi na stres pourazowy związany z silnymi przeżyciami w trakcie i bezpośrednio po zdarzeniu komunikacyjnym z dnia 1.09.2011r. Stopień trwałego uszczerbku na zdrowiu powódki uzasadnia przyznanie powódce dalszego zadośćuczynienia w kwocie 15.000 zł, zaś przed wypadkiem z dnia 1.09.2011r. powódka nie miała żadnych odbiegających od każdego zdrowego człowieka problemów zdrowotnych.
W odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego przyznając, że w toku postępowania likwidacyjnego pozwana wypłaciła powódce kwotę 6.500 zł tytułem zadośćuczynienia, zaś dalsza kwota ponad sumę wypłaconą jest nieuzasadniona i nieadekwatna do doznanej krzywdy. Pozwany wypłacając zadośćuczynienie uwzględnił wszystkie okoliczności mające wpływ na rozmiar doznanej krzywdy i wypłacona kwota kompensuje poniesioną przez powódkę krzywdę, jest odpowiednia w rozumieniu art. 445§1 kc.
Przy ustalaniu należnej kwoty zadośćuczynienia należy wziąć pod uwagę otrzymaną przez powódkę kwotę z ubezpieczenia NNW w wysokości 3.000 zł.
Niezasadne jest również roszczenie w zakresie odsetek od dnia 26.01.2012r. skoro zgłoszenie żądania zapłaty miało miejsce w piśmie z dnia 10.01.2012r.
W wyniku postępowania dowodowego Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 1 września 2011r. na drodze w miejscowości W.powódkaK. W.uczestniczyła w kolizji drogowej jako kierująca samochodem marki V. (...). Sprawcą kolizji był kierujący samochodem terenowym marki O. (...), który wymusił pierwszeństwo przejazdu, wyjeżdżając z drogi podporządkowanej, wskutek czego powódka, by uniknąć czołowego zderzenia wykonała manewr skrętu w lewo uderzając samochodem w przydrożne drzewo. Sprawcę zdarzenia komunikacyjnego i stronę pozwaną łączyła umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego obowiązująca w dniu zdarzenia. Odpowiedzialność za skutki wypadku przyjęła strona pozwana, przeprowadzając postępowanie likwidacyjne i wypłacając powódce łącznie kwotę 7.856,78 zł w tym kwotę 6.500 zł tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.
/dowód: - przesłuchanie powoda K. W. k. 98,
- akta szkody strony pozwanej,
- notatka Komisariatu Policji w N. k. 20,
- pismo strony pozwanej z 26.01.2012r. k. 45/.
Bezpośrednio po wypadku powódka została przewieziona do (...) Centrum Medycznego w P. na Oddział Ratunkowy gdzie zszyto i założono opatrunek na ranę głowy (około 15 szwów) oraz wykonano badanie rtg kręgosłupa i głowy, stwierdzając ranę tłuczoną ciała po stronie lewej, rozcięcie łuku nadoczodołowego lewego, drobne rany cięte i otarcia naskórka twarzy, stłuczenie oczodołu lewego oka ze zranieniem powieki górnej i krwiakiem tej okolicy oraz skręcenie kręgosłupa. Nie stwierdzono konieczności hospitalizacji powódki kierując do leczenia ambulatoryjnego pod kontrolą przychodni chirurgicznej. Zalecono noszenie kołnierza ortopedycznego. Wykonano badanie głowy tomografem komputerowym, które nie wykazało obrażeń wewnątrzczaszkowych. Przez okres 3 miesięcy powódka nosiła kołnierz ortopedyczny. Do chwili obecnej powódka odczuwa bóle kręgosłupa szyjnego m.in. przy schylaniu się i ubieraniu, ma zawroty głowy, w okresie październik-listopad 2011 roku uczęszczała na zabiegi rehabilitacyjne kręgosłupa szyjnego, zażywa środki przeciwbólowe.
Rana łuku zagoiła się po 3-4 miesiącach od wypadku i w miejscu rany widoczna jest szeroka blizna w zakresie czoła po stronie lewej i drobna blizna leżąca w przedłużeniu łuku brwi lewej. Powódka przebywała na zwolnieniu lekarskim w okresie od 1 września 2011r. do 1 października 2011r. Krwiak na lewym oku powódki utrzymywał się przez około 10 miesięcy.
/dowód: - przesłuchanie powódki K. W. k. 98,
- dokumentacja medyczna leczenia powódki k. 21-31, k. 33-36,
- zeznania świadków Ł. D. i T. W. k. 86 verte/.
Po wypadku przez dłuższy okres czasu powódka odczuwała lęk przy poruszaniu się samochodem, będący wynikiem ostrej reakcji na stres po wypadku samochodowym.
/dowód: - przesłuchanie powódki K. W. k. 98,
- opinia psychologiczna k. 32/.
Pismem z dnia 4 listopada 2011r. powódka zgłosiła szkodę stronie pozwanej domagając się wypłaty kwoty 9.000 zł tytułem zadośćuczynienia i kwoty 2.374,98 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia, zaś pismem z dnia 10.01.2012r. powódka zgłosiła żądnie wypłaty kwoty 32.000 zł tytułem dopłaty do wypłaconego zadośćuczynienia i kwoty 542,72 zł tytułem dopłaty do wypłaconych kosztów leczenia. Pismem z dnia 26.01.2012r. strona pozwana odmówiła wypłaty dalszych kwot ponad wypłaconą kwotę 6.500 zł tytułem zadośćuczynienia. Powódka posiadała dobrowolne ubezpieczenie w zakresie NNW w (...) S.A.i z tego tytułu otrzymała świadczenie w wysokości 3.000 zł przy przyjęciu trwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 20%.
/dowód: - przesłuchanie powódki k. 98,
- kopia pisma (...)o przyznaniu świadczenia k. 46,
- zgłoszenie szkody z 4.11.2011 k. 37,
- pismo powódki z 10.01.2012r. k. 42,
- pismo pozwanego z 26.01.2012r. k. 45,
- akta szkodowe strony pozwanej/.
W wyniku zdarzenia komunikacyjnego z dnia 1.09.2011r. powódka doznała skręcenia kręgosłupa w odcinku szyjnym z powstaniem zespołu bólowego szyjnego, stłuczenia głowy ze zranieniem okolicy czołowej po stronie lewej i rany tłuczonej łuku nadoczodołowego lewego, stłuczenia oczodołu lewego oka i gałki ocznej, zranienia lewej powieki górnej, zespołu stresu pourazowego. Obrażenia te spowodowały powstanie uszczerbku na zdrowiu powódki w łącznej wysokości 12%. Z uwagi na utrzymujące się dolegliwości bólowe z zakresu kręgosłupa w odcinku szyjnym powódka winna kontynuować zabiegi rehabilitacyjne oraz farmakologiczne.
/dowód: - opinia biegłego sądowego z zakresu ortopedii i traumatologiiR. B.k. 134/.
W wyniku wypadku z dnia 1.09.2011r. powódka doznała urazu aparatu ochronnego oka lecz nie doszło do uszkodzenia gałki ocznej i w związku z tym nie doszło do trwałego uszkodzenia narządu wzroku (powierzchowne rany powieki). Powódka nie wymaga dalszego leczenia okulistycznego zaś pogorszenie się widzenia podawanego przez powódkę nie ma związku z wypadkiem, gdyż jest to krótkowzroczność oka lewego.
/dowód: - opinia biegłego sądowego okulisty J. O.k. 110/.
Sąd zważył co następuje:
Bezspornym jest w sprawie, że w dniu 1 września 2011r. na drodze w miejscowości W.powódka K. W.uczestniczyła w kolizji drogowej jako kierująca samochodem marki V. (...), której sprawcą był kierujący samochodem terenowym marki O. (...), który wymusił pierwszeństwo przejazdu wskutek czego powódka, by uniknąć czołowego zdarzenia wykonała manewr skrętu w lewo uderzając samochodem w przydrożne drzewo.
Strona pozwana nie kwestionowała okoliczności zdarzenia oraz przyjęła odpowiedzialność z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia posiadacza pojazdu mechanicznego - sprawcy wypadku komunikacyjnego - za skutki wypadku, wypłacając powódce zadośćuczynienie w łącznej wysokości 6.500 zł.
Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego, a zwłaszcza przesłuchania powódki, dokumentacji medycznej leczenia powódki oraz opinii biegłych sądowych R. B.i J. O., które to opinie nie były kwestionowane przez stronę pozwaną, uznać należy, że wypłacone powódce przez stronę pozwaną świadczenie z tytułu zadośćuczynienia w wysokości 6.500 zł jest zbyt niskie, a odmowa wypłaty dalszego zadośćuczynienia niezasadna.
Zgodnie z przepisem art. 445§1 k.c. Sąd może, w wypadkach wskazanych w art. 444 k.c., przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Ze względu na niewymierność krzywdy, określenie w konkretnym przypadku odpowiedniej sumy pozostawione zostało sądowi, zaś sąd korzysta z daleko idącej swobody z uwzględnieniem wszystkich okoliczności konkretnej sprawy, mających wpływ na rozmiar doznanej krzywdy. Pojęcie krzywdy mieści w sobie wszelkie ujemne następstwa uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia zarówno w postaci doznanych cierpień fizycznych jak i psychicznych /vide: wyrok SN z 12.07.2000r. (...)/. Przepisy kodeksu cywilnego nie zawierają żadnych kryteriów jakie należy uwzględnić przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia pieniężnego zaś zadośćuczynienie przewidziane w art. 445§1 k.c. ma charakter kompensacyjny. Wysokość zadośćuczynienia musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość, nie może jednak spełniać funkcji źródła dochodu poszkodowanego, a jedynie wynagrodzić mu doznany ból i cierpienie. Kwotowe oznaczenie należnego zadośćuczynienia, według poglądów zarówno w orzecznictwie jak i w literaturze, powinno być utrzymane w rozsądnych granicach z uwzględnieniem doznanej krzywdy jak i aktualnych stosunków majątkowych oraz poziomu życia społeczeństwa co, zdaniem Sądu, nie podważa w żaden sposób kompensacyjnej funkcji zadośćuczynienia.
Z dokumentacji medycznej oraz opinii biegłych - okulisty i ortopedy traumatologa - wynika jednoznacznie, że powódka w wyniku zdarzenia z dnia 1.09.2011r. doznała obrażeń w postaci skręcenia kręgosłupa w odcinku szyjnym z powstaniem zespołu bólowego szyjnego, stłuczenia głowy ze zranieniem okolicy czołowej po stronie lewej i rany tłuczonej łuku nadoczodołowego lewego, stłuczenia oczodołu lewego oka i gałki ocznej, zranienia lewej powieki górnej, zespołu stresu pourazowego oraz urazu aparatu ochronnego oka lewego. Wysokość uszczerbku na zdrowiu powódki, pozostającego w związku przyczynowym z wypadkiem, wynosi 12% (opinia biegłego R. B.).
Nadto, co wynika z w/w opinii, z uwagi na utrzymujące się dolegliwości w zakresie kręgosłupa w odcinku szyjnym, powódka winna kontynuować nadal zabiegi rehabilitacyjne oraz farmakologiczne. Wprawdzie z opinii biegłego okulisty wynika, że powódka nie wymaga dalszego leczenia okulistycznego, zaś pogorszenie widzenia nie ma związku z wypadkiem, gdyż jest to krótkowzroczność oka lewego, to niemniej po wypadku przez okres około 10 miesięcy utrzymywał się krwiak na lewym oku, utrudniając widzenie powódce.
W wyniku przedmiotowego zdarzenia u powódki wystąpiły także objawy charakterystyczne dla ostrej reakcji na stres co spowodowało, że przez dłuższy czas po wypadku odczuwała lęk przy poruszaniu się samochodem. Należy również wskazać, że powódce po wypadku założono około 15 szwów na ranę łuku, która zagoiła się dopiero po około 3-4 miesiącach i w tym miejscu widoczne są nadal u powódki blizny - szeroka w zakresie lewego łuku brwiowego i drobna leżąca w przedłużeniu łuku brwi lewej, których powódka planuje usunięcie, a więc wymaga to również ingerencji chirurgicznej.
Zatem mając na uwadze wszystkie podniesione wyżej okoliczności, w tym rozmiar doznanych przez powódkę cierpień fizycznych i psychicznych, konieczność ograniczenia aktywności życiowej m.in. w związku z występującymi wadami kręgosłupa w odcinku szyjnym, związane z urazem psychicznym powodującym lęk przed jazdą samochodem, doznanym bólem podczas leczenia, długim procesie leczenia (gojenie ran około 3-4 miesiące, krwiak na oku przez około 10 miesięcy) młody wiek powódki, trwały uszczerbek na zdrowiu w wysokości 12%, Sąd uznał za odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego należnego powódce kwotę 21.500 zł w nawiązaniu również, co wskazano wyżej, zarówno do zasobności społeczeństwa i przeciętnego poziomu życia, mając na uwadze także wysokość sum zasądzonych w podobnych przypadkach w tut. Sądzie.
W związku z powyższym, ustaloną wysokość zadośćuczynienia pieniężnego należnego powódce w kwocie 21.500 zł należało zmniejszyć o kwotę 6.500 zł, którą pozwana wypłaciła powódce, a w związku z tym tytułem dalszego zadośćuczynienia zasądzić od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 15.000 zł. Wbrew stanowisku pozwanego, przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia należnego powódce brak podstaw do uwzględnienia kwoty 3.000 zł, gdyż powyższa kwota została wypłacona powódce przez (...) S.A.z tytułu dobrowolnego ubezpieczenia w zakresie NNW i nie ma to nic wspólnego z zadośćuczynieniem dochodzonym przez powódkę z niniejszym postępowaniu.
Odnośnie odsetek ustawowych od zasądzonej kwoty Sąd uwzględnił odsetki od kwoty 2.500 zł od dnia 26.01.2012r. zgodnie z żądaniem pozwu - gdyż już pismem z dnia 4.11.2011r. (pismo wpłynęło do pozwanego 10.11.2011r.) powódka zgłosiła szkodę osobową jednocześnie domagając się zapłaty kwoty 9.000 zł tytułem kwoty zadośćuczynienia a ponieważ strona pozwana w toku postępowania likwidacyjnego wypłaciła tylko 6.500 zł zatem odsetki od pozostałej żądanej kwoty czyli 2.500 zł należy uwzględnić j/w mając na uwadze, iż zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22.05.2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, (...)(Dz. U. 2003.124.1152 ze zm.) w zw. z art. 817 k.c. zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie, a brak okoliczności wskazanych w art. 14 ust. 2 w/w ustawy.
Natomiast odsetki ustawowe od pozostałej kwoty 12.500 zł Sąd uwzględnił od dnia 1 lutego 2012r. mając na względzie, że dopiero pismem z dnia 10.01.2012r. powódka zgłosiła zapłatę kwoty 32.000 zł tytułem dalszego zadośćuczynienia i przyjmując termin 7 dni na doręczenie w/w pisma stronie pozwanej oraz z uwagi, że zgodnie z art. 455 k.c. świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania, a nadto uwzględniając czas potrzebny na wypłatę świadczenia przez pozwanego (14 dni). Z tych powodów na podstawie przepisu art. 455 k.c. w zw. z art. 481 k.c. uwzględniono odsetki od zasądzonej kwoty 15.000 zł, zaś dalej idące powództwo, w zakresie żądanych odsetek przez powódkę a oznaczonych jak w pozwie, należało oddalić (pkt II wyroku).
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie przepisu art. 98 kpc w zw. z art. 109§2 kpc i przepisami rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. nr 163 poz. 1349 ze zm.) i na te koszty procesu w wysokości 3.983,32 zł składa się kwota 512,09 zł - koszty opinii biegłych, 750 zł - opłata sądowa od pozwu, 2400 zł - koszty zastępstwa, 17 zł - opłata skarbowa od pełnomocnictw i kwota 304,23 zł tytułem kosztów przejazdu pełnomocnika powódki do sądu zgodnie z wyliczeniem - jak w złożonym do akt sprawy spisie kosztów (vide: m.in. uchwała SN z 18.07.2012r.(...)).
Ponadto Sąd nakazał stronie pozwanej uiścić na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Kłodzku kwotę 15,20 zł tytułem zwrotu wydatków poniesionych tymczasowo ze środków Skarbu Państwa na zwrot kosztów stawiennictwa świadka Ł. D. (k. 89 akt) na podstawie przepisu art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28.07.2005r. (Dz. U. nr 167 poz. 1398 ze zm.) - pkt IV wyroku.
W tym stanie rzeczy mając na uwadze całokształt zebranego w sprawie materiału dowodowego należało orzec jak w sentencji.