Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 czerwca 2013 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w II Wydziale Karnym w składzie:

przy udziale prokuratora Prokuratury Apelacyjnej Marka Szczęsnego

po rozpoznaniu w dniu 6 czerwca 2013 r.

sprawy M. R.

oskarżonego z art. 280 § 2 k.k.

z powodu apelacji wniesionej przez oskarżonego

od wyroku Sądu Okręgowego w Opolu

z dnia 14 marca 2013 r. sygn. akt III K 24/13

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

II.  zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze;

III.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokata J. G. 600 złotych tytułem wynagrodzenia za nieopłaconą obronę z urzędu oskarżonego M. R. w postępowaniu odwoławczym oraz 138 złotych tytułem podatku VAT.

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w Opolu rozpoznał sprawę M. R. oskarżonego o to, że: w dniu 17 grudnia 2012 r. w K. około godziny 20.30 przy ulicy (...), dokonał rozboju na osobie małoletniego A. R. w ten sposób, że przystawił jemu do klatki piersiowej nóż kuchenny, a następnie grożąc jego użyciem, tj. śmiertelnym zranieniem, zmusił wyżej wymienionego do wydania pieniędzy w kwocie 50 złotych, działając na szkodę w/w,

tj. o przestępstwo z art. 280 § 2 k.k.

Po rozpoznaniu tej sprawy Sąd Okręgowy w Opolu wyrokiem z dnia 14 marca 2013 r. uznał oskarżonego M. R. za winnego zarzucanego mu czynu i za to na podstawie art. 280 §2 k.k. orzekł wobec niego karę 3 lat pozbawienia wolności.

P o n a d t o:

- na podstawie art. 63 § 1 k.k. zaliczył oskarżonemu na poczet kary pozbawienia wolności okres jego rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od 17 grudnia 2012 r. do 14 marca 2013 r.,

- zwolnił oskarżonego od kosztów sądowych.

Wyrok powyższy zaskarżył obrońca M. R., zarzucając (dosłowny cytat) „rażącą surowość orzeczonej kary pozbawienia wolności przy zastosowaniu wadliwych kryteriów jego wymierzenia”.

Podnosząc wskazany zarzut apelujący wniósł o:

„1. zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie oskarżonemu łagodniejszej kary,

ewentualnie

2. uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu w Opolu do ponownego rozpoznania”.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie. Wbrew podniesionemu w niej zarzutowi brak jest jakichkolwiek podstaw aby uznać, że orzeczona wobec oskarżonego M. R. kara pozbawienia wolności jest rażąco niewspółmierna (surowa) w rozumieniu art. 438 pkt 4 k.p.k.

Na wstępie należy zauważyć, iż oskarżonemu przypisano czyn z art. 280 §2 k.k. zagrożony karą pozbawienia wolności od 3 do 15 lat. Sprawstwo i wina oskarżonego co do przypisanego mu czynu nie budzą żadnych wątpliwości (nie są przez autora apelacji kwestionowane). Sąd I instancji orzekł wobec M. R. karę 3 lat pozbawienia wolności, a więc w dolnej granicy ustawowego zagrożenia, mimo wskazania szeregu bardzo poważnych okoliczności obciążających, których de facto nie uwzględnił przy wymiarze kary. Owe okoliczności obciążające zostały wymienione przez Sąd meriti na stronach 3 i 4 uzasadnienia orzeczenia. Należą do nich: zaplanowany charakter czynu, działanie w miejscu publicznym, wobec przypadkowo napotkanej małoletniej ofiary, duże natężenie złej woli ze strony oskarżonego i determinacja z jaką działał on w celu realizacji przestępstwa, działanie pod wpływem alkoholu, negatywna opinia środowiskowa. W konkluzji Sąd meriti podkreślił, że (cyt.): „ Sąd ocenił stopień społecznej szkodliwości czynu oskarżonego jako znaczny, mając dodatkowo na względzie brutalne okoliczności popełnienia czynu, stanowczość i bezwzględność sprawcy w celu pokonania oporu pokrzywdzonego” (str. 4 uzasadnienia orzeczenia).

Do okoliczności łagodzących Sąd Okręgowy zaliczył dotychczasową niekaralność oskarżonego, jego młody wiek oraz przyznanie się do winy. Jeśli chodzi o pierwszą z tych okoliczności (dotychczasową niekaralność) nie można jej przeceniać zważywszy, że w chwili czynu M. R. miał 18 lat.

Pomimo zdecydowanej przewagi okoliczności obciążających (co winno wpłynąć na zaostrzenie kary) Sąd I instancji wymierzył oskarżonemu najniższą karę przewidzianą przez przepis art. 280 § 2 k.k. – to jest 3 lata pozbawienia wolności. Zarzut autora apelacji, że jest to kara rażąco niewspółmierna (surowa) należy uznać w tej sytuacji jako całkowicie bezzasadny. Twierdzenie apelującego, że istnieją wątpliwości co do tego czy oskarżony zaplanował przestępstwo jest gołosłowne. Sąd meriti ustalił ponad wszelką wątpliwość, że oskarżony zaplanował rozbój i w tym celu wyposażony w zabrany z mieszkania siostry nóż kuchenny udał się do rynku na poszukiwanie ofiary (str. 1 uzasadnienia orzeczenia). Ustalenia faktyczne Sądu I instancji w owym zakresie w żaden sposób przez apelującego podważone nie zostały.

Domaganie się przez obrońcę oskarżonego w świetle powyższych okoliczności zastosowania wobec M. R. nadzwyczajnego złagodzenia kary jest bezpodstawne. Wprawdzie w chwili czynu oskarżony był sprawcą młodocianym jednak w realiach niniejszej sprawy nie jest to wystarczająca przesłanka do zastosowania owej instytucji. Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 7 września 2006 r. (II KK 118/06, OSNwSK 2006/1/1696) podkreślił, że „ <<Młodocianość>> i <<względy wychowawcze>> nie maja samodzielnego bytu jako podstawa szczególnego kształtowania wymiaru kary (złagodzenia kary), a stanowią jedynie punkt wyjściowy i muszą być zestawione z pozostałymi okolicznościami podmiotowymi i przedmiotowymi, mającymi znaczenie dla wymiaru kary.

Względy wychowawcze kary nie wyłączają funkcji represyjnej kary. Równie ważnymi przesłankami przy ustalaniu kary młodocianemu sprawcy jest też stopień jego zdemoralizowania, tryb życia przed popełnieniem przestępstwa, zachowanie się po jego popełnieniu, motywy i sposoby działania, czynniki te mogą przeważyć tak dalece, iż zasadne będzie wymierzenie takiemu sprawcy kary nawet w górnych granicach ustawowego zagrożenia”.

Mając na względzie ustalony przez Sąd meriti tryb życia oskarżonego, motywy i sposób jego działania tempore criminis oraz wysoki stopień demoralizacji, okoliczność że M. R. jest sprawcą młodocianym sama w sobie nie może wpłynąć na wymiar orzeczonej wobec niego kary pozbawienia wolności.

W tym stanie rzeczy, mając na uwadze powyższe, Sąd Apelacyjny uznając apelację za bezzasadną, zaskarżony wyrok utrzymał w mocy.

Orzeczenie o kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze opiera się o art. 624 §1 k.p.k.

Koszty nieopłaconej obrony z urzędu oskarżonego w postępowaniu odwoławczym zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz występującego w drugiej instancji obrońcy na podstawie art. 23 ustawy – prawo o adwokaturze.