Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 kwietnia 2013 roku

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie Wydział II Cywilny

w składzie :

Przewodniczący : SSR (del.) Renata Olejnik

Protokolant: Justyna Kowalik

po rozpoznaniu w dniu 12 kwietnia 2013 roku w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W.;

przeciwko A. W. i K. W. (1)

o zapłatę 239623,68 zł;

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W.;

przeciwko A. W. i K. W. (1)

o zapłatę 166 315,39 zł;

w sprawie II C 653/10;

1.  uchyla nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia 26 marca 2010 r. wydany w sprawie II Nc 88/10 przez Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie II Wydział Cywilny co do kwoty 107 765,10zł (sto siedem tysięcy siedemset sześćdziesiąt pięć złotych dziesięć groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 13.02.2010r. do dnia zapłaty i w tym zakresie postępowanie umarza ;

2.  w pozostałym zakresie utrzymuje w mocy nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia 26 marca 2010 r. wydany w sprawie II Nc 88/10 przez Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie II Wydział Cywilny;

w sprawie II C 539/10;

1.  uchyla nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia 17 marca 2010r. wydany w sprawie II Ns 68/10 przez Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie II Wydział Cywilny co do kwoty 118 100,00 zł( sto osiemnaście tysięcy sto złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 13.02.2010r. do dnia zapłaty i w tym zakresie postępowanie umarza;

2.  w pozostałym zakresie utrzymuje w mocy nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia 17 marca 2010r. wydany w sprawie II Nc 68/10 przez Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie II Wydział Cywilny;

w sprawie II C 540/10;

1.  uchyla nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia 17 marca 2010r. wydany w sprawie II Nc 67/10 przez Sad Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie II Wydział Cywilny co do kwoty 104 600,00 zł(sto cztery tysiące sześćset złotych) z ustawowymi odsetki od dnia 13.02.2010r. do dnia zapłaty i w tym zakresie postępowanie umarza;

2.  w pozostałym zakresie utrzymuje w mocy nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia 17 marca 2010r. wydany w sprawie II Ns 67/10przez Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie II Wydział Cywilny.

Sygn. akt II C 653/10

UZASADNIENIE

W dniu 5 marca 2010 r. powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. wniósł o orzeczenie nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym, aby pozwani A. W. i K. W. (1) zapłacili solidarnie na rzecz powoda kwotę 239.623,68 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 13 lutego 2010 r. do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu powód wskazał, że jest on w posiadaniu weksla własnego wystawionego na kwotę 239.623,68 zł, na podstawie którego A. W. jako wystawca weksla, oraz K. W. (1) jako poręczyciel wekslowy zobowiązani są zapłacić powodowi kwotę 239.623,68 zł. Weksel nie został wykupiony przez pozwanych w terminie zapłaty tj. do dnia 12 lutego 2010 r.

W dniu 17 marca 2010 r. Sąd wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, w którym nakazał pozwanym A. W. i K. W. (1), aby zapłacili na rzecz powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. kwotę 239.623,68 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 13 lutego 2010 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 10.213,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu zapłaty albo wnieśli w tym terminie do tut. Sądu zarzuty.

W dniu 12 kwietnia 2010 r. pozwany A. W. wniósł zarzuty od przedmiotowego nakazu zapłaty wnosząc o uchylenie nakazu zapłaty, oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych. W dniu 13 kwietnia 2010 r. pozwana K. W. (1) wniosła zarzuty od przedmiotowego nakazu zapłaty wnosząc o uchylenie nakazu zapłaty, oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych.

Pismem z dnia 14 lutego 2011 r. powód cofnął pozew ze zrzeczeniem się roszczenia co do kwoty 118.100,00 zł wskazując, że kwotę taką uzyskał w wynika sprzedaży przedmiotu leasingu po wniesieniu powództwa.

Sprawa powyższa, tocząca się pod sygn. akt II C 539/10 postanowieniem z dnia 16 września 2011 r. została połączona do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia ze sprawą II C 653/10.

W dniu 5 marca 2010 r. powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. wniósł o orzeczenie nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym, aby pozwani A. W. i K. W. (1) zapłacili solidarnie na rzecz powoda kwotę 166.315,39 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 13 lutego 2010 r. do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu powód wskazał, że jest on w posiadaniu weksla własnego wystawionego na kwotę 166.315,39 zł, na podstawie którego A. W. jako wystawca weksla, oraz K. W. (1) jako poręczyciel wekslowy zobowiązani są zapłacić powodowi kwotę 166.315,39 zł. Weksel nie został wykupiony przez pozwanych w terminie zapłaty tj. do dnia 12 lutego 2010 r.

W dniu 17 marca 2010 r. Sąd wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, w którym nakazał pozwanym A. W. i K. W. (1), aby zapłacili na rzecz powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. kwotę 166.315,39 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 13 lutego 2010 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 5.696 zł tytułem zwrotu kosztów procesu w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu zapłaty albo wnieśli w tym terminie do tut. Sądu zarzuty.

W dniu 12 kwietnia 2010 r. pozwany A. W. wniósł zarzuty od przedmiotowego nakazu zapłaty wnosząc o uchylenie nakazu zapłaty, oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych. W dniu 12 kwietnia 2010 r. pozwana K. W. (1) wniosła zarzuty od przedmiotowego nakazu zapłaty wnosząc o uchylenie nakazu zapłaty, oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych.

Pismem z dnia 11 lutego 2011 r. powód cofnął pozew ze zrzeczeniem się roszczenia co do kwoty 104.600,00 zł wskazując, że kwotę taką uzyskał w wynika sprzedaży przedmiotu leasingu po wniesieniu powództwa.

Sprawa powyższa, tocząca się pod sygn. akt II C 540/10 postanowieniem z dnia 20 kwietnia 2011 r. została połączona do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia ze sprawą II C 539/10.

W dniu 5 marca 2010 r. powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. wniósł o orzeczenie nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym, aby pozwani A. W. i K. W. (1) zapłacili solidarnie na rzecz powoda kwotę 371.939,62 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 13 lutego 2010 r. do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu powód wskazał, że jest on w posiadaniu weksla własnego wystawionego na kwotę 371.939,62 zł, na podstawie którego A. W. jako wystawca weksla, oraz K. W. (1) jako poręczyciel wekslowy zobowiązani są zapłacić powodowi kwotę 371.939,62 zł. Weksel nie został wykupiony przez pozwanych w terminie zapłaty tj. do dnia 12 lutego 2010 r.

W dniu 26 marca 2010 r. Sąd wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, w którym nakazał pozwanym A. W. i K. W. (1), aby zapłacili na rzecz powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. kwotę 371.939,62 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 13 lutego 2010 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 11.867,00 tytułem zwrotu kosztów procesu w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu zapłaty albo wnieśli w tym terminie do tut. Sądu zarzuty.

W dniu 19 kwietnia 2010 r. pozwany A. W. wniósł zarzuty od przedmiotowego nakazu zapłaty wnosząc o uchylenie nakazu zapłaty, oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych. W dniu 19 kwietnia 2010 r. pozwana K. W. (1) wniosła zarzuty od przedmiotowego nakazu zapłaty wnosząc o uchylenie nakazu zapłaty, oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych.

Pismem z dnia 14 lutego 2011 r. powód cofnął pozew ze zrzeczeniem się roszczenia co do kwoty 107.765,10 zł wskazując, że kwotę taką uzyskał w wynika sprzedaży przedmiotu leasingu po wniesieniu powództwa.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany A. W. prowadzący gospodarstwo rolne w dniu 23 lipca 2008 r. zawarł z powodem (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. cztery umowy leasingu tj. umowę nr (...), umowę nr (...), umowę nr (...), oraz umowę nr (...). Przedmiotem powyższych umów były maszyny rolnicze, tj. rozsiewacz do nawozów, opryskiwacz, agregat uprawno – siewny, oraz prasa. Strony ustaliły, że spłata rat leasingowych nastąpi według harmonogramów stanowiących załącznik nr 2 do każdej z umów, oraz, że walutą spłaty będzie jen japoński. Każda z umów, zgodnie z brzmieniem ust. 11 każdej z nich, wchodziła w życie z chwilą dokonania przez pozwanego (Korzystającego) zapłaty na rzecz powoda (Finansującego) opłaty manipulacyjnej, oraz ustanowienia przez Korzystającego odpowiedniego zabezpieczenia. Strony ustaliły, że zabezpieczenie umowy stanowić będzie weksel in blanco wystawiony przez Korzystającego na zlecenie Finansującego wraz z porozumieniem wekslowym poręczony przez współmałżonkę Korzystającego. Szczegółowe postanowienia umowne dotyczące wzajemnych zobowiązań stron zostały zawarte w Ogólnych Warunkach Umów. Walutą umów leasingu był jen japoński (JPY). Ustalona w umowie wartość rozsiewacza do nawozów wynosiła 1.872.172,24 JPY, opryskiwacza 6.604.607,62 JPY, agregatu uprawowo – siewnego 10.400.956,89 JPY, oraz prasy 4.576.421,03 JPY.

Dowód: /umowy leasingu wraz z załącznikami k. 34-57, 85-111, wyjaśnienia informacyjne powoda k. 179-182/

W wykonaniu postanowień umowy pozwany wystawił na zlecenie (...) Sp. z o.o. 4 weksle in blanco, które zostały poręczone przez współmałżonkę pozwanego, K. W. (1).

Dowód:/ weksle k. 5-6 (sprawa II C 539/10), k. 5-6 (sprawa 540/10), k. 5-6 (sprawa 653/10), wyjaśnienia informacyjne powoda k. 179-182/

A. W. liczył na możliwość uzyskania dofinansowania na zakup wyżej wymienionych maszyn z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Warunkiem uzyskania dofinansowania było złożenie odpowiedniego wniosku do ARiMR. Rolnik starający się o dofinansowanie nie mógł być również właścicielem maszyn, które zamierzał zakupić. Ponieważ Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa opóźniała ogłoszenie terminów na składanie wniosków, pozwany skorzystał z oferty (...) Sp. z o.o. w celu uzyskania możliwości korzystania z maszyn do czasu sfinalizowania wniosków w ARiMR. Powód zaproponował pozwanemu zawarcie umowy z ustaleniem waluty spłaty w jenie japońskim zapewniając, że jest to stabilna waluta.

Dowód:/ wyjaśnienia informacyjne pozwanego k. 179-182, , zeznania P. F. k. 218 – 220, zeznania Ł. G. k. 220 – 223, zeznania W. W. k. 263 – 264, zeznania T. G. k. 264 – 265, zeznania A. W. k. 271 - 272/

Po pewnym czasie znacznie wzrósł kurs jena japońskiego, w związku z czym zwiększeniu uległy kwoty raz leasingowych wynikających z umowy, na skutek czego pozwany miał problemy z ich terminową spłatą. Pozwany w tym czasie podjął rozmowy z Bankiem (...) w celu udzielenia mu kredytu na wykup od (...) Sp. z o.o. maszyn stanowiących przedmiot leasingu.

Dowód:/ wyjaśnienia informacyjne powoda k. 179-182, zeznania P. F. k. 218 – 220, zeznania Ł. G. k. 220 – 223, zeznania W. W. k. 263 – 264, zeznania T. G. k. 264 – 265, zeznania A. W. k. 271 - 272/

Z uwagi na brak terminowych spłat rat leasingowych (...) Sp. z o.o. wypowiedział pozwanemu zawarte umowy. Powód wypełnił trzy wystawione przez pozwanego weksle na kwoty wynikające z ostatecznego rozliczenia zawartych umów i wezwał pozwanego do wykupienia weksla. Na sumę wekslową każdego z weksli złożyły się wszystkie wymagalne, a niezapłacone raty wraz z odsetkami, wszystkie przewidziane, a niezapłacone raty pomniejszone o dyskonto w wysokości stopy oprocentowania z dnia wypowiedzenia z tytułu ich zapłaty przed terminem, szacunkowa wartości przedmiotu leasingu (obejmująca ostatnią ratę leasingu) oraz koszty związane z odzyskaniem przedmiotu leasingu, zgodnie z regulacjami przewidzianymi w umowie stron. Pozwany nie wykupił weksli w terminie, w związku z czym powód podjął czynności windykacyjne, odebrał pozwanemu maszyny, przystąpił do windykacji i wyceny maszyn. Dokonanie wyceny każdej z maszyn zostało zlecone firmie zewnętrznej tj. (...) Sp. z o.o., która ustaliła ich wartości rynkowe. Powód następnie ogłosił przetarg na wykup przedmiotowych maszyn. W tym czasie pozwany zdołał uzyskać dofinansowanie z ARiMR na wykup maszyn, kredytowanych przez Bank (...) i po przeprowadzeniu rozmów wykupił od S. (...) maszyny stanowiące przedmiot leasingu. Nie dokonał natomiast wykupu agregatu uprawowo - siewnego z uwagi na zbyt wysoką cenę. Powód ze sprzedaży maszyn stanowiących przedmiot leasingu otrzymał korzyści w wysokości kolejno 107.765,10 zł ze sprzedaży agregatu, 118.100,00 zł ze sprzedaży opryskiwacza oraz kwotę 104.600,00 zł ze sprzedaży prasy. W związku z korzyścią uzyskaną w wyniku sprzedaży maszyn, powód cofnął powództwo w części obejmującej kwoty uzyskane ze sprzedaży.

Dowód:/ wyjaśnienia informacyjne powoda k. 179-182 , zeznania P. F. k. 218 – 220, zeznania Ł. G. k. 220 – 223, zeznania W. W. k. 263 – 264, zeznania T. G. k. 264 – 265, zeznania A. W. k. 271 – 272, dokumenty k. 150-159, dokumenty k. 141-150 (II C 540/10), dokumenty k. 147-156/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej wymienionych dokumentów i zeznań świadków. Okoliczność zawarcia pomiędzy stronami w/w umów leasingu nie budziła wątpliwości Sądu, wynika bezpośrednio z przedłożonych dokumentów, których wiarygodność nie była kwestionowana przez strony.

Sąd w ograniczonym zakresie dał wiarę zeznaniom i wyjaśnieniom pozwanego w zakresie okoliczności, w jakich doszło do zawarcia wskazanych umów leasingu. Twierdzenia pozwanego w zakresie, w jakim wskazywał, że zawarł umowy leasingu z powodem ze względu na obietnicę przekształcenia umów leasingu w umowy pożyczki nie znajdują potwierdzenia w innych dowodach, a przede wszystkim nie mają odzwierciedlenia w treści zawartych umów. Sąd zważył, że o możliwości przekształcenia umów leasingu pozwany nie rozmawiał bezpośrednio z przedstawicielem powoda i nie udowodnił, aby taką propozycję rzeczywiście otrzymał od powoda.

Sąd odmówił również wiary zeznaniom świadka K. W. (2) na okoliczność złożenia przez (...) Sp. z o.o. obietnicy zamiany umowy leasingu zawartej z pozwanym na umowę pożyczki. Sąd zważył, że świadek nie była pracownikiem powoda upoważnionym do składania wiążących ofert w imieniu powoda. Żaden z przesłuchanych świadków nie potwierdził, aby powód rzeczywiście umówił się z pozwanym, że po zawarciu umów leasingu i uzyskaniu przez pozwanego zgody ARiMR na sfinansowanie maszyn dojdzie do zamiany tych umów na umowy pożyczki, nie wynika to też z treści zawartych umów. Umowy te w sposób wyczerpujący regulowały okoliczności skutkujące rozwiązaniem umowy leasingu, zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego regulującymi umowy leasingu. Brak jest w ich treści jakiejkolwiek wzmianki o warunkach przekształcenia tych umów w umowy pożyczki. Takie uregulowanie stosunku prawnego łączącego strony prowadziłoby nadto do obejścia przepisów dotyczących warunków dofinansowania z ARiMR i stanowiłoby nadużycie prawa.

Sąd zważył, co następuje:

W sprawach połączonych do rozpoznania w niniejszym postępowaniu powód dochodzi zapłaty sum z weksli wystawionych przez pozwanego A. W. tytułem zabezpieczenia roszczeń wynikających z zawartych pomiędzy stronami umów leasingowych. Weksle zostały poręczone przez małżonkę pozwanego.

Powód wykazał, że jest on posiadaczem weksli wystawionych przez pozwanego jako weksle in blanco poręczone przez pozwaną, które następnie zostały przez powoda wypełnione ma kwoty aktualnych wówczas kwot zobowiązań wierzytelności wobec pozwanych. Uzupełnione przez powoda weksle zawierały elementy konieczne dla stwierdzenia ich ważności, określone w treści art. 101 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. Prawo wekslowe (Dz.U.1936.37282) i jako takie stały się podstawą do wydania przez Sąd nakazów zapłaty na podstawie art. 485 § 2 kpc.

Pozwani w toku postępowania podnieśli zarzut, że przedmiotowe weksle zostały wypełnione niezgodnie z porozumieniami wekslowymi, kwestionując ważność umów leasingu. Zgodnie z treścią art. 10 ustawy Prawo wekslowe, jeżeli weksel, niezupełny w chwili wystawienia, uzupełniony został niezgodnie z zawartym porozumieniem, nie można wobec posiadacza zasłaniać się zarzutem, że nie zastosowano się do tego porozumienia, chyba że posiadacz nabył weksel w złej wierze albo przy nabyciu dopuścił się rażącego niedbalstwa. Wynika stąd, że zarzut wypełnienia weksla niezgodnie z porozumieniem wekslowym może być podniesiony skutecznie m.in. wobec osoby, która weksel otrzymała bezpośrednio od wystawcy, a następnie uzupełniła go niezgodnie z wcześniej wyrażoną wolą stanowiącą treść porozumienia wekslowego. Ciężar udowodnienia, że weksel niezupełny został wypełniony niezgodnie z treścią zawartego porozumienia wekslowego spoczywa na zobowiązanym wekslowo (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 28 października 2011 r., VI ACa 546/11, LEX 1136133).

Ponieważ weksle, na podstawie których powód dochodzi zapłaty sumy wekslowej zostały wystawione jako zabezpieczenia roszczeń z tytułu umów leasingu zawartych pomiędzy powodem, a pozwanym, rozważania w przedmiocie łączącego strony stosunku prawnego należy odnieść również do stosunku podstawowego, tj. zawartych umów leasingu.

W złożonych zarzutach pozwani podnieśli zarzut nieważności umów leasingu zawartych z powodem uwagi na zamieszczenie w treści Ogólnych Warunków Umów postanowień stanowiących tzw. niedozwolone klauzule umowne określone w treści art. 385 ³ kc, a także postanowień naruszających treść art. 385 ¹ kc. Pozwani wskazali, że zamieszczenie tych postanowień powoduje, że nie wiążą one pozwanego jako konsumenta, a zatem zawarte umowy utraciły charakter umów leasingu.

W pierwszej kolejności Sąd zważył, że ochrona konsumenta udzielana poprzez zastosowanie regulacji odnoszących się do niedozwolonych klauzul umownych znajduje zastosowanie w sytuacji, gdy konsument zawiera umowę adhezyjną, a wiec umowę, której warunków nie ma możliwości negocjować. Jest to umowa zawierana z silniejszym ekonomicznie podmiotem, który określa najważniejsze jej warunki, a wybór konsumenta ogranicza się w zasadzie do przystąpienia do umowy na warunkach określonych przez kontrahenta, bądź zrezygnować z jej zawarcia. Taka sytuacja nie zachodziła natomiast w sprawie niniejszej. Umowa leasingu zawierana pomiędzy stronami oparta była na swobodzie wyrażania woli obu stron i możliwości ustalenia warunków umowy, w tym wysokości rat leasingowych, terminów ich spłaty, czy waluty umowy. Pozwany znał treść wszystkich warunków umowy i na nie wyraził zgodę poprzez podpisanie umowy. Pozwany przez cały czas trwania stosunku umownego użytkował maszyny, dokonywał terminowych spłat zgodnie z umową realizując warunki umowy. Stąd też zarzut inkorporowania do treści zawartych umów klauzul o charakterze abuzywnym nie zasługuje na uwzględnienie.

Nadto, jak słusznie wskazuje powód, pozwany A. W. w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej w postaci gospodarstwa rolnego korzysta ze statusu przedsiębiorcy. Zgodnie bowiem z treścią art. 43 ^{( 1)} kc przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna, o której mowa w art. 33 ^{( 1)} § 1, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową. Art. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. 2010.220.1447) stanowi natomiast, że działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Powszechnie w doktrynie i judykaturze przyjmuje się, że wyłączenie zawarte w art. 3 cytowanej ustawy, wskazujące, że „przepisów ustawy nie stosuje się do działalności wytwórczej w rolnictwie…” nie pozbawia tej działalności charakteru działalności gospodarczej. Działalność wytwórcza w rolnictwie jest bowiem działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, a wyłączenie zawarte w treści art. 3 ustawy ma jedynie taki sens, że do działalności rolniczej nie stosuje się pozostałych przepisów tej ustawy (tak też wyrok NSA w Warszawie z dnia 29 sierpnia 2007 r., II OSK 1618/06). Za uznaniem pozwanego za przedsiębiorcę przemawia nadto rozmiar prowadzonego gospodarstwa, produkcja płodów rolnych na sprzedaż w celu osiągania zysków. Prowadzone przez pozwanego gospodarstwo rolne nie ma charakteru gospodarstwa dla użytku własnego.

Fakt prowadzenia działalności gospodarczej przez pozwanego nie przesądza jednak jeszcze o niemożliwości przypisania mu statusu konsumenta w związku z umowami zawartymi z powodem. Zgodnie bowiem z treścią art. 22 ¹ kc za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.

Nie ulega wątpliwości, że pozwany spełnia dwie pierwsze przesłanki wskazane w treści tego przepisu. Pozwany jest bowiem osobą fizyczną i dokonał czynności prawnej polegającej na zawarciu umowy leasingu z powodem będącym przedsiębiorcą. Rozważyć natomiast należy, czy przedmiotowa czynność prawna pozostawała w związku z prowadzoną przez pozwanego działalnością gospodarczą (prowadzeniem gospodarstwa rolnego). Istnienie bezpośredniego związku czynności prawnej z wykonywaną działalnością gospodarczą oznacza, że dany podmiot w chwili jej dokonywania występował jako przedsiębiorca.

W ocenie Sądu należało uznać, że pozwany zawierając umowy leasingu z powodem występował w roli przedsiębiorcy. Sąd zważył, że przedmiotem wskazanych umów były maszyny rolnicze tj. prasa, opryskiwacz, agregat uprawno – siewny, oraz rozsiewacz do nawozów. Każdy z tych przedmiotów znajduje natomiast bezpośrednie zastosowanie w procesie wytwórczym w prowadzonym przez pozwanego gospodarstwie rolnym. Nie ulega wątpliwości, że zawierając umowy leasingu dotyczące wskazanych maszyn pozwany działał w celu rozwijania prowadzonego gospodarstwa rolnego, nie zaś w celu zaspokojenia swoich indywidualnych potrzeb, czy indywidualnych potrzeb członków rodziny. Zawarcie wskazanych umów w celu użytkowania maszyn rolniczych służyło zwiększeniu wydajności i usprawnieniu prowadzonej działalności gospodarczej, a dzięki temu generowaniu większych zysków przy mniejszym nakładzie pracy.

Nie zasługuje również na uwzględnienie zarzut pozwanych, że pozwany zawarł przedmiotowe umowy leasingu z uwagi na obietnicę ich przekształcenia w umowy pożyczki. Jak wskazano powyżej, pozwani nie udowodnili, aby uzyskali bezpośrednio od powoda propozycję zawarcia umów leasingu z późniejszym ich przekształceniem i że wolą stron było ukształtowanie łączącego je stosunku prawnego właśnie w taki sposób. Pozwani nie wykazali, aby wola stron była inna niż wynikająca z treści umów oraz, aby wolą stron było zawarcie umów innych, niż umowy leasingu. Stąd też powód, wobec zawarcia umów leasingu i braku terminowych spłat rat leasingowych miał prawo wypowiedzieć zawarte umowy, zgodnie z treścią art. 709 ¹³ kc. Zgodnie natomiast z treścią art. 709 ¹⁵ kc w razie wypowiedzenia przez finansującego umowy leasingu na skutek okoliczności, za które korzystający ponosi odpowiedzialność, finansujący może żądać od korzystającego natychmiastowego zapłacenia wszystkich przewidzianych w umowie a niezapłaconych rat, pomniejszonych o korzyści, jakie finansujący uzyskał wskutek ich zapłaty przed umówionym terminem i rozwiązania umowy leasingu.

Nie ma znaczenia w sprawie zarzut pozwanych, jakoby pozwany został namówiony przez powoda do zawarcia umów w jenach japońskich, poprzez zapewnienia powoda, że jest to stabilna waluta. Należy podkreślić, że każda osoba zaciągająca zobowiązanie w obcej walucie musi liczyć się z możliwością zmiany kursu tej waluty w stosunku do złotego polskiego i ponosi ryzyko z tym związane. Pozwany natomiast, przy uwzględnieniu ogólnych zasad wiedzy i doświadczenia życiowego, winien zdawać sobie sprawę z tego ryzyka niezależnie od tego, czy w danej sprawie można wymagać od niego wyższego miernika staranności właściwego dla osoby posiadającej status przedsiębiorcy w obrocie prawnym. Oczywistym jest, że powód nie mógł zagwarantować pozwanemu niezmienności kursu jena japońskiego. Samo zachęcanie do zawarcia umów w obcej walucie nie może wpływać na ocenę stosunku prawnego łączącego strony, gdyż pozwany miał możliwość rozważenia złożonej mu propozycji i podjęcia decyzji o ewentualnym zawarciu umów w polskiej walucie.

Na ważność zawartych umów nie wpływa również zawarcie przez powoda w treści Ogólnych warunków umownych prawa żądania odsetek za zwłokę przewyższających wysokość odsetek ustawowych, gdyż stosownie do treści art. 359 § 2 ² kc powodowi należą się odsetki maksymalne.

Wobec istnienia zobowiązań po stronie pozwanego wynikających z treści w/w umów zabezpieczonych wekslami gwarancyjnymi in blanco, powód miał prawo wypełnić wystawione przez pozwanego weksle, a poręczone przez pozwaną na kwotę odpowiadającą wysokości aktualnie istniejącego długu. Należy podkreślić, że wbrew twierdzeniom pozwanych nie ma znaczenia fakt, że powód nie załączył do akt sprawy deklaracji wekslowych i nie jest wiadome, czy w rzeczywistości weksle miały charakter weksli gwarancyjnych. Powód wykazał bowiem istnienie zobowiązania i zabezpieczenie zawartych umów poprzez wystawienie weksli in blanco poręczonych przez współmałżonkę pozwanego, co jednoznacznie wynika z treści zawartych umów. Należy też podkreślić, że pozwani ostatecznie nie kwestionowali wysokości zobowiązania, ale starali się podważyć samo istnienie zobowiązania. Pozwany wskazał, że wyliczenie dokonane przez powoda, wynikające z rozliczenia zaległych i bieżących rat leasingowych pomniejszonych o korzyści uzyskane ze sprzedaży maszyn są prawidłowe. Prawidłowość tych rozliczeń wynika bezpośrednio z przedłożonych dokumentów. Wartość maszyn również została ustalona w sposób prawidłowy. Powód zadbał również odpowiednio o interes pozwanego poprzez wystawienie maszyn do przetargu publicznego, dając w ten sposób możliwość ich zakupu szerokiemu gronu odbiorców, co w konsekwencji doprowadziło do ich wykupienia przez pozwanego.

Wobec braku zasadności zarzutu nieważności umów leasingowych zarzut wypełnienia weksli in blanco niezgodnie z deklaracją wekslową nie zasługuje na uwzględnienie. W tych okolicznościach zarówno zawarte umowy, jak i weksle in blanco były ważne i jako takie stanowią źródło zobowiązania po stronie pozwanych.

W zakresie, w jakim powód cofnął pozew z uwagi na uzyskanie korzyści w wyniku sprzedaży maszyn stanowiących przedmiot leasingu, wydane nakazy zapłaty podległy częściowemu uchyleniu i umorzeniu, zgodnie z treścią art. 496 kpc.

Z uwagi na wskazane Sąd orzekł, jak w sentencji wyroku.

Koszty niniejszego postępowania zostały rozliczone na etapie postępowań o wydanie nakazów zapłaty w postępowaniu nakazowym.