Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 listopada 2012 r.

Sąd Okręgowy w Świdnicy Wydział I Cywilny

w składzie :

Przewodniczący: SSO Jerzy Habaj

Protokolant: Katarzyna Drożdż

po rozpoznaniu w dniu 22 listopada 2012 r. w Świdnicy

sprawy z powództwa M. P.

przeciwko Gminie W.

o pozbawienie wykonalności tytułów wykonawczych

powództwo oddala.

I C 1279/12

UZASADNIENIE

Powód M. P.wystąpił przeciwko Gminie W.z powództwem o pozbawienie w całości wykonalności tytułów wykonawczych pochodzących od pozwanego, będących podstawą wszczęcia postepowania egzekucyjnego z nieruchomości o sygnaturze (...), przez komornika sądowego A. C.:

- tytułu wykonawczego z dnia 23.12.1997 r., numer (...),

- tytułu wykonawczego z dnia 23.12.1997 r., numer (...),

- tytułu wykonawczego z dnia 23.12.1997 r., numer (...),

- tytułu wykonawczego z dnia 15.05.1998 r., numer (...),

- tytułu wykonawczego z dnia 15.05.1998 r., numer (...),

- tytułu wykonawczego z dnia 26.06.1998 r., numer (...),

- tytułu wykonawczego z dnia 13.11.1998 r., numer (...),

- tytułu wykonawczego z dnia 07.12.1998 r., numer (...),

- tytułu wykonawczego z dnia 19.05.1999 r., numer (...),

- tytułu wykonawczego z dnia 06.08.1999 r., numer (...),

- tytułu wykonawczego z dnia 19.11.1999 r., numer (...),

- tytułu wykonawczego z dnia 04.02.2000 r., numer (...),

- tytułu wykonawczego z dnia 08.05.2000 r., numer (...)

- tytułu wykonawczego z dnia 04.07.2000 r., numer (...),

- tytułu wykonawczego z dnia 01.03.2001 r., numer (...),

- tytułu wykonawczego z dnia 05.06.2001 r., numer (...),

- tytułu wykonawczego z dnia 17.07.2001 r., numer (...),

- tytułu wykonawczego z dnia 12.11.2001 r., numer (...),

- tytułu wykonawczego z dnia 04.02.2002 r., numer (...),

- tytułu wykonawczego z dnia 23.08.2002 r., numer (...),

- tytułu wykonawczego z dnia 23.08.2002 r., numer (...),

- tytułu wykonawczego z dnia 25.11.2002 r., numer (...).

W piśmie procesowym z dnia 10.10.2012 r. powód zgłosił żądanie ewentualne, domagając się umorzenia postepowania egzekucyjnego.

Pozwana Gmina W. wniosła o oddalenie powództwa.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Gmina W. wystawiła przeciwko M. P. 22 tytuły wykonawcze, to jest:

- tytuł wykonawczy z dnia 23.12.1997 r., numer (...),

- tytuł wykonawczy z dnia 23.12.1997 r., numer (...),

- tytuł wykonawczy z dnia 23.12.1997 r., numer (...),

- tytuł wykonawczy z dnia 15.05.1998 r., numer (...),

- tytuł wykonawczy z dnia 15.05.1998 r., numer (...),

- tytuł wykonawczy z dnia 26.06.1998 r., numer (...),

- tytuł wykonawczy z dnia 13.11.1998 r., numer (...),

- tytuł wykonawczy z dnia 07.12.1998 r., numer (...),

- tytuł wykonawczy z dnia 19.05.1999 r., numer (...),

- tytuł wykonawczy z dnia 06.08.1999 r., numer (...),

- tytuł wykonawczy z dnia 19.11.1999 r., numer (...),

- tytuł wykonawczy z dnia 04.02.2000 r., numer (...),

- tytuł wykonawczy z dnia 08.05.2000 r., numer (...),

- tytuł wykonawczy z dnia 04.07.2000 r., numer (...),

- tytuł wykonawczy z dnia 01.03.2001 r., numer (...),

- tytuł wykonawczy z dnia 05.06.2001 r., numer (...),

- tytuł wykonawczy z dnia 17.07.2001 r., numer (...),

- tytuł wykonawczy z dnia 12.11.2001 r., numer (...),

- tytuł wykonawczy z dnia 04.02.2002 r., numer(...),

- tytuł wykonawczy z dnia 23.08.2002 r., numer (...),

- tytuł wykonawczy z dnia 23.08.2002 r., numer (...),

- tytuł wykonawczy z dnia 25.11.2002 r., numer (...).

Dowód: - tytuły wykonawcze w aktach Komornika Sądowego przy Sądzie

Rejonowym w W. A. C., sygnatura akt (...),

- kopie tytułów, k. 17-85,

Tytuły wykonawcze dotyczyły należności z tytułu podatku od nieruchomości, a roszczenia objęte tymi tytułami, wraz kosztami upomnień, wynoszą łącznie 119.255,70 zł.

Bezsporne

Na wniosek Gminy W.komornik sądowy A. C.wszczęła postepowanie egzekucyjne o sygnaturze (...) (...) z nieruchomości dłużników M. P., J. P., A. W..

Bezsporne

Zarządzeniem z dnia 7 maja 2003 r. komornik połączył egzekucję z nieruchomości w sprawie (...) z egzekucją w sprawie sygnatura akt (...), z wniosku (...) Bank SAOddział L..

Egzekucja była prowadzona przeciwko M. P., J. P., A. W., z prawa do nieruchomości położonej w W., przy ulicy (...), obejmującej działkę gruntu w użytkowaniu wieczystym i stanowiące odrębną nieruchomość budynki.

Dowód: - zarządzenie, k. 2 akt komornika (...),

- zawiadomienie Sądu Rejonowego Wydziału Ksiąg Wieczystych o wpisie

k. 114- 122,

Postanowieniem z dnia 21.05.2003 r. Sąd Rejonowy w Wałbrzychu, w sprawie sygnatura akt I Co 1852/03, nadał klauzulę wykonalności wszystkim przekazanym do egzekucji tytułom wykonawczym wymieniając w treści numery tych tytułów. Postanowieniem tym nadano klauzulę wykonalności tytułom wykonawczym wystawionym przeciwko trzem dłużnikom tj. M. P., J. P., A. W., celem prowadzenia egzekucji z nieruchomości. Wypis sentencji postanowienia został trwale połączony z tytułem numer (...).

Dowód: tytuły wykonawcze w aktach komornika sądowego, (...)

Pismami z dnia 28 stycznia 2005 r. powód oraz jego brat J. P.zostali zawiadomieni o wszczęciu egzekucji z nieruchomości tj. z udziału 1/3 niewydzielonej części nieruchomości zabudowanej położonej w W.przy ulicy (...), działka nr.(...)powierzchni (...) oraz udziału w wysokości 1/3 w użytkowaniu wieczystym działki gruntu, dla której Sąd Rejonowy w Wałbrzychu Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...).

Dowód: pisma komornika z 28.01.2005 r. k. 9-10,

W postepowaniu w sprawie z powództwa J. P.przeciwko (...) Bank (...) SAw W.Sąd Okręgowy w Świdnicy wyrokiem z dnia 5 grudnia 2011 r. pozbawił wykonalności bankowy tytuł wykonawczy –wyciąg z ksiąg (...) Banku SAOddziału w L., z dnia 4 stycznia 1994 r., zaś w uzasadnieniu stwierdził, iż postępowanie egzekucyjne w sprawie (...) uległo umorzeniu z mocy prawa w dniu 15 lutego 1998 r.

Dowód: odpis wyroku i uzasadnienia Sądu Okręgowego w Świdnicy, w sprawie

sygnatura akt I C 127/11, k. 140- 148,

Należności objęte tytułami wykonawczymi wystawionymi przez Gminę W. przeciwko M. P. zabezpieczone zostały hipoteką na jego udziale w nieruchomości położonej przy ulicy (...) w W..

Dowód: zawiadomienie Sądu Rejonowego Wydziału Ksiąg Wieczystych o wpisie,

k. 114- 122,

W 2011 r. J. P.przeglądał akta sprawy egzekucyjnej (...), domagał się wydania mu kserokopii dokumentów oraz składał skargę na czynności komornika.

Dowód: - kopie pism J. P. do komornika sądowego z dnia 21.04.2011 r.

oraz z dnia 18.05.2011 r., k. 13-14,

- odpowiedź na skargę komornika sądowego, z dnia 16.08.2011 r., k. 15,

Stan faktyczny został ustalony przez sąd na podstawie okoliczności bezspornych między stronami oraz na podstawie dowodów z dokumentów wnioskowanych przez obie strony procesu.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie i podlega oddaleniu.

Powód w pozwie podniósł, iż pozwana egzekwuje należności na podstawie wadliwych tytułów wykonawczych co skutkuje przedawnieniem objętych nimi zobowiązań. Powód zarzucił nieprawidłowości w postanowieniu Sądu Rejonowego w Wałbrzychu którym nadano klauzulę wykonalności 64 administracyjnym tytułom wykonawczym wystawionym przeciwko trzem osobom, w tym 22 tytułom przeciwko powodowi, z których tylko jeden posiada doszyte postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności, co sprzeczne jest z przepisami kpc oraz Regulaminu Urzędowania Sądów Powszechnych (zarzuty „zbiorczego” nadania klauzuli jednym postanowieniem wielu tytułom oraz nie zamieszczenie na każdym tytule wypisu sentencji postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności). Według M. P. wadliwe postanowienie nie rodzi skutków w postaci możliwości prowadzenia egzekucji sądowej.

Ponadto zarzucił komornikowi wszczęcie egzekucji na podstawie kserokopii tychże tytułów wykonawczych dołączonych do wniosku wierzyciela z dnia 23.04.2003 r., połączenie egzekucji w sprawie (...)z egzekucją w sprawie (...), która –jak wynika z uzasadnienia wyroku Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 5.12.2011 r. - została z mocy prawa umorzona wcześniej, bo w dniu 15.02.1998 r.

Zdaniem powoda postepowanie w sprawie (...) jest wobec bezpodstawności i bezprawności dotknięte nieważnością a zatem takie postępowanie nie przerywa biegu przedawnienia administracyjnych tytułów wykonawczych nieopatrzonych klauzulą wykonalności. Tak więc –według powoda- wobec pięcioletniego terminu przedawnienia, do roku 2007 przedawniły się wszystkie zobowiązania objęte tymi tytułami wykonawczymi i obecnie nie mogą być egzekwowane.

Powód podniósł również, że wielokrotnie składał wnioski o umorzenie egzekucji ale nie były one skuteczne.

Pozwana Gmina W. wnosząc o oddalenie powództwa podkreśliła, iż zobowiązania objęte przedmiotowymi tytułami wykonawczymi nie uległy przedawnieniu albowiem klauzula wykonalności została nadana przez sąd prawidłowo i tytuły wykonawcze mogły stanowić podstawę egzekucji, ponadto zobowiązania te zostały zabezpieczone hipoteką przymusową a zatem na mocy art. 70 § 8 ustawy z dnia 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa, nie ulegają przedawnieniu i mogą być egzekwowane tylko z przedmiotu hipoteki.

Podstawą prawną powództwa o pozbawienie wykonalności w całości lub części albo ograniczenia tytułu wykonawczego są przepisy art. 840 kpc. W § 1 tego artykułu wymienione są podstawy powództwa opozycyjnego, w punkcie pierwszym jest to sytuacja w której dłużnik przeczy zdarzeniom na których oparto nadanie klauzuli wykonalności a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście, w punkcie drugim sytuacja gdy po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także na zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie, natomiast w punkcie trzecim sytuacja kiedy małżonek, przeciwko któremu sąd nadał klauzulę wykonalności na podstawie art. 787 kpc, wykaże, że egzekwowane świadczenie wierzycielowi nie należy się (…).

Powództwem opartym na przepisie art. 840 kpc możliwe jest zwalczanie sądowego tytułu wykonawczego, w tym też tytułu egzekucyjnego niepochodzącego od sądu, któremu jednak sąd nadał klauzulę wykonalności. Jeżeli jest to jednak tytuł pochodzący od organu administracyjnego, to wówczas, na mocy art. 840 § 2 kpc, do stwierdzenia, że zobowiązanie wygasło lub nie może być egzekwowane, powołany jest organ, od którego tytuł pochodzi.

Zgodnie z utrwalonymi w orzecznictwie sądowym poglądami powództwo o pozbawienie wykonalności tytułu pochodzącemu od organu administracyjnego może być oparte nie tylko na przepisie art. 840 § 1 pkt 2 kpc, ale jeżeli jest oparte na tej podstawie to w takim przypadku stwierdzenie, że zobowiązanie wygasło lub nie może być egzekwowane musi pochodzić od organu administracyjnego który ten tytuł wydał. Podobnie jest przy powództwach opartych na przepisie art. 840 § 1 pkt 3 kpc.

Natomiast odnośnie do powództw opartych na przepisie art. 840 § 1 pkt 1 kpc kognicja sądu nie jest ograniczona treścią art. 840 § 2 kpc, jednak w przypadku tytułu pochodzącemu od organu administracyjnego, sąd nie jest uprawniony do badania zasadności tego tytułu. Zatem kiedy mamy do czynienia z innym tytułem, niepochodzącym od organu administracyjnego dłużnik może na tej podstawie m.in. zaprzeczać obowiązkowi spełnienia na rzecz wierzyciela świadczenia wskazanego w tytule, zaś w sytuacji tytułu pochodzącemu od organu administracyjnego w postępowaniu sądowym nie jest dopuszczalne zaprzeczanie przez dłużnika takiemu obowiązkowi, gdyż sąd powszechny nie może badać zasadności istnienia tego rodzaju obowiązku. Odnośnie do zaprzeczania zdarzeniom na których oparto wydanie klauzuli wykonalności może dotyczyć to takich okoliczności, które wskazują, że określony tytuł egzekucyjny nie powinien być opatrzony klauzulą wykonalności jako nie podlegający wykonaniu lub niespełniający warunków przepisanych prawem egzekucyjnym, a co do administracyjnego tytułu to na podstawie art. 840 § 1 pkt 1 kpc, dopuszczalne jest jedynie badanie podniesionego przez dłużnika zarzutu, że tytuł egzekucyjny został wydany prze organ nieuprawniony lub bez jakiejkolwiek podstawy prawnej.

M. P. w niniejszym postepowaniu nie kwestionował zasadności wystawienia administracyjnych tytułów wykonawczych, natomiast zarzucając nieprawidłowości w postępowaniu sądowym o nadanie klauzuli wykonalności tym tytułom oraz uchybienia w postępowaniu egzekucyjnym i twierdził, że wobec nie przerwania biegu przedawnienia zobowiązań podatkowych objętych tytułami zobowiązania te przedawniły się i nie mogą być egzekwowane.

Jak wyżej wskazano, w świetle brzmienia art. 840 kpc, jeżeli powód powołuje się na niemożność egzekwowania zobowiązania na skutek przedawnienia powinien przedstawić w niniejszym postępowaniu dokument wystawiony przez Gminę W. stwierdzający taką okoliczność. Tego powód nie uczynił a sąd nie jest uprawniony do ustalania czy zobowiązania zawarte w tych tytułach nie może być egzekwowane.

Na marginesie można zaznaczyć, że trafne jest stanowisko pozwanej co do nieprzedawnienia zobowiązań podatkowych zabezpieczonych hipoteką na mocy przepisów Ordynacji podatkowej. Podkreślić również należy, że ewentualne nieprawidłowości związane z nadaniem klauzuli wykonalności mogą być badane jedynie w postepowaniu klauzulowym w drodze zażalenia na postanowienie sądu o nadaniu klauzuli wykonalności (art. 795 kpc).

Brak jest podstaw prawnych do uwzględnia żądania umorzenia postępowania egzekucyjnego zgłoszonego jako żądanie ewentualne.

W świetle powyższego orzeczono jak w sentencji wyroku.