Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 czerwca 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku w II Wydziale Karnym w składzie:

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Białymstoku – Danuty Dąbrowskiej – upoważnionej do udziału w sprawie przez Prokuratora Apelacyjnego w Białymstoku

po rozpoznaniu w dniu 19.06.2013r.sprawy oskarżonych:

1.  G. O. o czyn z art. 148 § 2 pkt.1 kk w zb. z art. 148 § 2 pkt.2 w zb. z art. 280 § 1 kk w zw. z art. 64 § 2 kk

2.  S. C. o czyn z art. 148 § 2 pkt.1 kk w zb. z art. 148 § 2 pkt.2 w zb. z art. 280 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk

3.  A. K. o czyn z art. 148 § 2 pkt.1 kk w zb. z art. 148 § 2 pkt.2 w zb. z art. 280 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk

4.  M. S. o czyn z art. 148 § 2 pkt.1 kk w zb. z art. 148 § 2 pkt.2 w zb. z art. 280 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk

5.  G. B. o czyn z art. 148 § 2 pkt.1 kk w zb. z art. 148 § 2 pkt.2 w zb. z art. 280 § 1 kk

na skutek apelacji wniesionych przez prokuratora, pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej L. C. oraz obrońców oskarżonych G. O., S. C., M. S. i G. B.

od wyroku Sądu Okręgowego w Łomży

z dnia 29 stycznia 2013 r. sygn. akt II K 12/12

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. S. K., H. S., W. P. i A. A. kwoty po 738 złotych, w tym 138 złotych podatku VAT tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonym z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

III.  zwalnia oskarżonych oraz oskarżycielkę posiłkową L. C. od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

UZASADNIENIE

G. O. został oskarżony o to, że:

nocą z 18 na 19 października 2011 roku w Ł. i miejscowości R. woj. (...) działając w wspólnie i w porozumieniu z M. S., S. C., A. K. oraz G. B. w zamiarze bezpośrednim pozbawienia życia K. C., a także w związku z rozbojem oraz ze szczególnym okrucieństwem, co najmniej kilkunastokrotnie uderzał go pięściami i kopał w okolice głowy, klatki piersiowej, brzucha oraz kończyn górnych, a nadto nadeptywał pokrzywdzonego w okolicach klatki piersiowej, uderzał go pogrzebaczem i polewał wrzącą wodą po twarzy w wyniku czego K. C. doznał obrażeń ciała w postaci licznych, tępych urazów głowy, twarzy, klatki piersiowej i brzucha, stłuczenia kończyn górnych o charakterze obronnym, otwartego wieoodłamowego złamania kości nosowej, przegrody kostnej i chrzęstnej nosa, złamania zespołu jarzmowo – szczękowego lewego, złamania mostka oraz obustronnych, symetrycznych złamań żeber – od pierwszego do dziewiątego w linii odśrodkowej obojczykowej do pachowej tylnej, masywnego urazu nadbrzusza z pęknięciem tętnicy krezkowej górnej, stłuczenia trzustki oraz z obfitym krwotokiem zaotrzewnowym pomiędzy listki otrzewnej nad i śródbrzusza oraz krwawienia podtwardówkowego i podpajęczynówkowego, po czym zabrał mu pieniądze w kwocie nie mniejszej niż 200 złotych, telefon komórkowy (...) o wartości nie niższej niż 499 złotych oraz cztery karty bankomatowe przy pomocy, których po uzyskaniu kodów PIN, z bankomatu banku (...) przy ul. (...) podjął nieudolną próbę wypłaty środków finansowych z rachunków bankowych K. C., a następnie przewiózł go i pozostawił bez ubrania na łące położonej w okolicy miejscowości R., gdzie w następnie wstrząsu krwotocznego wywołanego krwotokiem zewnętrznym i wewnętrznym K. C. zmarł, przy czym wskazanego czynu dokonał po uprzednim odbyciu w okresie od 21 listopada 2009 r. do 9 marca 2011 r. kary pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Ł. z dnia 24 października 2008 r. w sprawie II K (...) za czyn z art. 280 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk, tj. o przestępstwo z art. 148 § 2 pkt 1 kk w zb. z art. 148 § 2 pkt 2 kk w zb. z art. 280 § 1 kk w zw. z art. 64 § 2 kk.

S. C. został oskarżony o to, że:

nocą z 18 na 19 października 2011 roku w Ł. i miejscowości R. woj. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z M. S., A. K., G. O. oraz G. B. w zamiarze bezpośrednim pozbawienia życia K. C., a także w związku z rozbojem ze szczególnym okrucieństwem, co najmniej kilkunastokrotnie uderzał go pięściami i kopał w okolice głowy, klatki piersiowej, brzucha oraz kończyn górnych, a nadto nadeptywał pokrzywdzonego w okolicach klatki piersiowej, w wyniku czego K. C. doznał obrażeń ciała w postaci licznych, tępych urazów głowy, twarzy, klatki piersiowej, i brzucha, stłuczenia kończyn górnych o charakterze obronnym, otwartego wieoodłamowego złamania kości nosowej, przegrody kostnej i chrzęstnej nosa, złamania zespołu jarzmowo – szczękowego lewego, złamania mostka oraz obustronnych, symetrycznych złamań żeber – od pierwszego do dziewiątego w linii odśrodkowej obojczykowej do pachowej tylnej, masywnego urazu nadbrzusza z pęknięciem tętnicy krezkowej górnej, stłuczenia trzustki oraz z obfitym krwotokiem zaotrzewnowym pomiędzy listki otrzewnej nad i śródbrzusza oraz krwawienia podtwardówkowego i podpajęczynówkowego, po czym zabrał mu pieniądze w kwocie nie mniejszej niż 200 złotych, telefon komórkowy (...) o wartości nie niższej niż 499 złotych oraz cztery karty bankomatowe przy pomocy, których po uzyskaniu kodów PIN, z bankomatu banku (...) przy ul. (...) podjął nieudolną próbę wypłaty środków finansowych z rachunków bankowych K. C., a następnie przewiózł go i pozostawił bez ubrania na łące położonej w okolicy miejscowości R., gdzie w następnie wstrząsu krwotocznego wywołanego krwotokiem zewnętrznym i wewnętrznym K. C. zmarł, przy czym wskazanego czynu dokonał po uprzednim odbyciu w okresie od 30 grudnia 2008 r. do 7 lipca 2009 r. kary pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Ł. z dnia 10 listopada 2005 roku w sprawie VII K (...) za przestępstwo z art. 193 kk, 158 § 1 kk, 190 § 1 kk, tj. o przestępstwo z art. 148 § 2 pkt 1 kk w zb. z art. 148 § 2 pkt 2 kk w zb. z art. 280 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk;

A. K. został oskarżony o to, że:

nocą z 18 na 19 października 2011 roku w Ł. i miejscowości R. woj. (...) działając w wspólnie i w porozumieniu z M. S., S. C., G. O. oraz G. B. w zamiarze bezpośrednim pozbawienia życia K. C., a także w związku z rozbojem oraz ze szczególnym okrucieństwem, co najmniej kilkunastokrotnie uderzał go pięściami i kopał w okolice głowy, klatki piersiowej, brzucha oraz kończyn górnych, a nadto nadeptywał pokrzywdzonego w okolicach klatki piersiowej, w wyniku czego K. C. doznał obrażeń ciała w postaci licznych, tępych urazów głowy, twarzy, klatki piersiowej, i brzucha, stłuczenia kończyn górnych o charakterze obronnym, otwartego wieoodłamowego złamania kości nosowej, przegrody kostnej i chrzęstnej nosa, złamania zespołu jarzmowo – szczękowego lewego, złamania mostka oraz obustronnych, symetrycznych złamań żeber – od pierwszego do dziewiątego w linii odśrodkowej obojczykowej do pachowej tylnej, masywnego urazu nadbrzusza z pęknięciem tętnicy krezkowej górnej, stłuczenia trzustki oraz z obfitym krwotokiem zaotrzewnowym pomiędzy listki otrzewnej nad i śródbrzusza oraz krwawienia podtwardówkowego i podpajęczynówkowego, po czym zabrał mu pieniądze w kwocie nie mniejszej niż 200 złotych, telefon komórkowy (...) o wartości nie niższej niż 499 złotych oraz cztery karty bankomatowe przy pomocy, których po uzyskaniu kodów PIN, z bankomatu banku (...) przy ul. (...) podjął nieudolną próbę wypłaty środków finansowych z rachunków bankowych K. C., a następnie przewiózł go i pozostawił bez ubrania na łące położonej w okolicy miejscowości R., gdzie w następnie wstrząsu krwotocznego wywołanego krwotokiem zewnętrznym i wewnętrznym K. C. zmarł, przy czym wskazanego czynu dokonał po uprzednim odbyciu w okresie od 10 maja 2009 roku do 21 kwietnia 2011 roku kary pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w G. z dnia 6 kwietnia 2009 roku w sprawie III K (...) za czyn z art. 278 § 5 kk w zw. z art. 278 § 1 kk w zb. z art. 279 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk w zw. z art. 64 § 2 kk, tj. o przestępstwo z art. 148 § 2 pkt 1 kk w zb. z art. 148 § 2 pkt 2 kk w zb. z art. 280 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk.

M. S. został oskarżony o to, że:

nocą z 18 na 19 października 2011 roku w Ł. i miejscowości R. woj. (...) działając w wspólnie i w porozumieniu z A. K., S. C., G. O. oraz G. B. w zamiarze bezpośrednim pozbawienia życia K. C., a także w związku z rozbojem oraz ze szczególnym okrucieństwem, co najmniej kilkunastokrotnie uderzał go pięściami i kopał w okolice głowy, klatki piersiowej, brzucha oraz kończyn górnych, a nadto nadeptywał pokrzywdzonego w okolicach klatki piersiowej, w wyniku czego K. C. doznał obrażeń ciała w postaci licznych, tępych urazów głowy, twarzy, klatki piersiowej, i brzucha, stłuczenia kończyn górnych o charakterze obronnym, otwartego wieoodłamowego złamania kości nosowej, przegrody kostnej i chrzęstnej nosa, złamania zespołu jarzmowo – szczękowego lewego, złamania mostka oraz obustronnych, symetrycznych złamań żeber – od pierwszego do dziewiątego w linii odśrodkowej obojczykowej do pachowej tylnej, masywnego urazu nadbrzusza z pęknięciem tętnicy krezkowej górnej, stłuczenia trzustki oraz z obfitym krwotokiem zaotrzewnowym pomiędzy listki otrzewnej nad i śródbrzusza oraz krwawienia podtwardówkowego i podpajęczynówkowego, po czym zabrał mu pieniądze w kwocie nie mniejszej niż 200 złotych, telefon komórkowy (...) o wartości nie niższej niż 499 złotych oraz cztery karty bankomatowe przy pomocy, których po uzyskaniu kodów PIN, z bankomatu banku (...) przy ul. (...) podjął nieudolną próbę wypłaty środków finansowych z rachunków bankowych K. C., a następnie przewiózł go i pozostawił bez ubrania na łące położonej w okolicy miejscowości R., gdzie w następnie wstrząsu krwotocznego wywołanego krwotokiem zewnętrznym i wewnętrznym K. C. zmarł, przy czym wskazanego czynu dokonał po uprzednim odbyciu w okresie od 14 kwietnia 2009 r. do 20 października 2009 roku kary pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Ł. z dnia 6 maja 2010 r. w sprawie II K (...) za czyn z art. 286 § 1 kk w zb. z art. 279 § 1 kk, tj. o przestępstwo z art. 148 § 2 pkt 1 kk w zb. z art. 148 § 2 pkt 2 kk w zb. z art. 280 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk.

G. B. został oskarżony o to, że:

nocą z 18 na 19 października 2011 roku w Ł. i miejscowości R. woj. (...) działając w wspólnie i w porozumieniu z A. K., S. C., G. O. oraz G. B. w zamiarze bezpośrednim pozbawienia życia K. C., a także w związku z rozbojem oraz ze szczególnym okrucieństwem, co najmniej kilkunastokrotnie uderzał go pięściami i kopał w okolice głowy, klatki piersiowej, brzucha oraz kończyn górnych, a nadto nadeptywał pokrzywdzonego w okolicach klatki piersiowej, w wyniku czego K. C. doznał obrażeń ciała w postaci licznych, tępych urazów głowy, twarzy, klatki piersiowej, i brzucha, stłuczenia kończyn górnych o charakterze obronnym, otwartego wieoodłamowego złamania kości nosowej, przegrody kostnej i chrzęstnej nosa, złamania zespołu jarzmowo – szczękowego lewego, złamania mostka oraz obustronnych, symetrycznych złamań żeber – od pierwszego do dziewiątego w linii odśrodkowej obojczykowej do pachowej tylnej, masywnego urazu nadbrzusza z pęknięciem tętnicy krezkowej górnej, stłuczenia trzustki oraz z obfitym krwotokiem zaotrzewnowym pomiędzy listki otrzewnej nad i śródbrzusza oraz krwawienia podtwardówkowego i podpajęczynówkowego, po czym zabrał mu pieniądze w kwocie nie mniejszej niż 200 złotych, telefon komórkowy (...) o wartości nie niższej niż 499 złotych oraz cztery karty bankomatowe przy pomocy, których po uzyskaniu kodów PIN, z bankomatu banku (...) przy ul. (...) podjął nieudolną próbę wypłaty środków finansowych z rachunków bankowych K. C., a następnie przewiózł go i pozostawił bez ubrania na łące położonej w okolicy miejscowości R., gdzie w następnie wstrząsu krwotocznego wywołanego krwotokiem zewnętrznym i wewnętrznym K. C. zmarł, tj. o przestępstwo z art. 148 § 2 pkt 1 kk w zb. z art. 148 § 2 pkt 2 kk w zb. z art. 280 § 1 kk.

Wyrokiem z dnia 29 stycznia 2013 r. Sąd Okręgowy w Łomży uznał oskarżonych G. O., M. S., S. C., A. K. oraz G. B. za winnych tego, że: nocą z 18 na 19 października 2011 r. w Ł. i w miejscowości R. woj. (...) działając wspólnie i w porozumieniu w zamiarze bezpośrednim dokonali zabójstwa K. C. ze szczególnym okrucieństwem, a także w związku z rozbojem w ten sposób, że zadawali mu uderzenia, w tym wielokrotnie pięściami, nogami w okolice głowy, klatki piersiowej, brzucha oraz kończyn górnych, w wyniku czego pokrzywdzony K. C. doznał obrażeń ciała, w tym w postaci licznych, tępych urazów głowy, twarzy klatki piersiowej i brzucha, stłuczenia kończyn górnych o charakterze obronnym, otwartego wieloodłamowego złamania kości nosowej, przegrody kostnej i chrzęstnej nosa, złamania zespołu jarzmowo – szczękowego lewego, złamania mostka oraz obustronnych, symetrycznych złamań żeber – od pierwszego do dziewiątego w linii odśrodkowej obojczykowej do pachowej tylnej, masywnego urazu nadbrzusza z pęknięciem tętnicy krezkowej górnej, stłuczenia trzustki oraz z obfitym krwotokiem zaotrzewnowym pomiędzy listki otrzewnej nad i śródbrzusza oraz krwawienia podtwardówkowego i podpajęczynówkowego, zabrali mu pieniądze w kwocie nie mniejszej niż 200 złotych, telefon komórkowy marki (...) o wartości nie niższej niż 499 złotych oraz cztery karty bankomatowe, przy pomocy, których po uzyskaniu kodów PIN, z bankomatu banku (...) przy ul. (...) podjęli nieudolną próbę wypłaty środków finansowych z rachunków bankowych K. C., a następnie przewieźli go i pozostawili bez ubrania na łące położonej w okolicy miejscowości R., gdzie w następnie wstrząsu krwotocznego wywołanego krwotokiem zewnętrznym i wewnętrznym K. C. zmarł, przy czym G. O. wskazanego czynu dokonał po uprzednim odbyciu w okresie od 21 listopada 2009 r. do 9 marca 2011 roku kary pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Ł. z dnia 24 października 2008 roku, w sprawie II K (...) za czyn z art. 280 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk, S. C. wskazanego czynu dokonał po uprzednim odbyciu w okresie od 30 grudnia 2008 roku do 7 lipca 2009 roku kary pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Ł. z dnia 10 listopada 2005 r. w sprawie VII K (...) za przestępstwo z art. 193 kk, 158 § 1 kk, 190 § 1 kk, A. K. wskazanego czynu dokonał po uprzednim odbyciu w okresie od 10 maja 2009 roku do 21 kwietnia 2011 roku kary pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w G. z dnia 6 kwietnia 2009 roku w sprawie III K (...) za czyn z art. 278 § 5 kk w zw. z art. 278 § 1 kk w zb. z art. 279 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk w zw. z art. 64 § 2 kk, M. S. wskazanego czynu dokonał po uprzednim odbyciu w okresie od 14 kwietnia 2009 roku do 20 października 2009 roku kary pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Ł. z dnia 6 maja 2010 roku, w sprawie II K (...) za czyn z art. 286 § 1 kk w zb. z art. 279 § 1 kk., tj. czyn z art. 148 § 2 pkt 1 kk w zb. z art. 148 § 2 pkt 2 kk w zb. z art. 280 § 1 kk w zw. z art. 64 § 2 kk w stosunku do oskarżonego G. O. , czynu z art. 148 § 2 pkt 1 kk w zb. z art. 148 § 2 pkt 2 kk w zb. z art. 280 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk w stosunku do oskarżonych S. C., A. K. i M. S. oraz czynu z art. 148 § 2 pkt 1 kk w zb. z art. 148 § 2 pkt 2 kk w zb. z art. 280 § 1 kk w stosunku do oskarżonego G. B. i za to oskarżonego G. O. na mocy art. 148 § 2 pkt 1 kk w zb. z art. 148 § 2 pkt 2 kk w zb. z art. 280 § 1 kk w zw. z art. 64 § 2 kk z w. z art. 11 § 2 kk skazał, oskarżonych S. C., A. K. i M. S. na mocy art. 148 § 2 pkt 1 kk w zb. z art. 148 § 2 pkt 2 kk w zb. z art. 280 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk skazał, zaś oskarżonego G. B. na mocy art. 148 § 2 pkt 1 kk w zb. z art. 148 § 2 pkt 2 kk w zb. z art. 280 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk skazał, a na mocy art. 148 § 2 pkt 2 kk w zw. z art. 64 § 2 kk w zw. z art. 11 § 3 kk oskarżonemu G. O. , a na mocy art. 148 § 2 pkt 2 kk w zw. z art. 64 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk oskarżonym S. C. i M. S. wymierzył karę dożywotniego pozbawienia wolności, na mocy art. 148 § 2 pkt 2 kk w zw. z art. 64 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk oskarżonemu A. K. wymierzył karę 25 lat pozbawienia wolności, zaś oskarżonemu G. B. na mocy art. 148 § 2 pkt 2kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierzył karę 15 lat pozbawienia wolności.

Na mocy art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonych kar pozbawienia wolności zaliczył oskarżonym G. O., M. S., S. C., A. K. okresy ich rzeczywistego pozbawienia wolności od dnia 20 października 2011 r. do dnia 29 stycznia 2013 r., a oskarżonemu G. B. od 23 października 2011 roku do dnia 29 stycznia 2013 r.

Zasądził od Skarbu Panstwa kwoty po 1180,80 złotych w tym 220,80 podatku VAT na rzecz adw. I. G. tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oskarżonemu G. O., adw. H. S.(1) tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, oskarżonemu S. C., adw. A. A. tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oskarżonemu A. K., adw. W. P. tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oskarżonemu M. S..

Zasądził od oskarżonych G. O., M. S., S. C., A. K. oraz G. B. solidarnie na rzecz oskarżycielki posiłkowej L. C. kwotę 3690 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Na mocy art. 624 § 1 kk zwolnił oskarżonych G. O., M. S. S. C., A. K. oraz G. B. od zapłaty na rzecz skarbu Państwa kosztów sądowych.

Wyrok ten został zaskarżony przez obrońcę oskarżonego G. O. , który orzeczeniu temu zarzucił:

1.  obrazę przepisów postępowania karnego mający istotny wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie art. 424 § 2 kpk, gdyż wymierzając karę w sprawie złożonej podmiotowo Sąd winien nie tylko czyn każdego z uczestników zbiorowego działania, ale jego osobę poddać oddzielnej ocenie uzasadniając przekonująco jej wymiar, nieuciekając się do ogólników;

2.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, a polegających na uznaniu, że oskarżony popełnił zarzucany mu aktem oskarżenia czyn w sytuacji, gdy z materiału dowodowego, a w tym wyjaśnień oskarżonego O. i współoskarżonych, wynika, iż zamiarem oskarżonego było dokonanie przestępstwa pobicia, następstwem którego była śmierć K. C..

Powołując się na powyższe skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia przez przyjęcie, że oskarżony G. O. popełnił przestępstwa przewidziane w art. 158 § 3 kk w zb. z art. art. 280 § 1 kk w zw. z art. 64 § 2 kk lub o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Łomży.

Powyższe orzeczenie zaskarżył obrońca S. C. w części dotyczącej ustalenia faktycznego istnienia zamiaru bezpośredniego pozbawienia życia K. C., w części dotyczącej kwalifikacji prawnej popełnionego czynu oraz w części dotyczącej orzeczenia o karze.

Obrońca zarzucił zaskarżonemu orzeczeniu:

1.  błąd w ustaleniach faktycznych, mający wpływ na treść wydanego orzeczenia polegający na przyjęciu, że w świetle zebranych w sprawie dowodów oskarżony działał z zamiarem bezpośrednim pozbawienia życia K. C., co spowodowało błędną kwalifikację czynu jako przestępstwa z art. 148 § 2 pkt. 1 kk w zw. z art. 148 § 2 pkt 2 kk w zw z art. 64 § 1 kk, a nie jako przestępstwa z art. 158 § 1 w zw. z art. 158 § 3 kk w zw. z art. 64 § 1 kk.

2.  obrazę prawa materialnego, przez sformułowanie niesłusznego poglądu prawnego, że działanie S. C. działającego wspólnie z G. O., M. S., A. K. oraz G. B. wyczerpywało znamiona przestępstwa z art. 148 § 2 pkt 1 kk w zb. z art. 148 § 2 pkt 2 kk zw. z art. 64 § 1 kk, pomimo faktu, że właściwą kwalifikacją popełnionego czynu jest przestępstwo z art. 158 § 1 kk w zw. z art. 158 § 3 kk w zw. z art. 64 § 1 kk;

3.  rażącą surowość kary w stosunku do popełnionego czynu, który niewyczerpuje znamion przestępstwa z art. 148 kk zagrożonego wymierzoną karą dożywotniego pozbawienia wolności, tylko znamiona przestępstwa z art. 158 § 3 kk, którego górna granica kary wynosi 10 lat pozbawienia wolności, a w zw. z art. 64§ 1 kk 15 lat pozbawienia wolności.

Mając na względzie powyższe skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia oraz orzeczenie odmiennie co do istoty sprawy i:

1.  zmianę ustaleń faktycznych zakładających istnienie zamiaru bezpośredniego pozbawienia życia K. C. i orzeczenie o braku takiego zamiaru;

2.  zmianę kwalifikacji prawnej czynu, którego dopuścił się oskarżony S. C. z przestępstwa z art. 148 § 2 pkt 1 kk w zw. z art. 148 § 2 pkt 2 kk w zw. z art. 64§ 1kk na przestępstwo z art. 158 § 1, 3 w zw. z art. 64§ 1 kk;

3.  zmianę wyroku Sądu I instancji w części dotyczącej orzeczenia o karze i obniżenie wymierzonej kary S. C. jako rażąco niewspółmiernej do stopnia zawinienia.

Powyższy wyrok zaskarżył obrońca oskarżonego M. S. w całości zarzucając mu:

1.  obrazę przepisów postępowania karnego, a mianowicie:

- przepisów art. 7 kpk, która to obraza miała wpływ na treść końcowego rozstrzygnięcia, a polegała na całkowitej dyskwalifikacji wyjaśnień oskarżonego M. S., który nie przyznał się do popełnienia czynu zarzucanego mu aktem oskarżenia, a przyznał się do tego, że był, okradał i wywiózł K. C., a podana przez niego wersja wydarzeń jest wersją, której nie da się wykluczyć i znajduje potwierdzenie w wyjaśnieniach współoskarżonych A. K. i G. B. oraz opinii biegłego lekarza sądowego;

- przepisu art. 5 § 2 kpk poprzez rozstrzygnięcie powstałych w sprawie wątpliwości na niekorzyść oskarżonego M. S.;

2.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia, a polegający na ustaleniu, że oskarżony popełnił zarzucany mu aktem oskarżenia czyn, w sytuacji gdy z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wynika, że oskarżony dopuścił się pobicia, następstwem którego była śmierć K. C..

Wskazując na powyższe skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez przyjęcie, że oskarżony M. S. popełnił przestępstwo przewidziane w art. 158 § 3 kk i wymierzenie mu stosownej kary przewidzianej tym przepisem.

Orzeczenie powyższe zaskarżył również obrońca oskarżonego G. B. w całości i zarzucił mu:

- błąd w ustaleniach faktycznych mogący mieć wpływ na treść wyroku, a polegający na tym, że Sąd przyjął, że oskarżony B. wspólnie i w porozumieniu z pozostałymi oskarżonymi w zamiarze bezpośrednim dokonał zabójstwa K. C., chociaż z wyjaśnień oskarżonego wynika, że w towarzystwie pozostałych oskarżonych znalazł się przypadkowo i był zmuszony groźbami do udziału w pomocy przez kierowanie samochodem w drodze do bankomatów i nad rzekę;

Na podstawie powyższego skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego G. B., ewentualnie o wymierzenie mu kary na podstawie art. 162 § 1 kk.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł również pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej L. C. zaskarżając powyższy wyrok w stosunku do oskarżonego A. K. i G. B. w przedmiocie orzeczenia o karze, zarzucając wyrokowi:

- rażącą niewspółmierność kary orzeczonej wobec oskarżonego A. K. i oskarżonego G. B., polegającą na niewymierzeniu wobec obu w/w oskarżonych kar dożywotniego pozbawienia wolności, podczas gdy tylko kara dożywotniego pozbawienia wolności jest karą zgodną z dyrektywami wymiaru kary, określonymi w treści art. 53 kk;

- jest karą współmierną i sprawiedliwą, uwzględniającą stopień zawinienia sprawców, oddziaływującą społecznie, zaspokajającą społeczne poczucie sprawiedliwości.

Podnosząc powyższe skarżący wniósł o zmianę wyroku w zaskarżonej części poprzez wymierzenie oskarżonym A. K. i G. B. kar dożywotniego pozbawienia wolności.

Apelację złożył również prokurator na niekorzyść:

1.  A. K. oraz G. B. w części dotyczącej orzeczenia o karze wymierzonej wymienionym oskarżonym;

2.  G. O., S. C., A. K., M. S. oraz G. B. w części dotyczącej pominięcia w opisie czynu przypisanego oskarżonym faktu zaboru pokrzywdzonemu kwoty 1000 złotych.

Wyrokowi zarzucił:

1.  rażącą niewspółmierność kary wymierzonej oskarżonym A. K. – w wymiarze 25 lat pozbawienia wolności oraz G. B. – w wymiarze 15 lat pozbawienia wolności, podczas gdy stopień zawinienia wyżej wymienionych, stopień społecznej szkodliwości czynu jaki został im przypisany, motywacja i sposób działania wskazanych oskarżonych, a w przypadku A. K. także jego wcześniejsza karalność obligowały do wymierzenia wyżej wymienionym kar wnioskowanych przez oskarżyciela publicznego;

2.  obrazę przepisów postępowania poprzez wskazanie w opisie czynu przypisanego oskarżonym, iż dokonali oni zaboru pieniędzy w kwocie nie mniejszej niż 200 złotych, podczas, gdy w toku przewodu sądowego, ponad wszelką wątpliwość ustalono, co znalazło wyraz w pisemnych motywach wyroku na karcie 46, iż oskarżeni dokonali zaboru pieniędzy w kwocie nie niższej niż 1000 złotych.

Mając na uwadze powyższe skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie A. K. kary dożywotniego pozbawienia wolności, natomiast G. B. kary 25 lat pozbawienia wolności oraz zmianę opisu czynu przypisanego oskarżonym poprzez wskazanie, iż dokonali oni zaboru pieniędzy w kwocie nie niższej niż 1000 złotych.

Na rozprawie apelacyjnej obrońcy oskarżonych G. O., M. S., G. B. popierali apelację i wnioski w niej zawarte. Obrońca S. C. również popierał apelację i wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zmianę kwalifikacji prawnej czynu na art. 158 § 1 kk w zb. z art. 158 § 3 kk w zw. z art. 64 § 1 kk.

Prokurator również popierał wywiedzioną apelację. Poddał pod rozwagę potrzebę zmiany orzeczenia odnośnie oskarżonych M. S. i S. C.. Wniósł natomiast o uchylenie orzeczenia odnośnie oskarżonego A. K. ze względu na karę, o wymierzenie której wniesiono w apelacji prokuratora oraz pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej z względu na nieprawidłową podstawę wymiaru kary oraz o przekazanie w tym zakresie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji. Wniósł o zmianę wyroku, co do oskarżonego G. B. w zakresie wskazanym w apelacji. W przypadku uwzględnienia apelacji pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej względem oskarżonego G. B. wniósł o uchylenie orzeczenia w tym zakresie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Łomży. Wniósł nadto o dokonanie zmiany opisu czynu przypisanego oskarżonym w zakresie wysokości przywłaszczonych pieniędzy, a także o uznanie wszystkich apelacji obrońców oskarżonych za oczywiście bezzasadne.

Obrońca A. K. wniósł o nieuwzględnienie apelacji prokuratorskiej i utrzymanie zaskarżonego wyroku w zakresie dotyczącym tego oskarżonego w mocy.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Wywiedzione przez skarżących apelacje są bezzasadne i nie zasługują na uwzględnienie.

Nie sposób zgodzić się z zarzutami zawartymi w środkach odwoławczych, jakoby zaskarżone orzeczenie naruszało którykolwiek ze wskazanych przepisów postępowania karnego, a także by było obarczone błędem co do faktów, w szczególności takich, które miałyby wpływ na jego treść.

Zakres zaskarżenia wynikający z wniesionych środków odwoławczych obliguje do ustosunkowania się w pierwszej kolejności do apelacji obrońców oskarżonych, którzy podnosząc zarzuty błędnych ustaleń faktycznych oraz obrazę przepisów postępowania wskazywali, iż wnikliwa i rzetelna ocena dowodów zgromadzonych w sprawie prowadzi do wniosku wykluczającego sprawstwo oskarżonych w zakresie czynu spenalizowanego dyspozycją art. 148 § 2 pkt 1 kk w zb. z art. 148 § 2 pkt 2 w zb. z art. 280 § 1 kk i uznanie, że zachowanie oskarżonych wypełniło jedynie znamiona przestępstwa z art. 158 § 3 kk w zb. z art. 280 § 1 kk, przy czym apelacja G. B. zawierała wniosek zmierzający do uniewinnienia go od zarzucanego mu czynu i ewentualne uznanie go za winnego czynu z art. 162§1kk oraz wymierzenie mu kary na tej podstawie.

Zważyć należy, że kwestia ta stanowiła element wspólny i była powielana we wniesionych środkach odwoławczych wywiedzionych przez obrońców, co uzasadnia łączne ustosunkowanie się do stawianych w tym zakresie zarzutów.

Na pierwszy plan wysuwa się zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, polegający na przyjęciu, że oskarżeni dopuścili się przypisanej im zbrodni zabójstwa ze szczególnym okrucieństwem i w związku z rozbojem. Apelujący w swych środkach zaskarżenia zmierzali do wykazania, że oskarżeni nie działali z zamiarem bezpośrednim pozbawienia życia K. C., a dopuścili się jedynie przestępstwa pobicia ze skutkiem śmiertelnym.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, takie stanowisko nie może być zaakceptowane jako całkowicie subiektywne i nieuwzględniające całokształtu materiału dowodowego sprawy.

Argumentacja Sądu I instancji, zawarta w pisemnym uzasadnieniu wyroku przekonuje, że ustalenia faktyczne zostały poczynione w sposób prawidłowy. Sąd Okręgowy swoje stanowisko w tym względzie racjonalnie i przekonująco uargumentował, wskazując zarazem powody, które stały na przeszkodzie innej ocenie zebranego w sprawie materiału dowodowego.

Wszechstronna i dogłębna analiza treści wypowiedzi wszystkich oskarżonych, tudzież logiczna i zgodna z doświadczeniem życiowym ich ocena nie pozostawia wątpliwości, co do słuszności tego stanowiska.

Sąd Apelacyjny zaakceptował ustalenia, że oskarżeni działając wspólnie i w porozumieniu z zamiarem bezpośrednim dokonali zbrodni zabójstwa K. C., w związku z rozbojem oraz ze szczególnym okrucieństwem.

Przypisanie zbrodni zabójstwa, wymaga wykazania zamiaru to jest wykazania, że sprawca chciał śmierci swojej ofiary (zamiar bezpośredni) albo przewidując taką możliwość godził się na to (zamiar ewentualny). W orzecznictwie podnosi się, że ustalenia dotyczące zamiaru muszą być wnioskiem końcowym wynikającym z analizy całokształtu przedmiotowych i podmiotowych okoliczności zajścia, a w szczególności ze stosunku sprawców do pokrzywdzonego, ich właściwości osobistych i dotychczasowego trybu życia, pobudek oraz motywów działania, siły ciosów oraz wszelkich innych przesłanek wskazujących na to, że sprawcy chcąc spowodować uszkodzenie ciała, zgodą swą, stanowiącą realny proces psychiczny, obejmowali tak wyjątkowo ciężki skutek, jakim jest śmierć ofiary (por. np. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 15 marca 2001 r., II AKa 28/2001, Prokuratura i Prawo, 2002/10, poz. 29, wyrok SN z dnia 6 stycznia 2004 r., IV KK 276/03, OSNwSK 2004, nr 1, poz. 29].).

W przedmiotowej sprawie wyjaśnienia oskarżonych stanowiły bezpośredni dowód stwarzający możliwość odtworzenia całego zdarzenia z nocy z 18 na 19 października 2011 r. Sąd meriti z nadzwyczajną wnikliwością dokonał analizy wyjaśnień poszczególnych oskarżonych i trafnie ustalił, iż sprawcy działali z zamiarem bezpośrednim pozbawienia życia K. C., a Sąd Apelacyjny tak dokonane ustalenia w całej rozciągłości podzielił.

Jakkolwiek w początkowej fazie zdarzenia można byłoby rozważać wskazywany przez oskarżonych i ich obrońców jedynie zamiar pobicia, tak w upływem czasu, ich zamiar – jak trafnie wskazał Sąd Okręgowy – „ewoluował”. Oskarżeni po wielogodzinnym biciu i ciężkiego już stanu pokrzywdzonego, w dalszym ciągu zadawali mu liczne ciosy rękoma i nogami w newralgiczne dla życia części ciała. Ich ostateczny zamiar uzewnętrznił się w sposób wyraźny i jednoznaczny, gdy wspólnie podjęli decyzję o wywiezieniu pokrzywdzonego i wrzuceniu go do rzeki. Jak trafnie podnosił Sąd I instancji, fakt, iż tego nie uczynili wiązał się jedynie z tym, że oskarżeni S., K. i B., którzy wieźli K. C., w nocy, mieli problem z orientacją w terenie, stąd też ostatecznie podjęli decyzję o pozostawieniu nieprzytomnego, nagiego i niedającego już oznak życia pokrzywdzonego na opustoszałej, odludnej łące w okolicy miejscowości R..

Należy też zauważyć, ze z tej decyzji nie byli zadowoleni G. O. i S. C., którzy po powrocie A. K., M. S. oraz G. B., wyrazili swoją dezaprobatę, a G. O. stwierdził, że „sam załatwiłby to inaczej”.

Również wypowiedź M. S., który w następnym dniu po zdarzeniu, wyraził swoją obawę, że z uwagi na ciepłą noc, pokrzywdzony mógł przeżyć - jednoznacznie wskazywała - iż zachowanie oskarżonych było ukierunkowane jednoznacznie na pozbawienie życia pokrzywdzonego.

W prawidłowo ustalonych przez Sąd Okręgowy okolicznościach trudno jest też przyjąć, że oskarżeni liczyli na to, że K. C. przeżyje. Ta okoliczność stwarzałaby przecież zagrożenie ujawnienia oskarżonych jako sprawców czynu. Obawa ta wzbudziła w G. B. strach przed koniecznością poniesienia odpowiedzialności karnej. Oskarżony liczył na to, że pokrzywdzony umrze pozostawiony nagi na polu. Dopiero wątpliwości jakie wzbudził w nim M. S. popchnęły go do podjęcia decyzji o ucieczce. Ponadto sam oskarżony przyznał, iż wywożąc pokrzywdzonego miał świadomość, że czyni to w celu pozbawienia go życia.

Ponadto jak trafnie podniósł Sąd Okręgowy, kluczowe znaczenie dla określenia zamiaru sprawców miała ilość, intensywność jak i umiejscowienie zadanych pokrzywdzonemu ciosów. Bez żadnych wątpliwości należy uznać, iż sposób zachowania poszczególnych oskarżonych, którzy przez wiele godzin rękoma i nogami zadawali ciosy pokrzywdzonemu – wskazywał - iż byli oni ostatecznie ukierunkowani na pozbawienie życia K. C.. Zadając ciosy w okolice głowy, klatki piersiowej i brzucha mogli przewidywać i przewidywali skutek w postaci zgonu. Również decyzja o wywiezieniu i wrzuceniu pokrzywdzonego do rzeki, nie pozostawiała wątpliwości co do ich zamiaru. Stąd też ustalenia Sądu Okręgowego są jak najbardziej trafne.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, w świetle tych ustaleń, nie ma żadnych podstaw do ustalenia winy oskarżonych w innym zakresie, niż ten który została im przypisany. Tym bardziej, że jak wynika z opinii biegłego K. C. zmarł na skutek odniesionych obrażeń, a nie na skutek wyziębienia.

W realiach niniejszej sprawy nie jest również zasadny zarzut naruszenia art. 7 kpk, co podnosił obrońca oskarżonego M. S..

Sformułowana w tym przepisie zasada swobodnej oceny dowodów określa warunki tworzące granice kształtowania sędziowskiego przekonania, których przekroczenie czyni ocenę dowodów dowolną.

Oczywistym jest, że prawem oskarżonego pozostaje podawanie korzystnej, z punktu widzenia obrony, własnej wersji zdarzenia. Jednakże wyjaśnienia te, tak jak każdy inny dowód w sprawie podlegają swobodnej ocenie sądu orzekającego, ocenie dokonywanej przy uwzględnieniu, jak już wyżej zasygnalizowano, zasad wiedzy, logiki i doświadczenia życiowego.

Wbrew stanowisku skarżącego ustalenia faktyczne przyjęte za podstawę rozstrzygnięcia zawarte w wyroku, nie naruszają zasady swobodnej oceny dowodów. Zostały dokonane na podstawie wszechstronnej analizy przeprowadzonych dowodów (w szczególności wyjaśnień poszczególnych oskarżonych), których ocena nie wykazuje błędów natury faktycznej czy logicznej i jest zgodna ze wskazaniami wiedzy oraz doświadczenia życiowego.

W niniejszej sprawie za chybiony należy również uznać zarzut naruszenia przepisu art. 5 § 2 kpk.

Wszystkie istotne dowody przemawiające zarówno na korzyść, jak niekorzyść oskarżonego M. S. zostały przeanalizowane w motywach zaskarżonego wyroku, a wymienione wyżej wymogi oraz wskazania zostały zachowane i dlatego podniesiony w przedmiotowej apelacji tego rodzaju zarzut należało uznać za bezzasadny.

Odnosząc się do zarzutów podnoszonych przez obrońcę oskarżonego G. B. należało uznać, iż są one chybione.

W tym względzie, na początku, należy przede wszystkim poczynić uwagi natury ogólnej, dotyczące rozumienia pojęcia popełnienia czynu „wspólnie i w porozumieniu” (we współsprawstwie), by wykazać, że postępowanie jurysdykcyjne w niniejszej sprawie nie było obarczone wskazanymi przez skarżącego uchybieniami prawa procesowego.

W tym przedmiocie stanowisko zarówno doktryny jak i praktyki jest jednoznaczne.

Istota współsprawstwa, o jakim mowa w art. 18 §1 kk, sprowadza się do wspólnego wykonania czynu zabronionego przez kilku uczestników przestępczego porozumienia i objęcia świadomością realizacji całości określonego czynu zabronionego. Nie jest konieczne, aby każda z osób działających w porozumieniu realizowała własnoręcznie znamiona czynu zabronionego, czy nawet część tych znamion. Wystarczy natomiast, że osoba tak działa w ramach uzgodnionego podziału ról, ułatwiając bezpośredniemu sprawcy realizację wspólnie zamierzonego celu. Z istoty konstrukcji współsprawstwa wynika więc, że każdy ze współsprawców ponosi odpowiedzialność za całość popełnionego (wspólnie i w porozumieniu) przestępstwa, a więc także i w tej części w jakiej znamiona czynu zabronionego zostały wypełnione zachowaniem innego ze współsprawców. Decydujące jest to, czy współdziałający dążyli do tego samego celu wspólnymi siłami ( communi auxilio) w ramach wspólnego porozumienia ( communi consili por. np.wyrok SN z dnia 29.06.2006 r. w sprawie o sygn. akt V KK 391/05, Lex 296505). Zaznaczyć przy tym należy, że współsprawstwo nie wymaga, aby sprawcy z wyprzedzeniem planowali popełnienie przestępstwa i wcześniej uzgadniali podział ról. Porozumienie, które jest warunkiem koniecznym współsprawstwa może nastąpić nawet w trakcie realizacji czynu zabronionego. Nie ma też znaczenia w jakiej formie to porozumienie następuje. Może być wyraźne, ale i dorozumiane (wyrok SN z dnia 08.12.2011 r. w sprawie o sygn. akt II KK 162/11, Lex 1129042, wyrok SA w Katowicach z dnia 20.09.2007 r. w sprawie o sygn. akt II AKa 280/7 Lex nr 370393).

Odnosząc powyższe wywody do osoby oskarżonego G. B., należy zauważyć, że Sąd I instancji uznając winę tego oskarżonego, w sposób prawidłowy określił jego rolę i udział w przypisanym mu czynie. Inaczej więc niż sugeruje to obrońca, działanie G. B. wyczerpywało istotę współsprawstwa i to nawet w sytuacji, w której przemoc przeciwko pokrzywdzonemu K. C., stosowali wszyscy współoskarżeni, oprócz niego. Oskarżony G. B. chociaż był tylko kierowcą, woził oskarżonych do bankomatu, a następnie wspólnie z A. K. i M. S. wywiózł K. C. na łąkę i porzucił, był przecież obecny i widział przebieg i skutki pobicia, co świadczy, że z pełną świadomością nie tylko godził się, ale wręcz dążył do skutku jakim było pozbawienie życia pokrzywdzonego.

Przy tak ustalonych okolicznościach nie sposób jest przyjąć, iż zachowanie oskarżonego G. B. nie wyczerpywało znamion współsprawstwa w popełnieniu zbrodni zabójstwa.

Jego zachowanie miało też istotne znaczenie dla dokonania tej zbrodni, a raczej jej „sfinalizowania”, bowiem poprzez wywiezienie skatowanego dosłownie pokrzywdzonego i pozostawienie go nagiego na odludnym miejscu na pewną śmierć - oskarżony realizował jedną z czynności wykonawczych przestępstwa zabójstwa. Co więcej, wioząc pokrzywdzonego miał całkowitą świadomość tego, że zostanie on ostatecznie pozbawiony życia.

Wyjaśnienia oskarżonego G. B. jak i pozostałych oskarżonych zostały szczegółowo przeanalizowane i ocenione przez Sąd I instancji, a Sąd Apelacyjny nie stwierdził żadnych podstaw do zakwestionowania tej oceny. Natomiast obrońca nie przedstawił logicznej argumentacji mogącej podważyć słuszność stanowiska Sądu I instancji.

Materiał dowodowy nie dostarczył dowodów na to, że oskarżony nie godził się na takie zachowanie pozostałych oskarżonych, a w szczególności, że został zastraszony przez G. O.. Tak przedstawiona linia obrony, nie znajduje żadnego potwierdzenia w zebranym materiale dowodowym sprawy.

Dla oceny zachowania tego oskarżonego istotne znaczenie ma fakt, iż całe zdarzenie było rozciągnięte w czasie, a zatem G. B. wielokrotnie miał możliwość podjęcia konkretnych działań w celu zapobieżenia śmierci K. C.. Mimo tego takich czynności nie podjął.

Reasumując, wskazać należy, iż tak ustalone przez Sąd Okręgowy okoliczności skutkować muszą rozciągnięciem odpowiedzialności karnej wobec oskarżonego G. B. na całość przestępstwa zabójstwa w postaci przypisanej, w którym współdziałał, traktując je jako własne. Biorąc udział w przestępstwie, tym samym godził się z przedsiębranymi przez pozostałych oskarżonych środkami. Pełnił określoną rolę w tym zdarzeniu, akceptując w pełni zachowanie pozostałych. Ponad wszelką wątpliwość można zatem stwierdzić, że oskarżony ten bezpośrednio „współpracował” z innymi sprawcami, co wszelkie dywagacje skarżącego w tym zakresie czyni nieuzasadnionymi.

Biorąc pod uwagę powyższe, Sąd Apelacyjny podzielił ocenę Sądu I instancji, iż zachowanie oskarżonych, działających wspólnie i w porozumieniu, wyczerpało znamiona czynu określonego w art. 148 § 2 pkt 1 kk w zb. z art. 148 § 2 pkt 2 kk art. 280 § 1 kk.

Odnosząc się do apelacji prokuratora w zakresie ustalonej przez Sąd Okręgowy wartości przywłaszczonych przez oskarżonych pieniędzy, tj. wartości nie mniejszej niż 200 złotych – ustalenia te należy uznać za prawidłowe. Wbrew stanowisku skarżącego, w pisemnych motywach rozstrzygnięcia brak jest mowy na temat kwoty 1000 złotych. Ponadto również rodzina pokrzywdzonego wskazywała, iż gotówka jaką posiadał K. C. mogła oscylować w takiej wysokości jaką ustalił Sąd I instancji. Dlatego w tym zakresie, również zarzut prokuratorski nie został podzielony.

Reasumując więc - w ocenie Sądu Apelacyjnego - zaskarżony wyrok został wydany na podstawie całości zgromadzonego i ujawnionego w toku rozprawy materiału dowodowego. Z ujawnionych okoliczności Sąd Okręgowy dokonał wyboru takich, które uznał za prawdziwe i przyjął za podstawę ustaleń faktycznych. Wybór ten poprzedził wszechstronną i wnikliwą analizą wszystkich ujawnionych w toku rozprawy, a istotnych dla rozstrzygnięcia okoliczności, uwzględniającą też zasadę logicznego rozumowania oraz wskazania wiedzy i doświadczenia życiowego. Jego przebieg i wyniki jasno i kompletnie zaprezentował w części motywacyjnej orzeczenia, w szczególności przekonująco wyjaśnił dlaczego oparł się na jedynych dowodach, a inne odrzucił.

Odnośnie apelacji pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej i prokuratora co do wymiaru kar orzeczonych wobec oskarżonych, należy zaznaczyć, że ocena ta winna obejmować wszystkich oskarżonych, z uwagi na zakres wywiedzionych apelacji. Do takiej kontroli Sądu odwoławczego obliguje też dyspozycja art. 447 § 1 kpk.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego wysokość orzeczonych wobec oskarżonych kar, nie zawiera znamion rażącej niewspółmierności w kierunku nieuzasadnionej surowości, jak podnoszą obrońcy oskarżonych, lub też nieuzasadnionej łagodności, jaką w odniesieniu do oskarżonych A. K. i G. B. zarzucają w swoich apelacjach prokurator i pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej L. C..

Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą Sądu Najwyższego, zarzut niewspółmierności kary, jako zarzut z kategorii ocen, można zasadnie podnosić tylko wówczas, gdy kara jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, to nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy, czyli inaczej, gdy w społecznym odczuciu jest karą niesprawiedliwą (np. wyrok SN z 11.04.1985r., V KKN 178/85, OSNKW 7 – 8/1991 poz. 60 i inne). Chodzi przy tym o różnicę tak istotną, że kary wymierzonej nie można by w żadnym razie zaakceptować.

W przedmiotowej sprawie nie sposób jest uznać, że wymierzone oskarżonym: G. O., M. S. oraz S. C. kary dożywotniego pozbawienia wolności, oskarżonemu A. K. kary 25 pozbawienia wolności oraz oskarżonemu G. B. 15 lat pozbawienia wolności, były rażąco niewspółmierne. Orzekając w tym przedmiocie Sąd Okręgowy uwzględnił całokształt okoliczności ujawnionych na rozprawie, czemu dał też wyraz w pisemnych motywach wydanego rozstrzygnięcia.

Suma tych okoliczności jest z pewnością niekorzystna dla wszystkich oskarżonych. Dopuścili się oni zbrodni zabójstwa ze szczególnym okrucieństwem i w związku z rozbojem, a więc zbrodni przeciwko życiu, które jest najwyższym dobrem chronionym prawem. Czynu tego dokonali z zamiarem bezpośrednim, kierując się niskimi pobudkami, działając ze szczególnym okrucieństwem, w warunkach powrotu do przestępstwa (oprócz G. B.) i będąc pod wpływem alkoholu (oprócz G. B.), a część z nich również pod wpływem środków odurzających (amfetaminy).

Zdarzenie to z uwagi na jego brutalność oraz sposób działania (O., S., C. i K.) sprawców, charakteryzuje się bardzo wysokim stopniem społecznej szkodliwości. Wzgląd na społeczne oddziaływanie kary, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, przemawiają więc za potraktowaniem sprawców tak drastycznej zbrodni z całą surowością prawa.

Jednakże, Sąd Apelacyjny w pełni podzielił ustalenia Sądu Okręgowego, który w sposób właściwy uwzględnił wszystkie okoliczności decydujące o wymiarze kary, a wymienione w art. 53kk oraz art. 55kk (indywidualizacja wymiaru kary), a w szczególności wysoką społeczną szkodliwość czynu, jego nieodwracalne skutki oraz stopień zawinienia poszczególnych oskarżonych i uznał, że orzeczone przez Sąd I instancji kary spełniają wszystkie ustawowe wymogi i nie noszą znamion rażącej niewspółmierności zarówno w kierunku surowości jak też łagodności.

Za nietrafny w tym względzie należało również uznać zarzut obrazy przepisu art. 424 § 2 kpk, podnoszony przez obrońcę oskarżonego G. O., albowiem Sąd Okręgowy w pisemnych motywach wyroku w sposób wyczerpujący uzasadnił okoliczności, które miał na względzie wymierzając temu oskarżonemu karę dożywotniego pozbawienia wolności. Sąd w sposób właściwy uwzględnił bowiem stopień społecznej szkodliwości przypisanego czynu oceniany z punktu widzenia rodzaju i charakteru naruszonego dobra, rozmiarów wyrządzonej szkody oraz sposobu i okoliczności jego popełnienia, jak również stopień zawinienia, pobudki działania tego sprawcy oraz jego właściwości osobiste i dotychczasowy sposób życia.

Sąd Okręgowy w sposób wyczerpujący przedstawił argumentację, odnosząc wskazane powyżej okoliczności do poszczególnych oskarżonych (art. 55kk). Stąd też zarzut zbyt ogólnikowej oceny każdego z oskarżonych nie może się ostać.

Z tych też względów na podstawie art.437§1 kpk Sąd Apelacyjny orzekł jak w wyroku.

O kosztach za obronę z urzędu oskarżonych w postępowaniu odwoławczym rozstrzygnięto w myśl przepisów rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie .... (Dz.U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.), zaś o kosztach za postępowanie odwoławcze na podstawie art. 626§1, 633 i art. 624§1, a z uwagi na sytuację materialną zwolniono oskarżonych od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, natomiast w stosunku do oskarżycielki posiłkowej - z uwagi na zasady słuszności.

A.