Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powódka H. O. w pozwie przeciwko M. W. wniosła o ustalenie nieważności czynności prawnej – umowy sprzedaży nieruchomości położonej we wsi B. gmina P. dla której prowadzona jest przez Sąd Rejonowy w Radomsku księga wieczysta nr (...) zawartej
w dniu 31 marca 2011 roku w R. przed notariuszem za numerem Rep. A Nr 2332/2011 za cenę 70.000,00 złotych oraz kwotę 5.500,00 złotych tytułem zadośćuczynienia. W przypadku nieuwzględnienia powódka wniosła o zasądzenie na jej rzecz kwoty 180.000,00złotych tytułem zwiększenia świadczenia oraz kwotę 5.500,00 złotych tytułem zadośćuczynienia.

Pismem z dnia 27 sierpnia 2013 roku powódka cofnęła powództwo ewentualne wraz z zrzeczeniem się roszczenia do kwoty 115.000,00 złotych wnosząc o zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kwotę 65.000,00 złotych tytułem zwiększenia świadczenia strony pozwanej z tytułu umowy sprzedaży. Cofnęła powództwo wraz z zrzeczeniem się roszczenia co do kwoty 5.500,00 złotych żądanej tytułem zadośćuczynienia.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 19 kwietnia 2010 roku ukazało się ogłoszenie
o sprzedaży domu wolnostojącego położonego w miejscowości B.. W ogłoszeniu tym wskazano kwotę nabycia 295.000,00 złotych. W ogłoszeniu z dnia 11 lutego 2011 roku cenę nabycia wskazano na kwotę 199.000,00 złotych. 18 marca 2011 roku powtórnie ukazało się ogłoszenie dotyczące tej samej nieruchomości. Kwotę nabycia określono na kwotę 150.000,00 złotych.

/dowód : ogłoszenie karta 21, 46, 47/

Powódka H. O. zamieszkiwała samotnie
w przedmiotowej nieruchomości od 10 lat. Podjęła decyzje
o sprzedaży albowiem zamierzała wyjechać do syna przebywającego na terenie Anglii. Nieruchomość tą chciała sprzedać za jakąkolwiek cenę. Mieszkała sama nikt się nią nie opiekował. Sama podejmowała wszelkie decyzje dotyczące spraw codziennych. Dokonała przeglądu technicznego auta, nabyła telewizję cyfrową. Decyzję o sprzedaży za niższą cenę podjęła by jak najszybciej dokonać sprzedaży i wyjechać do syna.

/dowód : zeznania W. O. k. 66 – 66 verte

zeznania D. W. k. 66 verte/

Po powzięciu wiadomości o możliwości sprzedaży nieruchomości M. W. skontaktowała się z H. O.. Na pierwszym spotkaniu J. W. synowa pozwanej poinformowała powódkę o możliwości zakupu nieruchomości za kwotę 100.000,00 złotych. Powódka przystanęła na propozycję. Na kwotę tą składała się kwotą 70.000,00 złotych za budynek oraz 30.000,00 złotych za jego wyposażanie. Wszystkie formalności związane z dokumentacją załatwiła powódka. Na miejsce spotkania do P. w dniu sporządzenia umowy przyjechała powódka własnym samochodem. Następnie z pozwaną i jej synem i synową pojechali do R. gdzie został sporządzony akt notarialny. Następnie po sporządzeniu aktu notarialnego strony pojechały do banku gdzie powódka założyła konto i zostały na nie wpłacone pieniądze w kwocie 70.000,00 złotych.

/dowód: zeznania świadków D. W. k. 66 verte, 67, 110, J. W. k. 67 – 67 verte, 109 verte, D. J. k. 80 verte – 81, P. M. k. 81 -81 verte, akt notarialny Rep. A Nr 2332/2011 k. 11-15/

Termin wydania nieruchomości określono do dnia 10 kwietnia 2011 roku. W trakcie sporządzania aktu notarialnego powódka miała w pełni zachowane zdolności rozpoznania czynu oraz pokierowania swoim postępowaniem. Nie była chora psychicznie ani nie stwierdzono innych zaburzeń czynności psychicznych skutkujących niepoczytalnością.

/ dowód : opinia biegłego psychiatry B. J. k. 132 – 133, k. 256/

Wartość nieruchomości według opinii biegłego wynosiła kwotę 135.116,00 złotych.

/dowód opinia biegłej D. P. k. 164 – 179, k. 289 – 292/.

Po sporządzeniu aktu notarialnego powódka rozpoczęła wyprzedaż ruchomości znajdujących się w budynku. Wyrokiem Sądu Rejonowego w Radomsku została skazana w sprawie VI K 796/11 za przywłaszczenie mienia.

/dowód zeznania świadka J. W. k. 67 verte. T. J. k. 101 verte, wyrok Sądu Rejonowego w radomsku k. 144 – akta sprawy VI 796/11/

Po wydaniu nieruchomości pozwana i jej rodzina dokonała szeregu nakładów na nieruchomość. Nieruchomość została ogrodzona. Teren został uzbrojony, wykopane zostały i zalane fundamenty, przy wejściu od strony południowego wschodu zburzone zostały schody do budynku. Zrobiona została instalacja zewnętrzna do wysokości 2 metrów, wymieniono instalacje elektryczną, kanalizacje wodną i instalacje grzewczą. Zostały wymienione rynny, zostały założone podłogi na parterze, gdzie wcześniej były tylko wylewki. Dokonano wymiany okien, założono drzwi. Docieplono dom, ocieplono częściowo poddasze. Ściany budynku były popękane, podobnie były popękane ściany piwnic, nie było instalacji, nie było podłogi.

/dowód : zeznania świadków D. W. k. 256-257, 282 – 283, zeznania świadka Z. B. k. 281/

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Bezspornym w sprawie jest, iż pomiędzy stronami doszło do umowy sprzedaży na mocy, której powódka przeniosła własność nieruchomości na rzecz pozwanej.

Powódka pierwotnie wniosła o uznanie tej czynności za nieważną podając, iż w momencie jej dokonywania była w stanie wyłączającym świadomie lub swobodnie podjęcia decyzji.

Z materiału dowodowego a mianowicie opinii biegłego psychiatrii B. J. wynika jednoznacznie, iż powódka była w pełni świadoma składanego oświadczenia woli. Podkreślić należy, iż dokonała ogłoszenia o chęci sprzedaży nieruchomości, załatwiła wszelkie formalności związane ze sprzedażą. Również jej postawa życiowa, wynikająca z codziennego życia polegające na prowadzeniu pojazdu, dokonywania zakupów, funkcjonowania bez pomocy osób trzecich świadczy o jej zaradności jak i o prawidłowym funkcjonowaniu nie tylko fizycznym ale też psychicznym co wynika z opinii biegłego jak i zeznań świadków.

W tym stanie rzeczy zarzut ten nie mógł się ostać.

Powódka ograniczyła więc roszczenie pozwu do kwestii związanej z dopłatą przez stronę pozwaną z tytułu zawartej umowy sprzedaży i jako podstawę prawną wskazała art. 388 kc.

Rozważyć tym samym należy kwestię czy zostały spełnione przesłanki wskazane w tym przepisie.

Artykuł 388 kc przewiduje możliwość zwiększenia stronie należnego jej świadczenia jeżeli zostało wyzyskane przymusowe położenie niedołęstwo lub niedoświadczenie drugiej strony.

Zdaniem Sądu w niniejszej sprawie taka sytuacja nie ma miejsca. Powódka nie znajdowała się w żadnym przymusowym położeniu, nie była też niedołężna jak i niedoświadczona.

W chwili dokonania umowy sprzedaży funkcjonowała samodzielnie posiadała samochód którym jeździła, utrzymywała dom w którym sama zamieszkiwała. W tej sytuacji nie można uznać, iż istniały okoliczności które stanowiły, iż powódka była w przymusowym położeniu. Takiej okoliczności nie wykazała strona powodowa.

Nie można również przyjąć mając na uwadze funkcjonowanie w życiu codziennym powódki co wynika z zeznań świadków P. M., J. W., D. W., W. O., i opinii biegłego, iż była osobą niedołężną. Powódka bowiem doskonale radziła sobie w życiu codziennym o czym świadczy jej zachowanie.

Nie można także przyjąć, iż była ona osobą niedoświadczoną, nie rozumiejącą istoty czynności prawnej jakiej dokonała.

W chwili sporządzenia umowy sprzedaży powódka miała 66 lat. Będą zdrową psychicznie zorientowaną co do wartości nieruchomości podjęła decyzję o jej sprzedaży. Podkreślić należy, iż powódka co wynika z zeznań wcześniej wskazanych świadków chciała sprzedać nieruchomość albowiem zamierzała wyjechać do syna. Stąd też zdaniem Sądu zapadła decyzja o sprzedaży tej nieruchomości. Jak wynika z zeznań świadków D. i J. W., zanim doszło do zawarcia umowy sprzedaży powódka była poinformowana o kwocie jaką proponuje pozwana. Wskazano kwotę 100.000,00 złotych przy uwzględnieniu ruchomości jakie znajdowały się w posiadaniu powódki.

Powódka kilka razy spotykała się z pozwaną i jej rodziną. Znając kwotę miała zarówno czas jak i możliwość zastanowienia się nad tą propozycją.

Podnieść także należy, iż powódka miała także wiedzę w jakim stanie znajduje się dom, który wymagał remontów i nakładów na jego wykończenie.

Wiadomym także jest, iż niejednokrotnie cenę sprzedaży nieruchomości dyktuje nie jej wartość ale popyt i proponowana kwota oferowana przez kupującego.

Te okoliczności zdaniem Sądu miały miejsce w niniejszej sprawie. Powódka która chciała wyjechać zdecydowała się przy braku innych ofert sprzedaży domu za kwotę jaką jej proponowała pozwana.

Tym samym Sąd uznał, iż nie zachodzą przesłanki z art. 388 kc które uzasadniałyby zwiększenie świadczenia na rzecz powódki.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98 kpc.