Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 1360/12

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 7 września 2012 roku powódka reprezentowana przez pełnomocnika wnosiła o zasądzenie od pozwanej M. W. (1) kwoty 100.297,50 złotych /sto tysięcy dwieście dziewięćdziesiąt siedem złotych i 50/100 / wraz z ustawowymi odsetkami od dnia uprawomocnienia się orzeczenia wydanego w przedmiotowej sprawie do dnia zapłaty , zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kosztów procesu według norm przepisanych , w tym kosztów zastępstwa procesowego .

W toku postępowania pełnomocnik powódki poparł powództwo i wnosił o zasądzenie kosztów postępowania .

Pozwana uznała powództwo do kwoty 50.000 złotych /pięćdziesiąt tysięcy/ w pozostałej części wnosiła o oddalenie powództwa .

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

H. W. z domu W. zmarła w dniu 2 sierpnia 2009 roku w B. i pozostawiła po sobie testament w którym w całości do spadku powołała córkę M. W. (1) , z domu W. .

Postanowieniem z dnia 29 października 2009 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie I Wydział Cywilny w sprawie o sygn. akt I Ns 546/09 stwierdził, że spadek po zmarłej H. W. nabyła w całości na podstawie testamentu z dnia (...) córka M. W. (2) , z domu W., córka H. i M. .

( dowód: akta sprawy Sądu Rejonowego w Bełchatowie o sygn. I Ns 546/09 i znajdujące się w nich postanowienie z dnia 29 października 2009 roku wraz ze stwierdzeniem prawomocności , potwierdzony za zgodność z oryginałem testament , protokół z rozprawy z dnia 29 października 2009 roku )

Powódka J. P. jest córką zmarłej H. W. z pierwszego małżeństwa i byłaby powołana z mocy ustawy do dziedziczenia po zmarłej H. W. w ½ .

( dowód : akt urodzenia oraz akt małżeństwa powódki k-10,11 )

H. W. nie pozostawiła innych spadkobierców , którzy zostaliby powołani do spadku po niej z mocy ustawy .

( okoliczność niesporna)

W skład spadku po zmarłej H. W. wchodzą :

a/ lokal mieszkalny położony w B.Osiedle (...) /nr KW (...) / o powierzchni 52,83 m 2 ;

b/ 1090 akcji (...) ;

c/ darowany pozwanej w dniu 17 stycznia 2003 roku przez H. W. na podstawie umowy darowizny Rep. A 484/2003 lokal mieszkalny położony w B. Osiedle (...) , nr KW (...) o powierzchni 80 m 2.

( dowód : nagranie audio-video z dnia 27 lutego 2013 roku 00:11:09- 00:18:09 zeznania świadków B. H. i S. W. , odpisy księgi wieczystej KW (...) , KW (...) k-15-33 )

W dniu 12 maja 2010 roku pozwana sprzedała lokal mieszkalny położony w B. Osiedle (...) , nr KW (...) o powierzchni 80 m 2 P. i J. B. za cenę 174 000 złotych ( sto siedemdziesiąt cztery tysiące ) .

( dowód : akt notarialny Rep. A Nr 3261 /2010 k-50-52 naganie audio-video z dnia 27 lutego 2013 roku zeznania świadków J. B. i P. B. 00:04:17 – 00:11:09 )

W dniu 11 października 2011 roku pozwana sprzedała lokal mieszkalny położony w B. Osiedle (...) w bloku 306 /nr KW (...) / o powierzchni 52,83 m 2 E. J. i M. J. za cenę 150.000 złotych .

( dowód : akt notarialny Rep. A Nr 3700/2011 k-46-49 )

Wartość rynkowa prawa własności do lokalu mieszkalnego Nr (...) w bloku 306 na Osiedlu (...) w B. według cen z dnia otwarcia spadku wynosi 126.500 złotych zaś według cen aktualnych z dnia orzekania o zachowku 138.700 złotych .

Wartość rynkowa prawa własności do lokalu mieszkalnego Nr (...) w bloku 137 na Osiedlu (...) w B. według cen aktualnych wynosi 184.100 złotych .

( dowód : opinia pisemna biegłej rzeczoznawcy majątkowego T. B. k-105-166 )

Dochód netto ze sprzedaży 1090 akcji (...) wyniesie 15.520,35 złotych .

( dowód : opinia pisemna biegłej z dziedziny rachunkowości i finansów (...)-182)

Pismem z dnia 29 sierpnia 2011 roku powódka wezwała pozwaną do ugodowego zakończenia sporu .

Pełnomocnik pozwanej w piśmie z dnia 26 września 2011 roku wskazał ,że w skład spadku po zmarłej wchodzą także akcje (...) , zaproponował zapłatę kwoty 40.000 złotych na rzecz J. P. , jednakże wszelkie późniejsze próby zawarcia ugody w przedmiotowej sprawie okazały się bezskuteczne .

W dniu 30 maja 2012 roku odbyło się posiedzenie w sprawie zawezwania do próby ugodowej w sprawie zapłaty zachowku na rzecz powódki , pozwana nie stawiła się jednak na to posiedzenie .

( dowód : pismo z dnia 29 sierpnia 2011 roku , pismo pełnomocnika pozwanej z dnia 26 września 2011 roku , wezwanie z dnia 24 kwietnia 2012 roku w sprawie I Co 2743/11 k- 13,14,37)

Sąd Okręgowy zważył co następuje :

Powództwo jest w znacznej części zasadne.

Zgodnie z art. 991 §1 k.c. zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni - dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadł przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach - połowa wartości tego udziału (zachowek).

Z kolei art. 991 § 2 k.c. stanowi , iż jeżeli uprawniony nie otrzymał należnego mu zachowku bądź w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny, bądź w postaci powołania do spadku, bądź w postaci zapisu, przysługuje mu przeciwko spadkobiercy roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia.

Ustalając zachowek należny uprawnionemu należy w pierwszej kolejności ustalić stan czynny spadku oraz wartości darowizn podlegających doliczeniu do spadku ( przy czym w myśl art. 995 k.c. wartość przedmiotu darowizny oblicza się wg stanu z chwili jej dokonania a wg cen z chwili ustalania zachowku) . Dokonanie powyższych czynności pozwala na ustalenie tzw. substratu zachowku . Jest to kwota która stanowi podstawę ustalenia sumy stanowiącej zachowek należny uprawnionemu.

W skład spadku po zmarłej H. W. wchodzą :

a/ lokal mieszkalny położony w B.Osiedle (...) /nr KW (...) / o powierzchni 52,83 m 2 ;

b/ 1090 akcji (...) ;

c/ darowany pozwanej w dniu 17 stycznia 2003 roku przez H. W. na podstawie umowy darowizny Rep. A 484/2003 lokal mieszkalny położony w B. Osiedle (...) , nr KW (...) o powierzchni 80 m 2.

Okolicznościami niespornymi w niniejszej sprawie są umowy sprzedaży lokali mieszkalnych dokonane przez pozwaną .

W dniu 12 maja 2010 roku pozwana sprzedała lokal mieszkalny położony w B. Osiedle (...) , nr KW (...) o powierzchni 80 m 2 P. i J. B. za cenę 174 000 złotych ( sto siedemdziesiąt cztery tysiące ) .

W dniu 11 października 2011 roku pozwana sprzedała lokal mieszkalny położony w B. Osiedle (...) w bloku 306 /nr KW (...) / o powierzchni 52,83 m 2 E. J. i M. J. za cenę 150.000 złotych .

Te kwoty przy obliczaniu zachowku na rzecz powódki zostały wzięte pod uwagę przez Sąd , a także dochód netto ze sprzedaży 1090 akcji (...) , który w świetle opinii biegłej z dziedziny rachunkowości i finansów (...) wyniesie 15.520,35 złotych .

Udział w przypadku powódki J. P. wynosi więc 169.760,17 złotych, stąd też połowa tego udziału wynosi 84.880,08 złotych ( osiemdziesiąt cztery tysiące osiemset osiemdziesiąt złotych i 08/100 ) .

Taką też taką kwotę Sąd zasądził i oddalił powództwo w pozostałej części .

Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem orzecznictwa ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 9.09.2009r. I ACa 286/09 , wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 18.11.1997r. I ACa 690/97 ) odsetki od zasądzonej kwoty zachowku należą się uprawnionemu dopiero od dnia wyrokowania dlatego też na podstawie art. 481 k.c. Sąd zasądził odsetki od zasądzonej w pkt. 1 kwoty poczynając od dnia 18 października 2013 roku do dnia zapłaty .

O kosztach postępowania Sąd orzekł , stosując zasadę odpowiedzialności za wynik postępowania na podstawie art.98 kpc i zasądził kwotę 11.991,30 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania od pozwanej na rzecz powódki . Kwota ta obejmuje : opłatę sądową od pozwu - 5.015 złotych , zwrot wydatków związanych z wydaniem opinii przez biegłych – 3.359,30 złotych i koszty zastępstwa procesowego – 3. 617 złotych .