Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 kwietnia 2013 roku

Sąd Rejonowy w Strzelcach Opolskich Wydział II Karny w składzie :

Przewodniczący SSR Piotr Stanisławiszyn

Protokolant sekr. sąd. Ewa Fita

W obecności Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Wągrowcu – w/z Prokurator Prok. Rej. w/m – Katarzyna Celińska

Po rozpoznaniu w dniach: 11.05.2012r., 24.10.2012r., 05.12.2012r., 22.04.2013r.

sprawy B. D.

córki J. i B. z domu N.

urodz. (...) w C.

oskarżonej o to, że:

W dniu 11 marca 2010 roku w O.– K., gm. U., prowadząc (...)z siedzibą w O.– (...)działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wprowadziła w błąd A. W., właściciela „Firmy Usługowo – (...) S.C.” z siedzibą w A. (...)gm. M., co do zamiaru wywiązania się z umowy dotyczącej oczyszczenia powierzchni pozrębowej na terenie Elektrowni (...), przez co doprowadziła go do niekorzystnego rozporządzenia mieniem „Firmy Usługowo – (...) S.C.” poprzez wykorzystanie sprzętu i ludzi oraz przekazanie pieniędzy w kwocie 37850 PLN w wyniku czego „Firma Usługowo – (...) S.C.” z siedzibą w A. (...) gm. M.poniosła straty w wysokości 67572 PLN,

tj. o przestępstwo z art. 286§1 kk

----------------------------------------------------------------------------------------------

I.  uniewinnia B. D. od popełnienia zarzucanego jej czynu, opisanego w części wstępnej wyroku, tj. od popełnienia przestępstwa z art. 286§1 kk,

II.  na podstawie art. 632 pkt 2 kpk kosztami procesu w sprawie obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt IIK 9/12

UZASADNIENIE

Na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

B. D.od lutego 2010 r. prowadziła działalność gospodarczą pod firmą (...). W 2010 r. zawarła umowę jako podwykonawca na uprzątnięcie terenu Elektrowni (...). Głównym wykonawca tej umowy była firma (...). W ramach zawartej umowy firma (...)miała dokonać prac zrywkowych, wywieźć drewno oraz dokonać uporządkowania terenu Elektrowni (...). W zasadzie w zakresie realizacji tej umowy działania ze strony firmy (...)podejmowali bracia M.i K. Ś.. To bracia Ś.nawiązali kontakt z firmą A. (...) spółka cywilnaw A.celem nawiązania współpracy przy tej inwestycji. A. W.przygotował projekt umowy o współpracy pomiędzy (...) spółka cywilnaa (...).

/dowód:

⚫

kopia pokwitowania k. 5-7, 17-19

⚫

kopia umowy k. 15-16

⚫

zeznania A. W. k. 118

⚫

zeznania R. S. k. 25-26, 153-154

⚫

zeznania L. D. k. 27,154

⚫

zeznania K. Ś. k. 118

⚫

zeznania A. S. k. 52, 154-155

⚫

zeznania M. Ś. k. 118-119, 224

⚫

wyjaśnienia B. D. k. 117

⚫

informacje z US w S. k. 122/

W dniu 11 marca 2010 r. doszło do zawarcia umowy pomiędzy firmą B. D.a firmą (...) spółka cywilnaw A.w zakresie współpracy przy pracach porządkowych na terenie Elektrowni (...)z tymże na umowie widnieje data 20 luty 2010 r. W umowie zawarto postanowienia, iż wynagrodzenie na rzecz (...)będzie przekazywane w terminie 7 dni od dnia otrzymania go przez B. D.na podstawie faktury VAT wystawionej przez wykonawcę w pierwszej kolejności na koszty wykonanych robót. W ramach umowy (...) spółka cywilnamiała dostarczyć w całości sprzęt na teren prac oraz pokryć koszty pracownicze i koszty użytkowania sprzętu do czasu zakończenia umowy i odbioru dokonanego przez głównego wykonawcę. Podział zysków w relacji 40/60 pomiędzy stronami miał dotyczyć kwoty pozostałej po pokryciu kosztów i rozliczeniu nakładów.

/dowód:

⚫

kopia pokwitowania k. 5-7, 17-19

⚫

kopia umowy k. 15-16

⚫

zeznania A. W. k. 118

⚫

zeznania R. S. k. 25-26, 153-154

⚫

zeznania L. D. k. 27,154

⚫

zeznania K. Ś. k. 118

⚫

zeznania A. S. k. 52,154-155

⚫

zeznania M. Ś. k. 118-119, 224

⚫

wyjaśnienia B. D. k. 117/

W ramach współpracy A. W.przekazał sprzęt na teren prac w Elektrowni (...)wraz z pracownikami. Dodatkowo w dniach 11.03.2010 r. przekazał B. D.kwotę 16.000 zł z zastrzeżeniem, iż jest ona przekazana na rzecz zaliczek na wynagrodzenia oraz opłaty oraz ZUS. Nadto kolejne wpłaty w łącznej kwocie 10.000 zł dokonywane przez A. W.były przeznaczane na paliwo do koparki i sprzętu co kwitował M. Ś.. Wraz z postępem prac A. W.poprzez swoich pracowników przekazywał kolejne kwoty na rzecz B. D.w zakresie paliwa do koparki inne wydatki związane z prowadzonymi pracami. Prace te były wykonywane na zasadach wynikających z umowy zawartej pomiędzy stronami.

/dowód:

⚫

kopia pokwitowania k. 5-7, 17-19

⚫

kopia umowy k. 15-16

⚫

zeznania A. W. k. 118

⚫

zeznania R. S. k. 25-26, 153-154

⚫

zeznania L. D. k. 27,154

⚫

zeznania K. Ś. k. 118

⚫

zeznania A. S. k. 52, 154-155

⚫

zeznania M. Ś. k. 118-119, 224

⚫

wyjaśnienia B. D. k. 117/

Przed zakończeniem inwestycji, której termin wykonania został przesunięty przez inwestora i głównego wykonawcę w kwietniu 2010 r. sprzęt dostarczony przez A. W. popsuł się a nadto okazało się, iż wymagany do zakończenia prac jest jeszcze sprzęt specjalistyczny, których firma A. W. ani B. D. nie posiadała. Nadto w połowie kwietnia 2010 r. firma A. W. opuściła teren inwestycji z racji braku pokrycia zwrotu kosztów udziału w pracach. W związku z widocznym opóźnieniem główny wykonawca dostarczył sprzęt na teren inwestycji i przy jego udziale doszło do jej zakończenia bez udziału sprzętu i ludzi A. W.. Nadto dodatkowy sprzęt został wynajęty przez firmę (...).

/dowód:

⚫

kopia pokwitowania k. 5-7, 17-19

⚫

kopia umowy k. 15-16

⚫

zeznania A. W. k. 118

⚫

zeznania R. S. k. 25-26, 153-154

⚫

zeznania L. D. k. 27,154

⚫

zeznania K. Ś. k. 118

⚫

zeznania A. S. k. 52,154-155

⚫

zeznania M. Ś. k. 118-119, 224

⚫

wyjaśnienia B. D. k. 117

⚫

notatka urzędowa k. 125

⚫

zeznania T. P. k. 173

⚫

zeznania J. C. k. 133-134

⚫

dokumentacja firmy (...) k. 172

W czasie robót drzewo zrywkowe, przeznaczone do sprzedaży było składane obok terenu, na którym były prowadzone prace. Sukcesywnie od marca 2010 r. było sprzedawane na podstawie faktur VAT wystawianych przez (...) na rzecz m.in. HC C. w okresie marzec – maj 2010 r. na kwotę 22.000 zł i w ilości 500 ton. Płatności za powyższe faktury miały miejsce w okresie od kwietnia do lipca 2010 r. w kwocie około 15.000 zł z potrąceniem należności za dodatkowe roboty wykonywane na rzecz (...). W pierwszej kolejności uzyskane kwoty ze sprzedaży B. D. oraz bracia Ś. przeznaczyli na pokrycie kosztów wynajęcia dodatkowego specjalistycznego sprzętu jeszcze od innych firm niż HC C., którego nie dostarczył A. W. albo, które w połowie kwietnia 2010 r. zabrał wbrew postanowieniom umowy z dnia 11 marca 2010 r.

/dowód:

⚫

kopia pokwitowania k. 5-7, 17-19

⚫

kopia umowy k. 15-16 20-21

⚫

zeznania A. W. k. 118

⚫

zeznania R. S. k. 25-26, 153-154

⚫

zeznania L. D. k. 27,154

⚫

zeznania K. Ś. k. 118

⚫

zeznania A. S. k. 52,154-155

⚫

zeznania M. Ś. k. 118-119, 224

⚫

wyjaśnienia B. D. k. 117

⚫

notatka urzędowa k. 125

⚫

zeznania J. C. k. 133-134

⚫

dokumentacja firmy (...) k. 172

W czasie trwania inwestycji B. D.była kilka razy na terenie inwestycji. Całość prac prowadzili bracia Ś.. M. Ś.i K. Ś.byli pełnomocnikami B. D.. Byli przez nią upoważnieni do odbioru gotówki i dokonywania zaciągania zobowiązań.

/dowód:

⚫

zeznania A. W. k. 118

⚫

zeznania R. S. k. 25-26, 153-154

⚫

zeznania L. D. k. 27,154

⚫

zeznania K. Ś. k. 118

⚫

zeznania A. S. k. 52,154-155

⚫

zeznania M. Ś. k. 118-119, 224

⚫

wyjaśnienia B. D. k. 117

⚫

dokumentacja firmy (...) k. 172

Pomimo rozliczenia inwestycji przez firmę (...) z firmami (...) oraz (...) nie doszło do rozliczenia nakładów dokonanych przez A. W. na tą inwestycję. W zakresie rozliczenie z firmą (...) do wypłaty dla (...) przewidziano kwotę 49.596 zł. A. W. wyliczył swoją szkodę na kwotę 67.572 zł i w tym zakresie wzywał B. D. do zapłaty w pismach przed sądowych. Nie wytoczył jednak powództwa o zapłatę i nie dochodził ochrony prawnej w drodze sądowej. B. D. oraz bracie Ś. wskazywali w czasie rozmów, iż zysk, jaki miał być z umowy został orzeczony na pokrycie dodatkowych kosztów wynikłych z działania A. W. m.in. poprzez wynajem rozdrabniarki od firmy (...) za blisko 25.000 zł. W czasie wykonywania inwestycji firma (...) nie miała kłopotów finansowych i wszystkie bieżące zobowiązania oraz należności publicznoprawne były opłacane.

/dowód:

⚫

kopia pokwitowania k. 5-7, 17-19

⚫

kopia umowy k. 15-16

⚫

zeznania A. W. k. 118

⚫

zeznania R. S. k. 25-26, 153-154

⚫

zeznania L. D. k. 27,154

⚫

zeznania K. Ś. k. 118

⚫

zeznania A. S. k. 52,154-155

⚫

zeznania M. Ś. k. 118-119,224

⚫

wyjaśnienia B. D. k. 117

⚫

wezwania do zapłaty k. 9-10

⚫

informacje z US w S. k. 122

⚫

dokumentacja firmy (...) k. 172

⚫

zeznania T. P. k. 173

Słuchana w toku postępowania przygotowawczego B. D. nie przyznała się do popełnienia zarzucanego jej czynu. Wyjaśniła, iż założyła firmę na siebie, ale faktycznie to bracia Ś. ją do tego namówili i zajmowali się tą działalnością, ale nie byli oni jej pełnomocnikami. Sama kilka razy na terenie inwestycji, ale wszytko prowadzili bracia Ś.. Wskazała, iż otrzymała pieniądze i zostały one przekazane na realizację zadania. Nie przywłaszczyła sobie tych pieniędzy ani nie przeznaczyła na inny cel. Podkreśliła, iż zysk z umowy został pochłonięty przez dodatkowe koszty, które spowodował A. W. nie dostarczając specjalistycznych maszyn niezbędnych do prawidłowego prowadzenia inwestycji, a następnie zerwał umowę zabierając sprzęt i ludzi. Wskazała, iż nie interesowała się inwestycją a blisko 90.000 złotych trzeba było wyłożyć na zakończenie inwestycji.

Słuchana w toku rozprawy B. D. przyznała się do popełnienia zarzucanego jej czynu co do kwoty 30.000 zł. Złożyła jednak wyjaśnienia, w których nie przyznała się do popełnienia zarzucanego jej czynu. Wyjaśniła, iż wszystkim kierowali bracia Ś.. Ale gdy ona była kilka razy na terenie robót to wszystko przebiegało normalnie. W zakresie umowy to uzyskana kwota ok. 40.000 zł została przeznaczona na opłaty za dodatkowe maszyny i sprzęt, którego nie mieli a musieli skończyć roboty. Po rozliczeniu wszystkiego okazało się, iż wyszli na zero nie zarabiając na tej inwestycji z racji dodatkowych opłat za specjalistyczny sprzęt.

/ wyjaśnienia oskarżonej k. 39 -40, 117/

B. D.ma 29 lat, nie była karana sądownie. Ma wykształcenie podstawowe nie ma zawodu. Jest panną, pozostaje w konkubinacie z K. Ś.. Posiada 3 dzieci. Pozostaje na utrzymaniu K. Ś.. Działalność gospodarcza nie jest prowadzona.

/dowód:

1.  karta karna k. 42

2.  wywiad środowiskowy k. 41

Sąd zważył, co następuje:

Przeprowadzone postępowanie nie potwierdziło w sposób nie tylko dostateczny winy i sprawstwa oskarżonej, ale w sposób niebudzący wątpliwości zdecydowanie je wykluczyło.

Na samym wstępie należy wskazać iż postępowanie dowodowe w postępowaniu przygotowawczym zostało przeprowadzono wyjątkowo niestarannie, wręcz cząstkowo i minimalnie tylko w zakresie ustalenia czegoś, co jest oczywiste, a więc w zakresie istnienia i wykonania umowy oraz dokonanych rozliczeń pomiędzy stronami. Tym samym już po pierwszej rozprawie Sąd skorzystał z instytucji art. 397 kpk zlecając poszczególne działania oskarżycielowi publicznemu, co do uzupełnienia materiału dowodowego zwłaszcza, co do opisu czynu zawartego w akcie oskarżenia oraz znamion podmiotowych i przedmiotowych czynu stypizowanego w art. 286§1 kk.

Należy podkreślić, iż ustalenia poczynione przez Sąd nawet w szerszym zakresie niż uczynił to oskarżyciel publiczny w żadnym wymiarze nie potwierdziły winy i sprawstwa B. D..

Przede wszystkim należy wskazać, iż ustalenia poczynione przez Sąd nie były przez żadną ze stron kwestionowane, na co wskazywali zarówno pokrzywdzony, jego pracownicy bracia Ś. czy wreszcie sama B. D.. Pomiędzy stronami doszło do zawarcia umowy o jasno określonych prawach i obowiązkach stron, sposobie rozliczenia kosztów i zysków a także przekazania pieniędzy. Dołączony spis wydatków oraz pokwitowania zostały przyznane przez wszystkie strony i nie były kwestionowane. Idąc dalej w toku kolejnych dowodów bezspornym pomiędzy stronami było także dokonywanie robót przez firmę A. W. oraz B. D. czy realizacji postanowień zawartej umowy. Tym samym zarówno zeznania A. W. jego pracowników m.in. R. S., L. D., A. S. oraz braci Ś. zasługują na wiarę. Żaden świadek ani B. D. nie kwestionowali zwłaszcza kwot zawartych na pokwitowaniach czy tez zestawieniach ani rodzaju robót czy tez czasu ich wykonania przez strony umowy.

Zatem istota niniejszej sprawy ogniskowała się wokół po pierwsze zagadnienia, co do sposobu rozliczenia umowy a w szczególności, co do udziału firmy A. W. w całym procesie realizacji umowy oraz jej rozliczenia a także po drugie czy tak zakreślone zagadnienie jest zdarzeniem podlegającym ochronie w zakresie norm prawa karnego, a zwłaszcza normy sankcjonującej zawartej w art. 286§1 kk.

W zakresie pierwszego zagadnienia Sąd dodatkowo skorzystał z dowodów, jakim była dokumentacja firmy (...). D.jak również z zeznań właścicieli innych firm z którymi współpracowała firma (...). D.tj. (...)czy (...) C.(T. P.i J. C.). Poczynione ustalenie wskazują, iż faktycznie prace się przedłużały z uwagi na brak sprzętu i dodatkowe wsparcie musiało nastąpić, aby inwestor nie obciążył głównego wykonawcy karami. W tym zakresie dokonane ustalenia potwierdził T. P., i co istotne wzmocniło to argumenty podnoszone przez B. D.i braci Ś.o tym, iż to A. W.nie dotrzymał umowy a dodatkowe koszty potwierdziły faktury VAT na dodatkowe usługi zamawiane na czas realizacji inwestycji przez (...). Zatem dodatkowe koszty po części powstały poprzez działania pokrzywdzonego tj. wycofanie się z placu robót oraz wcześniej poprzez nie dostarczenie sprzętu który był niezbędny dla dokończenia inwestycji a przede wszystkim dla przygotowania drewna do wywozu i sprzedaży. Te fakty i okoliczności potwierdził właśnie obok braci Ś. T. P.i J. C.oraz dokumentacja firmy (...), co poniekąd było efektem znacznego opóźnienia w realizacji inwestycji przez firmę (...).

W świetle tak poczynionych ustaleń zdaniem Sądu całość dokonanych ocen w żaden sposób nie pozwala na drugie postawione zagadnienie odpowiedzieć twierdząco tj. brak podstaw do formułowania wobec B. D. zarzutów w zakresie prawa karnego, a tym bardziej w zakresie czynu z art. 286§ 1 kk. Warto wskazać, iż inwestycja była realizowana, pieniądze zostały przekazane przez B. D. na inwestycję, prace zostały ukończone i rozliczone. Tymczasem oskarżyciel bezwiednie powielił zapatrywanie pełnomocnika pokrzywdzonego, który wskazał nie tylko na oszustwo, ale i przywłaszczenie pieniędzy jakie otrzymała B. D. od A. W., podczas gdy żaden dowód nie tylko tego nie potwierdził, ale wręcz temu zaprzeczył. Zresztą na miejscu inwestycji byli i sam pokrzywdzony i jego pracownicy i potwierdzili, iż środki pieniężne i sprzęt był wykorzystywany zgodnie z umową. Zdaniem Sądu dopiero końcowa faza wykonywania robót oraz rozliczenia pomiędzy stronami stanowiły spór, który został poddany ocenie Sądu. Ale co warte wyartykułowania ma on charakter sprawy cywilnej, gospodarczej a nie karnej. Trudno doszukiwać się w działaniach B. D. jakiekolwiek winy i znamion czynu art. 286§1 kk, skoro umowa była wykonywana, środki pieniężne były wydatkowane na ten cel a jedynie nie doszło do jej rozliczenia o co strony mają wzajemne pretensje i roszczenia. Innymi słowy zdaniem Sądu w żadnym momencie prowadzonego postępowania nie doszło do ustalenia nie tylko przywłaszczenia składników mienia pokrzywdzonego, ale także znamion przestępstwa oszustwa.

Resumujączdaniem Sądu przeprowadzone postępowanie dowodowe wskazało, iż firma B. D.wykonywała prace na terenie elektrowni (...)czy to z wykorzystaniem sprzętu pokrzywdzonego czy tez innych firm, gdy realnym stało się znaczne opóźnienie w realizacji tej inwestycji i zakończenia robót. Trudno zatem uznać iż ma tu miejsce oszustwo zwłaszcza z zamiarem dolus coloratus w zakresie osoby B. D.. O słuszności takiego zarzutu można by hipotetycznie mówić w sytuacji gdyby roboty w ogóle nie zostały wykonane albo też B. D.nie miała umowy z firmą (...), nie prowadziła działalności gospodarczej itp., co jednak w niniejszej sprawie nie miało miejsca.

Sąd zważył, iż całokształt poczynionych ustaleń wskazuje jednoznaczne na gospodarczy i kontraktowy tryb tak sporu jak i roszczeń oraz jego źródeł pomiędzy stronami jakie mogą być dochodzone przez pokrzywdzonego. Roboty bowiem zostały wykonane przez B. D. i rozliczone z firmą (...) a ewentualne wzajemne roszczenia z A. W. winny być dochodzone w innym trybie. Wzmocnieniem argumentów Sądu jest także wysokość i rodzaj poszczególnych elementów składowych kwoty, jakiej domaga się A. W. od B. D.. Z przedstawionego zestawienia wynika bezspornie, iż żąda on zwrotu nakładów i wydatków, które zostały poniesione. Trudno nawet przy bardzo liberalnej wykładni pokusić się o uznanie, iż zastosowanie w tej sytuacji znajdzie art.286§1 kk.

Mając to wszystko na względzie Sąd uznał, że w sprawie brak jest nie tylko dostatecznych dowodów winy oskarżonej, ale nade wszystko ustalono iż nie wypełniła ona znamion czynu z art. 286§1 kk w żadnej konfiguracji, a idąc jeszcze dalej nie popełniła żadnego czynu karalnego. Zdaniem Sądu postępowanie karne ma na celu takie jego ukształtowanie, aby wykryty został i pociągnięty do odpowiedzialności rzeczywisty sprawca przestępstwa, a nie osoba niewinna która co najwyżej może ponosić odpowiedzialność kontraktową dochodzoną w innym postępowaniu i innym trybie jako odpowiedzialność ex contractu.

Mając to wszystko na względzie orzeczono jak w pkt 1 wyroku.

Orzeczenie o kosztach uzasadniają przywołane przepisy.