Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 maja 2013 roku

Sąd Rejonowy w Strzelcach Opolskich Wydział II Karny w składzie :

Przewodniczący SSR Małgorzata Kalemba

Protokolant sekr. sąd. Ewa Fita

W obecności oskarżyciela publicznego z US w Strzelcach Opolskich– P. G.

Po rozpoznaniu w postępowaniu w stosunku do nieobecnych w dniach: 15.04.2013r., 22.05.2013r.

sprawy A. S. (S.)

syna E. (brak danych co do matki)

urodz. (...) w I.

oskarżonego o to, że:

jako osoba odpowiedzialna w imieniu płatnika Spółki z o.o. (...) z siedzibą w J. przy ul. (...), nie wpłacał w ustawowym terminie na rzecz Urzędu Skarbowego w S. zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych w łącznej kwocie 4.155 zł (cztery tysiące sto pięćdziesiąt pięć zł), pobranych z wypłaconych pracownikom wynagrodzeń w miesiącach od lutego do sierpnia 2011r.,

to jest o wykroczenie skarbowe z art. 77§3 kks w zw. z art. 6§2 kks

i art. 9§3 kks

------------------------------------------------------------------------------------------------------

I.  uznaje oskarżonego A. S. za winnego popełnienia czynu, opisanego w części wstępnej wyroku tj. wykroczenia skarbowego z art. 77§3 kks w zw. z art. 6§2 kks i art. 9§3 kks i za to na podstawie art. 77§3 kks skazuje go na karę grzywny w wysokości 1000 (jeden tysiąc) złotych,

II.  na podstawie art. 624§1 kpk w zw. z art. 113§1 kks, art. 17 w zw. z art. 21 ust. 1 ustawy o opłatach w sprawach karnych zwalnia A. S. z obowiązku uiszczania kosztów postępowania, którymi obciąża Skarb Państwa oraz od opłaty.

III.  Nakazuje wypłacić ze Skarbu Państwa na rzecz adwokata J. K. kwotę netto 432 zł (czterysta trzydzieści dwa złote) powiększoną o należny podatek od towarów i usług w kwocie 99,36 zł (dziewięćdziesiąt dziewięć złotych 36/100) tytułem obrony z urzędu oskarżonego.

Sygn. akt IIW 99/13"u"

UZASADNIENIE

Na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

A. S.pełnił funkcję prezesa Spółki z o.o. R., której siedzibą była J., ul. (...). Prowadzona przez niego spółka jako płatnik naliczała i pobierała z wypłaconych pracownikom w okresie od lutego do sierpnia 2011 roku wynagrodzeń zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 38 ust. 1 ustawy z dnia 26.07.1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000r. Nr 14 poz. 176 z późn. zm.) płatnicy winni przekazać kwoty pobranych zaliczek na podatek w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki na rachunek urzędu skarbowego właściwego według siedziby płatnika.

Z karty kontowej, a także dokumentacji księgowej Urzędu Skarbowego w S. wynika, iż zaliczki pobrane przez spółkę (...) w łącznej kwocie 4.155 zł nie zostały przez A. S. wpłacone na rachunek Urzędu Skarbowego i nadal stanowią zaległość podatkową.

Korespondencja i wezwania kierowane przez Urząd Skarbowy w S. do A. S. na adres J. ul. (...) były zwracane z adnotacją awizo nie podjęte w terminie lub adresata nie zastano pod wskazanym adresem.

Postanowieniem z dnia 21 stycznia 2013r. finansowy organ dochodzenia zastosował wobec A. S. tryb postępowania w stosunku do nieobecnych ze względu na zaistnienie przesłanek określonych w art. 173 i nast. k.k.s. Zarządzeniem z dnia 08 lutego 2013r. Sąd Rejonowy w Strzelcach Opolskich na wniosek Urzędu Skarbowego w S. wyznaczył A.S. obrońcę z urzędu. Wezwanie na rozprawę wysłane do A. S. zostało zwrócone z adnotacją że adresata nie zastano, a przesyłka nie została przez niego podjęta w terminie. Z informacji uzyskanych przez KP w Z. wynika, iż A. S. nie zamieszkuje od kilku lat pod wskazanym adresem, a aktualnie przebywa na stałe w Niemczech i nie jest znany termin jego powrotu do kraju.

Dowód:

- wydruk karty kontowej k. 2;

- postanowienie o zastosowaniu postępowania w stosunku dla nieobecnych k. 12;

- zarządzenie o wyznaczeniu obrońcy k. 14;

- zeznania świadka L. M. k. 31-32;

- zeznania świadka B. S. k. 32;

- informacja KP Z. k. 40.

A. S.ma 48 lat. Był uprzednio karany. Posiada zaległości z tytułu niezapłaconych zaliczek na podatek dochodowy za okres od lutego do sierpnia 2011r. w kwocie 4.155 zł.

Dowód:

- karta karna k. 10;

- wydruk z karty kontowej k. 2.

Sąd zważył, co następuje:

Analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego pozwala na przypisanie A. S.winy i sprawstwa w zakresie zarzucanego czynu.

Podejmując rozważania w przedmiocie zapadłego rozstrzygnięcia koniecznym jest odniesienie się do zagadnień proceduralnych, które miały wpływ na tryb w jakim prowadzono, a następnie zakończono postępowanie.

Uregulowane w dziale VI Kodeksu Karnego Skarbowego postępowanie w stosunku do nieobecnych jest szczególnym trybem obowiązującym w postępowaniu karnym - skarbowym. Za takim rozwiązaniem przemawiała potrzeba daleko idącej ochrony interesu finansowego, w przypadku, gdy praktyka sądowa była bezradna wobec wielu czynów, gdzie dokonanie poszczególnych czynności ze sprawcą wiązało się z nadmiernymi kosztami i procedurami albo było wręcz niemożliwe. Zastosowanie tego trybu jako wyjątku od zasady obwarowane zostało przesłankami, co do jego stosowania. Możliwe jest procedowanie w tym trybie, gdy sprawca czynu stale przebywa za granicą, albo gdy nie można ustalić jego miejsca pobytu lub zamieszkania w kraju. Procedowanie w trybie dla nieobecnych możliwe jest także tylko wówczas, gdy nie zachodzą przesłanki ujemne tj. istnieją wątpliwości co do winy sprawcy lub okoliczności jego popełnienia albo też oskarżony ukrywa się po wniesieniu do sądu aktu oskarżenia lub kiedy w toku postępowania przed sądem zostanie ustalone jego miejsce zamieszkania lub pobytu w kraju. Dopiero łączne zaistnienie tych wszystkich okoliczności i warunków daje podstawę do tego, aby postępowanie prowadzić w stosunku do nieobecnych.

W przedmiotowej sprawie Urząd Skarbowy w S.wszczął i prowadził postępowanie karne skarbowe przeciwko A. S.o czyn z art. 77§3 kks w zw. z art. 6§2 kks i art. 9§3 kks. W tym też celu podjął wszelkie działania zmierzające do wykonania czynności procesowych z osobistym udziałem podejrzanego. W pierwszej kolejności w tym celu podjął działania zmierzające do ustalenia jego miejsca nie tylko zameldowania, ale przede wszystkim zamieszkania i pobytu. Z informacji jakie były uzyskiwane zarówno przez pracowników poczty, jak i przez funkcjonariuszy Policji wynikało, iż pod wskazanym adresem A.S.nie przebywał, a z ustaleń Komisariatu Policji w Z.wynika, iż obecnie przebywa w Niemczech. Niemożliwym było ustalenie bliższych danych, co do miejsca jego pobytu.

Wobec bezskutecznych prób ustalenia miejsca pobytu i wysłuchania A. S., wyczerpując wszelkie możliwe środki w celu dokonania czynności procesowych, słusznym było wydanie postanowienia o prowadzeniu sprawy w trybie dla nieobecnych. Spełnione zostały bowiem pozytywne przesłanki zawarte w art. 173§1 kks, a jednocześnie nie zaszły przeszkody ujemne po myśli art. 173§2 pkt 2 kks. W ocenie Sądu zasadnym było kontynuowania postępowania mimo nieobecności A.S. i wydanie w tym przedmiocie orzeczenia merytorycznego.

Po wskazaniu przesłanek proceduralnych, których zaistnienie umożliwiło podjęcie rozstrzygnięcia, a także w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego wina i okoliczności popełnienia przez A. S. zarzucanego mu czynu, jak również umyślność nie budzą wątpliwości. Całość materiału dowodowego uzupełnia dokumentacja w postaci karty kontowej, zeznań świadków oraz karty karnej.

Faktem jest, iż oskarżony, mimo pobranych z wypłaconych pracownikom wynagrodzeń zaliczek w okresie od lutego do sierpnia 2011r. nie wpłacał na rachunek właściwego organu podatkowego w ustawowym terminie zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych pobranych z wypłaconych wynagrodzeń.

Oskarżony w ogóle w okresie objętym zarzutem nie regulował należności z tego tytułu, a kwoty te nadal tworzą zaległość podatkową ( k. 2 ), mimo że wiedział on o obowiązku ich płacenia. Świadek L. M. zeznała, że pracowała w firmie (...) do końca marca 2011r. Zarząd był jednoosobowy , ona była tylko prokurentem w tej firmie. Zajmowała się pracownikami. Płacili za nich składki do pewnego czasu. Pod koniec 2010 roku wszystko zaczęło się komplikować i zaczęły się problemy. A. S. wiedział o kłopotach w firmie i przychodzących zawiadomieniach o niezapłaconych składakach. Wiedział o tym, że nie płacą podatku i nic z tym nie robił. Tłumaczył, że nie ma pieniędzy. Od 2009 roku przestał przyjeżdżać do Polski. Cały czas twierdził, że będzie lepiej, ale nic nie robił w tym kierunku. Kontaktowała się z nim telefonicznie bądź mailowo. Informowała go mailem o sprawie sądowej spółki, nie zareagował. O rozprawie przed tut. Sądem także go informowała. Na temat rozprawy nie napisał nic, nie zareagował w ogóle. Ponadto wysyłała mu listę co jest do zapłacenia, co jest pilne, nie reagował. Miała dostęp do konta, ale A. S. musiał najpierw wyrazić jej zgodę. Dawała np. listę do zapłacenia i on decydował.

Świadek B. S. natomiast prowadziła dokumentację księgową dla firmy (...) do 2010 roku. Jak podała, ona tylko naliczała podatek, a firma miała go odprowadzić. Nie posiadała wiedzy, czy został on odprowadzony, gdyż do jej kompetencji należało sporządzanie dokumentacji.

Zgodnie z art. 38 ust. 1 ustawy z dnia 26.07.1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000r. Nr 14 poz. 176 z późn. zm.) płatnicy winni przekazać kwoty pobranych zaliczek na podatek w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki na rachunek urzędu skarbowego właściwego według siedziby płatnika. Nie ma przy tym znaczenia sytuacja finansowa firmy – w przypadku wypłacenia wynagrodzenia i pobrania zaliczki na podatek, podatek ten nie stanowi mienia, którym płatnik może swobodnie dysponować, i od obowiązku przekazania pobranego podatku na konto właściwego Urzędu Skarbowego nie zwalnia go nawet trudna sytuacja finansowa. Nie wolno bowiem płatnikowi finansować swojej działalności gospodarczej z kwot należnych Skarbowi Państwa ( tak też: Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 25.10.1995 r. , IKZP30/95, OSP 4/96 poz. 68, w wyrokach : z dnia 16.05.2002r. IV KKN 427/98 – Prok. i Pr. 2003r., nr 2, poz.12, z dnia 02.08.2002r. IV KKN 426/98, publ. LEX nr 55193 ). Niewpłacenie na rachunek organu podatkowego obliczonego i pobranego podatku nie musi przy tym polegać na fizycznym przejęciu przez płatnika kwoty stanowiącej jego równowartość ( tak też SN w wyroku z dnia 16 maja 2002 r., IV KKN 427/98, Prok. i Pr. 2003, nr 2, poz. 12 ). W orzecznictwie wyrażany jest pogląd, że podatek jest pobrany wówczas, gdy dokonano jego potrącenia, tj. gdy wypłacono podatnikowi kwotę pieniężną po odliczeniu podatku podlegającego pobraniu (wyrok SN z dnia 19 sierpnia 1999 r., III KKN 434/97, Prok. i Pr. 2000, nr 1, poz. 16; wyrok SN z dnia 16 maja 2002 r., IV KKN 427/98, Prok. i Pr. 2003, nr 2, poz. 12).

Stąd Sąd uznał A. S. za winnego tego, że jako osoba odpowiedzialna w imieniu płatnika Spółki z o.o. (...) z siedzibą w J. przy ulicy (...), nie wpłacał w ustawowym terminie na rzecz Urzędu Skarbowego w S. zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych w łącznej kwocie 4.155 zł., pobranych z wypłaconych pracownikom wynagrodzeń w miesiącach od lutego do sierpnia 2011r.

Czyn taki wyczerpuje znamiona wykroczenia z art. 77§ 3 kks w zw. z art. 6§2 kks i art. 9§3 kks. - kwota bowiem niewpłaconego w terminie podatku nie przekracza kwoty ustawowego progu, podanej w art. 53§3 i 6 kks.

W zakresie orzeczonej względem A. S. kary należy w ocenie Sądu zważyć, iż dyrektywy prewencji ogólnej i indywidualnej z art. 12 i 13 kks bynajmniej nie nakazują wymierzenia kary tylko surowej, nastawionej wyłącznie na odstraszanie społeczeństwa, a więc przekraczającej granicę winy i stopień społecznej szkodliwości czynu oderwanej od ujemnych następstw przestępstwa. Pozytywne cele w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa wypełni tylko bowiem kara sprawiedliwa, wymierzona w granicach winy i współmierna do stopnia społecznej szkodliwości konkretnego czynu. Warto podkreślić, iż w zakresie sądowego wymiaru kary w postępowaniu karnym - skarbowym o jakim stanowi ustawodawca w cyt. Przypisach, przy wymiarze kary koniecznym jest także uwzględnienie rodzaju i rozmiaru ujemnych następstw czynu zabronionego, rodzaju i stopnia naruszenia ciążącego na sprawcy obowiązku finansowego, a także tego, czy sprawca czynił starania do zapobieżenia uszczupleniu należności publicznoprawnej lub do jej późniejszego wyrównania.

W przedmiotowej sprawie, co należy zaznaczyć, przy podejmowaniu decyzji w zakresie kary Sąd uznał, iż okoliczności popełnienia wykroczenia skarbowego w większym stopniu mają negatywne zabarwienie przy jednoczesnym braku takiej liczby pozytywnych aspektów zachowania sprawcy, które mogłyby wpłynąć na znacznie łagodniejszy jej wymiar.

Za ujemną oceną działań sprawcy przemawiało to, iż stan bezprawności polegający na nieterminowym wpłacaniu należnego podatku trwa do dziś, na uwagę zasługuje ponadto fakt, iż A. S. był już karany za wykroczenia z art. 77§2 kks, - ostatnio wyrokiem z dnia 13 czerwca 2012r. na karę grzywny.

W ocenie Sądu wymierzenie kary grzywny w kwocie 1.000 zł jest wystarczające do tego, aby uznać ją za karę sprawiedliwą, wymierzoną w granicach winy i współmierną do stopnia społecznej szkodliwości czynu. W ocenie Sądu relacja pomiędzy pozytywnymi aspektami zachowania się oskarżonego, a ujemnymi następstwami jego czynu nie pozwala na zastosowanie kary łagodniejszej.

Z racji tego, iż w postępowaniu przed Sądem występował obrońca z urzędu, Sąd zasądził na jego rzecz kwotę wynikającą z powołanych w punkcie III sentencji wyroku przepisów.

Orzeczenie o kosztach uzasadniają powołane w wyroku przepisy.

Stąd orzeczono jak na wstępie.