Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 listopada 2013 r.

Sąd Okręgowy w Kielcach II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Teresa Kołbuc

Sędziowie: SSO Monika Kośka (spr.)

SSO Beata Piwko

Protokolant: protokolant sądowy Beata Wodecka

po rozpoznaniu w dniu 5 listopada 2013 r. w Kielcach na rozprawie

sprawy z powództwa S. L.

przeciwko W. L.

o opróżnienie lokalu mieszkalnego

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Busku - Zdroju

z dnia 24 maja 2013 r. sygn. I C 164/12

oddala apelację, przyznaje od Skarbu Państwa (Sądu Rejonowego w Busku – Zdroju) na rzecz adwokata A. F.kwotę 110,70 (sto dziesięć złotych 70/100) złotych tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu apelacyjnym, zasądza od S. L.na rzecz W. L. kwotę 90 (dziewięćdziesiąt) złotych tytułem kosztów postepowania apelacyjnego.

II Ca 1003/13

UZASADNIENIE

Wyrokiem z 24 maja 2013r Sąd Rejonowy w Busku-Zdroju oddalił powództwo S. L.przeciwko W. L.o opróżnienie lokalu mieszkalnego, ustalając, co następuje:

Nieruchomość, na której znajduje się przedmiotowy lokal stanowi przedmiot współwłasności powódki i jej byłego męża W. L.. W budynku są trzy pokoje, zajmowane przez powódkę, pozwaną i W. L.. Pozwana jest córką powódki i W. L.; w przedmiotowym lokalu zamieszkała z rodzicami w 1997r. Strony są skonfliktowane, często dochodzi między nimi do awantur, powódka została prawomocnie skazana za znęcanie się nad córką i byłym mężem. Pozwana z ojcem pozostaje w dobrych stosunkach, W. L. sprzeciwia się żądaniu powódki, aby pozwana opuściła zajmowany lokal i wydała go do rąk powódki.

Skoro powódce przysługuje jedynie udział we współwłasności nieruchomości, a drugi współwłaściciel dysponujący takim samym udziałem sprzeciwia się żądaniu eksmisji pozwanej, to akcja procesowa powódki nie ma charakteru czynności zachowawczej, o której mowa w art. 209kc. Współwłaściciel zaś nie jest uprawniony wbrew woli drugiego współwłaściciela do żądania wydania rzeczy wyłącznie dla siebie, co powoduje oddalenie powództwa. Nadto żądanie powódki jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego (art. 5kc), gdyż pozwana, jakkolwiek dorosła, ale jeszcze ucząca się i osiągająca niewielkie dochody ma prawa raczej oczekiwać wsparcia ze strony rodziców, a nie pozbawienia jej przez matkę lokalu mieszkalnego.

W apelacji powódka domagała się zmiany wyroku i uwzględnienia powództwa, względnie uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania, zarzucając:

1. naruszenie przepisu prawa materialnego- art. 222§1kc przez odmowę udzielenia ochrony prawnej powódce będącej współwłaścicielką nieruchomości, w sytuacji, gdy spełnione zostały przesłanki roszczenia windykacyjnego,

2. naruszenie przepisu prawa materialnego- art. 5kc przez błędne przyjęcie, że żądanie powódki sprzeczne jest z zasadami współżycia społecznego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest niezasadna.

Przedmiotowa nieruchomość, na której znajduje się sporny lokal stanowi przedmiot współwłasności powódki i jej byłego męża.

Zgodnie z art. 209kc każdy ze współwłaścicieli może wykonywać wszelkie czynności i dochodzić wszelkich roszczeń, które zmierzają do zachowania wspólnego prawa.

W wyroku z dnia 17 lutego 1997 r. II CKN 2/97 Sąd Najwyższy wyjaśnił, że:

„Konstrukcja upoważnienia każdego współwłaściciela do wszelkich czynności zachowawczych nie opiera się na przedstawicielstwie ustawowym jednego współwłaściciela przez drugiego, lecz na wzajemnej reprezentacji interesów jednych współwłaścicieli przez drugich. Cechą tej wzajemnej reprezentacji jest to, że współwłaściciele podejmują czynność zachowawczą w imieniu własnym, ale w interesie wszystkich. Powództwo windykacyjne jest typowym przykładem czynności zachowawczej jednego współwłaściciela na korzyść wszystkich współuprawnionych. Jednakże, gdy czynność zachowawcza polega na wytoczeniu powództwa windykacyjnego, to powód - współwłaściciel nie może żądać wydania rzeczy wyłącznie sobie, wbrew woli innego współwłaściciela”.

Takie zaś żądanie zgłosiła powódka w niniejszej sprawie, a drugi współwłaściciel sprzeciwił się temu. Sprzeciw współwłaściciela pozbawiający czynność zachowawczą takiego charakteru nie wymaga żadnej szczególnej formy, w tym nie jest konieczny udział sprzeciwiającego się współwłaściciela w procesie w charakterze interwenienta ubocznego.

Skoro powództwo wytoczone przez powódkę utraciło charakter czynności zachowawczej, to jej legitymację czynną należy oceniać na gruncie przepisu art. 201kc. Przy braku po stronie powódki większości udziałów we współwłasności prawidłowe jest stanowisko o braku po jej stronie legitymacji czynnej, skutkiem czego jest oddalenie powództwa.

Zatem podzielając ustalenia i wnioski Sądu Rejonowego i przyjmując je za własne Sąd Okręgowy oddalił apelację jako pozbawioną uzasadnionych podstaw (art. 385kpc). O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98§1i §3kpc w zw. z § 6 pkt.2, §13 ust.1 pkt.1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 IX 2002r w sprawie opłat za czynności adwokackie…., a o kosztach nieopłaconej pomocy prawnej na podstawie § 6 pkt.2, §13 ust.1 pkt.1, §19, §2 ust.3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 IX 2002r w sprawie opłat za czynności adwokackie…

Ubocznie należy podzielić też stanowisko Sądu Rejonowego o sprzeczności żądania pozwu z zasadami współżycia społecznego. Powódka jest matką pozwanej, która mimo uzyskania pełnoletności, nie jest jeszcze samodzielna. Stroną prowokującą konflikt jest powódka, co zostało prawomocnie stwierdzone w wyroku skazującym ją za przestępstwo znęcania się nad pozwaną. Jakkolwiek w sprawach windykacyjnych stosowanie art. 5kc jest wyjątkowo ograniczone, to jednak w stanie faktycznym niniejszej sprawy norma ta znajduje zastosowanie.

SSO. M. Kośka SSO T. Kołbuc SSO B. Piwko