Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 lipca 2013 r.

Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący SSR Alina Gałęzowska

Protokolant Alina Kowalik

po rozpoznaniu w dniu 26 lipca 2013 r. w Środzie Śląskiej

sprawy z powództwa B. I.

p/ko (...) S.A. w W.

o zapłatę

I. zasądza od strony pozwanej (...) S.A. w W. na rzecz powoda B. I. kwotę 11.687 zł (jedenaście tysięcy sześćset osiemdziesiąt siedem złotych) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 16 lipca 2010 r. do dnia zapłaty;

II. zasądza od strony pozwanej (...) S.A. w W. na rzecz powoda B. I. kwotę 8.535,41 zł ( osiem tysięcy pięćset trzydzieści pięć złotych czterdzieści jeden groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu;

III. nakazuje uiścić stronie pozwanej na rzecz Skarbu Państwa - kasa Sądu Rejonowego w Środzie Śląskiej kwotę 332.03 zł ( trzysta trzydzieści dwa złote trzy grosze) tytułem brakujących wydatków na opinie biegłych.

UZASADNIENIE

Powód B. I. złożył w tutejszym Sądzie przeciwko pozwanemu (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. pozew o zapłatę kwoty 11.687,00 zł. wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 16 lipca 2010 r. do dnia zapłaty. Powód nadto wniósł o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego oraz opłaty skarbowej w ostatecznej kwocie 4.817,00 zł. Swoje stanowisko powód uzasadniał faktem zawarcia w dniu 8 stycznia 2010 r. w zakładzie pozwanego umowy ubezpieczenia (...) budynku mieszczącego się w P. przy ul. (...) i wystąpieniem w okresie ubezpieczenia, to jest w czasie od dnia 9 stycznia 2010 r. do dnia 8 stycznia 2011 r. zdarzenia nim objętego. W dniu 13 czerwca 2010 r. w tymże budynku miała miejsce awaria podgrzewacza wody, w wyniku której doszło do jego zalania i w konsekwencji do powstania szkody na mieniu. Powód wskazał, że jego roszczenie oparte o umowę dobrowolnego ubezpieczenia wynika z faktu, że pozwany w ramach postępowania likwidacyjnego nie wypłacił na jego rzecz całego przysługującego mu świadczenia za szkodę powstałą w elementach stałych, a jedynie cześć w kwocie 16.313,11 zł. Powód twierdzi bowiem, że w związku z treścią ogólnych warunków ubezpieczenia (...) ustalonych uchwałą zarządu (...) SA Nr (...)/ (...) z dnia 23 stycznia 2008 r. oraz z uzyskanym przez niego kosztorysem, przysługuje mu świadczenie w łącznej wysokości 28.000,00 zł. Wysokość żądania została więc określona jako różnica pomiędzy powyższą kwotą, a kwotą już przez pozwanego na rzecz powoda wypłaconą. Z kolei żądanie w zakresie odsetek powód uzasadnił 30 terminem wymagalności roszczenia. Powód wskazał, że pozwany powinien spełnić roszczenie w ciągu 30 dni od dnia zgłoszenia szkody.

Pozwany ustosunkowując się do żądań powoda wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na jego rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. Pozwany potwierdzając, że zawarł z powodem powoływaną umowę ubezpieczenia, zakwestionował wyliczenia zawarte w przedstawionym przez powoda kosztorysie, wskazując, że po jego weryfikacji dokonano na rzecz powoda dopłaty w kwocie 7.468,15 zł, do wcześniej wypłaconego świadczenia w wysokości 8.123,45 zł. Nadto pozwany zwrócił uwagę na to, że przedmiotowy kosztorys nie stanowi dowodu na wysokość szkody doznanej przez powoda w wyniku zalania tym bardzie, że zakres robót w nim wskazany przekracza ustalenia dokonane w wyniku oględzin przez pozwanego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

W dniu 8 stycznia 2010 r. powód zawarł z pozwanym umowę ubezpieczenia (...)obejmującą między innymi ubezpieczenie ruchomości domowych i stałych elementów budynku przy ul. (...)w P.z okresem ubezpieczenia od dnia 9 stycznia 2010 r. do dnia 8 stycznia 2011 r. Suma ubezpieczenia została ustalona w wartości N-nowej na kwotę 40.000,00 zł. Integralną część zawartej umowy stanowiły ogólne warunki ubezpieczenia (...)ustalone przez Zarząd (...) SAuchwałą nr (...)z dnia 23 stycznia 2008 r., które powód otrzymał przed zawarciem umowy ubezpieczenia.

Dowody: kopia polisy ubezpieczenia (...) z dnia 08.01.2010 r. – k. 7-9

ogólne warunki ubezpieczenia (...) – k . 10-17 odw.

Dnia 13 czerwca 2010 r. w objętym umową ubezpieczenia z dna 8 stycznia 2010 r. budynku, miała miejsce awaria podgrzewacza, wskutek której doszło do zalania budynku i do powstania szkody na mieniu. Zalaniu uległy: strop pod parterem (w tym posadzki na piętrze, ściany i posadzki parteru, instalacja elektryczna prowadzona podtynkowo na stropie i ścianach parteru. Powyższe doprowadziło do uszkodzenia tynków stropu na partnerze, tynków na ścianach parteru, posadzek parteru z paneli podłogowych wraz z listwami przypodłogowymi, ościeżnic drewnianych drzwi wewnętrznych, posadzek z paneli podłogowych wraz z listwami przyściennymi na piętrze. Woda, która wypływała z podgrzewacza przez okres przynajmniej kilku dni, częściowo zatrzymywała się w stropie i częściowo spływała na piętra niższe. Po stwierdzeniu szkody powód podjął czynności mające na celu zniwelowanie skutków powyższego stanu. W zakresie własnych możliwości zaczął wybierać wodę z zalanych pomieszczeń i za pomocą pieca elektrycznego i wyposażonych urządzeń rozpoczął osuszanie budynku.

Dowody: oferta na osuszenie i odgrzybienie budynku mieszkalnego przy ul. (...) w

P. z dnia 05.08.2010 r. wraz z kosztorysem – k. 23-46

akta szkody nr (...) w załączeniu akt

płyta CD zawierająca zdjęcia – k. 69

zdjęcia załączone do pisma z dna 29.02.2012 r. zdjęcie nr 1-20 – k. 70-79

faktura VAT nr (...) – k. 80

faktura VAT nr (...) – k .81

faktura VAT nr (...) wraz z dowodami wpłaty za energię elektryczną za okres od stycznia do maja 2010 r. – k. 82-83

zeznania świadka W. O. – k. 102-104

przesłuchanie powoda – k. 104-105

Koszty likwidacji powstałej szkody poprzez naprawę i nabycie (wytworzenie) nowego przedmiotu tego samego lub najbardziej zbliżonego rodzaju, tej same lub zbliżonej marki przy uwzględnieniu cen obowiązujących na terenie, na którym znajduje się ubezpieczone mienie oraz kosztów montażu w zakresie stałych elementów wyposażenia budynku z dnia 13 czerwca 2010 r. wynoszą 30.150,43 zł. netto.

Dowód: opinia biegłego z zakresu budownictwa K. B.– k. 182-185

Powstała szkoda została zgłoszona pozwanemu w dniu 15 czerwca 2010 r. Pozwany po wykonaniu oględzin zalanego budynku dokonał na rzecz powoda wypłaty z tytułu zawartej umowy ubezpieczenia z dnia 8 stycznia 2010 r. łącznie kwoty 17.173,11 zł., z czego kwota 16.313,11 zł. została przyznane za szkodę w elementach stałych mieszkania, a kwota 860,00 zł. za szkodę w mieniu ruchomym znajdującym się w mieszkaniu.. Wypłata ta nastąpiła częściowo – początkowo w kwocie 8.123,45 zł., a następnie w kwoce 9.049.66 zł. Jednocześnie pozwany zakończył postępowanie likwidacyjne dotyczące zdarzenia z dnia 13 czerwca 2010 r.

Dowody: pismo powoda skierowane do (...) S.A. Oddział Okręgowy we W. Centrum Likwidacji S. z dna 08.09.2010 r. – k. 18

pismo (...) Centrum (...) we W. skierowane do powoda z dnia 25.02.2011 r. – k. 19

akta szkody nr PL2010061505628 – w załączeniu akt

zeznania świadka G. C. – k. 100-102

Sąd zważył, co następuje :

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 805 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. W myśl zaś art. 805 § 2 pkt 1 k.c. świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie przy ubezpieczeniu majątkowym określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku. Regulacje te, ze względu na swój charakter, brzmienie oraz miejsce w systematyce zewnętrznej i wewnętrznej aktu prawnego odnoszą się zarówno do będących zasadą umów dobrowolnych ubezpieczenia, jak i do stanowiących wyjątek umów obowiązkowych ubezpieczenia (A. Chróścicki, Komentarz do art.805 Kodeksu cywilnego [w:] Umowa ubezpieczenia po nowelizacji kodeksu cywilnego. Komentarz, LEX/el., Oficyna, 2008). Same zaś umowy ubezpieczenia zaliczane są w doktrynie do grupy umów o charakterze adhezyjnym. Oznacza to, że zawierane są one poprzez przystąpienie do warunków zaproponowanych przez jedną stronę, ustalonych we wzorcu umownym opracowanym przez ubezpieczyciela, przy czym ubezpieczający z reguły nie negocjuje warunków umowy, jedynie akceptuje ich treść zaproponowaną przez ubezpieczyciela (Z. Gawlik, Komentarz do art. 805 Kodeksu cywilnego [w:] A. Kidyba [red.], Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III, Zobowiązania – część szczególna, LEX/el., 2010).

Zawartą w dniu 8 stycznia 2010 r. umową ubezpieczenia pozwany zobowiązał się wypłacić na rzecz powoda świadczenie do kwoty 40.000,00 zł (suma ubezpieczenia), w przypadku wystąpienia szkody w następstwie jednego ze zdarzeń wyliczonych w § 5 ogólnych warunków ubezpieczenia stanowiących integralna część zawartego kontraktu. Jednym z tych zdarzeń było zdarzenie losowe w postaci zalania. Szkoda powstała w jego skutek, powinna zostać ustalona zgodnie z § 27 ust. 1 pkt 5 ogólnych warunków ubezpieczenia, to jest według wartości odpowiadającej kosztom naprawy lub nabycia (wytworzenia), nowego przedmiotu tego samego lub najbardziej zbliżonego rodzaju, tej samej lub najbardziej zbliżonej marki przy uwzględnieniu średnich cen obowiązujących na danym terenie oraz kosztów montażu. Zgodnie zaś z mającym zastosowanie w niniejszym sporze § 20 ust.2 pkt 3 ogólnych warunków ubezpieczenia, ustalony został pomiędzy stronami limit odpowiedzialności z tytułu szkód w stałych elementach, na poziomie 70 % sumy gwarancyjnej, to jest na poziomie kwoty 28.000,00 zł.

W niniejszej sprawie bezsporna była odpowiedzialność pozwanego co do zasady za skutki zdarzenia z dnia 13 czerwca 2010 r. Nadto w toku postępowania przedsądowego oraz w toku procesu pozwany nie powoływał się na okoliczności mające ograniczyć obciążający go z tytułu kontraktu obowiązek wypłaty na rzecz powoda świadczenia pieniężnego. Tym samym Sąd stwierdza, że pozwany przyznał, że przedmiotowy obowiązek obciąża go w pełnym zakresie.

Co do wysokości szkody powstałej na ubezpieczonym mieniu, Sąd korzystając z uprawnienia zawartego w art. 233 § 1 k.p.c. oparł się w pełni na opinii biegłego z zakresu budownictwa K. B. z dnia 30 kwietnia 2013 r. (k. 182-185), odmawiając jednocześnie mocy dowodowej opinii biegłego Z. I. z dnia 21 czerwca 2012 r. (k. 117-131) oraz uzupełniającej opinii ustnej tego biegłego (k. 174-177). W ocenie Sądu opinia biegłego Z. I. nie odnosiła się do całości uszkodzeń powstałych wskutek zdarzenia z dnia 13 czerwca 2010 r., a tym samym nie mogła stanowić wiarygodnego na potrzeby postępowania dowodu. Brak jej kompleksowości i rzetelności potwierdziła treść ustnej opinii biegłego Z. I., w której zauważalne były sprzeczności i brak logicznego uzasadnienia dokonanej oceny zakresu powstałej szkody. Za zasadnością powyższego przemawiała nadto zgodność opisu stanu faktycznego określonego w opinii biegłego z zakres budownictwa K. B. z dnia 30 kwietnia 2013 r. z dokumentacją zdjęciową oraz z treścią przesłuchania powoda. Z uwagi na powyższe Sąd jednocześnie wskazuje, że treść przedmiotowej opinii, w zakresie koniecznym na potrzeby niniejszego postępowania, potwierdziła okoliczności wynikające z przedstawionego przez powoda kosztorysu, którego wiarygodność w toku procesu podważał pozwany.

Wskutek zalania budynku mieszczącego się w P. przy ul. (...) zniszczeniu uległa znaczna większość elementów budowlanych znajdujących się pod poziomem podgrzewacza. Cieknąca przez kilka dni woda przedostała się przez strop domu i zaczęła zalewać niższe jego piętro, jednocześnie niszcząc ściany oraz znajdującą się w nich instalację elektryczną. Mimo tego, że do zalania doszło w okresie wiosennym, podjęte przez powoda czynności osuszania nie przyniosły zamierzonego skutku. Konieczne stało się rozpoczęcie działań na większą skalę, w tym przy użyciu profesjonalnego sprzętu. Mimo aktywności powoda w zakresie niwelowania zniszczeń, powrót do stanu sprzed zalania wymagał co do zasady wymiany zalanych elementów, niż ich naprawy, na co też wydawał się nie zwracać uwagi pozwany w toku postępowania likwidacyjnego oraz biegły Z. I. w swojej opinii z dnia 21 czerwca 2012 r.

Z uwagi na powyższe, zasadnym jest zasądzenie na rzecz powoda od pozwanego kwoty uzupełniającej w stosunku do wypłaconego na etapie przesądowym świadczenia w wysokości różnicy pomiędzy kwotą 28.000,00 zł a kwotą 16.313,11 zł. już wypłaconą. Przy powyższych obliczeniach bez znaczenia pozostawało wypłacone w związku ze zniszczeniami w mieniu ruchomym znajdującym się w budynku świadczenie w kwocie 860,00 zł. Nie mieści się ono bowiem w wysokości określonej w § 20 ust.2 pkt 3 ogólnych warunków ubezpieczenia oraz nie powoduje po zsumowaniu z kwotą 28.000,00 zł przekroczenia sumy gwarancyjnej.

Uzasadnione było także żądanie pozwu w tej części, jaka odnosiła się do odsetek od roszczenia głównego zasądzonego z tytułu zawartej umowy ubezpieczenia. Zgodnie z art. 817 § 1 k.c. ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Jednakże bezsporną część świadczenia ubezpieczyciel powinien spełnić w terminie powyższym (art. 817 § 2 k.c.).

Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego ratio legis art. 817 k.c., opiera się na uprawnieniu do wstrzymania wypłaty odszkodowania w sytuacjach wyjątkowych, gdy istnieją niejasności odnoszące się do samej odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości szkody. Ustanawiając krótki termin spełnienia świadczenia ustawodawca wskazał na konieczność szybkiej i efektywnej likwidacji szkody. Po otrzymaniu zawiadomienia o wypadku ubezpieczyciel lub Fundusz - jako profesjonalista korzystający z wyspecjalizowanej kadry i w razie potrzeby z pomocy rzeczoznawców (art. 355 § 2 k.c.) - obowiązany jest do ustalenia przesłanek swojej odpowiedzialności, czyli samodzielnego i aktywnego wyjaśnienia okoliczności wypadku oraz wysokości powstałej szkody. Z uwagi na powyższe żądanie w zakresie odsetek należy bez wątpienia uznać za pozostające w granicach uprawnień przewidzianych w przywołanym stanie prawnym, a dokładnie w art. 817 § 1 k.c.

Orzeczenie o kosztach procesu Sąd oparł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Zasądzona od pozwanego na rzecz powoda kwota 8.535,41 zł. stanowi celowe w rozumieniu art. 98 § 1 i 3 k.p.c. koszty procesu poniesione przez powoda. Składa się na nie kwota 585,00 zł. opłaty sądowej od pozwu, kwota 17,00 zł. opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, łączna kwota 3.000,00 zł. zaliczek na poczet opinii biegłych, 133,41 zł. zaliczek na inne wydatki oraz kwota 4.800,00 zł. kosztów zastępstwa procesowego – zgodnie z brzmieniem § 6 pkt 5 w związku z § 2 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. W zakresie przyznania podwójnej stawki wynagrodzenia z tytułu zastępstwa procesowego Sąd kierował się nakładem pracy pełnomocnika powoda, w tym w szczególności nakładem związanym z wielokrotnym stawiennictwem na posiedzeniach Sądu oraz wynikającym z konieczności podjęcia szczególnie wzmożonej aktywności w zakresie inicjatywy dowodowej.

Z powyższych względów należało orzec jak w sentencji wyroku.

Zarządzenie:

1/ (...)

2/ (...)

3/ (...)