Sygn. akt I C 495/13
Dnia 24 stycznia 2014 r.
Sąd Okręgowy w Krakowie Wydział I Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący : SSO Justyna Sieklicka-Pawlak
Protokolant: Kinga Żmigrodzka
po rozpoznaniu w dniu 24 stycznia 2014 r. w Krakowie
na rozprawie
sprawy z powództwa D. B.
przeciwko (...) S.A. w L., (...) S.A. w T.,
o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności i o zwolnienie od egzekucji
I. oddala powództwo;
II. zasądza od powódki D. B. na rzecz strony
pozwanej (...) S.A w L. kwotę 3.617 zł ( trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów postępowania;
III. zasądza od powódki D. B. na rzecz strony
pozwanej (...) S.A w T. kwotę 3.617 zł ( trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Powódka D. B. w pozwie skierowanym przeciwko (...) S.A. w L. wniosła o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności wydanego w sprawie VIII Nc 5042/11 w dniu 25 października 2011 roku przez Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie oraz skierowanym przeciwko (...) S.A. w T. wniosła o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności wydanego w sprawie XIV GNc 252/12 przez Sąd Okręgowy w Katowicach w dniu 18 maja 2012 roku.
Powódka domagała się ponadto wyłączenia spod egzekucji nieruchomości położonej w K. na osiedlu (...), która to stanowi współwłasność majątkową powódki oraz jej męża – R. B. (1) (pozew k. 2-4).
Na uzasadnienie żądania pozwu powódka podała, że otrzymała obwieszczenie o mającej się dokonać licytacji nieruchomości stanowiącej własność jej i jej męża. Przyczyną licytacji mieszkania są sporne sprawy dotyczące działalności gospodarczej męża powódki, zaś dokonanie egzekucji mieszkania pozbawi powódkę oraz jej dzieci lokalu do zamieszkania.
Pozwana (...) S.A. w L. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej spółki kosztów procesu. Podała, że wobec tytułu egzekucyjnego VIII Nc 5042/11 z dnia 25.10.2011 r. nie zachodzą żadne wymienione w art. 840 k.p.c. okoliczności przemawiające za uwzględnieniem powództwa. W odniesieniu do żądania wyłączenia spod egzekucji spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nr (...) usytuowanego na os. (...) w K. powódka nie udowodniła, by lokal stanowił wspólność ustawową małżeńską. Z treści księgi wieczystej prowadzonej dla przedmiotowego lokalu wynika bowiem, że prawo do lokalu przysługuje wyłącznie dłużnikowi R. B. (1) ( odpowiedź na pozew k. 76-77).
Pozwana (...) S.A. w T. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów procesu. Pozwana podniosła, że powódka nie ma legitymacji procesowej czynnej do wytoczenia powództwa o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci nakazu zapłaty Sądu Okręgowego w Katowicach w sprawie XIV GNc 252/12, bowiem ten tytuł wykonaczy jest wystawiony wyłącznie przeciwko R. B. (1). Nie została nadana tytułowi wykonawczemu klauzula wykonalności przeciwko małżonce – powódce. W odniesieniu do żądania zwolnienia spod egzekucji, pozwana także podniosła zarzut braku legitymacji procesowej. Właścicielem mieszkania jest R. B. (1), a dokonane zajęcie nie narusza praw powódki ( odpowiedź na pozew k. 83).
Postanowieniem Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 12 czerwca 2013 roku wyłączono sprawy z powództwa D. B. przeciwko: (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w K., R. B. (2), (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w R. i M. K. Komornikowi Sądowemu (...)- do odrębnego rozpoznania i rozstrzygnięcia (k. 23).
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Sąd Rejonowy Lublin – Wschód w Lublinie z siedzibą w Świdniku wydał dnia 25 października 2011 roku nakaz zapłaty w postępowaniu VIII GNc 5042/11, w którym nakazał pozwanemu R. B. (1) zapłacić powódce (...) Spółce Akcyjnej w L. kwotę 70.602,41 zł wraz z ustawowymi odsetkami oraz kosztami postępowania. Postanowieniem z dnia 22 lutego 2012 roku nadano prawomocnemu nakazowi zapłaty klauzulę wykonalności.
Dowód : akta w sprawie egzekucyjnej Km 229/12: nakaz zapłaty w k. 2, postanowienie k. 5.
Sąd Okręgowy w Katowicach wydał w dniu 18 maja 2012 roku nakaz zapłaty w postępowaniu XIV GNc 252/12, w którym nakazał pozwanemu R. B. (1) zapłacić powódce (...) spółce akcyjnej w T. kwotę 98.188 zł wraz z ustawowymi odsetkami oraz kosztami postępowania. Postanowieniem z dnia 21 czerwca 2012 roku nadano nakazowi zapłaty klauzulę wykonalności.
Dowód : nakaz zapłaty k. 85, postanowienie k. 84.
Z wniosku wierzyciela (...) S.A. w L. została wszczęta egzekucja prowadzona przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym (...) M. K. pod sygnaturą Km 229/12. W toku prowadzonego postępowania egzekucyjnego dokonano zajęcia własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nr (...) usytuowanego na os. (...) w K., którego właścicielem jest dłużnik R. B. (1). Dłużnik nabył przedmiotowy lokal na podstawie umowy sprzedaży z dnia 3 grudnia 1998 roku (...). Dla przedmiotowego lokalu prowadzona jest przez Sąd Rejonowy dla Krakowa – Podgórza w Krakowie księga wieczysta nr (...).
Dokonano przyłączenia do postępowania egzekucyjnego z w/w nieruchomości w celu wyegzekwowania należności objętej tytułem wykonawczym w postaci nakazu zapłaty w postępowaniu XIV GNc 252/12.
Dowód: odpis księgi wieczystej nr (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy dla Krakowa-Podgórza w Krakowie k. 88-96 , zawiadomienie wierzyciela o stanie egzekucji z dnia 18.10.2013 r. k. 117.
Dłużnik R. B. (1) pozostaje w związku małżeńskim z powódką D. B.. Małżonkowie są współwłaścicielami na zasadzie wspólności ustawowej małżeńskiej lokalu mieszkalnego nr (...) usytuowanego w usytuowanego w tym samym bloku na os. (...) w K.. Mieszkanie aktualnie jest niezamieszkiwane.
Dowód: informacja z elektronicznej księgi wieczystej nr (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy dla Krakowa-Podgórza w Krakowie, oświadczenie powódki k. 113v.
Powyższe ustalenia faktyczne zostały poczynione na podstawie powołanych powyżej, skutecznie niezakwestionowanych przez strony dokumentów urzędowych, których autentyczność nie budziła wątpliwości, podobnie jak treść, rozpatrywana w kontekście całokształtu ujawnionych w sprawie okoliczności.
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.
Powódka domagała się pozbawienia wykonalności tytułów wykonawczych w postaci nakazów zapłaty wydanych w sprawach: VIII GNc 5042/11 oraz XIV GNc 252/12, a także zwolnienia nieruchomości znajdującej się w K., na osiedlu (...).
Stosownie do treści art. 840 § 1 k.p.c. dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli: 1) przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście; 2) po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie; 3) małżonek, przeciwko któremu sąd nadał klauzulę wykonalności na podstawie art. 787, wykaże, że egzekwowane świadczenie wierzycielowi nie należy się, przy czym małżonkowi temu przysługują zarzuty nie tylko z własnego prawa, lecz także zarzuty, których jego małżonek wcześniej nie mógł podnieść.
Legitymowanym do wytoczenia powództwa opartego na powołanym przepisie jest dłużnik. Małżonek dłużnika tylko w razie nadania przez sąd przeciwko małżonkowi klauzuli wykonalności na podstawie 787 k.p.c. może oprzeć swoje żądanie na przepisie art. 840 § 1 pkt 3 k.p.c.
Tytuły wykonawcze w sprawach VIII GNc 5042/11 (przed Sądem Rejonowym Lublin – Wschód w Lublinie z siedzibą w Świdniku) oraz XIV GNc 252/12 (przed Sądem Okręgowym w Katowicach), a których pozbawienia wykonalności powódka żądała, zostały wydane wyłącznie przeciwko dłużnikowi R. B. (1). Nie nadano klauzuli wykonalności przeciwko małżonkowi – powódce D. B. .
Uwzględniając zatem powyższe, przyjąć należy, powódka nie była legitymowana czynnie do występowania w niniejszej sprawie, albowiem nie przysługuje jej status dłużnika.
Nie mogło zostać uwzględnione także żądanie zwolnienia spod egzekucji nieruchomości znajdującej się w K., na osiedlu (...).
Zgodnie z treścią art. 841 § 1 k.p.c. osoba trzecia może w drodze powództwa żądać zwolnienia zajętego przedmiotu od egzekucji, jeżeli skierowanie do niego egzekucji narusza jej prawa.
Powódka jest osobą trzecią w rozumieniu tego przepisu, jednakże nie doszło do naruszenia jej prawa w związku ze skierowaniem egzekucji do przedmiotowej nieruchomości.
Zgodnie z odpisem księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości ( (...)) właścicielem lokalu jest R. B. (1).
Przepis art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 roku (Dz. U. 2013.707 j.t.) o księgach wieczystych i hipotece wprowadza domniemanie, że prawo jawne z księgi wieczystej jest wpisane zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym. Obalenie tego domniemania jest dopuszczalne tylko po przeprowadzeniu postępowania sądowego. Nie może wynikać jedynie z twierdzeń powódki, która podawała, że przedmiotowa nieruchomość stanowi współwłasność jej i jej męża R. B. (1). Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 11 września 1961 roku jeżeli prawo własności nieruchomości, stanowiącej przedmiot majątku wspólnego małżonków, jest wpisane do księgi wieczystej jako należące wyłącznie do jednego z nich, zaniedbanie przez współwłaściciela usunięcia niezgodności między stanem jawnym z księgi wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym naraża go na to, że nieruchomość, której jest on współwłaścicielem, będzie traktowana w obrocie jako wyłączna własność drugiego małżonka. ( I CR 932/60 OSNC 1963/1/18).
Wobec niewykazania przez powódkę, że jest właścicielką przedmiotowej nieruchomości, a tym samym , że naruszono jej prawa, należało oddalić żądanie zwolnienia nieruchomości spod egzekucji.
O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu.
Na zasądzoną w punkcie II wyroku od powódki jako strony przegrywającej na rzecz strony pozwanej (...) S.A. w L. kwotę 3.617 złotych złożyły się koszty zastępstwa procesowego, która to kwota została obliczona w oparciu o treść § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu ( Dz. U. 2013.461 j.t. ) oraz kwota opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.
Na zasądzoną w punkcie III wyroku od powódki jako strony przegrywającej na rzecz strony pozwanej (...) S.A. w T. kwotę 3.617 złotych złożyły się koszty zastępstwa procesowego, która to kwota została obliczona w oparciu o treść § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu ( Dz. U. 2013.461 j.t. ) oraz kwota opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.