Sygn. akt: I C 171/11
L., dnia 30 maja 2012 r.
Sąd Rejonowy w Lubinie I Wydział Cywilny w składzie następującym:
Przewodniczący: SSR Monika Różycka
Protokolant: K. K.
po rozpoznaniu w dniu 30 maja 2012r.
na rozprawie
sprawy z powództwa Ż. O.
przeciwko (...) S.A. w W.
o zapłatę i ustalenie
I. zasądza od strony pozwanej (...) S.A. w W. na rzecz powódki Ż. O. kwotę 15.500 zł (piętnaście tysięcy pięćset złotych) wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od kwoty:
- 15.000zł od dnia 29.11.2010r. do dnia zapłaty,
- 500zł od dnia 04.05.2012r. do dnia zapłaty,
II. oddala powództwo w pozostałej części,
III. zasądza od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 1.811,18 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Sygn. akt I C 171/11
Powódka Ż. O. wniosła o zasądzenie od strony pozwanej (...) S.A. w W. kwoty 10.100zł tytułem dopłaty do zadośćuczynienia wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 09.11.2010r. do dnia zapłaty. Nadto wniosła o zasądzenie od strony pozwanej kosztów postępowania według norm przepisanych.
W uzasadnieniu wskazała, że w dniu 23.05.2010r. doszło w L. do wypadku drogowego, w którym powódka została poszkodowana. Sprawca wypadku był ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej u strony pozwanej.
Bezpośrednio po wypadku powódka była hospitalizowana w szpitalu w L.. Rozpoznano u niej stłuczenie głowy, wstrząśnienie mózgu oraz skręcenie kręgosłupa w odcinku szyjnym i lędźwiowym. Przy wypisie zalecono stosowanie kołnierza ortopedycznego. Powódka zaczęła leczyć się w poradni ortopedycznej, proces leczenia i rehabilitacja nie są jeszcze zakończone. W związku z przewlekłym reakcjami lękowo – depresyjnymi powódka zaczęła leczyć się psychologicznie. Strona pozwana wypłaciła powódce zadośćuczynienie w kwocie 6000zł oraz kwotę 170,01zł tytułem zwrotu kosztów leczenia. Powódka z przyznanym zadośćuczynieniem się nie zgadza bowiem, jej zdaniem nie rekompensuje jej krzywdy.
W odpowiedzi na pozew strona pozwana (...) S.A. w W. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.
W uzasadnieniu swojego stanowiska strona pozwana wskazała między innymi, że łączny uszczerbek na zdrowiu powódki został ustalony prze lekarza neurologa i ortopedę na 4%. Zdaniem strony pozwanej wysokość przyznanego powódce zadośćuczynienia w łącznej kwocie 6000zł jest odpowiednia do stopnia dolegliwości będących następstwem zdarzenia z 2010r.
W toku postępowania w piśmie procesowym z dnia 16.04.2012r. powódka Ż. O. rozszerzyła żądanie pozwu o kwotę 14.400zł , wnosząc jednocześnie o zasądzenie od strony pozwanej kwoty 24.000zł tytułem dopłaty do zadośćuczynienia z odsetkami ustawowymi od dnia 09.11.2010r. Nadto wniosła o zasądzenie od strony pozwanej kwoty 500zł tytułem zwrotu kosztów leczenia z odsetkami ustawowymi liczonymi od 15 dnia złożenia pisma rozszerzającego żądanie pozwu oraz ustalenie na przyszłość odpowiedzialności strony pozwanej.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 23.05.2010r. doszło w L. do wypadku drogowego, w którym powódka Ż. O. została poszkodowana. Sprawca wypadku był ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej u strony pozwanej.
Pismem, które wpłynęło do strony pozwanej w dniu 29.10.2010r., powódka wezwała stronę pozwaną do wypłaty zadośćuczynienia w kwocie 100.000zł oraz zwrotu kosztów leczenia w kwocie 170,01zł.
W toku postępowania likwidacyjnego powódka została przebadana przez lekarza neurologa i ortopedę, którzy ustalili uszczerbek na jej zdrowiu na 4%. W listopadzie 2010r. strona pozwana wypłaciła powódce zadośćuczynienie za doznaną krzywdę w kwocie łącznie 6000zł i kwotę 170,01zł tytułem odszkodowania – zwrot kosztów leczenia.
Dowód: akta szkody.
Bezpośrednio po wypadku powódka przebywała w okresie od dnia 23.05.2010r, do dnia 25.05.2010r. w szpitalu w L., gdzie rozpoznano u niej stłuczenie głowy, wstrząśnienie mózgu i skręcenie kręgosłupa w odcinku szyjnym – szyjnego i lędźwiowego. Przy wypisie zalecono stosowanie kołnierza ortopedycznego. Powódka przez 14 dni używała kołnierza ortopedycznego a następnie ortopeda skierował ją na rehabilitację. Miała zabiegi polegające na naświetlaniu, masaże i prądy, po 10 zabiegów.
Powódka odczuwa dolegliwości bólowe - ból szyi i lewej ręki, w szczególności przy ruchach skrętnych głowy w lewo. Ruchy skrętne głowy są ograniczone w prawo o 15 stopni a w lewo o 20 stopni. Przyjmowała leki przeciwbólowe. Lewa ręka jej drętwieje.
U powódki rozpoznano przebyty uraz bezwładnościowy kręgosłupa szyjnego z uszkodzeniem aparatu torebkowo – więzadłowego z ograniczeniem biernych ruchów rotacyjnych głowy z zespołem bólowym przeciążeniowym, bez objawów ubytkowych i korzeniowych skutkujący trwałym uszczerbkiem na zdrowiu w wysokości 10% z pozycji 89a załącznika do rozporządzenie (...) z 18.12.2002r.
Rokowanie co do wyleczenia nie jest do końca pomyślne, ponieważ będą okresowo nawracać bóle karku, zwłaszcza po wysiłku lub naziębnięciu. Odczuwane przez powódkę dolegliwości bólowe karku nie są jednak i nie będą zbyt silne – nie mają poza dokuczliwością istotnego wpływu na zdolność do pracy, pełnienia obowiązków rodzinnych i funkcji społecznych.
Powódka jest osobą młodą ( obecnie ma skończone 26 lat ) i nie ma objawów degeneracyjnych w układzie kostno - stawowym.
Powódka przebywała w szpitalu w okresie od 09.03.2012r. do dnia 15.03.2012r. oraz w okresie 15.04.2012r. – 20.04.2012r. Podczas pobytu w szpitalu leczono u niej operacyjnie wypuklinę dysku C5-C6 powstałą na skutek wypadku z 23.05.2010r. W wyniku operacji miał ustać ból głowy, ale tak się nie stało. Powódka nadal odczuwa bóle i zawroty głowy.
Od 24.06.2010 r. powódka pozostaje pod opieką psychologa z powodu objawów stresu pourazowego. Boi się kierować samochodem, od dnia wypadku nie prowadziła samochodu. Cierpi na zaburzenia snu., sen fragmentaryczny, przerywany. Powódka odczuwa frustrację, ma poczucie jakby straciła kontrolę nad swoim życiem . Długotrwała frustracja zrodziła u powódki stres, który spowodował uszczerbek na zdrowiu psychicznym w wysokości 5% na zdrowiu. Rokowania są raczej pomyślne, powódka posiada dobrze rozwinięte mechanizmy adaptacyjne w związku z tym istnieje przypuszczenie, że poradzi sobie w przyszłości.
Przed wypadkiem powódka nie odczuwała żadnych dolegliwości, nie leczyła się neurologicznie , psychologicznie ani ortopedycznie. Studiowała zaocznie.
Dowód: karta informacyjna, k. 12, 160 , 161
zaświadczenie o stanie zdrowia, k. 16
historia choroby – (...), k. 43-53
opinia biegłego sądowego neurologa i chirurga - ortopedy wraz z opinią
uzupełniającą, k. 73-76, 109, 112,
opinia biegłego psychologa , k. 130-131
zeznania powódki Ż. O., k. 59—60, 172.
Powódka poniosła w dniu 02.12.2010r. koszty leczenia – rehabilitacji w kwocie 500zł. Poniesione koszty leczenia zgłosiła pismem złożonym do Sądu 19.04.2012r.
Dowód: rachunek nr (...), k. 155.
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo było częściowo zasadne.
Bezspornym w niniejszej sprawie jest fakt, że powódka w wyniku wypadku, jaki miał miejsce w dniu 23.05.2010r., odniosła obrażenia głowy i kręgosłupa.
Odpowiedzialność strony pozwanej jest oparta o przepis art. 436 § 2 kc zgodnie, z którym w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody wymienione osoby mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód tylko na zasadach ogólnych. Sprawca wypadku był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdów mechanicznych u strony pozwanej. Zasada odpowiedzialności nie była przez stronę pozwaną w żaden sposób kwestionowana. Poza sporem pozostaje też fakt, że strona pozwana przyznała i wypłaciła powódce kwotę 6000zł tytułem zadośćuczynienie i 170,01zł tytułem zwrotu kosztów leczenia.
Roszczenia powódki są oparte na podstawie art. 444 § 1 kc i 445§ 1 kc w zw. z art. 436 § 2 kc.
Zgodnie z brzmieniem art. 444§ 1 kc w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego tytułu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu. Zgodnie z brzmieniem artykułu 445§ 1 kc w wypadkach przewidzianych w treści art. 444kc sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.
Zadośćuczynienie przewidziane w art. 445§ 1 kc nie ma spełniać celów represyjnych, lecz jest sposobem naprawienia krzywdy wyrządzonej jako cierpienia fizyczne oraz cierpienia psychiczne związane z uszkodzeniami ciała lub rozstrojem zdrowia ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 lutego 2000r., I CKN 969/98, niepubl.). Jak wskazał Sąd Najwyższy, w każdym przypadku ustalenia uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia osoba odpowiedzialna za skutki wypadku obowiązana jest stosownie do art. 444kc - do wynagrodzenia szkody materialnej z wypadkiem tym związanej oraz - stosownie do art. 445 § 1 kc do zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Różnica pomiędzy stosowaniem art. 444 kc a art. 445§ 1 kc przy stwierdzeniu uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia polega na tym, że szkoda materialna z pierwszego przepisu-w zasadzie musi znaleźć pełne pokrycie, gdy tymczasem zasądzenie zadośćuczynienia, a zwłaszcza jego wysokości, uzależnione jest od całokształtu ujawnionych okoliczności, w szczególności zaś od trwałości i skutków wypadku lub okresu trwania objawów chorobowych i ich nasilenia, jak i od rodzaju oraz stopnia winy sprawcy szkody i odczucia jej przez poszkodowanego.(por wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 listopada 1999r., I CKN 1145/99, niepubl.)
Skutki wypadku, jakiemu uległa powódka, Sąd ustalił w oparciu o akta szkody, dokumentację medyczną dotyczącą powódki oraz w oparciu o opinie biegłych z zakresu ortopedii – chirurgii, neurologa i psychologa oraz zeznania powódki. Dowody te są spójne i korelują ze sobą. Sąd nie znalazł podstaw, aby odmówić wiarygodności tym dowodom. Opinie biegłych sporządzone na potrzeby niniejszego postępowania są bowiem wykonane w sposób pełny, rzetelny, jasny i staranny. Nie wymagają dalszego uzupełnienia, bowiem odpowiadają w sposób rzeczowy na wszystkie pytania Sądu i stron, zaś dalsze wnioski pozwanego w tym zakresie zostały oddalone, zmierzałyby jedynie do przewlekłości, bowiem biegli rzeczowo odpowiedzieli na pytania pozwanego w opinii uzupełniającej. Również zeznania powódki są konsekwentne, spójne i logiczne i znajdują potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym w postaci kart leczenia szpitalnego i zaświadczeniu o stanie zdrowia.
Ustalając wysokość należnego powodowi zadośćuczynienia, Sąd kierował się ugruntowanymi zarówno w orzecznictwie jak i w doktrynie stanowiskiem, że zdrowie jest dobrem szczególnie cennym i przyjmowanie niskich kwot zadośćuczynienia w przypadkach ciężkich uszkodzeń ciała prowadzi do deprecjacji tego dobra (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 lipca 1997r., II CKN 273/97, niepubl.).
W swoich zeznaniach powódka wskazała, iż odczuwa bóle i zawroty głowy, drętwienie lewej ręki, cierpi na zaburzenia snu, obawia się kierować samochodem.
Jak zostało ustalone przez biegłych lekarzy, powódka odniosła łącznie 15 % uszczerbek na zdrowiu. Rozpoznano u niej przebyty uraz bezwładnościowy kręgosłupa szyjnego z uszkodzeniem aparatu torebkowo – więzadłowego z ograniczeniem biernych ruchów rotacyjnych głowy z zespołem bólowym przeciążeniowym, bez objawów ubytkowych i korzeniowych oraz stres pourazowy. Oczywistym dla Sądu jest, że konsekwencją odniesionych w wyniku wypadku obrażeń było cierpienie powódki, zarówno psychiczne jak fizyczne. U powódki będą okresowo nawracać bóle karku, zwłaszcza po wysiłku lub naziębnięciu. Do chwili obecnej trwa leczenie powódki, a przebyty w kwietniu 2012 roku zabieg nie przyniósł oczekiwanej poprawy w postaci zniwelowania dolegliwości bólowych.
Jednocześnie Sąd uwzględnił takie okoliczności jak pomyślne rokowania związane ze z powrotem do zdrowia psychicznego. Biegła psycholog wskazała bowiem, że powódka posiada dobrze rozwinięte mechanizmy adaptacyjne w związku z tym istnieje przypuszczenie, że poradzi sobie w przyszłości. Nadto powódka nie utraciła, żadnego organu a odczuwane przez nią dolegliwości bólowe karku nie są i nie będą zbyt silne – nie mają poza dokuczliwością istotnego wpływu na zdolność do pracy, pełnienia obowiązków rodzinnych i funkcji społecznych, co wynika z opinii biegłych.
W związku z powyższym Sąd, zasądził na rzecz powódki dalsze zadośćuczynienie w kwocie 15000zł. W ocenie Sądu zadośćuczynienie za doznaną krzywdę, wynikłą na skutek rozstroju zdrowia i związanych z nim dolegliwości, którego wysokość w ostatecznym wyniku zależy od uznania sądu, nie może być uznane za nadmierne, nawet gdyby przy uwzględnieniu przeciętnego poziomu życia i zamożności społeczeństwa mogło być tak postrzegane, jeżeli jest ono adekwatne do stopnia odniesionych obrażeń i związanych z nimi trwałych następstw dla zdrowia i egzystencji poszkodowanego.
Jednocześnie z uwagi na fakt, że z opinii biegłych lekarzy wynika, że poza dolegliwościami bólowymi nie występują żadne inne następstwa, które mogłyby skutkować uszkodzeniem innych organów, zaś zadośćuczynienie z zasady powinno w całości rekompensować wszystkie skutki zdarzenia Sąd uznał, że żądnie ustalenia odpowiedzialności na przyszłość jest niezasadne. Zasądzona kwota zadośćuczynienia w wysokości 15.000zł wraz z już wypłaconą kwotą przez stronę pozwaną w wysokości 6000zł w pełni rekompensuje powódce doznaną krzywdę za uszkodzenie ciała i rozstrój zdrowia .
W oparciu o treść cytowanego wcześniej art. 444 kc Sąd zasądził również kwotę 500zł na rzecz powódki tytułem zwrotu kosztów leczenia – rehabilitacji, co wynika z przedłożonego przez powódkę rachunku.
Odsetki ustawowe, na podstawie art.481 kc i art. 476 kc, sąd zasądził od kwoty 15 000zł od dnia 29.11.2010r. gdyż wezwanie do zapłaty zostało złożone stronie pozwanej w dniu 29.10.2010r.m w postępowaniu likwidacyjnym i dotyczyło kwoty 100.000zł
Odnośnie kwoty 500zł Sąd zasądził odsetki od dnia 04.05.2012r zgodnie z żądaniem pisma powoda, złożonego w dniu 19.04.2012r.
O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. art. 100kpc zgodnie, z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. W przedmiotowej sprawie Sąd koszty stosunkowo rozdzielił przyjmując, że roszczenie było zasadne w 63,26% zaś stanowisko obrony w 36,74%.
Koszty poniesione przez powódkę wynoszą 4642zł ( 1225zł opłata od pozwu, 2417zł koszty zastępstwa procesowego, 1000zł zaliczki na biegłych ). Uzasadnione były do kwoty 2936,52zł. ( 4642zł x 63,26%).
Koszty poniesione przez stronę pozwaną wyniosły 3062,99zł ( 2417zł koszty zastępstwa procesowego, 645,99zł koszty opinii biegłych – pozostała niewykorzystana zaliczka została zwrócona stronie pozwanej). Uzasadnione koszty pozwanego wyniosły 1125,34zł ( 3062,99zł x36,74%).
Różnicę pomiędzy kosztami uzasadnionymi przez strony w kwocie 1811,18zł zasądzono na rzecz powódki zgodnie z pkt III orzeczenia ( 2936,52zł - 1125,34zł).