Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

zaoczny w stosunku do pozwanych K. L. i P. L.

Dnia 23 stycznia 2014r.

Sąd Okręgowy w Toruniu, Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Andrzej Westphal

Ławnicy: -----

Protokolant: sekr. sąd Marlena Ossowska

po rozpoznaniu w dniu: 23 stycznia 2014r. w Toruniu

sprawy z powództwa: B. P. ,

przeciwko: K. L. , P. L. , M. Z. , W. L. ,

o ustalenie i zapłatę ,

I.  umarza postępowanie w części dotyczącej żądania ustalenia zawartego w punkcie 1

[ pierwszym ] pozwu ,

II . zasądza solidarnie od pozwanych K. L. , P. L. , M. Z. i W. L. na rzecz powoda B. P. kwotę 10.000,00 zł. [ dziesięć tysięcy] , przy czym pozwanym W. L. i M. Z. zastrzega prawo powołania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie ich odpowiedzialności wynikające z nabycia spadku po A. L. z dobrodziejstwem inwentarza ,

III. w pozostałej części oddala powództwo ,

IV. nie zasądza od powoda zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanej W. L. i M. Z. ,

V. zasądza solidarnie od pozwanych na rzecz powoda kwotę 590,40 zł. [ pięćset dziewięćdziesiąt 40/100 ] brutto z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego z urzędu wykonywanego przez radcę prawnego A. N. ,

VI. nakazuje wypłacić radcy prawnemu A. N. ze Skarbu Państwa – kasy Sądu Okręgowego w Toruniu kwotę 2.361,60 zł. [ dwa tysiące trzysta sześćdziesiąt jeden 60/100 ] brutto z tytułu pozostałej części wynagrodzenia pełnomocnika z urzędu ,

VII. nakazuje pobrać solidarnie od pozwanych na rzecz Skarbu Państwa – kasy Sądu Okręgowego w Toruniu kwotę 1.066,00 zł. [ jeden tysiąc sześćdziesiąt sześć ] z tytułu części kosztów sądowych ,

VIII. odstępuje od pobierania pozostałej części kosztów sądowych z roszczenia zasądzonego na rzecz powoda ,

IX. wyrokowi w punkcie II (drugim) nadaje rygor natychmiastowej wykonalności w stosunku do pozwanych K. L. i P. L. .

Sygn. akt I C 745 / 13

UZASADNIENIE

Powód B. P. wniósł pozew przeciwko pozwanemu A. L. . Domagał się w nim :

- ustalenia ,że pozwany dopuścił się wobec powoda w 2006 i 2007 roku w N. W. i G. naruszenia dóbr osobistych w postaci naruszenia: życia , zdrowia , nietykalności cielesnej, wolności , czci , nietykalności mieszkania i tajemnicy korespondencji ,

- zakazania pozwanemu dalszego naruszania dóbr osobistych powoda ,

- nakazanie pozwanemu przeproszenia powoda ,

- zasądzenie od pozwanego kwoty 50.000 zł. z tytułu zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych ,

Pozwany wnosił o oddalenie powództwa [ k. 78 ] .

Na rozprawie w dniu 7 grudnia 2009r. [ k. 278 ] powód cofnął żądanie zawarte w punkcie 1 pozwu [ żądanie ustalenia ] . Sprecyzował także jakie poszczególne kwoty składają się na roszczenie zasądzenia kwoty 50.000 zł.

Pozwany zmarł w toku procesu – dnia 18 grudnia 2012r. Postanowieniem z dnia 8 stycznia 2013r. sąd umorzył postępowanie w części dotyczącej żądań zakazania pozwanemu naruszania dóbr osobistych powoda oraz nakazania pozwanemu , aby pozwany przeprosił powoda [ tom. VI , k. 1021] . Dalsze postępowanie toczyło się z udziałem następców prawnych pozwanego – jego spadkobierców : K. L. , M. Z. , P. L. i W. L. [ tom. VI, k. 1113 ] .

Sąd ustalił, co następuje:

Powód i pozwany byli kolegami . Pozwany zaadaptował budynki znajdujące się na jego nieruchomości na mieszkania przeznaczone na wynajem . Jedno z nich zajmował powód. Powód twierdził , że kupił od pozwanego to mieszkanie , czemu pozwany zaprzeczał. Twierdził ,że była to fikcyjna umowa . W związku ze swoim stanowiskiem zdarzało się , że powód odmawiał płacenia czynszu . Do konfliktów między stronami dochodziło także , gdy powód złamał nogę na terenie posesji pozwanego , która nie była odśnieżona i miał o to do niego pretensje . Żądał też odszkodowania z tego tytułu . Powód jest człowiekiem spokojnym , a pozwany – wybuchowym . Pozwany ubliżał powodowi , a on nic nie odpowiadał. Pozwany wyzywał powoda od „chujów, złodziei, bandytów ” . Mówił, że on „będzie stąd wypierdalać ” . Wyrażał się też , że „ten gnój nie płaci czynszu”.

dowód: zeznania świadków : J. S. k. 278 v, M. P. k. 280 , M. W. k. 281 v, W. L. (1) k. 282v – 283 , M. Z. (1) k. 303 v, P. L. k. 305, K. L. k. 307 v, E. L. k. 378 – 378 v, M. P. (1) k. 428 - 429 , D. Z. k. 464v, J. W. k. 465 , M. B. k. 496 - 496 v, J. F. k. 497 , R. Ł. k. 497 v, J. O. k. 498 , M. H. k. 503 – 503 v , E. K. k. 521, przesłuchanie powoda k. 674 v – 675 v,

Gdy dnia 12 lipca 2006r. powód poszedł do mieszkania pozwanego zapłacić czynsz , to pozwany wyrwał mu z rąk zeszyt , w którym kwitował zapłatę i go wyrzucił. Uderzył wtedy powoda pięścią w szczękę , tak że się on osunął i na chwilę stracił przytomność . Powód doznał wstrząśnienia mózgu .

dowód: zeznania świadków : J. S. k. 278 v – 279 , M. P. k. 280 v, M. W. k. 281 v, W. L. (1) k. 283, E. L. k. 378 v, M. P. (1) k. 429 , przesłuchanie powoda k. 675 v – 676, opinia biegłych k. 693 – 694 ,

W dniu 13 października 2006r. powód przeszedł zawał serca . W dniu 6 listopada 2006r. pozwany odłączył powodowi odpływ energii elektrycznej . Był on jej pozbawiony przez 13 miesięcy . Kolega pożyczył powodowi duży akumulator samochodowy ,żeby mógł on mieć jakieś oświetlenie oraz ,żeby mógł oglądać telewizję . Sąd nakazał pozwanemu podłączenie energii elektrycznej do mieszkania zajmowanego przez powoda . Nawet jednak po jej włączeniu pozwany od czasu do czasu pozbawiał powoda prądu .

dowód: zeznania świadków : J. S. k. 278 v , M. P. k. 280 , M. W. k. 282 , W. L. (1) k. 283 v, M. P. (1) k. 429 , przesłuchanie powoda k. 676 – 677 , wyrok Sądu Rejonowego w G. w sprawie VI C 40 / 07 ,

Pozwany twierdził ,że w mieszkaniu zajmowanym przez powoda doszło do pęknięcia rury znajdującej się w podłodze , w rogu dużego pokoju i stamtąd wypływa woda. Pod pozorem ustalenia źródła tego wycieku, pozwany próbował dostać się do mieszkania powoda , ale on odmawiał wpuszczenia go do środka . Pewnego razu, gdy powód był w sądzie , to pozwany w towarzystwie syna P. , córki K. oraz M. Z. (1) , M. U. i P. K. otworzył zamek w drzwiach mieszkania zajmowanego przez powoda i dostał się do jego wnętrza . Z tego lokalu zostały wyniesione wszystkie meble , wyposażenie , urządzenia i rzeczy osobiste powoda , także te znajdujące się w kuchni . Zdjęto także lampy i karnisze . Wszystkie te rzeczy zostały przeniesione do pomieszczenia gospodarczego - garażu znajdującego się na tej samej nieruchomości . Gdy powód powrócił i zobaczył co się stało , to wezwał policję . W jej obecności wszedł do pustego mieszkania oraz obejrzał rzeczy znajdujące się w garażu . Policja zaplombowała drzwi do garażu . Niektóre szyby w jego bramie były wybite . Zgromadzone tam meble i rzeczy niszczały. Przez całą zimę stały one w tym nieogrzewanym pomieszczeniu i z mebli zaczęła schodzić okleina . Powód mógł dostać się do garażu tylko w obecności policjanta , który miał do niego klucz. Nie mogąc korzystać ze swojego mieszkania , powód zamieszkał u córki . Po około 3- 5 miesiącach powód ponownie wprowadził się do mieszkania . Nadal nie miał prądu .

Po wyniesieniu mebli i rzeczy powoda do garażu , pozwany powiedział listonoszowi : „wreszcie tego chuja dostałem, co prawda nielegalnie , ale dostałem” .

dowód: zeznania świadków : J. S. k. 278 v – 279v , M. P. k. 280 v, 281 ,M. W. k. 282 , W. L. (1) k. 283 – 284 , M. Z. (1) k. 303 v – 304v , P. L. k. 305 – 306 , K. L. k. 307v – 308 , E. L. k. 379 , Z. Z. k. 427 v, M. P. (1) k. 430 , D. Z. k. 464 v , M. U. k. 504 – 504 v, P. K. k. 520 – 520 v , przesłuchanie powoda k. 676 v - 677 , zdjęcia k. 286 -287 , 291, 294,

Mieszkanie zajmowane przez powoda znajdowało się na parterze . Pewnego razu pozwany wraz z synem P. podkopywał się pod drzwi balkonowe . Wykonał tam otwory . Powód bardzo się denerwował tym co robił pozwany . W tym czasie był już po przebytym zawale serca . Pozwany przestał wiercić dopiero po interwencji policji wezwanej przez powoda . Pozwany groził mu wtedy i wyzywał go. Mówił ,że tak go wykończy ,że powód sam stamtąd odejdzie .

Od marca 2008r. córka powoda M. W. wraz ze swoim dzieckiem zaczęła mieszkać z powodem , gdyż sam bał się on tam przebywać. Wcześniej zdarzało się , że z tej przyczyny mieszkała u niego jego partnerka M. P. (1) . Powód nieraz też prosił kolegę J. S. lub swojego brata M., żeby mu towarzyszył.

Wkrótce potem , w dniach 8- 9 listopada 2006r. , pozwany do połowy zamurował drzwi balkonowe , przez co powód nie mógł przez nie wychodzić. Wcześniej pozwany zgodził się ,żeby powód na swój koszt je wykonał. Powód chciał jeszcze zrobić przed nimi taras z kostki brukowej .

Powód został też pozbawiony przez pozwanego centralnego ogrzewania i musiał ogrzewać się przy pomocy urządzenia zasilanego energią elektryczną – (...) . Jedynie w kuchni i łazience było ciepło, gdyż tam przebiegała inna rura niż w pokoju . Mimo to , w pokoju było zimno nawet wtedy , gdy drzwi do tego pomieszczenia były otwarte .

dowód: zeznania świadków : J. S. k. 279 – 280 , M. P. k. 280 v , M. W. k. 281 v – 282 , W. L. (1) k. 283 v , P. L. k. 306, 307 , E. L. k. 379 v, M. P. (1) k. 429- 431 , 433 , przesłuchanie powoda k. 677 , zdjęcia k. 288 – 290, 292 – 293,

Powodowi ginęła kierowana do niego korespondencja pocztowa . Zdarzało się też ,że nie mógł otworzyć skrzynki pocztowej , bo coś było wepchnięte do zamka . Powód musiał podjąć kroki w celu doręczania mu korespondencji do sklepu (...)w G. , gdzie pracowała jego partnerka M. P. (1) .

dowód: zeznania świadków : J. S. k. 280, M. P. k. 281 ,M. W. k. 282 , przesłuchanie powoda k. 677 v,

Pozwany wraz z synem uszkodzili powodowi antenę do odbioru telewizji . Przed włamaniem do mieszkania , powód miał też zapychany zamek w drzwiach przez co nie mógł dostać się do środka . Zdarzyło się też ,że ktoś wrzucił kamień do kuchni i przez to zbił szybę .

dowód: zeznania świadków : J. S. k. 280, M. W. k. 281 v, M. P. (1) k. 432,

W dniu 12 września 2006r. A. L. wniósł pozew przeciwko B. P. o zapłatę zaległego czynszu w kwocie 5.162 zł. W wyroku z dnia 28 października 2008r. sąd zasądził kwotę 1.260 zł. W sprawie tej sąd rozstrzygnął także o roszczeniu B. P. w stosunku do A. L. o zasądzenie kwoty 1.000 zł. z tytułu nadpłaconej opłaty za energię elektryczną oraz o nakazanie założenia licznika dwutaryfowego . Powództwo to zostało oddalone . Wyrok ten został zmieniony poprzez zasądzenie kwoty 40 zł. w miejsce 1.260 zł.

dowód: akta VI C 190/ 06 Sądu Rejonowego w G.k. 6-7 , 145, 151 – 165, 273,

W dniu 31 października 2006r. A. L. wniósł pozew przeciwko B. P. o eksmisję . Wyrokiem z dnia 12 lipca 2010r. powództwo zostało oddalone .

dowód: akta I C 720/06 Sądu Rejonowego w G. k. 1, 84,

W dniu 12 lutego 2007r. B. P. wniósł pozew przeciwko A. L. o nakazanie mu podłączenia energii elektrycznej . W wyroku z dnia 25 września 2007r. sąd nakazał pozwanemu , aby podłączył energię elektryczną do lokalu numer (...) .

dowód: akta VI C 40/07 Sądu Rejonowego w G. k. 4-5 , 42,

W sprawie VI K 344/06 A. L. był oskarżony o to ,że w dniu 12 lipca 2006r. około godziny 20.00 w swoim mieszkaniu przy ul. (...) w N. W., dokonał pobicia B. P. powodując u niego rozcięcie górnej i dolnej wargi , które to obrażenia naruszyły czynności narządów ciała na okres poniżej 7 dni . Sąd uniewinnił oskarżonego przyjmując ,że próbował on wyprowadzić B. P. z mieszkania i spowodował u niego stłuczenie głowy , ranę tłuczona wargi górnej z rozcięciem błony śluzowej od strony jamy ustnej , które to obrażenia naruszyły czynności narządu ciała na okres poniżej 7 dni . Wyrok ten został uchylony i sprawę przekazano do ponownego rozpoznania . W kolejnym wyroku z dnia 15 września 2008r. A. L. został uznany za winnego i wymierzono mu karę wysokości 70 stawek dziennych grzywny ,przyjmując wysokość jednej stawki za równoważną kwocie 10 zł. Wykonanie tej kary zawieszono na dwuletni okres próby . W dniu 15 stycznia 2009r. wyrok ten został utrzymany w mocy przez sąd wyższej instancji .

dowód: akta VI K 78 / 08 k. 115, 180, 320 – 321 , 406 ,

W dniu 6 marca 2008r. do Sądu Rejonowego w G. wpłynął wniosek o ukaranie P. L. za to ,że :

- w okresie od 6.12.2007r. do 3.02.2008r. w N. W. (...) poprzez wyłączanie głównego bezpiecznika, co spowodowało przerwę w dostawie prądu do mieszkania B. P. , złośliwie go niepokoił .

- w dniu 18 stycznia 2008r. około godziny 22.00 w miejscowości N. W. (...) dokonał umyślnego uszkodzenia dwóch anten – jednej satelitarnej , drugiej siatkowej – przez zerwanie trzech przewodów z konwektora powodując straty 200 zł. na szkodę B. P. .

Sąd skazał P. L. na karę jednego miesiąca ograniczenia wolności polegającą na wykonywaniu nieodpłatnej , kontrolowanej pracy na cele społeczne w Miejskim Zakładzie (...) sp. z o.o. w G. w wymiarze 40 godzin w stosunku miesięcznym . Sąd zobowiązał go także do zapłaty B. P. kwoty 97,50 zł. odpowiadającej wysokości poniesionej szkody . W dniu 17 czerwca 2009r. Sąd Okręgowy utrzymał w mocy zaskarżony wyrok .

dowód: akta VI W 470/ 08 k. 2-4, 85, 133 ,

W pozwie wniesionym dnia 8.07.2008r. B. P. domagał się zasądzenia do A. L. kwoty 10.000 zł. za zniszczenie jego dobytku na skutek włamania do mieszkania . W wyroku z dnia 27 marca 2009r. sąd zasądził kwotę 1.940 zł. , a w pozostałej części oddalił powództwo . Apelacja od tego wyroku została oddalona .

dowód: akta I C 392/ 08 Sądu Rejonowego w G. k. 3, 151, 268,

W pozwie wniesionym dnia 20.03.2009r. do Sądu Rejonowego w (...) A. L. domagał się „nakazania i zakazania” pozwanym B. P. i M. P. (1) zamurowania wejścia do wysokości parapetu , zlikwidowania muru betonowego przed oknem ,żwiru , drzewek oraz zdjęcie anten z masztu , nakazanie umożliwienia odczytu liczników i dokonania wszelkich napraw w mieszkaniu numer (...) , nakazania zrobienia porządków przed oknem , zakazanie stawiania samochodów na posesji, robienia z podwórka „plaży” , zakazania korzystania ze śmietników, korzystania z linek do bielizny , nakazanie dokonywania opłat, wstawienia szyb w oknie kuchennym , malowania okna wraz z futryną , wyjęcia z tego okna siatki metalowej , która szpeci posesję .

W wyroku z dnia 27 lipca 2010r. sąd nakazał pozwanym , aby umożliwili powodowi odczytanie podlicznika wody w lokalu numer (...) oraz , aby wymienili szybę w oknie kuchennym .

dowód : akta I C 22/10 Sądu Rejonowego w G. k. 2, 109 ,

Zawał serca , który przeszedł powód był wynikiem zaburzeń gospodarki cholesterolowej , nadciśnienia tętniczego, nadwagi i palenia papierosów przez powoda . Nie ma on związku z pobiciem go w dniu 12 lipca 2006r. Związku takiego można by dopatrywać się w ciągu 24 godzin od zaistnienia bodźca.

Stres sprzyja rozwojowi nadciśnienia tętniczego , przy istniejących predyspozycjach genetycznych , niehigienicznym trybie życia , zaburzeniach lipidowych , paleniu tytoniu i nadwadze .

dowód : opinia biegłych lekarzy B. B. i L. G. k. 693 – 694, przesłuchanie biegłego L. G. k. 871 – 871 v , opinia biegłego lekarza E. S. k. 911 - 917 , przesłuchanie biegłej k. 950 – 951 v,

Działania pozwanego polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu są pierwotnym i nadrzędnym czynnikiem zaburzeń stresowych u powoda . Działania te doprowadziły powoda do pogorszenia sprawności psychofizycznej , a zwłaszcza : zakłócenia procesów poznawczych, decyzyjnych , wzmożonego lęku i depresji , wzmożonej tendencji do somatyzacji napięcia psychicznego , licznych zakłóceń somatycznych , bólów . W znacznym stopniu ograniczyło to jego aktywność i wydolność życiową . Doprowadziło też do zagrożenia tak fundamentalnych gwarantów zdrowia jak poczucie osobistego sprawstwa życiowego , własnej wartości i godności , sensu życia . Powód w tym okresie pozostawał bez wsparcia psychologicznego . W przypadku dalszej eskalacji działań pozwanego u powoda może nastąpić trwała zmiana osobowości .

dowód: opinia biegłych psychologa i psychiatry k. 801 – 812 .

Sąd zważył, co następuje :

Zgodnie z art. 23 k.c. dobra osobiste człowieka , jak w szczególności zdrowie , wolność , cześć , swoboda sumienia , nazwisko lub pseudonim , wizerunek , tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania , twórczość naukowa i artystyczna , wynalazcza i racjonalizatorska , pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach . W razie naruszenia dobra osobistego art. 448 k.c. przewiduje możliwość przyznania odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę .

Powód wykazał w tym procesie ,że pozwany naruszył jego dobra osobiste w postaci : czci , godności , nietykalności cielesnej , wolności , nietykalności mieszkania . Jest okolicznością wręcz niesporną ,że między stronami istniał konflikt , który dotyczył kwestii zakupu przez powoda mieszkania . Niektórzy świadkowie widzą też jego źródło w roszczeniach powoda związanych ze złamaniem nogi . Zdaniem sądu podstawowym sporem , był ten dotyczący kupna mieszkania . Zeznawali bowiem o nim wszyscy świadkowie , także ci zgłoszeni przez pozwanego . Świadkowie przedstawiali wersję zdarzeń zgodną ze stanowiskiem powoda lub pozwanego . Nie ma natomiast potrzeby ,żeby w tym procesie rozstrzygać ten spór. Istotna jest natomiast konkluzja ,że jakikolwiek spór nie może być rozwiązywany na drodze pozaprawnej, poprzez naruszanie dóbr osobistych jego drugiej strony . Tak natomiast postępował pozwany . Wszelkimi sposobami starał się on doprowadzić do tego ,żeby powód opuścił mieszkanie. Temu służyło wyzywanie go , poniżanie, utrudniania korzystania z mieszkania np. poprzez blokowanie zamka , wyłączanie energii elektrycznej , ogrzewania , niszczenie anten telewizyjnych , częściowe zamurowanie drzwi balkonowych, czy nawet włamanie się do mieszkania zajmowanego przez powoda i wyniesienie z niego wszystkich mebli oraz wyposażenia łącznie z lampami i karniszami . Ta okoliczność także wynika z zeznań nie tylko świadków zgłoszonych przez powoda , ale także i pozwanego .

Nie jest wiarygodne twierdzenie pozwanego ,że dokonał tego , gdyż w pokoju w lokalu zajmowanym przez powoda pękła rura i musiał sprawdzić źródło wycieku wody . Przeczy już temu chociażby fakt wyniesienia lamp , czy mebli i lodówki z kuchni . Przecież nie utrudniały one dokonania oględzin podłogi w pokoju . Podkreślić należy ,że opróżnienia lokalu można dokonać tylko na podstawie prawomocnego orzeczenia sądu . Organem egzekucyjnym jest w takim przypadku komornik. Działania pozwanego były więc bezprawne i nie zmienia tej oceny powołanie przez niego „komisji” oraz spisywanie wynoszonych przedmiotów i wyposażenia . Zachowanie takie naruszało mir domowy powoda, a także jego wolność w postaci prawa do wyboru miejsca zamieszkania oraz swobodnego korzystania z rzeczy stanowiących przedmiot jego własności . Powód musiał przez długi okres mieszkać gdzie indziej i praktycznie był pozbawiony możliwości korzystania ze swoich rzeczy .

Wolność powoda naruszały także takie zachowania jak : wyłączanie prądu, energii cieplnej ,pobawienie możliwości oglądania telewizji i wychodzenia przez drzwi balkonowe . Działania pozwanego po prostu zmuszały powoda do określonych zachowań . Musiał on dochodzić swoich praw na drodze sądowej np. podłączenia energii elektrycznej . Działania pozwanego świadczą o jego dużej bezwzględności i determinacji w dążeniu do zmuszenia powoda , aby opuścił mieszkanie . Podkreślić też należy ,że w swoich działaniach pozwany posługiwał się także synem P. , który działał z jego inspiracji .

Powód bał się pozwanego , jego agresji i możliwości pobicia . Starał się unikać kontaktów z nim . W tym także przejawia się naruszenie dobra osobistego powoda w postaci prawa do wolności od strachu przed agresją , od obawy o własne życie i zdrowie . Powód żył w ciągłym stresie . Jego obawy były uzasadnione . W dniu 12.07.2006r. zdarzył się bowiem bezpośredni fizyczny atak pozwanego na powoda

Sąd nie dał wiary zeznaniom świadków pozwanego ,że to powód był stroną atakującą . Oprócz ich twierdzeń , brak jest na to innych dowodów , chociażby w postaci wyroków . Pozwany z pewnością nie omieszkałby zrobić użytku z zachowań powoda , gdyby rzeczywiście miały one miejsce. Potrafił bowiem wnieść pozew na przykład o to ,żeby powód wymienił szybę w oknie kuchennym, czy zdjął z niego siatkę , która pozwanemu się nie podobała.

Sąd nie dał wiary świadkom : J. S. , M. P. , W. L. (1) , Z. Z. i M. P. (1) jakoby w czasie „eksmisji” przeprowadzonej przez pozwanego miała zginąć powodowi kwota 20.000 zł. Byłyby to niesamowity zbieg okoliczności ,że akurat tego dnia miał on jechać po samochodu do N.i miał te pieniądze w domu . Nie jest to wiarygodne . Powód nie zgłosił tej straty policji , a z pewnością by to zrobił , gdyby rzeczywiście fakt taki miał miejsce . Nie dochodził nawet zwrotu tej kwoty w sprawie I C 392/ 08, w której domagał się naprawienia szkody poniesionej na skutek tej „eksmisji”. Nie jest też jasne pochodzenie tych pieniędzy . Świadek Z. Z. zeznał ,że to on pożyczył je powodowi , a świadek M. P. (1) - że pochodziły one także od J. S. , o czym on z kolei nic nie zeznał. Brak jest jakiejkolwiek pisemnej umowy pożyczki . Powód nie wykazał też , żeby zgłosił pożyczkę do urzędu skarbowego .

Kwestia rzekomego zaginięcia kwoty 20.000 zł. nie ma znaczenia dla oceny zachowań pozwanego , gdyż powód wykazał cały szereg innych zdarzeń które pozwalały na uwzględnienie powództwa . Powód uczynił to przy pomocy zeznań świadków: J. S. , M. P. , M. W. , W. L. (1) , M. P. (1) oraz swoje zeznania w charakterze strony . Szereg okoliczności zostało także wykazanych przy pomocy akt innych spraw . Dowody te sa spójne , wzajemnie się uzupełniają . Dlatego sąd dal im wiarę.

Brak jest związku przyczynowego między pobiciem powoda w dniu 12 lipca 2006r. , a zawałem serca , który przeszedł on w dniu 13 października 2006r. Okres dzielący te dwa zdarzenia jest zbyt odległy . Można by rozważać taki związek , gdyby okres ten nie był dłuższy niż 24 godziny . Sąd dał w tym przypadku wiarę biegłym z zakresu kardiologii . Ich opinie są spójne wzajemnie się uzupełniają i tworzą niesprzeczną całość . Sąd nie dał wiary opinii biegłych psychiatry i psychologa , z której wynika jakoby istniał taki związek przyczynowy . W tym bowiem zakresie ich opinia wykracza poza specjalność w zakresie której wykonują oni swoje czynności . Podkreślić też należy ,że związek przyczynowy , o którym mowa w art. 361 § 1 k.c. musi mieć charakter „normalny” , czyli być typowym, powtarzalnym następstwem pewnego zdarzenia [ np. gdy pada deszcz, to jezdnia jest mokra ] . Nie każde natomiast pobicie i związany z tym stres wywołuje zawał serca u jego ofiary . Nie jest to „normalne” następstwo . Na marginesie wskazać też należy ,że powód oraz opinia biegłych psychologa i psychiatry zupełnie pomija takie przyczyny wystąpienia u niego zawału serca jak : nikotynizm , nadciśnienie , predyspozycje genetyczne , niehigieniczny tryb życia , zaburzenia lipidowe i nadwaga . Tym bardziej więc jest przekonujące ,że zdarzenie z dnia 12 lipca 2006r. nie było przyczyną zawału serca .

Sąd dał natomiast wiarę opinii biegłych psychologa i psychiatry co do pozostawania powoda w ciągłym stresie spowodowanym działaniami pozwanego . Nosiły one wręcz charakter długofalowego i zaplanowanego znęcania się nad powodem .

Należy pamiętać także o tym ,że wzajemne naruszenia dóbr osobistych nie znoszą się . Jeżeli więc nawet miały miejsce jakieś naganne zachowania ze strony powoda , na co wskazują świadkowie zgłoszeni przez pozwanego, to nie ma to znaczenia w sprawie . Sąd nie dał wiary zeznaniom świadków : P. L. , K. L., E. L. , M. B., M. H. z których wynikało ,że to powód prowokował różne konfliktowe sytuacje . To bowiem pozwany był agresorem , a powód tylko bronił się przed jego atakami . Jeżeli więc nawet zdarzyło się , że się zdenerwował i użył jakiś nagannych słów wobec pozwanego , to czynił to na skutek jego prowokacji i we własnej obronie .

Zadośćuczynienie z art. 448 k.c. ma subsydiarny charakter . Sąd nie musi go zasądzać . W przypadku naruszenia dóbr osobistych w pierwszej kolejności należy bowiem skorzystać z możliwości , które daje art. 24 k.c. W niniejszej sprawie zasądzenie zadośćuczynienie pozostało jednak jedyną możliwością dania powodowi satysfakcji za naruszenie jego dóbr osobistych . Na skutek śmierci pozwanego roszczenia o zaniechanie naruszeń oraz przeproszenie wygasły . Były one bowiem ściśle związane z pozwanym i nie przeszły na spadkobierców .

Przesłanką zasądzenia zadośćuczynienia z art. 448 k.c. jest umyślność działania sprawcy . Jak już wcześniej wskazano , jest ona spełniona w niniejszej sprawie . Orzekając o wysokości zadośćuczynienia sąd musi mieć na uwadze rodzaj naruszonego dobra , stopień nasilenia i czas trwania naruszeń oraz ujemne przeżycia powoda z tym związane . Jak już wcześniej wskazano , pozwany naruszał szereg dóbr osobistych powoda , przez długi okres i z dużym nasileniem złej woli . Przemawiało to za przyznaniem powodowi wysokiej kwoty zadośćuczynienia . Za odpowiednie świadczenie sąd uznał 10.000,00 zł. za wszystkie naruszenia . Tworzyły one bowiem pewną całość . Dlatego sąd nie różnicował kwot zadośćuczynienia, o co wnosił powód – k. 278 . W pozostałej części sąd oddalił powództwo jako wygórowane .

Skoro dział spadku po zmarłym A. L. nie został jeszcze dokonany , to pozwani spadkobiercy odpowiadali solidarnie – art. 1034 § 1 k.c. Brak więc było podstaw do zawieszenia postępowania do czasu przeprowadzenia działu spadku, o co wnosiła pozwana M. Z. – k. 1135 . Okoliczność ,że dział taki nie został przeprowadzony , nie zwalnia bowiem spadkobierców od odpowiedzialności za długi spadku .

Na podstawie art. 319 k.p.c. sąd w wyroku zastrzegł pozwanym W. L. i M. Z. możliwość powołania się w toku egzekucji na ograniczenie ich odpowiedzialności wynikające z nabycia spadku z dobrodziejstwem inwentarza .

Skoro żądanie ustalenia zostało cofnięte [ k. 278 ] , to sąd umorzył postępowanie w tej części – art. 355 § 1 k.p.c.

Orzekając o kosztach procesu sąd zastosował zasadę stosunkowego ich rozdzielenia stosownie do wyniku procesu – art. 100 k.p.c. Biorąc pod uwagę dochodzoną kwotę ,sąd przyjął ,że powód wygrał sprawę w 1/5 .

Powód był zwolniony od kosztów sądowych . Na podstawie art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych i art. 100 k.p.c. nieuiszczone koszty należało pobrać w wyroku . Składały się na nie :

- opłata od pozwu – 600 zł. + 2.500,00 zł. ,

- wynagrodzenia biegłych : 350,35 zł. – k. 717 , 350,35 – k. 699, 31,86zł. – k.880, 571,53 zł. – k. 827 , 571,53 zł. – k. 849 , 350,46 zł. – k. 918 - łącznie – 5.326,08 zł.

Sąd nakazał pobrać od pozwanych 1/5 tej kwoty , czyli 1.066,00 zł. [ po zaokrągleniu ] . Na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych sąd odstąpił od pobierania pozostałej części tych kosztów od powoda z zasądzonego roszczenia . Sąd miał tu na uwadze ,że co do zasady powód miał rację ,że doszło do naruszenia jego dóbr osobistych . Z tej również przyczyny sąd nie zasądzał zwrotu kosztów procesu od powoda na rzecz pozwanych W. L. i M. Z. – art. 102 k.p.c.

Odnośnie nieuiszczonych kosztów sądowych dodać też należy ,że pobieranie od powoda z zasądzonego roszczenia pozostałej ich części w wysokości 4.261,00 zł., nadmiernie uszczupliłoby zasądzone zadośćuczynienie

Odnośnie wynagrodzenia pełnomocnika z urzędu w części dotyczącej roszczenia pieniężnego , sąd także kierował się zasadą odpowiedzialności za wynik procesu . Wynagrodzenie to wyniosło 2.400 zł. + 552 zł. z tytułu podatku VAT - łącznie 2.952,00 zł. Część wynoszącą 1/5 tej kwoty zasądzono od pozwanych - 590,40 zł. , a pozostałą - nakazano wypłacić ze Skarbu Państwa [ por. § 17 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych … ] .

Solidarna odpowiedzialność pozwanych za koszty procesu wynikała z art. 105 § 2 k.p.c.

Pozwani P. L. i K. L. nie zajęli stanowiska w sprawie . Co do tych pozwanych wyrok miał więc charakter zaoczny i dlatego w tej części nadano mu rygor natychmiastowej wykonalności – art. 333 § 1 pkt 3 k.p.c.