Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 marca 2014r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA – Marek Motuk

Sędziowie: SA – Krzysztof Karpiński (spr.)

SO del. – Ewa Gregajtys

Protokolant: – st. sekr. sąd. Anna Grajber

przy udziale Prokuratora Gabrieli Marczyńskiej-Tomali

po rozpoznaniu w dniu 28 marca 2014 r.

sprawy P. S. (1) i M. S. (1)

oskarżonych z art. 280 § 2 k.k. i art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 280 § 2 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k.

na skutek apelacji, wniesionej przez obrońcę oskarżonego P. S. (1) i prokuratora

od wyroku Sądu Okręgowego Warszawa Praga w Warszawie

z dnia 4 grudnia 2013 r. sygn. akt V K 56/12

Utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok uznając apelacje za oczywiście bezzasadne.

Zasądza od oskarżonego P. S. (1) na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie odwoławcze w części na niego przypadającej w tym opłatę w kwocie 800 zł.

W pozostałym zakresie obciąża nimi Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Oskarżony P. S. (1) stanął pod zarzutem, że:

I.  w dniu 14 stycznia 2011 r. w J., pow. (...), woj. (...), posługując się bronią palną gazową i grożąc jej użyciem pracownikom apteki przy ul. (...) W.
i A. B. (1) dokonał kradzieży pieniędzy w kwocie 2200 zł na szkodę właścicieli ww. apteki - (...) i P. K.,

tj. czynu z art. 280 § 2 k.k.

natomiast oskarżeni P. S. (1) i M. S. (1) stanęli pod zarzutem, że:

II.  w dniu 8 lutego 2011 r. w J., pow. (...), woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu posługując się bronią palną gazową i grożąc jej użyciem pracownikom apteki przy ul. (...) (...) (...) oraz B. W. dokonali kradzieży pieniędzy w kwocie nie mniejszej niż 20 zł na szkodę właścicieli ww. apteki (...),

tj. czynu z art. 280 § 2 k.k.

Wyrokiem Sadu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie z dnia
4 grudnia 2013 r. w sprawie V K 56/12 orzeczono:

1)  Oskarżonego P. S. (1) w ramach czynu zarzuconego
w punkcie I uznano za winnego tego, że w dniu 14 stycznia 2011 r.
w J., pow. (...), woj. (...), posługując się bronią palną gazową i grożąc jej natychmiastowym użyciem pracownikom apteki przy ul. (...) - J. W. i A. B. (1) dokonał kradzieży pieniędzy w kwocie nie mniejszej niż 1300 zł na szkodę właścicieli w/w apteki - (...) i P. K., tj. uznano oskarżonego za winnego dokonania czynu z art. 280 § 2 k.k.;

2)  Oskarżonego P. S. (1) w ramach czynu zarzuconego
w punkcie II uznano za winnego tego, że w dniu 8 lutego 2011 r.
w J., pow. (...), woj. (...), posługując się bronią palną gazową i grożąc jej natychmiastowym użyciem pracownikom apteki przy ul. (...) - E. O. oraz B. W. usiłował dokonać kradzieży pieniędzy na szkodę właścicieli w/w apteki - (...) i P. K., lecz zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na zatrzymanie przez policję, tj. uznano oskarżonego za winnego dokonania czynu z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 280 § 2 k.k.;

a nadto przyjęto, iż czyny przypisane w punktach 1) i 2) zostały popełnione w podobny sposób i w krótkich odstępach czasu, a w rezultacie stanowią ciąg przestępstw z art. 280 § 2 k.k. i art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 280 § 2 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. oraz za to na podstawie art. 280 § 2 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. i art. 33 § 2 k.k., stosując na podstawie art. 60 § 1 i § 6 pkt 2 k.k. nadzwyczajne złagodzenie kary, skazano oskarżonego na karę 1 (jednego) roku i 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności oraz karę 250 (dwustu pięćdziesięciu) stawek dziennych grzywny po 10 (dziesięć) złotych każda stawka;

3)  Oskarżonego M. S. (1) od dokonania zarzuconego mu w punkcie II czynu uniewinniono i na mocy art. 632 pkt 2 k.p.k. kosztami procesu w tej części obciążono Skarb Państwa;

4)  Na mocy art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zaliczono oskarżonemu P. S. (1) okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 08 lutego 2011 r. do dnia 22 grudnia2011 r.;

5)  Na podstawie art. 46 § 1 k.k. zasądzono od oskarżonego P. S. (1) na rzecz D. K. (1) i P. K. kwotę 1300 (jeden tysiąc trzysta) zł tytułem odszkodowania;

6)  Na mocy art. 44 § 2 k.k. orzeczono przepadek na rzecz Skarbu Państwa i następnie nakazano przekazanie do (...) dowodu rzeczowego opisanego w wykazie nr (...)na k. 252 poz. l w postaci (...) (...); na mocy art. 192a § 1 k.p.k. orzeczono przepadek na rzecz Skarbu Państwa i następnie nakazano zniszczenie dowodu rzeczowego opisanego w wykazie nr (...) na k. 64 poz. 1 w postaci śladów linii papilarnych; dowody rzeczowe opisane w wykazie nr (...) na k. 64 poz. 2 i 3 oraz w wykazie nr (...)na k. 252 poz. 2 w postaci 8 płyt z nagraniami monitoringu, znajdujące się na kartach 52, 171 i 233 nakazano pozostawić w aktach sprawy;

7)  Na mocy art. 627 k.p.k. zasądzono na rzecz Skarbu Państwa od oskarżonego P. S. (1) kwotę 800 (osiemset) zł tytułem opłat i pozostałe przypadające na niego koszty sądowe w sprawie.

Apelacje od tego wyroku wnieśli prokurator oraz obrońca oskarżonego P. S. (1).

Prokurator zaskarżył powyższy wyrok na niekorzyść w całości wobec P. S. (1) i M. S. (1).

Na podstawie art. 427 k.p.k. i 438 pkt 3 k.p.k. wyrokowi temu zarzucił:

1. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia który miał wpływ na jego treść polegający na :

- błędzie wnioskowania w postaci całkowicie bezkrytycznego obdarzenia walorem prawdy materialnej wyjaśnień oskarżonego P. S. (1), co do kwoty pieniędzy skradzionej w wyniku czynu zarzucanego oskarżonemu w pkt. I aktu oskarżenia, przy pominięciu korelujących ze sobą i bezsprzecznych zeznań pokrzywdzonego P. K. oraz pokrzywdzonych A. B. (2) i J. W. odmiennych wobec wyjaśnień oskarżonego, co skutkowało użyciem przez Sąd I instancji w przypisanym oskarżonemu czynie zwrotu, iż dokonał on kradzieży kwoty nie mniejszej niż 1300 zł, podczas gdy ujęcie w ten sposób opisu czynu w tym fragmencie jest równoznaczne z możliwością przyjęcia, że kwota skradziona mogła być również - skoro użyto zwrotu „nie mniejsza niż”- wyższa to jest taka jaką zbieżnie podali ww. pokrzywdzeni tj. 2200 zł,

- błędnym wnioskowaniu z wyjaśnień podejrzanego M. S. (1) poprzez bezkrytyczne obdarzenie ich walorem prawdy materialnej przy całkowitym pominięciu wyjaśnień oskarżonego P. S. (1)
w zakresie w jakim opisywał on rolę oskarżonego M. S. (1)
w zdarzeniu z dnia 8 lutego 2011 roku, które to wyjaśnienia zarówno składane bezpośrednio po zatrzymaniu jak i te w późniejszej fazie postępowania przygotowawczego a potwierdzone na rozprawie głównej wskazują na przestępcze zaangażowanie w zdarzenie oskarżonego M. S. (1), co skutkować powinno odmiennym niż zapadłe orzeczeniem;

- błędzie wnioskowania z przeprowadzonego dowodu w postaci odtworzenia nagrania monitoringu miejskiego obejmującego miejsce zdarzenia, co do roli i udziału oskarżonego M. S. (1) w inkryminowanym zdarzeniu poprzez uznanie że jego obecność przed miejscem zdarzenia wraz
z oskarżonym P. S. (1) po uprzednich ustaleniach co do zamiaru popełnienia napadu rabunkowego sposobu jego popełnienia oraz ról w zdarzeniu nie wskazuje, aby oskarżony M. S. (1) przystąpił do realizacji znamion czynu zabronionego określonego w art 280 § 2 k.k. co skutkowało jego uniewinnieniem.

Na podstawie art. 427 § 1 i 437 § 1 i § 2 k.p.k. wnosił o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Obrońca oskarżonego P. S. (1) zaś, zarzucił: błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę orzeczenia o karze, polegający na wysnuciu z okoliczności dotyczących osoby P. S. (1), ustalonych przez Sąd I Instancji, mylnego wniosku, że jego postawa zarówno przed dokonaniem przestępstwa jak i w toku postępowania karnego nie uzasadnia przypuszczenia, iż pomimo niewykonania kary będzie on przestrzegał porządku prawnego, jakkolwiek te właśnie okoliczności, w tym przede wszystkim opinia sądowa psychiatryczno-psychologiczna
w zestawieniu z wynikami wywiadu kuratora zawodowego oraz dokumentacji dotyczącej terapii psychologicznych, nauki i zatrudnienia, należycie ocenione przez pryzmat zasady wyrażonej w art. 54 § 1 k.k. prowadzą do wniosku przeciwnego.

Podnosząc ten zarzut, na podstawie art. 427§1 k.p.k. w zw. z art. 437§1 i 2 k.p.k. wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez warunkowe zawieszenie wykonania kary 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej przez Sąd I Instancji wobec P. S. (1), z jednoczesnym objęciem oskarżonego dozorem kuratora zawodowego na podstawie art. 73
§ 2 k.k. oraz zobowiązaniem go w myśl art. 72 § 1 pkt 4/ i 6/ k.k. do kontynuacji nauki - przygotowania się do zawodu oraz prowadzonych oddziaływań psychologiczno- terapeutycznych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacje nie są zasadne i to w stopniu oczywistym dlatego też nie zostały uwzględnione.

Sąd Okręgowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne i zasadnie je ocenił mając na uwadze treść art. 7 k.p.k. Istotne dla rozstrzygnięcia okoliczności ujawnione w toku przewodu sądowego zostały omówione
w uzasadnianiu zaskarżonego wyroku.

Z zachowaniem wymogów art. 424 k.p.k. wskazano, które fakty uznano za uwodnione dlatego też Sąd Apelacyjny podzielił stanowisko Sądu I instancji zarówno w zakresie winy oskarżonego P. S. jak i oceny prawnej jego działania oraz uniewinnienia M. S..

Apelacje nie wskazują na takie momenty, które nie znalazłyby uzasadnienia w wyroku Sądu Okręgowego.

Ich wywody sprowadzają się w zasadzie do przedstawienia własnego poglądu na wyniki przewodu sądowego przy czym powołują się na okoliczności prawidłowo przez ten Sąd rozważone.

Sprawstwo oskarżonego P. S. nie budzi żadnych wątpliwości natomiast argumenty przemawiające za uniewinnieniem M. S. okazały się przekonywujące.

Apelacja prokuratora dotycząca wysokości kwoty będącej przedmiotem kradzieży przez oskarżonego P. S. w dniu 14 stycznia
2011 r. podczas rozboju dokonanego na pracownikach apteki w J. nie przedstawia dowodów, które nie byłyby przedmiotem rozważań Sądu orzekającego.

Dysponował on wyjaśnieniami oskarżonego (który podał kwotę 1300 zł) oraz zeznaniami właściciela apteki św. P. K., (który podał dwie kwoty 2200 zł w postępowaniu przygotowawczym oraz 2000 zł
w postępowaniu sądowym) i odwołują się w istocie rzeczy do zeznań pracowników apteki i swojej żony D. K..

Mając na uwadze konsekwentne wyjaśnienia oskarżonego P. S. oraz niewielkie ale jednak wątpliwości wynikające z zeznań pokrzywdzonych słusznie Sąd Okręgowy przyjął kwotę pewną a więc „nie mniejszą niż 1300 zł”.

Nie polega natomiast na prawdzie inny zarzut zawarty w apelacji prokuratora a polegający na tym – jego zdaniem – że Sąd Okręgowy „całkowicie pominął” wyjaśnienia oskarżonego P. S. odnośnie roli współoskarżonego M. S. w popełnieniu rozboju na pracownikach apteki w J. w dniu 8 lutego 2011 r. oraz błędnie ocenił nagranie monitoringu miejskiego obejmującego miejsce zdarzenia
w dniu krytycznym.

Wbrew wywodom apelującego Sąd orzekający nie pominął wyjaśnień P. S. lecz odmiennie je ocenił niż to wynika ze stanowiska prokuratora.

Dysponował zatem wyjaśnieniami obu oskarżonych, które – co ciekawe – nie są sprzeczne.

Oskarżony M. S. nie zaprzecza wyjaśnieniom P. S. lecz twierdzi, że nie wierzył mu iż dokona rozboju w aptece. To całkowicie zmienia ocenę jego wyjaśnień w kontekście całokształtu zdarzenia.

Powstaje kwestia zamiaru M. S. wszak z przestępstwem mamy do czynienia wtedy, gdy sprawca ma zamiar jego popełnienia a więc musi on mieć świadomie ukierunkowany stosunek emocjonalny na osiągnięcie stanu rzeczy określonego w konkretnym czynie przestępnym.

Zamiaru zatem nie można domniemywać, sprawca musi przejawiać wolę popełnienia przestępstwa.

Zebrany materiał dowodowy w żadnym celu na to nie wskazuje pomimo namawiania go do popełnienia przestępstwa przez P. S. – czego nikt nie kwestionuje.

Taki stan rzeczy potwierdza badanie poligraficzne M. S.
z którego wynika, że biegły J. B. nie ma wątpliwości (k. 873
i nast.) iż owo badanie daje podstawę do przyjęcia dużego stopnia prawdopodobieństwa iż nie dopuścił się on zarzucanego mu czynu. Do podobnej konstatacji doprowadza analiza monitoringu miejskiego z miejsca zadurzenia (k. 171).

Wbrew stanowisku apelującego prokuratora zachowanie M. S. nie wskazuje na to by przystąpił do realizacji znamion czynu zabronionego.

Trudno zatem mówić o przekroczeniu przez Sąd orzekający zasady swobodnej oceny dowodów w tym błędnej interpretacji nagrania monitoringu.

Co się zaś tyczy kar orzeczonych wobec P. S. to nie można uznać, że są one niewspółmierne do stopnia zawinienia i okoliczności podmiotowych, nie można też im postawić zarzutu nadmiernej surowości
w rozumieniu art. 438 pkt 4 k.p.k.

Należy zauważyć, że zasadność zarzutu rażącej niewspółmierności kary może być wyłącznie efektem nieuwzględnienia przez Sąd wszystkich istotnych okoliczności, które mają znaczenie dla jej wymiaru, bądź też nieuwzględnienie ich w stopniu dostatecznym.

W przedmiotowej sprawie nie ma takiej sytuacji a świadczy o tym treść uzasadnienia wyroku Sądu I instancji. Miał on na uwadze zarówno okoliczności wymienione w apelacji obrońcy (nadpobudliwość ruchową P. S., jego niedojrzałą społecznie i emocjonalnie osobowość, sytuację rodzinną, młody wiek, rozmiar pozbawienia wolności w ramach tymczasowego aresztowania itd.) ale także i okoliczności zdecydowane go obciążające a więc brutalny sposób działania i to z chęci osiągnięcia korzyści majątkowej, wysoki stopień społecznej szkodliwości czynów oraz powszechny charakter tego rodzaju przestępstw.

Nie można w końcu pominąć, że mając na uwadze okoliczności podmiotowe Sąd zastosował wobec P. S. nadzwyczajne złagodzenie orzeczonej kary pozbawienia wolności.

Z zebranego materiału dowodowego wynika jednoznacznie, że brak jest podstaw do zastosowania instytucji warunkowego zawieszenia orzeczonej kary pozbawienia wolności.

Mając na uwadze wyżej przedstawione okoliczności Sąd Apelacyjny stopniowo do treści art. 437 § 1 k.p.k. utrzymał zaskarżony wyrok w mocy uznając apelacje za oczywiście bezzasadne.

Orzeczenie o kosztach postępowania odwoławczego wydano na podstawie art. 626 k.p.k.