Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II AKa 41/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 marca 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku w II Wydziale Karnym w składzie

Przewodniczący

SSA Leszek Kulik

Sędziowie

SSA Janusz Sulima (spr.)

SSA Piotr Sławomir Niedzielak

Protokolant

Magdalena Suchocka

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Białymstoku – Andrzeja Bury – delegowanego do Prokuratury Apelacyjnej

po rozpoznaniu w dniu 18 marca 2014 r.

sprawy P. K. s. T.

oskarżonego z art. 156 § 3 k.k.

z powodu apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Okręgowego w Olsztynie

z dnia 10 grudnia 2013 r. sygn. akt II K 181/13

I.  zmienia wyrok w zaskarżonej części w ten sposób, że łagodzi wymierzoną wobec oskarżonego P. K. karę pozbawienia wolności do lat 6 (sześciu);

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. P. kwotę 738 złotych, w tym kwotę 138 złotych podatku VAT, tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

III.  zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

UZASADNIENIE

P. K. został oskarżony o to, że w dniu 18.04.2013r. około godz. 23.00 w mieszkaniu przy ul. (...) w P., okręgu (...), przez uderzanie pięściami po twarzy i kopanie po ciele spowodował u T. K. ciężki uszczerbek na zdrowiu stanowiący chorobę realnie zagrażającą życiu w postaci sińców na twarzy zlokalizowanych w okolicy oczodołów, okolicach podoczodołowych, na lewym policzku, w okolicy bródki i na małżowinach usznych, licznych otarć naskórka na twarzy, wylewu krwi podspojówkowego po stronie prawej, ran tłuczonych na wewnętrznej powierzchni obu warg, rozległego sińca z przodu klatki piersiowej, sińców kończyn górnych, podbiegnięć krwawych w tkance podskórnej głowy, złamania kości nosa, złamania oczodołu prawego, złamania kości szczękowych, uszkodzenia dwóch zębów, podbiegnięć krwawych w tkance podskórnej tułowia, złamania lewych żeber I – X w linii pachowej przedniej, złamania prawych żeber I – VII (w tym złamania żeber III – VII dwumiejscowo) w odcinkach przednich, stłuczenia płuc, wielomiejscowego pęknięcia wątroby i pęknięcia śledziony z krwiakiem jamy otrzewnej, które to obrażenia głowy, klatki piersiowej i brzucha połączone z krwotokiem wewnętrznym i aspiracją krwi do dróg oddechowych spowodowały śmierć pokrzywdzonego, co mógł i powinien przewidzieć, tj. o czyn z art. 156 § 3 k.k.

Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 10 grudnia 2013 roku, w sprawie o sygn. akt II K 181/13:

I.  oskarżonego P. K. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu z tymi dodatkowymi ustaleniami, że działał z zamiarem bezpośrednim spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu T. K. oraz że działał także poprzez uciskanie kolanami klatki piersiowej pokrzywdzonego, to jest czynu z art. 156 § 3 k.k. i za to na podstawie art. 156 § 3 k.k. skazał go i wymierzył mu karę 8 lat pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art. 63 §1 k.k. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zaliczył oskarżonemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 19 kwietnia 2013 r. do dnia 14 czerwca 2013 r. i od dnia 14 listopada 2013 r. do dnia 28 listopada 2013 r.;

III.  na podstawie art. 230 §2 k.p.k. nakazał zwrócić oskarżonemu dowody rzeczowe zapisane w księdze przechowywanych przedmiotów Sądu Okręgowego w Olsztynie pod nr (...) a wskazane na k. (...). akt sprawy poz. (...);

IV.  na podstawie art. 624 §1 k.p.k. zwolnił oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych;

V.  zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. P. kwotę 720 (siedemset dwadzieścia) złotych powiększoną o należny podatek VAT w stawce 23 % tytułem wynagrodzenia za obronę oskarżonego wykonywaną z urzędu w postępowaniu sądowym.

Apelację od tego wyroku wniósł obrońca oskarżonego. Zaskarżył w części dotyczącej kary. Na podstawie art. 438 pkt 4 k.p.k. zarzucił rażącą niewspółmierność kary wymierzonej oskarżonemu wyrażającą się w przecenieniu okoliczności przemawiających na niekorzyść, podczas gdy kompleksowa ocena całokształtu okoliczności sprawy, a w szczególności motywacji jego zachowania oraz przez wzgląd na cele zapobiegawcze i wychowawcze kary, jakie ma osiągnąć w stosunku do oskarżonego prowadzą do wniosku, iż orzeczoną karę cechuje nadmierna surowość.

Obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i orzeczenie kary w niższym wymiarze, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna.

Zgodzić się należy z obrońcą, że ustalone przez Sąd Okręgowy okoliczności popełnienia przez oskarżonego czynu zostały w niedostatecznym stopniu uwzględnione przy wymiarze kary.

Przede wszystkim wskazać należy, że to pokrzywdzony swoim zachowaniem sprowokował oskarżonego. Nie bez znaczenia też jest, że wcześniej wielokrotnie dochodziło do różnych scysji pomiędzy P. K. a ojcem i były one najczęściej wywoływane przez pokrzywdzonego. T. K. nie stronił od alkoholu i pod jego wpływem poniżał i wyzywał słowami wulgarnymi oskarżonego.

Należy też szczególnie mieć na względzie zachowanie oskarżonego po popełnieniu przypisanego mu przestępstwa. Robił wszystko, aby uratować życie ojcu. Widząc, w jakim stanie znajduje się jego ojciec, pobiegł do szpitala. Wyrażony przez niego żal oraz okazana szczera skrucha wskazują, że nie jest on, pomimo wcześniejszej karalności, osobą dogłębnie zdemoralizowaną i tym samym nie jest konieczna jego długotrwała resocjalizacja w warunkach zakładu karnego, aby została trwale ukształtowana w nim właściwa postawa i żeby nie powrócił on więcej do przestępstwa. Zaznaczyć należy, że w ocenie administracji aresztu śledczego jego obecne zachowanie jest dobre.

Z tych też względów, nie umniejszając bynajmniej znaczenia okoliczności obciążających dla oskarżonego, uznać należało, że wymierzona wobec niego kara ośmiu lat pozbawienia, zbliżona do górnej granicy ustawowego zagrożenia, jest nadmiernie wysoka, czyli rażąco surowa, co zmusza sąd odwoławczy do jej obniżenia.

Karą adekwatną do stopnia szkodliwości społecznej popełnionego przez oskarżonego przestępstwa oraz do stopnia jego zawinienia jest kara sześciu lat pozbawienia wolności. Uwzględnia ona wszystkie okoliczności obciążające, jak i łagodzące. Jest ona jednocześnie wystarczająco dolegliwa, aby spełnić wobec oskarżonego cele prewencyjne i wychowawcze. Kara ta powinna też spełnić swoją funkcję w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Podnieść też należy, że zaskarżony wyrok nie był dotknięty jakimikolwiek uchybieniami, które zmuszałyby sąd odwoławczy do jego uchylenia lub zmiany z urzędu. Sąd Okręgowy trafnie przyjął, wbrew twierdzeniom P. K. na rozprawie odwoławczej, że wszystkie obrażenia, które zostały stwierdzone u pokrzywdzonego podczas sekcji zwłok, zostały spowodowane przez oskarżonego. W świetle zebranych dowodów niemożliwe jest przyjęcie innej wersji zdarzenia.

W tym stanie rzeczy Sąd Apelacyjny na podstawie art. 437 §2 k.p.k. orzekł jak w sentencji wyroku.

Rozstrzygnięcie o zasądzeniu od Skarbu Państwa wynagrodzenia obrońcy z urzędu znajduje podstawę w art. 618 §1 k.p.k. oraz w §14 ust. 1 pkt. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 z późn. zm.).

Ponieważ oskarżony obecnie jest osadzony w jednostce penitencjarnej będzie odbywał długotrwałą karę pozbawienia wolności i nie ma żadnych możliwości zarobkowania, został on w trybie art. 624 §1 k.p.k. zwolniony od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze. Za taką decyzją przemawiały też względy słusznościowe.