Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 stycznia 2014 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący : SSO Dominika Romanowska

Protokolant : Robert Purchalak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 stycznia 2014 r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa E. Ł., M. Ł.

przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) we W.

o stwierdzenie nieważności lub uchylenie uchwały

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powodów solidarnie na rzecz strony pozwanej kwotę 197 zł tytułem kosztów procesu.

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 11 stycznia 2013 r. skierowanym przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) we W. oraz na rozprawie powodowie M. Ł. i E. Ł. domagali się stwierdzenia nieważności, ewentualnie uchylenia uchwały nr (...) Zarządu Spółdzielni (...) we W. z dnia 20 października 2011 r. w sprawie określenia przedmiotu odrębnej własności lokali w nieruchomości przy alei (...) we W.. W uzasadnieniu powodowie podali, że o podjęciu w/w uchwały dowiedzieli się dopiero 12 grudnia 2012 r. w związku ze skierowaniem do pozwanej spółdzielni wniosku o określenie aktualnego statusu ich lokalu mieszkalnego. Zdaniem powodów niepoinformowanie ich o podjęciu zaskarżonej uchwały było działaniem celowym zarząd strony pozwanej, ponieważ wcześniejsze projekty w/w uchwały zostały przez nich pisemnie oprotestowane. Powodowie zarzucili, że na skutek tego uniemożliwiono im zapoznanie się z treścią uchwały i zgłoszenie uwag, ewentualnie zaskarżenie jej w ustawowym trybie przewidzianym w art. 43 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

W odpowiedzi na pozew (k. 32 i n.) strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości. Uzasadniając swoje stanowisko w sprawie strona pozwana podała, że podejmując w/w uchwałę wykonała wszelkie ciążące na niej obowiązki oraz przygotowała całą niezbędną dokumentację. Wyjaśniła, że przygotowała projekt uchwały, informowała zainteresowane osoby o jej treści, odpowiadała na składane przez nich zastrzeżenia i poinformowała ich o podjęciu uchwały. Stron pozwana zaprzeczyła także, jakoby zabraniała pracownikom spółdzielni okazywania całego projektu uchwały i celowo nieinformowała powodów o jej podjęciu, jak również że powodowie dowiedzieli się o tym fakcie dopiero 12 grudnia 2012 r. Z ostrożności procesowej strona pozwana podała, że uchwała nr (...) z 20 października 2011 r. nie naruszała interesu prawnego powodów. Wskazano, że na podstawie w/w uchwały doszło do ustanowienia odrębnych własności lokali mieszkalnych, a następnie przeniesienia własności tych lokali na rzecz osób uprawnionych. Podano, że także powodowie domagali się w oparciu o w/w uchwałę ustanowienia odrębnej własności zajmowanego przez nich lokalu mieszkalnego, a następnie przeniesienia jego własności na ich rzecz, co też nastąpiło.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 14 marca 2005 r. powodowie E. i M. Ł. nabyli spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (...) przy al. (...) we W., pozostające w zasobach strony pozwanej – Spółdzielni Mieszkaniowej (...) we W.. Powyższe prawo weszło do majątku wspólnego powodów E. i M. Ł., przy czym członkiem spółdzielni został jedynie powód M. Ł..

( Dowód: kopia aktu notarialnego nr (...), k. 98-105; zaświadczenie z 17 października 2005 r., k. 7; kopia mapy zasadniczej dla celów opiniodawczych, k. 6; przesłuchanie powodów, k. 113-114)

W dniu 27 sierpnia 2009 r., na wniosek powodów oraz innych członków spółdzielni zainteresowanych ustanowieniem i przeniesieniem na ich rzecz odrębnych własności samodzielnych lokali mieszkalnych, zarząd strony pozwanej sporządził projekt uchwały nr (...). Określił w nim przedmiot odrębnej własności wszystkich lokali znajdujących się w budynku mieszkalnym położonym przy al. (...) we W..

Projekt tej uchwały został doręczony powodom, którzy w piśmie z 1 października 2009 r. wnieśli do niego zastrzeżenia, dotyczące w szczególności braków w dokumentacji oraz nieprawidłowości w określeniu powierzchni składowych nieruchomości.

W piśmie z 16 października 2009 r. strona pozwana odniosła się do zastrzeżeń powodów wskazując w szczególności, że dokumentacja dotycząca projektu chwały, w tym m.in. wyrys i inwentaryzacja całego budynku i wszystkich mieszkań oraz części wspólnych znajdowała się w siedzibie spółdzielni.

W piśmie z dnia 10 maja 2010 r. powodowie podtrzymali swoje wcześniejsze zastrzeżenia oraz zażądali od strony pozwanej dostarczenia im dokumentów potwierdzających stan prawny nieruchomości położonej we W. przy ul. (...), w tym w szczególności projektu uchwały dotyczącej wyodrębnienia lokali wraz z dokumentacją.

( Dowód: dokumentacja inwentaryzacyjna z 7 sierpnia 2009 r., k. 37-48; projekt uchwały nr (...), k. 8; pismo z 1 października 2009 r., k. 9; pismo z 16 października 2009 r., k. 10; pismo z 10 maja 2010 r., k. 11; przesłuchanie powodów, k. 113-114)

W dniu 15 września 2011 r. zarząd strony pozwanej sporządził projekt uchwały nr (...), w którym po raz kolejny określiła przedmiot odrębnej własności wszystkich lokali znajdujących się w budynku mieszkalnym położonym przy al. (...) we W..

Po zapoznaniu się z treścią kolejnego projektu uchwały powodowie w piśmie z 14 października 2011 r. wnieśli do niego zastrzeżenia dotyczące w szczególności braków w dokumentacji, nieprawidłowości w określeniu powierzchni składowych nieruchomości, a także zarzut braku zakończenia procedury wykupu strychu. W odpowiedzi zawartej w piśmie z 18 października 2011 r. strona pozwana uznała zastrzeżenia powodów za bezpodstawne.

( Dowód: projekt uchwały nr (...), k. 12-15; pismo z 14 października 2011 r. wraz z odpowiedzią, k. 16-17; zawiadomienie wraz z pokwitowaniami odbioru, k. 109-110; zeznania świadka A. S., k. 112-114; przesłuchanie powodów, k. 113-114 )

W dniu 20 października 2011 r. zarząd strony pozwanej podjął uchwałę nr (...), w której dokonał określenia przedmiotu odrębnej własności lokali w nieruchomości przy al. (...) we W..

Zawiadomienie o wyłożeniu do wglądu w biurze strony pozwanej spornej uchwały zostało dostarczone wszystkim członkom spółdzielni zamieszkującym budynek mieszkalny przy al. (...) we W., za wyjątkiem powoda M. Ł..

Na podstawie zaskarżonej uchwały strona pozwana w dniu 16 listopada 2011 r. w formie aktu notarialnego ustanowiła odrębne własności lokali mieszkalnych nr (...) przy al. (...) we W. oraz zawarła z A. i B. S. oraz z A. K. umowy przeniesienia własności wyodrębnionych lokali na ich rzecz.

( Dowód: uchwała nr (...) z 20 października 2011 r., k. 18-20; pokwitowanie odbioru, k. 111; kopia aktów notarialnych rep. A nr (...) i (...), k. 49-56; zeznania świadka A. S., k. 112-114; przesłuchanie powodów, k. 113-114 )

O podjęciu przez zarząd strony pozwanej uchwały nr (...) z 20 października 2011 r. powodowie E. i M. Ł. dowiedzieli się w grudniu 2012 r. Po powzięciu w/w wiadomości zwrócili się do strony pozwanej o przeniesienie na ich rzecz prawa własności lokalu mieszkalnego nr (...).

W dniu 13 czerwca 2013 r. w oparciu o uchwałę nr (...) z 20 października 2011 r. strona pozwana w formie aktu notarialnego ustanowiła odrębną własność lokalu mieszkalnego nr (...) przy al. (...) we W., a także zawarła z powodami umowę, w której przeniosła na ich rzecz własność w/w lokalu.

( Dowód: pismo powodów z 19 grudnia 2012 r., k. 57; kopia aktu notarialnego nr (...), k. 98-105; przesłuchanie powodów, k. 113-114)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

W niniejszym procesie powodowie E. i M. Ł. domagali się stwierdzenia nieważności, ewentualnie uchylenia uchwały nr (...) Zarządu Spółdzielni (...) we W. z dnia 20 października 2011 r. w sprawie określenia przedmiotu odrębnej własności lokali w nieruchomości przy alei (...) we W..

W związku z zarzutem strony pozwanej podniesionym w odpowiedzi na pozew, że powódka E. Ł. nie jest członkiem pozwanej spółdzielni mieszkaniowej, w pierwszym rzędzie należało rozważyć legitymację czynną powódki w niniejszym procesie. Zgodnie z art. 43 ust. 5 w związku z art. 43 ust. 1 i art. 42 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (dalej: u.s.m.) prawo zaskarżenia uchwał dotyczących określenia odrębnej własności lokali w danej nieruchomości budynkowej przysługuje osobom, których te projekty uchwał dotyczą i którym, zgodnie z przepisami w/w ustawy, przysługuje prawo żądania przeniesienia na nich własności poszczególnych lokali. Z treści cytowanych przepisów wynika wprost, że ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych nie determinuje prawa zaskarżenia uchwały członkowstwem w spółdzielni mieszkaniowej. Prawo do zaskarżenia uchwały w myśl cytowanego przepisu art. 43 mają bowiem te osoby, których praw bezpośrednio przedmiotowa uchwała dotyczyła. Z analizy dowodów zgromadzonych w rozpoznawanej sprawie wynikało, że spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (...) przy al. (...) we W. nabyli oboje powodowie i weszło ono do ich małżeńskiego majątku wspólnego. Ponadto Sąd stwierdził, że obydwoje powodowie byli uprawnieni do nabycia odrębnej własności lokalu mieszkalnego ustanowionego przez pozwaną spółdzielnię w oparciu o w/w uchwałę. Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd uznał, że obydwoje powodowie jako osoby, których treść uchwały bezpośrednio dotyczyła byli legitymowani czynnie do zaskarżenia w/w uchwały.

W dalszej kolejności Sąd rozważył, czy tak jak zarzucali to powodowie, powyższa uchwała została podjęta w sposób sprzeczny z obowiązującym porządkiem prawnym. Rozstrzygając w tym zakresie Sąd miał na uwadze, że szczegółowy tryb podejmowania uchwały reguluje przepis art. 43 ust. 1 – 6 u.s.m., który przewiduje w jakie czynności i w jakiej kolejności zarząd spółdzielni powinien podjąć, aby uchwała została podjęta w sposób prawidłowy. Z powyższych przepisów wynika, że projekt uchwały zarząd spółdzielni powinien wyłożyć na co najmniej 14 dni do wglądu w lokalu siedziby spółdzielni, po pisemnym, wysłanym z co najmniej 7-dniowym wyprzedzeniem, imiennym powiadomieniu o terminie i miejscu wyłożenia projektu uchwały do wglądu tych osób, których ten projekt uchwały dotyczył i którym, zgodnie z przepisami w/w ustawy, przysługiwało prawo żądania przeniesienia na nich własności poszczególnych lokali (art. 43 ust. 1 u.s.m.). Osoby, o których mowa w ust. 1, mogą w terminie 14 dni po upływie okresu wyłożenia projektu uchwały do wglądu przedstawić zarządowi spółdzielni pisemne wnioski dotyczące zmian tego projektu (art. 43 ust. 2 u.s.m.). Zarząd spółdzielni obowiązany był rozpatrzyć wnioski, o których mowa w ust. 2, najpóźniej w ciągu 14 dni od upływu terminu ich składania i najdalej w ciągu 14 dni od ich rozpatrzenia odpowiednio skorygować projekt uchwały i podjąć uchwałę o treści uwzględniającej dokonane korekty (art. 43 ust. 3 u.s.m.). O wynikach rozpatrzenia wniosków, o których mowa w ust. 2, oraz o treści zmian projektu uchwały, do którego wnioski zgłoszono, zarząd spółdzielni, w ciągu 7 dni od podjęcia uchwały, miał obowiązek powiadomić na piśmie osoby, o których mowa w ust. 1, a tym osobom, które wnioski zgłaszały, podać jednocześnie odpowiednie faktyczne i prawne uzasadnienie nieuwzględnienia w całości lub w części wniosków zgłoszonych przez te osoby (art. 43 ust. 4 u.s.m.). Z ustaleń faktycznych poczynionych w niniejszej sprawie w oparciu o przedłożone przez strony dokumenty oraz zeznania świadka A. S. i przesłuchanie stron wynikało, że w/w procedura przewidziana w art. 43 ust. 1-4 u.s.m., do etapu zawiadomienia powodów o projekcie uchwały nr (...) i ustosunkowania się przez stronę pozwaną do wniosków powodów odnośnie zmiany tego projektu, została w rozpoznawanej zachowana. Strona pozwana przygotowywała bowiem dwa projekty uchwał w przedmiocie określenia odrębnej własności lokali mieszkalnych w nieruchomości budynkowej we W. przy ul. (...), informowała zainteresowane osoby, w tym również powodów o jej treści i odpowiadała na składane przez nich zastrzeżenia.

W trakcie procesu w ocenie Sądu strona pozwana nie wykazała natomiast w dostatecznym stopniu, że skutecznie zawiadomiła powodów o podjęciu uchwały nr (...) już po złożeniu przez nich zarzutów do projektu uchwały. Z treści dowodu w postaci pokwitowań odbioru (k. 111) wynikało, że zawiadomienie o wyłożeniu w biurze strony pozwanej zaskarżonej uchwały zostało dostarczone wszystkim członkom spółdzielni zamieszkującym budynek mieszkalny przy al. (...) we W., za wyjątkiem powodów. Samo oświadczenie strony pozwanej złożone w odpowiedzi na pozew, czy też zeznania świadka A. S. i przesłuchanie prezesa zarządu strony pozwanej A. M., że powodowie zostali poinformowani o tym fakcie i odmówili odbiory uchwały były w ocenie Sądu niewystarczające, tym bardziej że powodowie wyraźnie zaprzeczyli jakoby zawiadomiono ich o tym fakcie. Sąd miał ponadto na uwadze, że w trakcie postępowania strona pozwana nie zgłosiła na tę okoliczność nawet wniosku o przesłuchanie w charakterze świadka pracownicy pozwanej spółdzielni, która zajmowała się doręczaniem zawiadomień o podjęciu uchwały. Z uwagi na te okoliczności Sąd uznał, że strona pozwana wbrew obowiązkowi wynikającemu a art. 43 u.w.l. nie zawiadomiła powodów o podjęciu uchwały nr (...). Nie mniej jednak w świetle utrwalonego orzecznictwa Sądu Najwyższego (wyrok SN z dnia 16 października 2002 r., IV CKN 1351/00, OSNC 2004/3/40; wyrok SN z dnia 8 lipca 2004 r., IV CK 543/03, OSNC 2005/7-8/132), które Sąd orzekający podziela, naruszenie procedury przy podjęciu uchwały może być przyczyną jej wyeliminowania z obrotu prawnego jedynie w sytuacji gdy naruszenie to miało wpływ na treść podjętej uchwały. W niniejszej sprawie Sąd ocenił uchwałę i zgłoszone przez powodów zastrzeżenia do niej i uznał, że brak było podstaw do przyjęcia że powyższe naruszenie formalne miało wpływ na treść podjętej przez pozwaną uchwały nr (...). Z powyższych względów zarzut powodów odnośnie stwierdzenia niezgodności zaskarżonej uchwały z prawem nie mógł zostać w niniejszej sprawie uwzględniony.

Sąd zbadał także podniesiony przez powodów zarzut, że podjęta przez stronę pozwaną uchwała nr (...) naruszała ich interesy. Orzekając w niniejszej sprawie o uchylenie uchwały spółdzielni mieszkaniowej Sąd musiał uwzględniać interesy wszystkich podmiotów, w tym także samej spółdzielni mieszkaniowej, innych spółdzielców, jak również osób które zaskarżyły uchwałę, tj. powodów. Rozstrzygając w tym zakresie Sąd powinien dodatkowo kierować się zasadami racjonalności i funkcjonalności. Istotnym w sprawie było, że powyższa uchwała została w całości wykonana, gdyż na jej podstawie strona pozwana ustanowiła odrębne własności lokali mieszkalnych i przeniosła ich własność na rzecz zainteresowanych i uprawnionych osób. Sąd ustalił, że na podstawie zaskarżonej uchwały strona pozwana w dniu 16 listopada 2011 r. w formie aktu notarialnego ustanowiła odrębne własności lokali mieszkalnych nr (...) przy al. (...) we W. i zawarła z A. i B. S. oraz z A. K. umowy przeniesienia własności w/w lokali na ich rzecz. Ponadto, co istotne, w dniu 13 czerwca 2013 r. w oparciu o uchwałę nr (...) z 20 października 2011 r. strona pozwana w formie aktu notarialnego ustanowiła odrębną własność lokalu mieszkalnego nr (...) przy al. (...) we W., a następnie zawarła również z powodami E. i M. Ł. umowę, w której przeniosła na ich rzecz własność lokalu. W konsekwencji, wobec faktu, że uchwała została w całości wykonana, a lokale mieszkalne zostały już na jej podstawie nabyte, brak było możliwości do jej uchylenia z uwagi na naruszenie interesów powodów.

Niezależnie od powyższego Sąd uznał, że w związku z podjęciem przez zarząd strony pozwanej zaskarżonej uchwały, a następnie ustanowieniem przez pozwaną odrębnej własności lokalu mieszkalnego nr (...) i przeniesieniem jego własności na rzecz powodów, żadne ich interesy nie zostały naruszone. Jak wynika z analizy dokumentacji inwentaryzacyjnej, treści aktu notarialnego nr (...) i zaświadczenie z 17 października 2005 r., a także przesłuchania stron, należący do powodów lokal mieszkalny został w umowie z 13 czerwca 2013 r. określony w takim kształcie, w jakim został przez nich nabyty i określony przy nabyciu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, co nastąpiło w 2005 r. Fakt zaś, że spółdzielnia w sposób władczy rozdysponowała należącymi do niej pomieszczeniami, nie mógł być przedmiotem ingerencji Sądu. Podkreślić należy, że przynależność do spółdzielni mieszkaniowej wiąże się z określonymi konsekwencjami i ograniczeniami, jakimi są m.in. konieczność respektowania uchwał podejmowanych przez samą spółdzielnię i jej zarząd.

Dlatego też powództwo jako nieuzasadnione, zarówno w pierwotnym kształcie, jak i zmodyfikowanym, podlegało oddaleniu, o czym Sąd orzekł w punkcie I sentencji wyroku.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu zawarte w punkcie II wyroku znajdowało oparcie w brzmieniu art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Żądanie takie strona pozwana zgłosiła w odpowiedzi na pozew. Żądanie pozwu zostało oddalone, a zatem powodowie solidarnie obowiązani byli zwrócić stronie pozwanej koszty procesu, na które złożyły się: wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 180 zł i opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.

Mając na uwadze powyższe należało orzec jak w sentencji.