Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 kwietnia 2014 roku

Sąd Rejonowy w Kłodzku Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Daria Ratymirska

Protokolant Daria Paliwoda

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 kwietnia 2014 w Kłodzku

sprawy z powództwa K. P., W. D. (1), W. D. (2)

przeciwko A. B.

o wydanie rzeczy ruchomej

i z powództwa wzajemnego A. B.

przeciwko K. P., W. D. (1), W. D. (2)

o zapłatę kwoty 31.147 zł

I.  nakazuje pozwanemu A. B. wydanie powodom K. P., W. D. (1) i W. D. (2) samochodu osobowego marki V. (...) o numerze rejestracyjnym (...), nr VIN (...), rok produkcji 2000;

II.  zasądza od pozwanego A. B. na rzecz powodów K. P., W. D. (1) i W. D. (2) kwoty po 1.000 zł, tytułem zwrotu kosztów procesu;

III.  zasądza od pozwanych wzajemnie K. P., W. D. (1) i W. D. (2) na rzecz powoda wzajemnego A. B. kwoty po 1.316,66 zł (tysiąc trzysta szesnaście złotych 66/100) z odsetkami ustawowymi od dnia 15 maja 2013r. do dnia zapłaty;

IV.  oddala powództwo wzajemne w dalszej części;

V.  zasądza od powoda wzajemnego A. B. na rzecz pozwanych wzajemnych K. P., W. D. (1) i W. D. (2) kwoty po 628,49 zł, tytułem zwrotu kosztów procesu, wywołanego powództwem wzajemnym.

Sygn. akt I C 417/13

UZASADNIENIE

Powodowie K. P. (poprzednio S.), W. D. (1) i W. D. (2) wnieśli pozew przeciwko A. B. o wydanie samochodu osobowego marki V. (...), nr rej. (...), nr (...), rok produkcji (...), oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu podali, że są współwłaścicielami w.w. samochodu, który był użytkowany przez powódkę K. P., która w dniu 16 października 2011r. pozostawiła samochód w warsztacie, prowadzonym przez pozwanego, w celu naprawy. Po zdiagnozowaniu uszkodzeń, pozwany poinformował powódkę, że uszkodzone są pompowtryskiwacze i naprawa będzie kosztować ok. 1500 zł. Pozwany zaoferował powódce samochód zastępczy. Powódka miała zaufanie do pozwanego, gdyż wcześniej pozostawali ze sobą w związku konkubenckim, z którego mają wspólne małoletnie dziecko. Strony nie określiły daty zakończenia naprawy, ale miało to być jak najszybciej. W dniu 2 grudnia 2011r. pozwany poinformował powódkę sms-em, że koszt naprawy wyniósł 3600 zł, czemu powódka zaprotestowała, bo wcześniej pozwany nie informował jej o konieczności dokonania kolejnych napraw, które podwyższą ustaloną kwotę. W dniu 4 grudnia odpisała pozwanemu, by przywrócił auto do stanu poprzedniego, ponieważ koszty naprawy przewyższają jej możliwości finansowe. Jednocześnie poinformowała go, że zgłosi się po odbiór auta w dniu 7 grudnia 2011r. Wówczas pozwany odmówił wydania auta, dopóki powódka nie zapłaci za naprawę kwoty 10.900 zł, przedstawiając listę dodatkowych, nieuzgodnionych z powodami, napraw oraz kosztów użytkowania samochodu zastępczego. Pismem z dnia 19 grudnia 2011r. powódka wezwała pozwanego do realizacji umowy i wyznaczyła mu termin jej zakończenia na 30 grudnia 2011r., pod rygorem odstąpienia od umowy. Pismem z dnia 5 października 2012r. powodowie odstąpili od umowy z pozwanym i wezwali go do wydania samochodu w dniu 15 października 2012r. Pozwany odmówił wydania samochodu, żądając zapłaty kwoty 10.900 zł. Powodowie wskazali, że nie wiedzą, czy samochód został naprawiony i w jakim jest wstanie.

W pozwie wzajemnym (k-14,37) pozwany A. B. wniósł o zasądzenie od powodów – pozwanych wzajemnych solidarnie kwoty 31.147 zł, w tym:

- kwoty 6902 zł z odsetkami ustawowymi od 30.06.2011r., zgodnie z wezwaniem do zapłaty z dnia 7.05.2013r., tytułem wykonanych napraw przedmiotowego samochodu, serwisu, wymiany płynów, filtrów, części oraz czynszu najmu samochodu zastępczego marki A. (...), w okresie od 15 stycznia do 30 czerwca 2011r.;

- 2470 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 4.12.2011r., za naprawę powypadkową samochodu , jako różnicy między wypłaconym odszkodowaniem w kwocie 4618,39 zł, a rzeczywistymi kosztami naprawy;

- 2250 zł z odsetkami ustawowymi od 4.12.2011r., tytułem kosztów częściowej naprawy silnika oraz zwrotu kosztów za zakup części w listopadzie 2011r.;

- 14.725 zł, tytułem zabezpieczenia i ochrony zatrzymanego samochodu, od 4.12.2011r. do dnia 16.07.2013r., tj. 589 dni po 25 zł;

- 4.800 zł, za wypożyczenie samochodu zastępczego A. A. na czas niedokończonej naprawy samochodu z winy pozwanych wzajemnych, z listopada 2011r., tj. 32 doby wynajmu po 150 zł.

Zarzucił, że w dniu 26.12.2010r. umówił się z pozwanymi wzajemnymi na serwisowanie przedmiotowego samochodu w następnym roku. Na tej podstawie wykonywał, do czerwca 2011r., na zlecenie pozwanej K. P. różne naprawy samochodu. Umówili się, że wynagrodzenie za naprawy samochodu będzie rozliczone na koniec roku 2011r. z alimentami, zasądzonymi od pozwanego na rzecz małoletniej córki stron, wyrokiem z dnia 27.07.2010r., tak, jak miało to miejsce w 2010r. Powód wzajemny podniósł, że w maju 2011r. wykonał powypadkową naprawę przedmiotowego samochodu, której koszt przekroczył wypłacone przez ubezpieczyciela odszkodowanie, zamontował w nim swoje koła, oraz udał się na badanie techniczne, za które zapłacił 98 zł. Podał, że w październiku 2011r. powódka K. P. zleciła mu naprawę przedmiotowego samochodu, w którym uszkodzeniu uległy pompowtryskiwacze. Powódka zdecydowała się na naprawę przy użyciu najtańszych części używanych, kupionych na aukcji internetowej, których koszt miał wynieść od 1000 do 1500 zł. Pomimo próźb, powodowie nie wpłacili zaliczki, więc powód wzajemny kupił części ze swoich środków. Po ich zamontowaniu zdiagnozował awarię układu tłokowo – korbowego. Na prośbę powódki, powód wzajemny rozkręcił silnik, poinformował powódkę, że koszt naprawy będzie wynosił ok. 3600 zł, co powodowie zaakceptowali w dniu 2.12.2011r. Następnego dnia powód wzajemny wezwał powódkę do wydania samochodu zastępczego, ponieważ stwierdził, że używała go w celu innym, niż dojazd do pracy, zgłosił policji przywłaszczenie mienia. Widząc wielką złośliwość i agresję powodów, powód wzajemny udał się do W., gdzie powódka remontowała mieszkanie i zabrał swój samochód z miejsca postoju. Następnego dnia powódka kazała mu przerwać naprawę samochodu i oddać w taki stanie, w jakim go przywiozła. Powód wzajemny podniósł, że odmówił wydania samochodu, powołując się na art. 461 i 496 kc, do czasu całkowitego rozliczenia nakładów finansowych zgodnie z umową ustną z grudnia 2010r. Podniósł, że zerwanie umowy nastąpiło z winy powodów. Podał, że w dniu 8.12.2011r. powódka zerwała wszystkie ustalenia dotyczące rozliczeń i złożyła do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia – Fabrycznej A. W. wniosek o wszczęcie egzekucji zobowiązań alimentacyjnych za 2011 rok, które miały być rozliczone w naprawie auta.

W odpowiedzi na pozew wzajemny powodowie K. P., W. D. (1) i W. D. (2) wnieśli o oddalenie powództwa wzajemnego w całości oraz nieuwzględnienie zarzutu zatrzymania. Zaprzeczyli, aby strony uzgodniły w grudniu 2010r., że pozwany będzie serwisował auto powodoów w zamian za alimenty, które powinien płacić na córkę O.. Zarzucili, że nie zlecali powodowi wzajemnemu naprawy silnika. Po otrzymaniu informacji o wyokości kosztów, związanych z remontem silnika, poinformowała powoda, że nie wyraża zgody na dalszą naprawę i zgłosi się po odbiór samochodu w dniu 7 grudnia 2011. Powód wzajemny uzależnił wydanie samochodu od zapłaty kwoty 10.901 zł, na co powódka nie wyraziła zgody, gdyż zgodnie z umową, zawartą w październiku 2011r., naprawa miała kosztować 1500 zł i taką kwotę gotowa była zapłacić, o ile samochód byłby naprawiony. Pozwany odmówił przyjęcia tej kwoty i wydania samochodu, nie poinformował też powodów, czy pompowtryskiwacze zostały zamontowane. Zarzucili, że specyfikacja na kwotę 10.901 zł obejmowała wynagrodzenie za prace, które nie były pozwanemu zlecane. Ponadto, strony nie umówiły się, że za korzystanie z auta zastępczego, używanie jego opon, powodowie będą zobowiązani do zapłaty. Gdyby powódka o tym wiedziała, nie wyraziłaby na to zgody. Zaprzeczyli, aby podczas użytkowania samochodu zastępczego marki A. przez powódkę doszło do uszkodzenia lub zniszczenia szyb. Podnieśli, że powódka otrzymała samochód zastępczy do pełnej dyspozycji nieodłatnie. Naprawa samochodu przeciągała się z winy powoda wzajemnego, który przystąpił do diagnozowania usterki dopiero po miesiącu. Pozwany zwlekał z naprawą samochodu i przez cały czas czynił powódce aluzje do możliwości powrotu do niej, twierdził, że się bardzo stara, że jej pomaga, żeby ją odzyskać. Gdy jednak powódka oświadczyła, że nie ma takiej możliwości, wówczas zaczął ją szykanować, odmówił wydania samochodu, zażądał zapłaty dużych kwot. Odnośnie żądania dopłaty za naprawę samochodu po kolizji z maja 2011r. powodowie podnieśli, że wynagrodzenie za naprawę pozwany otrzymał od ubezpieczyciela w ramach umowy autocasco. Zaprzeczyli, że odszkodowanie zostało obniżone o 50% z winy powodów, co stoi w rażącej sprzeczności z informacją, że w kosztorysie zastosowano redukcję o 50% w związku z urealnieniem na części zamienne v.. Odnośnie zarzutu zatrzymania, powodowie podnieśli, że wynagrodzenie za naprawę samochodu nie jest nakładem na rzecz w rozumieniu art. 461§1 kc. Zarzucili, że pozwany nigdy nie poinformował powodów o wykonaniu zleconej mu naprawy, a jedynie o dokonaniu zakupu pompowtryskiwaczy za 1200 zł. Po poinformowaniu go, że nie wyrażają zgody na naprawę silnika, pozwany przerwał naprawę samochodu. Jako bezzasadne powodowie ocenili również żądanie zapłaty za ochronę i zabezpieczenie samochodu. Podnieśli, że odmawiając wydania samochodu, pozwany działał bezprawnie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka – pozwana wzajemna K. P. i pozwany – powód wzajemny A. B. pozostawali w związku konkubenckim, z którego mięli córkę O.. Po rozstaniu, pozwany świadczył na zlecenie powódki usługi w ramach naprawy i serwisowania jej samochodu. Rozliczenie za naprawy za 2010r. nastąpiło przez wzajemne potrącenie należności pozwanego z tytułu alimentów, zasądzonych na rzecz małoletniej córki stron. Taki sposób rozliczeń strony przyjęły również na rok 2011, kiedy pozwany – powód wzajemny nadal świadczył powódce usługi w zakresie naprawy jej samochodu marki V. (...), nr rej. (...), do maja 2011r. W czasie dokonywanych napraw, pozwany użyczał powódce samochód zastępczy marki A. (...). Po wykonaniu napraw powódka odbierała swoje auto, zwracając pojazd zastępczy. W maju 2011r. pozwany – powód wzajemny dokonał naprawy powypadkowej przedmiotowego samochodu. Powodowie scedowali na niego prawo do odbioru odszkodowania od zakładu ubezpieczeń. Po naprawie pozwany – powód wzajemny użyczył powódce i zamontował w jej samochodzie swoje opony oraz wydał powódce przedmiotowy samochód.

Dowód : pokwitowanie wstawione przez W. D. (1) (k-21); informacja o numerze konta (k-26), wiadomości sms (k-69); pismo (...) S.A. do K. S. z dnia 9.06.2011r., zaświadczenie o przebiegu ubezpieczenia (k-91-93); zeznania pozwanego– powoda wzajemnego A. B. (k-98-99).

W dniu 16 października 2011r., po wcześniejszej telefonicznej konsultacji z pozwanym, powódka K. P. pozostawiła samochód osobowy, marki V. (...), nr rej. (...), nr (...), rok produkcji(...) w warsztacie samochodowym, prowadzonym przez pozwanego, w celu naprawy. Po zdiagnozowaniu uszkodzeń, pozwany poinformował powódkę, że uszkodzone są pompowtryskiwacze. Strony ustaliły, że naprawa, z wykorzystaniem części używanych, kupionych przez pozwanego - powoda wzajemnego za pośrednictwem serwisu internetowego Allegro, będzie kosztować 1000 - 1500 zł. Pozwany użyczył powódce, na czas naprawy, samochód zastępczy. Strony nie ustaliły terminu wykonania naprawy, ale miało to się odbyć jak najszybciej. / Bezsporne/

Po zakupie i wmontowaniu przez pozwanego – powoda wzajemnego pompowtryskiwaczy, zdiagnozował w przedmiotowym samochodzie awarię silnika. W dniu 2 grudnia 2011r. rozkręcił silnik, o czym zawiadomił sms-em powódkę, informując o urwanym tłoku na 3 cylindrze, jako konsekwencji uszkodzonych pompowtryskiwaczy, oraz o wysokości kosztów naprawy w kwocie 1400 zł, które już poniósł, i dalszych kosztach naprawy w wysokości ok. 1200 zł za części oraz 1000 zł plus VAT, jako wynagrodzenia pozwanego. / Bezsporne/

W dniu 2 grudnia 2011r. pozwany poinformował powódkę sms-em, że koszt naprawy wyniesie 3600 zł. Tego dnia strony spotkały się wieczorem w domu powodów – pozwanych wzajemnych. Następnego dnia (sobota) pozwany – powód wzajemny, stwierdzając, że powódka K. P. wykorzystuje auto zastępcze do celów innych, niż dojazd do pracy, telefonicznie wezwał ją do oddania pojazdu zastępczego. Powódka była wówczas we W., gdzie urządzała nowe mieszkanie. Poinformowano pozwanego – powoda wzajemnego, że jego samochód zostanie mu zwrócony w poniedziałek, oraz, żeby przerwał naprawę samochodu powodów i wydał im ich auto. W dniu 4 grudnia 2011r. powódka odpisała pozwanemu, aby przywrócił auto do stanu poprzedniego, ponieważ koszty naprawy przewyższają jej możliwości finansowe i nie odpowiadają ustaleniom. Jednocześnie poinformowała go, że zgłosi się po odbiór auta w dniu 7 grudnia 2011r.

Wieczorem w dniu 3 grudnia 2011r. powód udał się do W. i zabrał, bez informowania powódki, swój samochód, wydany jej wcześniej, jako zastępczy.

Dowód : wiadomości sms z dnia 2.12.2011r., z dnia 4.12.2011r. (k-72-73); zeznania powódki K. P. (k-96v.-97); zeznania powódki W. D. (1) (k-97); zeznania powoda W. D. (2) (k-97v.)

W dniu 7 grudnia 2011r. powódki K. P. i W. D. (1) zgłosiły się w warsztacie pozwanego po odbiór przedmiotowego samochodu. Pozwany odmówił wydania auta, żądają zapłaty wynagrodzenia za naprawę w łącznej kwocie 10.900 zł, przedstawiając specyfikację wykonanych napraw, kosztów użytkowania samochodu zastępczego i innych kosztów.

Dowód : specyfikacja (k-68,90); zeznania powódki K. P. (k-96v.-97), zeznania powódki W. D. (1) (k-97), zeznania powoda W. D. (2) (k-97v.); zeznania pozwanego – powoda wzajemnego A. B. (k-98-99)

Samochód był wówczas zdekompletwany – części, w tym pompowtryskiwacze, były odłączone od całości, leżały obok. W takim stanie samochód był do chwili zamknięcia rozprawy.

Dowód : zeznania świadka R. P. (k-97v.-98); zeznania powódki K. P. (k-96v.-97), zeznania powódki W. D. (1) (k-97), zeznania powoda W. D. (2) (k-97v.); zeznania pozwanego– powoda wzajemnego A. B. (k-98-99).

W dniu 8.12.2011r. powódka K. P. złożyła u Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia – Fabrycznej A. W. wniosek o wszczęcie egzekucji zobowiązań alimentacyjnych pozwanego wobec małoletniej córki stron, za 2011 rok, zasądzonych w wysokości po 400 zł miesięcznie. / Bezsporne/

Pismem z dnia 19 grudnia 2011r. powódka wezwała pozwanego do wykonania naprawy samochodu, zgodnie z ustną umową z października 2011r., oraz do wydania samochodu w stanie zdatnym do eksploatacji, do dnia 20.12.2011r., pod rygorem odstąpienia od umowy.

Dowód : pismo z dnia 19.12.2011r. (k-3)

Pismem z dnia 5 października 2012r. powodowie odstąpili od umowy z pozwanym i wezwali go do wydania samochodu w dniu 15 października 2012r., wskazując, że o ile samochód został naprawiony w zakresie zleconej usługi – wymiany pompowtryskiwaczy, wypłacą pozwanemu umówione wynagrodzenie w wysokości 1500 zł.

Dowód: pismo z dnia 5.10.2012r. (k-6)

Pismem z dnia 7 maja 2013r. powód wzajemny wezwał pozwanych wzajemnych do zapłaty kwoty 6902 zł, tytułem zależności za naprawy i obsługę techniczną przedmiotowego samochodu oraz auto zastępcze, w okresie od 15.01 do 30.06.2011r., zgodnie z wystawioną fakturą VAT.

Dowód : wezwanie do zapłaty (k-29,95); faktura VAT z dnia 30.06.2011r. (k-30).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo K. P., W. D. (1) i W. D. (2) o wydanie przedmiotowego samochodu marki V. (...), stanowiącego ich współwłasność, przeciwko pozwanemu A. B., o wydanie tego samochodu, zasługiwało na uwzględnienie, na podstawie art. 222§1 kc.

Roszczenie windykacyjne obejmuje wydanie rzeczy w takim stanie, w jaki ona się znajduje w czasie realizacji roszczenia. W razie pogorszenia stanu rzeczy właściciel może mimo wszystko, żądać jedynie wydania mu rzeczy według aktualnego stanu. Ma nadto obowiązek przyjęcia rzeczy w stanie pogorszonym.

Nie podlegał uwzględnieniu zarzut zatrzymania, zgłoszony na podstawie art. 461 kc, z tytułu roszczenia o zwrot nakładów na rzecz.

Sąd uznał, że strony zawarły w dniu 16.10.2011r. umowę o wykonanie naprawy samochodu V. (...), będącą umową o dzieło (art. 627 kc). Naprawa miała polegać na wymianie pompowtryskiwaczy, przy użyciu tańszych używanych części zamiennych, których koszt miał wynosić od 1000 do 1500 zł. W umowie strony nie określiły terminu wykonania dzieła.

W chwili oświadczenia, złożonego przez powoda, o zatrzymaniu samochodu do czasu zapłaty przez powodów wynagrodzenia i innych kosztów, tj. w dniu 7 grudnia 2011r., kiedy to pozwany odmówił wydania samochodu powódkom, uzależniając wydanie od zapłaty kwoty 10.900 zł według przedstawionej specyfikacji (k-90), pozwanemu nie przysługiwało roszczenie o zwrot nakładów na rzecz. Na wstępie należy podzielić stanowisko powodów, znajdujące odzwierciedlenie w orzecznictwie, że wynagrodzenie za naprawę samochodu nie jest nakładem na rzecz w rozumieniu art. 461§1 kc (tak: wyrok SN z dnia 23.11.1998r., II CKN 53/98, LEX nr 319231; wyrok SN z dnia 14.02.2007r., II CNP 70/06, LEX nr 255597; wyrok SA w Warszawie z dnia 15.01.2013r., I A Ca 1074/12, LEX nr 1289613). Poza sporem było, że w dniu 7 grudnia 2011r., kiedy powódki zgłosiły się po odbiór samochodu, istotne części zamienne, w tym kupione, w celu wymiany, pompowtryskiwacze, były odłączone od całości. Samochód w takim stanie, nie nadającym się do eksploatacji, pozostawał aż do chwili zamknięcia rozprawy w niniejszej sprawie. Nie można zatem uznać, że pozwany użył własnych dóbr majątkowych na rzecz właścicieli samochodu, ponieważ, nawet, jeśli kupił części zamienne za własne środki, z przeznaczeniem do samochodu powodów, to w chwili zatrzymania samochodu nie zostały one wmontowane i użyte zgodnie z przeznaczeniem, jakim było utrzymanie pojazdu w należytym stanie. Nakłady te nie zostały więc użyte na rzecz powodów. W tej sytuacji pozwanemu nie przysługiwało prawo zatrzymania samochodu do czasu zwrotu wartości tych nakładów. Treść prawa zatrzymania, uregulowanego w art. 461§1 kc, nie może stanowić podstawy do zatrzymania całego pojazdu z powodu nieuregulowania należności za kupione w celu naprawy części, w sytuacji, gdy części te w ogóle nie zostały zamontowane w samochodzie.

Pozostałe pozycje, wymienione w specyfikacji, przedstawionej przez pozwanego, nie mają związku z umową, zawartą w październiku 2011r., dotyczą usług, świadczonych w pierwszej połowie roku (k-90) albo nie stanowią nakładów, w rozumieniu powołanego przepisu (k-90v.), jak „diagnoza usterki”, „demontaż elementów silnika, mycie, segregacja, częściowa naprawa”, „konserwacja i naprawa rozrusznika”, „auto zastępcze”, „rekompensata za zużycie pożyczonych opon”, „rekompensata za zniszczenie szyby bocznej”, „rekompensata za uszkodzenie szyby przedniej”. Uzależniając wydanie przedmiotowego samochodu od zapłaty przez powodów w.w. kwoty, ujętej w specyfikacji, pozwany nie realizował prawa zatrzymania, przewidzianego w powołanym przepisie, a jego zachowanie, jako bezprawne, nie zasługiwało na ochronę prawną.

Orzeczenie o kosztach w pkt II wyroku oparto na przepisie art. 98 § 1 i 3 kpc i art. 105 § 1 kpc. Pozwany, jako przegrywający, powinien zwrócić powodom koszty procesu, w skład których wchodzi wynagrodzenie pełnomocnika, będącego adwokatem (2400 zł) i opłata sądowa od pozwu (600 zł), łącznie 3000 zł (x 1/3).

Odnosząc się do pozwu wzajemnego, którym powód wzajemny domagał się zapłaty od pozwanych wzajemnych solidarnie łącznie kwoty 31.147 zł, powództwo zasługiwało na uwzględnienie tylko w części.

Co do żądania zapłaty kwoty 6.902 zł z odsetkami ustawowymi od 30.06.2011r. do dnia zapłaty, zgodnie z wezwaniem do zapłaty z dnia 7.05.2013r. (k-95), tytułem wykonanych napraw przedmiotowego samochodu, serwisu, wymiany płynów, filtrów, części oraz czynszu najmu samochodu zastępczego marki A. (...), w okresie od 15 stycznia do 30 czerwca 2011r., powództwo podlegało uwzględnieniu co do kwoty 3.950 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 15.05.2013r., tj. po upływie terminu, oznaczego w wezwaniu do zapłaty z dnia 7.05.2013r. (k-29,95). Zasądzona kwota 3.950 zł stanowi wynagrodzenie, należne powodowi wzajemnemu za wykonane naprawy przedmiotowego samochodu, serwis, wymianę płynów, filtrów i części, zgodnie z zestawieniem, zawartym w wezwaniu do zapłaty z dnia 7.05.2013r. (k-95), w okresie od 15 stycznia do 30 czerwca 2011r. (art. 642 § 1 kc). Bezspornym było, że powód wzajemny wykonał usługi na rzecz pozwanych wzajemnych w powyższym zakresie. Pozwani wzajemni nie kwestionowali również ich wartości, oznaczonej przez powoda wzajemnego, co wprost wynika z ich stanowiska, przedstawionego na rozprawie w dniu 9 stycznia 2014r. (k-74). Wobec tego, Sąd oddalił wniosek powoda wzajemnego o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego rzeczoznawcy, uznając, że zgłoszony został w celu wykazania okoliczności bezspornej.

Rzeczą sporną było, czy pozwani wzajemni zapłacili za wykonane usługi w powyższym zakresie. Ciężar udowodnienia tego faktu, spoczywał na pozwanych wzajemnych (art. 6 kc), którzy nie przedstawili pokwitowania zapłaty (art. 462 kc). Zeznania powódki K. P. w tym zakresie Sąd ocenił, jako niewiarygodne. Skoro powód wzajemny nie płacił alimentów, zasądzonych na rzecz małoletniej córki stron - co wynika z wniosku egzekucyjnego, złożonego u komornika przez pozwaną wzajemną K. P. w grudniu 2011r., a więc dopiero po powstaniu konfliktu – bardziej prawdopodobna była wersja powoda wzajemnego, że strony zamierzały rozliczać wynagrodzenie za naprawy z należnościami alimentacyjnymi. Jeśli bowiem powód wzajemny zalegał z alimentami, to trudno uznać, że pozwana wzajemna dobrowolnie płaciłaby mu wynagrodzenie za naprawę i serwis samochodu. Taki sposób wzajemnego rozliczenia funkcjonował zresztą w roku poprzednim, co powód wzajemny wykazał za pomocą pokwitowania, wystawionego przez W. D. (1) (k-21). Skoro pozwana wzajemna dokonała następnie przymusowej egzekucji zasądzonych na rzecz córki alimentów za rok 2011, należało uznać, że pozwani wzajemni zostali bezpodstawnie wzbogaceni i obowiązani są do zwrotu uzyskanej korzyści (art. 405 kc). Zasądzona kwota obciąża pozwanych wzajemnych w równych częściach (3.950 zł x 1/3), skoro pozwani wzajemni byli współwłaścicielami przedmiotowego samochodu. Zgodnie z art. 197 kc, domniemywa się, że udziały współwłaścicieli są równe. Domaganie się przez powoda wzajemnego solidarnej zapłaty pozbawione było podstaw prawnych (art. 369 kc). Odsetki ustawowe zasądzono od dnia następnego po upływie terminu do zapłaty, oznaczonego przez powoda w wezwaniu do zapłaty z dnia 7 maja 2013r. (art. 455 kc w zw. z art. 481 § 1 i 2 kc). Wcześniej powód wzajemny nie wzywał pozwanych do zapłaty z tego tytułu, w okolicznościach sprawy nie można też mówić o ustalonym w umowie terminie zapłaty wynagrodzenia za poszczególne usługi, świadczone przez powoda wzajemnego w pierwszej połowie 2011r., skoro było ono rozliczane przez potrącenie z alimentami. Dlatego nie można przyjąć, że przed 15 maja 2013r., pozwani wzajemni opóźniali się z zapłatą zasądzonego świadczenia. W szczególności, brak jakichkolwiek podstaw do uznania, że odsetki za opóźnienie należą się powodowi wzajemnemu od dnia 30 czerwca 2011r., jak w żądaniu pozwu. Z tych przyczyn Sąd oddalił powództwo w zakresie odsetek od kwoty 3.950 zł od dnia 30 czerwca 2011r. do dnia 14 maja 2013r.

Sąd oddalił powództwo także w zakresie żądania zapłaty kwoty 2.952 zł, za auto zastępcze, jak określił to powód w wezwaniu do zapłaty z dnia 7 maja 2013r., w okresie od stycznia do czerwca 2011r. (k-95), oraz w zakresie kwoty 4.800 zł, „za wypożyczenie samochodu zastępczego A. A. na czas niedokończonej naprawy samochodu z winy pozwanych wzajemnych, z listopada 2011r., tj. 32 doby wynajmu po 150 zł”. Sąd uznał, że strony związane były umową użyczenia samochodu zastępczego marki A. (...) na czas naprawy (art. 710 kc), zarówno w pierwszej połowie 2011r., jak i po zawarciu umowy o dzieło z października 2011r. Całkowicie bezzasadne było roszczenie w pierwszym przypadku - skoro powód wzajemny utrzymywał, że co do zasady jego klienci zobowiązani są do zapłaty za korzystanie z samochodu zastępczego tylko wówczas, gdy nie zapłacą wynagrodzenia za naprawę, to po stronie pozwanych wzajemnych taki obowiązek nigdy nie powstał. W okresie bowiem od stycznia do czerwca strony rozliczały się za naprawy polubownie, zgodnie ze stanowiskiem powoda wzajemnego - przez potrącenie z alimentami, a więc nie było takiej sytuacji, że pozwani nie zapłacili za bieżącą naprawę. Zresztą, jak wynika z ustalonego w sprawie stanu faktycznego, pozwana K. P. wielokrotnie zostawiała swój samochód w warsztacie powoda wzajemnego i korzystała bezpłatnie z samochodu zastępczego, zwracając go po dokonanej naprawie. Gdyby po stronie pozwanych wzajemnych istniały wówczas jakieś zobowiązania pieniężne z tytułu korzystania z samochodu zastępczego, taki proceder na pewno nie miałby miejsca. Niezależnie od tego, powód wzajemny nie wykazał, aby łączyła go z pozwanymi wzajemnymi odpłatna umowa na używanie pojazdu zastępczego (art. 659 § 1 kc w zw. z art. 6 kc). Treść wysyłanych przez strony sms-ów (k-68-73), zeznania pozwanych wzajemnych wskazują, że powód wzajemny zezwalał pozwanej K. P. na bezpłatne używanie pojazdu zastępczego, na czas naprawy jej samochodu, w całym roku 2011, kiedy to strony były w dobrych stosunkach, co uległo zmianie dopiero początkiem grudnia 2011r. Postępowanie powoda wzajemnego, treść wysyłanych sms-ów, zgłaszane roszczenia, świadczą o tym, co zeznała pozwana K. P., że przez cały ten czas liczył on na powrót do związku z pozwaną, jak sam pisał, starał się o jej względy i był zawiedziony, że jej zainteresowanie ogranicza się tylko do naprawianego samochodu czy kontaktów z córką. Kiedy stracił nadzieję na powrót do związku z pozwaną, co miało miejsce w grudniu 2011r., zaczął żądać od niej zapłaty za usługi, świadczone zgodnie z wcześniejszą umową nieodpłatnie (jak wydanie pojazdu zastępczego do używania), co nie znajduje podstawy prawnej i nie zasługuje na ochronę.

Na oddalenie zasługiwało również powództwo w zakresie żądania zapłaty kwoty 2.470 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 4.12.2011r., za naprawę powypadkową samochodu, jako różnicy między wypłaconym odszkodowaniem w kwocie 4.618,39 zł, a rzeczywistymi kosztami naprawy. Jak ustalono, w maju 2011r. powód wzajemny dokonał naprawy powypadkowej przedmiotowego samochodu. Pozwani wzajemni umocowali go do odbioru odszkodowania od zakładu ubezpieczeń. Powód wzajemny odebrał odszkodowanie, a po naprawie wydał powódce przedmiotowy samochód. Z przedłożonego przez pozwanych wzajemnych zaświadczenia o przebiegu ubezpieczenia (a także wydruku pisma (...) S.A. do K. S. z dnia 9.06.2011r. - k-91-93) wynika, wbrew twierdzeniom powoda wzajemnego, że ubezpieczyciel wypłacił na jego rachunek odszkodowanie w wysokości 6.152,50 zł. Z treści sms-ów (z dnia 2 czerwca 2011r.) nie wynika, aby wówczas, tj. na przełomie maja i czerwca 2011r., domagał się od pozwanych wzajemnych dopłaty do otrzymanego odszkodowania (k-69). Wniosek powoda wzajemnego, złożony na rozprawie w dniu 14.04.2014r., o odroczenie rozprawy, celem dołączenia dokumentu, na okoliczność, jakie odszkodowanie otrzymał z zakładu ubezpieczeń, podlegał oddaleniu, jako bezpodstawny, nie mający uzasadnienia w przepisach art. 214 i 215 kpc. Wniosek dowodowy był zaś spóźniony. Powód wzajemny był należycie pouczony o treści przepisów, wymienionych w art. 210§2(1) kpc, był ponadto reprezenotowany przez profesjonalnego pełnomocnika, nie było więc przeszkód, aby przedstawił wszelkie dowody, na poparcie swoich twierdzeń w toku postępowania, bezpośrednio po otrzymaniu odpowiedzi na pozew wzajemny, w której pozwani wzajemni kwestionowali już twierdzenia powoda w tym zakresie. Zaprzeczyli, że odszkodowanie zostało obniżone o 50% z winy powodów, co stało w rażącej sprzeczności z informacją, zawartą w kosztorysie, że zastosowano redukcję o 50% w związku z urealnieniem na części zamienne v.. Uwzględnienie spóźnionego wniosku powoda wzajemnego powodowałoby nieuzasadnione odroczenie rozprawy.

Brak było również podstaw do odroczenia rozprawy na wniosek powoda wzajemnego z uwagi na nieobecność jego pełnomocnika, który był należycie zawiadomiony o terminie rozprawy i nie stawił się bez usprawiedliwienia. Niezależnie od tego, prawem i zarazem obowiązkiem pełnomocnika było ustanowienie substytuta na czas rozprawy, gdyby jego osobisty udział w niej był utrudniony.

Na oddalenie zasługiwało także powództwo wzajemne w zakresie żądania zapłaty kwoty 14.725 zł, tytułem zabezpieczenia i ochrony zatrzymanego samochodu, od 4.12.2011r. do dnia 16.07.2013r., tj. 589 dni po 25 zł. Zatrzymanie przedmiotowego samochodu pozwanych wzajemnych, jak już wyżej wskazano, było działaniem bezprawnym. W konsekwencji, brak było podstawy prawnej dla roszczenia powoda wzajemnego w powyższym zakresie. Niezależnie od tego, twierdzenia powoda wzajemnego co do wysokości pozostały gołosłowne.

Odnosząc się do żądania zapłaty kwoty 2.250 zł z odsetkami ustawowymi od 4.12.2011r., tytułem kosztów częściowej naprawy silnika oraz zwrotu kosztów za zakup części w listopadzie 2011r., wskazać należy, że bezsporna była wysokość kosztów naprawy przedmiotowego samochodu, na podstawie umowy z 16.10.2011r., z wykorzystaniem pompowtryskiwaczy, jako części używanych, w granicach 1000 - 1500 zł. Ostatecznie, jak wynika z zestawienia powoda wzajemnego, koszty zakupu pompowtryskiwaczy wyniosły 1200 zł, a łącznie z dźwigniami sterującymi 1400 zł (k-90v.), co potwierdza także treść sms-a z dnia 2.12.2011r., z godz. 18.30 (k-72v.). Nawet, jeśli powód wzajemny poniósł wyższe koszty naprawy przedmiotowego pojazdu, to czynił to na własne ryzyko, nie wykazał bowiem, aby strony umówiły się w większym zakresie. Jednakże, skoro przedmiotowym samochód nie został naprawiony, w obecnym stanie nie nadaje się do użytku, części, które powód wzajemny kupił w celu naprawy nie zostały zamontowane, brak jest podsatw do żądania wynagrodzenia w tym zakresie. Domagając się zapłaty wynagrodzenia na podstawie umowy z dnia 16.10.2011r., powód wzajemny nie zaoferował, zgodnie ze swym zobowiązaniem, naprawionego auta (dzieła), które dodatkowo pozostaje zdekompletowane (art. 642 kc). Należność przyjmującego zamówienie powstaje dopiero z chwilą odebrania dzieła lub powstania zwłoki w odbiorze, spowodowanej zachowaniem się zamawiającego. W rozpoznawanej sprawie nie zachodzi żaden z tych przypadków. Nie można bowiem traktować jako oddania dzieła sytuacji, gdy powód wzajemny zaoferował zdekmopletowany pojazd, bez istotnych części, nie nadający się do eksploatacji. W tych okolicznościach powodowi wzajemnemu nie przysługuje nawet roszczenie o zapłatę wynagrodzenia częściowego (art. 631 kc).

Orzeczenie o kosztach w pkt V wyroku oparto na przepisie art. 100 zd. 1 kpc w zw. z art. 98 § 1 i 3 kpc i art. 105 § 1 kpc. Przyjmując, że powód wzajemny wygrał sprawę w ~13%, powinien ponieść koszty procesu w 87%. Poniósł koszty w kwocie 3.958 zł, w tym opłata sądowa od pozwu wzajemnego – 1.558 zł i wynagrodzenie pełnomocnika, będącego radcą prawnym – 2.400 zł. Pozwani wzajemni ponieśli koszty procesu w kwocie 2.400 zł, tytułem wynagrodzenia pełnomocnika. Łącznie koszty procesu w sprawie wywołanej pozwem wzajemnym wyniosły 6.358 zł. Powód wzajemny powinien ponieść te koszty zgodnie z wynikiem procesu w kwocie 5.531,46 zł (6.358 x 87%), pozwani – w kwocie 826,54 zł (6.358 x 13%). Skoro pozwani ponieśli koszty procesu w kwocie wyższej, niż powinni zgodnie z wynikiem procesu, powód wzajemny powinien zwrócić im różnicę (2.400 – 826,54 = 1.573,46 x 1/3 = 524,49).