Sygnatura akt I C 1469/12
Wrocław, dnia 13-05-2014 r.
Sąd Okręgowy we Wrocławiu I Wydział Cywilny w składzie:
Przewodniczący: SSO Agnieszka Hreczańska-Cholewa
Protokolant: Błażej Łój
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13-05-2014 r. we Wrocławiu
sprawy z powództwa Z. J.
przeciwko (...) S.A. z siedziba w Ł.
o zapłatę i ustalenie
uzupełnia wyrok z 14 lutego 2014r. poprzez dodanie punktu VI. o następującej treści:
„VI. ustala na przyszłość odpowiedzialność strony pozwanej za skutki wypadku jakiemu uległ Z. J. w dniu 29 grudnia 2010r.”.
I C 1469/12
Powód Z. J. domagał się ustalenia odpowiedzialności strony pozwanej strony pozwanej (...) S.A. w Ł. za skutki wypadku, jakiemu uległ w dniu 29.12.2010 r.
W uzasadnieniu żądania pozwu ( k. 2 – 12) powód podał, że w dniu 29.12.2010 r., poruszając się drogą osiedlową w miejscu swojego zamieszkania, zahaczył o dziurę w nawierzchni drogi asfaltowej i upadł, uderzając się w tył głowy. Po upadku powód udał się do domu. Teren, na którym doszło do wypadku, jest własnością i jest administrowany przez Spółdzielnię Mieszkaniową (...)we W.. Następnego dnia - 30.12.2010 r. powód w związku z nasilającymi się bólami głowy oraz stanami utraty świadomości został przewieziony na Oddział Kliniczny (...) (...) (...) Szpitala (...)z Polikliniką we W., gdzie zdiagnozowano krwotok podtwardówkowy i przeprowadzono zabieg jego usunięcia. Po zabiegu powód przebywał w szpitalu do dnia 09.01.2011 r. U powoda stwierdzono stan po przebytym udarze niedokrwiennym mózgu a w jego wyniku połowiczny niedowład lewych kończyn. Powód porusza się z trudem, z pomocą laski, utrzymują się stany bólowe. Orzeczeniem komisji ZUS z dnia 17.02.2012 r. powód został zakwalifikowany jako osoba niezdolna do samodzielnej egzystencji. W okresie od dnia 20.03.2012 r. do 19.04.2012 r. powód w związku z brakiem poprawy stanu zdrowia przebywał na Oddziale (...) (...) Wojewódzkiego Szpitala (...)we W.. W dniu 02.08.2012 r. ponownie został zakwalifikowany na Oddział (...). Powód zgłosił swoje roszczenie o wypłatę zadośćuczynienia Spółdzielni Mieszkaniowej (...)we W.. Wobec braku działań spółdzielni, czynności w imieniu powoda podjęło Biuro Pomocy (...)w Wypadkach (...) (...). W dniu 02.09.2011 r. spółdzielnia przekazała informację o posiadanym ubezpieczeniu odpowiedzialności OC u strony pozwanej, która w dniu 23.11.2011 r. przyznała powodowi zadośćuczynienie w kwocie 5000 zł, w dniu 21.01.2012 r. kwotę 27 372 zł, obejmującą zadośćuczynienie oraz częściowy zwrot kosztów leczenia oraz ostatecznie w dniu 23.04.2012 r. kwotę 30 000 zł. Powód nie zgadza się w wysokością sum przyznanych mu tytułem zadośćuczynienia przez stronę pozwaną, wskazując, że nie uwzględnia ono rozmiaru doznanej przez niego krzywdy, zakresu uszkodzenia ciała, jego skutków oraz złych rokowań na przyszłość. Zasądzenie od strony pozwanej renty w wysokości 1 000 zł powód uzasadniał zwiększeniem jego potrzeb w wyniku wypadku w zakresie opieki osoby trzeciej oraz kosztów rehabilitacji. Domagał się także zwrotu kosztów leczenia w wysokości 400 zł ( wizyta u lekarza neurologa) oraz kwoty 2 404 zł tytułem zwrotu kosztów opieki sprawowanej przez żonę.
Strona pozwana (...) S.A. w Ł. wniosła o oddalenie powództwa.
W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew ( k. 108 – 111) strona pozwana zakwestionowała także zasadność roszczeń powoda o charakterze odszkodowawczym oraz ustalenia odpowiedzialności na przyszłość.
Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 29.12.2010 r. na obszarze pozostającym własnością i w zarządzie Spółdzielni Mieszkaniowej (...)we W.powód zahaczył nogą o dziurę w nawierzchni drogi asfaltowej, przywrócił się, uderzając głową o nawierzchnię. Po wypadku udał się do domu, jednakże następnego dnia wobec nasilającego się bólu głowy oraz incydentów utraty świadomości powód w trybie pilnym został przewieziony na Oddział Kliniczny (...)4 (...) Szpitala (...)z Polikliniką we W., gdzie stwierdzono u powoda wystąpienie krwiaka przymózgowego, cechy krwawienia podpajęczynówkowego oraz obrzmienia mózgu. U powoda przeprowadzono zabieg kraniektomii czołowo – skroniowo – ciemieniowej prawostronnej i usunięto krwiaka podtwardówkowego. Powód przebywał szpitalu do dnia 09.01.2011 r. i został wypisany z zaleceniem kontroli w poradni neurochirurgicznej. W wyniku doznanego obrażenia i jego następstwa w postaci niedokrwiennego udaru mózgu u powoda wystąpił połowiczny niedowład. Powód był wielokrotnie konsultowany przez lekarzy neurologów. Koszty części wizyt i konsultacji nie zostały zrefundowane ze środków NFZ, pokrył je powód. W dniach 14.07.2011 r. – 25.08.2011 r. powód przebywał we (...) Centrum (...)w celu leczenia usprawniającego. Przy przyjęciu stwierdzono u powoda cechy niedowładu połowicznego lewostronnego z podwyższonym napięciem mięśniowym w kończynie górnej, zaniki mięśni barku lewego, bierną ruchomość w barku lewym ograniczoną przez ból. W wyniku przebytego leczenia uzyskano zdolność do samodzielnego, pewnego już chodu oraz poprawę ruchomości w kończynach lewych. Powoda wypisano ze szpitala z poleceniem kontynuacji wyuczonych ćwiczeń w domu, specjalistycznej kontroli neurochirurga i lekarza internisty oraz kontynuowania farmakoterapii. Następny pobyt powoda na Oddziale (...) (...) Wojewódzkiego Szpitala (...)we W.miał miejsce w dniach 20.03.2012 r. – 19.04.2012 r. W wyniku zastosowanej terapii uzyskano poprawę wydolności chodu powoda oraz wzmocnienie dynamiczne kończyn.
( dowód: przesłuchanie powoda – k. 145 i n.;
karta leczenia szpitalnego – 48 – 49, 50 – 51 oraz 63 – 64;
zaświadczenia lekarskie – k. 52 – 53, 54 – 55, 56 – 57, 58 – 59, 65 – 66, 67, 68)
W wyniku wypadku powód doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 70 %. Obecny stan zdrowia powoda jest zły. Występuje u niego i utrzymuje się, pomimo podjętej terapii, niedowład połowiczny lewostronny i spowolnienie psychoruchowe. Powód jest osobą niesamodzielną i wymaga opieki osób trzecich. Rokowania co do stanu zdrowia powoda na przyszłość są złe. Powód wymaga stałej i kompleksowej rehabilitacji. Występujące u powoda niedowidzenie połowiczne nie ma związku z przebytym urazem.
( dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu neurochirurgii – k. 158 – 161 oraz 186 – 187)
Decyzją z dnia 18.11.2011 r. powód został uznany przez ZUS za osobę niepełnosprawna o znacznym stopniu niepełnosprawności ze wskazaniem na konieczność stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji.
( dowód: - decyzja ZUS – k. 102)
Wobec wystąpienia u powoda połowicznego niedowładu został on poddany intensywnej rehabilitacji. Przebywał trzykrotnie w ośrodkach rehabilitacyjnych na pięciotygodniowych turnusach. Przez okres ok. 3 miesięcy prowadzona była odpłatna domowa rehabilitacja powoda w wymiarze 5 razy w tygodniu po jednej godzinie. Koszt godziny rehabilitacji wynosi ok. 60 zł. Zabiegi rehabilitacyjne nie przywróciły powodowi sprawności. W chwili obecnej niezbędna jest stała rehabilitacja powoda w celu utrzymania jego stanu zdrowia w niepogorszonym stanie.
Powód pozostaje pod stała kontrolą neurologiczną. Stale przyjmuje leki poprawiające krążenie krwi. Miesięczny koszt ich zakupu wynosi ok. 200 zł. Zdarza się, że powód zmuszony jest skorzystać z prywatnych, płatnych wizyty lekarskich. Ich koszt waha się w granicach `120 – 150 zł.
Powód jest osobą niesamodzielną i wymaga opieki osób trzecich. W pierwszych miesiącach po przebytym zabiegu powód potrzebował stałej opieki i pomocy we wszystkich czynnościach życia codziennego. Opiekę tę sprawowała i nadal sprawuje żona powoda. Także syn powoda pomaga w opiece nad ojcem – robi zakupy, zawozi powoda do lekarza i na rehabilitację. W chwili obecnej powód wymaga pomocy w szczególności w zakresie przygotowania posiłków, ubierania się, pomocy w czynnościach pielęgnacyjnych. W uwagi na zawroty głowy powód nie może samodzielnie opuszczać mieszkania. Przy każdym wyjściu musi mu towarzyszyć osoba trzecia.
Sąd zważył, co następuje:
Odpowiedzialność strony pozwanej za skutki wypadku, jakiemu w dniu 29.12.2010 r. uległ Z. J. nie była przedmiotem sporu w rozpoznawanej sprawie. Analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności treść opinii biegłego sądowego z zakresu neurochirurgii, pozwala przyjąć za zasadne także żądanie w zakresie ustalenia odpowiedzialności strony pozwanej strony pozwanej (...) S.A. w Ł. za skutki wypadku, jakiemu uległ w dniu 29.12.2010 r. zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części.
W następstwie wypadku z dnia 29.10.2010 r. powód doznał poważnego, zagrażającego życiu obrażenia ciała, szczegółowo opisanego w poprzedniej części uzasadnienia. Poddano go skomplikowanemu i inwazyjnemu zabiegowi neurochirurgicznemu usunięcia krwiaka podtwardówkowego. Następnie powód przeszedł długą i intensywną rehabilitację zarówno w warunkach domowych jak i szpitalnych ( czterokrotnie). Przez okres pierwszych trzech miesięcy rehabilitacja odbywała się pięć razy w tygodniu po jednej godzinie. Ćwiczenia rehabilitacyjne, jak zeznał powód, sprawiały mu ból. Niestety, podjęte leczenie i intensywna rehabilitacja nie przywróciły pełnej sprawności ruchowej powoda. Od chwili wybudzenia po zabiegu kraniektomii u powoda utrzymuje się połowiczny niedowład lewostronny w zakresie obu kończyn. W sporządzonej na zlecenie Sądu opinii, biegły sądowy z zakresu neurochirurgii oceniał, że u powoda w następstwie wypadku, jakiemu uległ, wystąpił trwały uszczerbek na zdrowiu w wysokości 70 %. Biegły wskazał także, że rokowania powoda na przyszłość są złe. Nie można więc wykluczyć wystąpienia w przyszłości dalszych negatywnych skutków wypadku, które na obecnym etapie nie zostały lub nie mogły zostać wykryte. Wskazać w tym miejscu należy, że uraz głowy, jakiego doznał powód był bardzo poważny. Okoliczności te, w ocenie Sądu, pozwalając uznać, że powód posiada interes prawny w ustaleniu odpowiedzialności pozwanego na przyszłość w rozumieniu art. 189 k.p.c. ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białym stoku z dnia 19.12.2013 r., I ACa 605/13, Lex 1415814) tym bardziej, że w chwili obecnej ów stan niepewności nie jest możliwy do usunięcia w drodze powództwa o świadczenie. Sąd w pełni podziela stanowisko Sądu Najwyższego zawarte w uchwale z dnia 24.02.2009 r. ( III CZP 2/2009, Lex 483372), iż pod rządem art. 442 1 par. 3 k.c. powód dochodzący naprawienia szkody na osobie może mieć interes prawny w ustaleniu odpowiedzialności pozwanego za szkody mogące powstać w przyszłości. Sąd najwyższy wskazał, że wprowadzenie wspomnianego uregulowania oznacza, że nie został w żaden sposób ograniczony czas, w jaki może ujawnić się szkoda na osobie prowadząc do powstania odpowiedzialności , w tym wypadku, ubezpieczyciela za skutki danego zdarzenia. Kolejny proces może więc toczyć się nawet po dziesiątkach lat od wystąpienia zdarzenia wywołującego szkodę. Trudności dowodowe z biegiem lat narastają, a przesądzenie w sentencji wyroku zasadzającego świadczenie odszkodowawcze o odpowiedzialności pozwanego za szkody mogące powstać w przyszłości, zwalnia powoda ( poszkodowanego) z obowiązku udowodnienia istnienia wszystkich przesłanek odpowiedzialności podmiotu, na którym taka odpowiedzialność już ciąży.
Mając powyższe na uwadze, uznając, że powód udowodnił istnienie po swojej stronie interesu prawnego do wydania orzeczenia o ustalenie odpowiedzialności strony pozwanej strony pozwanej (...) S.A. w Ł. za skutki wypadku, jakiemu uległ w dniu 29.12.2010 r., Sąd orzekł w trybie uzupełnienia wyroku z dnia 14.02.2014 r., jak wyżej.