Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 kwietnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Toruniu Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Wojciech Modrzyński

Ławnicy : --------

Protokolant: : st. sekr. sądowy Monika Falkiewicz

po rozpoznaniu w dniu 23 kwietnia 2014 r. w Toruniu

sprawy z powództwa D. Z.

przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w T.

o stwierdzenie nieważności uchwały

Stwierdza nieważność uchwał Rady Nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w T. z dnia 21 marca 2013r. nr (...) w sprawie „Regulaminu ustalania i naliczania opłat zależnych od liczny osób zamieszkałych w lokalu” i (...) w sprawie „Regulaminu wydania kopii dokumentów oraz opłat za ich wydawanie”;

oddala powództwa w zakresie stwierdzenia nieważności uchwał Rady Nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w T. z dnia 23 stycznia 2014r. nr (...) w sprawie „Regulaminu ustalania i naliczania opłat zależnych od liczny osób zamieszkałych w lokalu” i (...) w sprawie „Regulaminu wydania kopii dokumentów oraz opłat za ich wydawanie”;

umarza postępowanie w pozostałym zakresie;

zasądza od powódki D. Z.na rzecz pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w T. kwotę 157,60zł (sto pięćdziesiąt siedem złotych 60/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

nakazuje pobrać od powódki D. Z.na rzecz Skarbu Państwa –Kasy Sądu Okręgowego w Toruniu kwotę 3.600zł (trzy tysiące sześćset złotych) tytułem nieuiszczonej opłaty od pozwu;

nakazuje pobrać pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w T. na rzecz Skarbu Państwa –kasy Sądu Okręgowego w Toruniu kwotę 200zł (dwieście złotych) tytułem nieuiszczonej opłaty od pozwu;

zasądza od pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w T. na rzecz powódki D. Z. kwotę 200zł (dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów sądowych;

I C 946/13

UZASADNIENIE

Do Sądu Okręgowego w Toruniu wpłynął pozew D. Z. przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w T. o stwierdzenie nieważności uchwały nr (...)Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni, które odbyło się 23-28 kwietnia 2012 roku. W zaskarżonej uchwale przegłosowano zmiany do statutu spółdzielni. W ocenie powódki zaskarżona uchwała została podjęta bez wcześniejszego przegłosowania poprawek zgłoszonych przez członków spółdzielni m.in. Z. P.. W uchwale przegłosowano zamiany statutu polegające na dodaniu do §6.2 statutu „z uwzględnieniem przepisów o ochronie danych osobowych” jest to sprzeczne z art. 81.1 ustawy prawo spółdzielcze. Ponadto wprowadzone zmiany nałożyły na członka Spółdzielni ubiegającego się o mandat w Radzie Nadzorczej Spółdzielni zebrania 100 głosów poparcia, co w ocenie powódki jest również niezgodne z prawem spółdzielczym, które gwarantuje wszystkim członkom spółdzielni nieskrępowaną możliwość ubiegania się o miejsce w Radzie Nadzorczej. Stanowisko takie potwierdził Sąd Okręgowy w T. w uzasadnieniu wyroku w sprawie IC 900/12 stwierdzając, iż wprowadzony uchwałą 2/2012 tryb wyborów nakładających na kandydata obowiązek przedstawienie 100 głosów poparcia jest sprzeczny z ustawą prawo spółdzielcze. W tej sytuacji zaskarżona uchwała jest zgodnie z art. 42§2 prawa spółdzielczego nieważna z mocy prawa.

W odpowiedzi na pozew Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w T. wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki zwrotu kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego (k-29 akt). W ocenie pozwanej nie ma żadnych podstaw do stwierdzenia nieważności uchwały. Przepis wprowadzający do §6.2 słów z „uwzględnieniem przepisów o ochronie danych osobowych” nie jest w żadnym razie sprzeczny z art. 81 prawa spółdzielczego. Spółdzielnia Mieszkaniowa jest administratorem danych osobowych i w myśl przepisów o ochronie danych osobowych ma szczególny obowiązek chronienia tych danych. Wspomniany przez powódkę art. 81.1 ustawy prawo spółdzielcze nie zawiera żadnych regulacji w tym zakresie. Zdaniem pełnomocnika pozwanej zachodzi kolizja przepisów prawa spółdzielczego i ustawy o ochronie danych osobowych i w tej sytuacji Spółdzielnia Mieszkaniowa jako administrator tych danych odpowiada karnie za ich naruszenie. W odniesieniu do zarzutu niezgodności z prawem spółdzielczym przepisu art. 751 Statutu wprowadzający obowiązek zebrania przez członka spółdzielni ubiegającego się o członkostwo w Radzie Nadzorczej 100 głosów poparcia zapis ten nie jest sprzeczny z prawem spółdzielczym. Stanowisko Sądu Okręgowego w T. wyrażone w uzasadnieniu wyroku w sprawie IC 900/12 jest błędne w tym zakresie. Prawo Spółdzielcze w art. 45§2 wskazuje jedynie, iż członkiem Rady Nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej może być wyłącznie członek Spółdzielni. Zmienione zapisy Statutu w żaden sposób nie zmieniają regulacji wynikającej z prawa Spółdzielczego. Z uwagi na wielość członków Spółdzielni (ponad 10.000 członków) dokonywanie wyboru spośród wszystkich członków bez jakichkolwiek ograniczeń jest w zasadzie nie do zorganizowania. Wprowadzona zmiana ma charakter porządkowy i nie niesie żadnych ograniczeń. Pozwala na przyjęcie, iż członek Spółdzielni ubiegający się o członkostwo w Radzie ma poparcie wśród członków spółdzielni i cieszy się ich zaufaniem. Podobne rozwiązania na gruncie polskiego prawa znane są m.in. w prawie wyborczym. Osoby ubiegające się o mandat posła czy senatora muszą przed wyborami wykazać się odpowiednia liczbą głosów poparcia. Liczba głosów poparcia o jakiej mowa w zmianie do statutu wzorowana była na tzw. normie przedstawicielstwa przewidzianej w przepisach regulujących wielkość okręgów wyborczych do senatu (okręgi wyborcze winny wynosić nie mniej niż 370.000 wyborców, a kandydat jest zobligowany do wykazania 3000 głosów poparcia). W związku z wątpliwościami Sadu Okręgowego w T. w sprawie IC 900/12 i zawieszeniem przez sąd rejestrowy postępowania zmierzającego do rejestracji zmian w statucie zarząd pozwanej wystąpi do Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni o zmianę powyższych zapisów.

Pismem z dnia 1 lipca 2013 roku (k-39 akt) powódka rozszerzyła żądanie pozwu i wniosła o stwierdzenie nieważności 17 uchwał Rady Nadzorczej numerach od 1 do 17 z 2013 roku na podstawie art. 42§2 i 3 ustawy prawo spółdzielcze w zw. z art. 81 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 roku o spółdzielniach mieszkaniowych w zw. z art. 189 k.p.c. Powódka wskazała, iż w toku postępowania prowadzonego przez Sąd Okręgowy w T. w sprawie IC 2351/11 w ramach zabezpieczenia wstrzymano wykonanie uchwały o wyborze Rady Nadzorczej Spółdzielni do czasu prawomocnego zakończenia postępowania w przedmiocie stwierdzenia nieważności tej uchwały. Sąd Apelacyjny w G.oddalił zażalenie pozwanej na postanowienie o zabezpieczeniu. Tym samym Rada Nadzorcza SM (...) nie miała prawa funkcjonować od dnia 2 stycznia 2012 roku tj. od dnia wydania postanowienia o zabezpieczeniu. W dniu 17 stycznia 2013 roku Sąd Okręgowy w T. oddalił powództwo w sprawie IC 2351/11 i na wniosek pozwanej postanowieniem z dnia 5 marca 2013 roku uchylił zabezpieczenie. Postanowienie o uchyleniu zabezpieczenia nie było prawomocne, a mimo to Rada Nadzorcza podejmowała uchwały. Sąd Apelacyjny w G. po rozpatrzeniu zażalenia powodów uchylił postanowienie z dnia 5 marca 2013 roku o uchyleniu zabezpieczenia. W tej sytuacji zaskarżone uchwały podejmowane były przez organ nie mający podstaw do działania i są nieważne z mocy prawa.

W odpowiedzi na rozszerzone powództwo pozwana wniosła o jego oddalenie i zasądzenie od powódki zwrotu kosztów postępowania. W ocenie pełnomocnika pozwanej istotne znaczenie dla sprawy ma fakt oddalenia powództwa o stwierdzenie nieważności uchwały o wyborze Rady Nadzorczej w sprawie IC 2351/11. W tej sytuacji zgodnie z art. 360 k.p.c. zabezpieczenie przestało obowiązywać i Rada Nadzorcza miała pełne prawo do podejmowania decyzji. O zażaleniu na postanowienie uchylające zabezpieczenie Spółdzielnia dowiedziała się dopiero z chwilą otrzymania postanowienia oddalającego jej wniosek o nadanie klauzuli wykonalności temu orzeczeniu tj. 3 czerwca 2013 roku. Od tego momentu Rada Nadzorcza nie podjęła już żadnej uchwały. Pozwana wskazała, iż uchwały podejmowane przez Radę Nadzorczą w okresie od 5 marca 2013 roku do 15 kwietnia 2013 roku nie mogą zostać uznane za nieważne z uwagi na brzmienie przepisów k.p.c. Postanowienie z dnia 5 marca 2013 roku stało się skuteczne z chwilą jego ogłoszenia. Interpretowanie art. 742§3 k.p.c. wbrew jego literalnemu brzmieniu prowadzi do istnienia stanu zawieszenia, który w przedmiotowej sprawie trwał 3 miesiące. Gdyby ustawodawca chciał aby skuteczność postanowienia wydanego w trybie art. 742§1 k.p.c. następowała z chwilą jego ogłoszenia to wskazałby to wprost poprzez wyłączenie stosowania art. 360 k.p.c. Skoro takiego wyłączenia nie ma to przepis art. 360 k.p.c. znajduje zastosowania w tej sprawie.

Pismem z dnia 21 lutego 2014 roku (k-190 akt) powódka zmieniała żądanie pozwu i cofnęła powództwo o stwierdzenie nieważności uchwały Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni nr (...) i wniosła o umorzenie postępowania w tym zakresie. Powódka oświadczyła także, iż cofa żądanie pozwu w zakresie stwierdzenia nieważności uchwał Rady Nadzorczej SM (...)z 2013 roku z wyłączeniem uchwały (...) w sprawie „Regulaminu ustalania oraz naliczenia opłat zależnych od liczby osób zamieszkałych w lokalu” i (...) w sprawie „Regulaminu wydawania kopii dokumentów oraz opłat za ich wydawanie”.

W odpowiedz pełnomocnik pozwanej (k-202) wyraził zgodę na cofnięcie pozwu we wskazanym przez powódkę zakresie i umorzenie postępowania. Jednocześnie wniósł o zwrot kosztów procesu według norm przepisanych z uwzględnieniem kosztów zastępstwa procesowego.

Na rozprawie w dniu 7 kwietnia 2014 roku pełnomocnik powódki rozszerzyła powództwo i wniosła o stwierdzenie nieważności uchwał Rady Nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w T. z dnia 23 stycznia 2014 roku numer (...) w sprawie „Regulaminu naliczenia opłat zależnych od liczby osób zamieszkałych w lokalu” i (...) w sprawie „Regulaminu wydawania kopii dokumentów oraz opłat za ich wydawanie”. W ocenie pełnomocnika pobieranie opłaty za wydawane kopie dokumentów, w szczególności ujmowanie kosztów pracy pracowników spółdzielni w rozliczeniu kosztów wydania kopii dokumentu jest niezgodne z prawe spółdzielczym i gwarantowanym dla spółdzielców prawem wglądu w dokumentację spółdzielni. Również regulamin naliczania opłat zależnych od liczby osób zameldowanych w mieszkaniu uznać należy za niezgodny z prawem spółdzielczym. Pełnomocnik powódki wskazała, iż córka powódki nadal jest zameldowana w mieszkaniu, mimo, iż od kilku lat zamieszkuje poza granicami Polski. Powoduje to konieczność uiszczania opłat zależnych od liczby zameldowanych osób także za córkę powódki, która faktycznie w lokalu nie przebywa.

Pełnomocnik pozwanej wniósł o oddalenie powództwa. Wskazał, iż obie uchwały są zgodne z prawem w szczególności z przepisami prawa spółdzielczego i prawa o spółdzielniach mieszkaniowych. Z powyższych przepisów nie wynika, aby Spółdzielnia nie mogła pobierać opłat za wydawane kopie dokumentów. Wskazał, iż w SM (...) istnieje grupa kilku osób, do której zalicza się także powódka, żądająca wydania setek kopii dokumentów związanych z pracę spółdzielni nawet kilku lat temu. Konieczność przygotowania kopii, koszty materiałów, pracy, zużytej energii są kosztami jakie ponoszą spółdzielcy w związku z tymi wnioskami. Nie ma żadnej podstawy prawnej, aby kosztami tymi obciążać wszystkich spółdzielców, a nie tylko osoby wnioskujące o wydanie kopii. W ocenie pozwanego niezrozumiałe jest stanowisko powódki, która akceptuje konieczność poniesienia wydatków w związku z wnioskami o wydanie kopii dokumentów w zakresie kosztów materiałów czy energii, a nie akceptuje kosztów osobowych. Koszty wynagrodzenia za pracę pracowników są takim samym czynnikiem kosztotwórczym jak koszty materiałów. Również w przypadku kosztów eksploatacyjnych zależnych od liczby mieszkańców w lokalu trudno jest uznać, iż uzależnienie ich pobierania od liczby osób zameldowanych w lokalu jest sprzeczne z prawem. Jest to jedyne kryterium dostępne spółdzielni w oparciu, o które możliwe jest naliczenie takich opłat. Regulamin przewiduje możliwości odstępstwa od tej zasady i umożliwia rozwiązanie takiej sytuacji jak w przypadku powódki i jej córki.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniach 23 do 28 kwietnia 2012 roku w Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w T. odbyło się Walne Zgromadzenie Członków Spółdzielni. Na zebraniu tym przegłosowywano poprawki do Statutu Spółdzielni. Zarząd Spółdzielni zaproponował, aby przygotować jeden projekt uchwały zawierający wszystkie proponowane zmiany do Statutu i poddać go pod jedno głosowanie spółdzielców. Zmiany do Statutu przewidywały m.in. zmianę §6.2 regulującego prawo członków spółdzielni do wglądu we wszystkie dokumenty spółdzielni przez dodanie słów „z uwzględnieniem przepisów o ochronie danych osobowych”. Kolejna zmiana statutu przewidywała zmiany trybu wyboru członków Rady Nadzorczej. Zmiana wprowadzała konieczność uzyskania przez kandydata 100 głosów poparcia spośród członków spółdzielni na odpowiednich formularzach. Do projektu uchwały zastrzeżenia i poprawki zgłosił Z. P.. Projekt uchwały przedstawiony przez Zarząd Spółdzielni został poddany pod głosowania bez uwzględnienia poprawek zgłoszonych przez Z. P.. Uchwała została przegłosowana i przyjęto wszystkie proponowane zmiany do Statutu. Uchwałę zarejestrowano pod numerem (...)

Dowód: dokumenty k- 5 i n.

Powódka wystąpiła do Sądu Okręgowego w T. o uchylenie uchwały nr (...)Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni. Wyrokiem z dnia 25 kwietnia 2013 roku Sąd Okręgowy w T.w sprawie IC 900/12 oddalił powództwo o uchylenie uchwały. W ustnych motywach rozstrzygnięcia Sąd wskazał, iż uchwała w zakresie wymogu uzyskania przez członka spółdzielni ubiegającego się o wybór do rady nadzorczej 100 głosów poparcia i ograniczająca członkom spółdzielni dostęp do dokumentów spółdzielni jest nieważna.

Dowód: dokumenty k –i n.

Od 2011 roku przed Sądem Okręgowym w Toruniu toczyło się postępowanie z powództwa J. D. i D. Z. przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w T. o stwierdzenie nieważności uchwały nr (...)Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni w przedmiocie wyboru członków Rady Nadzorczej Spółdzielni (IC 2351/11). W toku postępowania Sąd Okręgowy w T. na wniosek powodów udzielił zabezpieczenia ich roszczeń poprzez wstrzymanie wykonania uchwały nr (...)Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni do czasu prawomocnego zakończenia postępowania. Jednocześnie Sąd Okręgowy w T. postanowieniem z dnia 18 października 2011 roku w sprawie VI Gz 166/11 zawiesił postępowanie w przedmiocie wpisu zmian do rejestru w związku z wyborem nowych członków Rady Nadzorczej.

Postanowieniem z dnia 29 lutego 2012 roku Sad Apelacyjny w G. oddalił zażalenie Spółdzielni na postanowienie w przedmiocie zabezpieczenia roszczeń.

Dowód: postanowienie z 18.10.2011 k 69 akt IC 2351/11

Wyrokiem z dnia 17 stycznia 2013 roku Sąd Okręgowy w T. oddalił powództwo J. D. i D. Z. o stwierdzenie nieważności uchwały nr 16/2011. Apelację od powyższego rozstrzygnięcia złożyli powodowie. Jednocześnie na wniosek pozwanego z dnia 8 lutego 2013 roku Sąd Okręgowy wT.postanowieniem z dnia 5 marca 2013 roku uchylił postanowienie z dnia 2 stycznia 2012 roku, w którym udzielono zabezpieczenia roszczeń powodów przez wstrzymanie wykonania uchwały Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni nr (...). Zażalenie na powyższe postanowienie złożyli powodowie.

Dowód: wyrok SO z 17.01.2013r. k –akt IC 2351/11

Apelacja powodów k -239 akt IC 2351/11

Postanowienie SO z dnia 5.03.2013 –k 228 akt IC 2351/11

Zażalenie powodów z 15.04.2013r. –k –akt IC 2351/11

Po wydaniu przez Sąd Okręgowy w T. postanowienia z dnia 5 marca 2013 roku o uchyleniu zabezpieczenia Rada Nadzorcza zwołała posiedzenie na 21 marca 2013 roku. Na posiedzeniu tym przegłosowano łącznie 17 uchwał w tym uchwałę numer (...) w sprawie „Regulaminu ustalania oraz naliczenia opłat zależnych od liczby osób zamieszkałych w lokalu” i (...) w sprawie „Regulaminu wydawania kopii dokumentów oraz opłat za ich wydawanie”.

Uchwała numer (...) w „Regulaminu ustalania oraz naliczenia opłat zależnych od liczby osób zamieszkałych w lokalu” przewidywała, iż naliczenie opłat z tytułu: wywozu śmieci, zużycia gazu pobierane z instalacji zbiorczych, energii elektrycznej z części wspólnych, zimnej i ciepłej wody w mieszkaniach nieopomiarowanych wodomierzami, eksploatacji dźwigów, działalności społeczno-kulturalnej będzie następowało według liczby osób zamieszkałych w lokalu. Podstawą naliczania opłat jest fakt zamieszkiwania w lokalu, przy czym za osoby zamieszkałe uważa się osoby zameldowane w lokalu na pobyt stały lub tymczasowy. Regulamin przewidywał możliwość obniżenia opłat w przypadku zmniejszenia się liczby osób zamieszkałych w lokalu nawet jeśli nie nastąpiło wymeldowanie tej osoby z mieszkania.

Dowód: dokumenty k 61, 63 i n. 116 i n.

Uchwała nr (...)przewidywała, iż każdy członek spółdzielni ma prawo do jednego nieodpłatnego egzemplarza aktualnego statusu spółdzielni i aktualnie obowiązujących regulaminów. Wydanie kolejnych odpisów i kopii innych dokumentów jest odpłatne i odbywa się za pokwitowaniem. Koszt wydania jednej kopii strony formatu A4 wynosi 1,23 zł.

Dowód: dokumenty k 62, 119 i n.

Postanowieniem z dnia 8 lipca 2013 roku Sąd Apelacyjny w G. rozpoznając zażalenie powodów na postanowienie z dnia 5 marca 2013 roku o uchyleniu zabezpieczenia –zmienił zaskarżone postanowienie w ten sposób, iż oddalił wniosek pozwanej o uchylenie zabezpieczenia.

Wyrokiem z dnia 22 października 2013 roku Sąd Apelacyjny w G. oddalił apelację powodów od wyroku Sądu Okręgowego w T.z dnia 17 stycznia 2013 roku o stwierdzenie nieważności uchwały nr (...).

Dowód: postanowienie SA z 8.07.2013 k 405 akt I C 2351/11

Wyrok SA. Z 22.10.2013 r. k 495 akt IC 2351/11

Na posiedzeniu w dniu 23 stycznia 2014 roku Rada Nadzorcza Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w T. podjęła dwie uchwały przyjmujące na rok 2014 regulaminy naliczania opłat: uchwałę numer (...) w sprawie „Regulaminu naliczenia opłat zależnych od liczby osób zamieszkałych w lokalu” i (...) w sprawie „Regulaminu wydawania kopii dokumentów oraz opłat za ich wydawanie”. Oba uchwalone Regulaminy są tożsame treścią do regulaminów uchwalonych uchwałami z dnia 21 marca 2013 roku numer(...)i (...).

Dowód: dokumenty k 206 i 207, 210-217, 230-233

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o przedłożone do akt dokumenty oraz dokumenty dołączone do akt postępowania w sprawie IC 2351/11. Sąd uznał złożone do akt dokumenty oraz dokumenty znajdujące się w aktach IC 2351/11 za w pełni wiarygodne. Żadna ze stron postepowania nie kwestionowała prawdziwości złożonych dokumentów. Stan faktyczny jest bezsporny w niniejszej sprawie.

Ostatecznie powódka domagała się stwierdzenia nieważności 4 uchwał Rady Nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 21 marca 2013 roku numer (...) i (...) oraz z dnia 23 stycznia 2014 roku nr (...) i (...) ustalających coroczny „Regulamin ustalania oraz naliczenia opłat zależnych od liczby osób zamieszkałych w lokalu” i „Regulamin wydawania kopii dokumentów oraz opłat za ich wydawanie”. W pozostałym zakresie tj. w zakresie żądania stwierdzenia nieważności uchwały (...)Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni oraz w zakresie pozostałych 15 uchwał Rady Nadzorczej SM (...) z 2013 roku powódka cofnęła pozew.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa w zakresie stwierdzenia nieważności uchwał nr (...), (...) i 6 i (...) wskazując, iż powódka w żaden sposób nie wykazała, aby były one sprzeczne z jakimikolwiek przepisami prawa. Pełnomocnik pozwanej wyraził zgodę na cofnięcie powództwa i wniósł o zasądzenie od powódki zwrotu kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W ocenie Sądu żądanie pozwu w zakresie stwierdzenia nieważności uchwał Rady Nadzorczej nr (...) i (...) uznać należy za zasadne i usprawiedliwione.

Zgodnie z art. 42§2 prawa spółdzielczego uchwała sprzeczna z ustawą jest nieważna. Obie zaskarżone uchwały numer (...) i (...) uchwalone zostały przez Radę Nadzorczą w dniu 21 marca 2013 roku. Należy przypomnieć, iż z zgodnie z postanowieniem z dnia 2 stycznia 2012 roku w trybie zabezpieczenia roszczenia wstrzymano wykonanie uchwały Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni numer (...) w sprawie wyboru członków Rady Nadzorczej. W tej sytuacji w czasie trwania zabezpieczenia Rada Nadzorcza nie miała prawa zbierania się i skutecznego podejmowania uchwał. W ocenie Sądu podjęte przez Radę Nadzorczą uchwały wbrew postanowieniu w przedmiocie zabezpieczenia są nieważne i godzą w przepisy k.p.c. regulujące postępowanie zabezpieczające –art. 730 i art. 7301 w zw. z art. 755 k.p.c. i w przepisy art. 44 do 46 prawa spółdzielczego. Skoro w toku postepowania o stwierdzenie nieważności uchwały Sad zabezpieczył roszczenie i wstrzymał wykonanie uchwały to nie jest możliwe aby organ, powołany tą uchwałą podejmował jakiekolwiek decyzje w sposób skuteczny i ważny. Wyjaśnienia pełnomocnika pozwanej, iż Spółdzielnia w chwili podejmowania uchwał przez Radę Nadzorczą znała jedynie treść nieprawomocnego postanowienia o uchyleniu zabezpieczenia i nie miała żadnej wiedzy na temat złożonego zażalenia nie mogą wpłynąć na ocenę ważności podejmowanych uchwał. Organy pozwanej lub jej pełnomocnik zdając sobie sprawę z prowadzonego postępowania przed zwołaniem posiedzenia Rady Nadzorczej winien zwrócić się do Sądu o wydanie prawomocnego odpisu orzeczenia lub uzyskać informację czy postanowienie jest prawomocne. W niniejszej sprawie tego nie uczynił. W tej sytuacji bez konieczności merytorycznego zagłębiania się w treść uchwał i badania ich zgodności z obowiązującymi przepisami uznać należy je za nieważne ze względów formalnych.

W ocenie Sądu żądanie powódki stwierdzenia nieważności uchwał Rady Nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w T. z dnia 23 stycznia 2014 roku numer (...) w sprawie „Regulaminu naliczenia opłat zależnych od liczby osób zamieszkałych w lokalu” i (...) w sprawie „Regulaminu wydawania kopii dokumentów oraz opłat za ich wydawanie” jest niezasadne i winno podlegać oddaleniu.

Zgodnie z ogólnymi regułami postępowania dowodowego na osobie twierdzącej ciąży obowiązek wykazania swoich twierdzeń (art. 6 k.c.). Zdaniem Sądu powódka w żaden sposób nie wykazała, aby zaskarżone uchwały naruszały jakiekolwiek przepisy ustawy. Jak wynika z treści prawa spółdzielczego spółdzielnia mieszkaniowa należy do kategorii podmiotów, które prowadzą działalność gospodarczą (art. 1 prawa spółdzielczego). Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 roku (Dz. U. 2013.1222 t.j.) o spółdzielniach mieszkaniowych nakłada jednak pewne ograniczenia w odniesieniu do prowadzenia działalności przez spółdzielnie mieszkaniowe. Zgodnie bowiem z art. 1 ust. 1 i 11 spółdzielnia jest dobrowolnym zrzeszeniem nieograniczonej liczby osób, o zmiennym składzie osobowym i zmiennym funduszu udziałowym, które w interesie swoich członków prowadzi wspólną działalność gospodarczą. Celem spółdzielni mieszkaniowej, zwanej dalej "spółdzielnią", jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych i innych potrzeb członków oraz ich rodzin, przez dostarczanie członkom samodzielnych lokali mieszkalnych lub domów jednorodzinnych, a także lokali o innym przeznaczeniu. Spółdzielnia mieszkaniowa nie może odnosić korzyści majątkowych kosztem swoich członków, w szczególności z tytułu przekształceń praw do lokali. Powyższe przepisy wskazują, iż spółdzielnia nie może prowadzić działalności nastawionej na zysk w zakresie realizacji obowiązku zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych swoich mieszkańców. Powyższe ograniczenia powiązane są ściśle z obowiązkami członków spółdzielni i osób będących właścicielami lokali mieszkalnych w spółdzielni i nie będących jej członkami do pokrywania kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu. W ocenie Sądu możliwe jest ustalenie części opłat związanych w eksploatacją lokalu mieszkalnego i części wspólnych nieruchomości w oparciu o kryterium ilości osób zamieszkałych w lokalu np. pobieranie opłat za wywóz nieczystości, za eksploatację windy itp. Koszty te bowiem najczęściej wiążą się z zamieszkiwaniem określonej liczby osób w lokalu. Odniesienie się w zaskarżonym regulaminie do osób zameldowanych w mieszkaniu w żaden sposób nie może przesądzić o niedopuszczalności takiej regulacji. Warto podkreślić, iż Spółdzielnia nie posiada żadnych instrumentów prawnych pozwalających jej na weryfikację prawdziwości oświadczeń członków spółdzielni w tym zakresie. Można sobie zatem wyobrazić sytuację, w której osoby zamieszkujące w budynku wielorodzinnym zaczną składać masowo deklarację podające nieprawdziwą, zaniżoną liczbę osób zamieszkujących w lokalu. W tej sytuacji spółdzielnia obciążałaby nadmiernie te osoby, które ujawniły uczciwie faktycznie zamieszkującą liczbę osób w lokalu kosztami w stosunku do tych osób, które zataiły rzeczywiście mieszkającą liczbę osób. Należy podkreślić, iż przyjęte kryterium naliczania niektórych opłat od liczby i przyjęty w tym zakresie regulamin przewiduje możliwość obniżenia opłat (§2 regulaminu k -214v akt) w sytuacji faktycznej zmiany miejsca pobytu osoby bez zmiany miejsca zameldowania.

W ocenie Sądu powyższy Regulamin nie narusza przepisów ustawy prawo spółdzielcze i ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, a uchwała uchwalająca powyższy regulamin nie może zostać uznana za nieważną.

Również w odniesieniu do uchwały Rady Nadzorczej uchwalającej Regulamin wydawania kserokopii dokumentów oraz odpłatności za ich wydanie nie może zostać uznana za nieważną. W ocenie Sądu uchwała ta w żaden sposób nie narusza prawa spółdzielczego czy prawa o spółdzielniach mieszkaniowych. Tylko takie naruszenie mogłoby skutkować stwierdzeniem nieważności uchwały. Warto podkreślić, iż stanowisko powódki w tym zakresie jest wewnętrznie sprzeczne. Z jednej strony powódka wskazuje, iż pobieranie takich opłat narusza jej prawo do informacji wynikające z ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Z drugiej strony nie sposób nie oprzeć się wrażeniu, iż nie sama zasada, a wysokość pobieranej opłaty jest źródłem roszczeń powódki.

Zgodnie z art. 81. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych członek spółdzielni mieszkaniowej ma prawo otrzymania odpisu statutu i regulaminów oraz kopii uchwał organów spółdzielni i protokołów obrad organów spółdzielni, protokołów lustracji, rocznych sprawozdań finansowych oraz faktur i umów zawieranych przez spółdzielnię z osobami trzecimi. Należy podkreślić, iż art. 81.2 cytowanej ustawy w sposób wyraźny określa, iż koszty sporządzania odpisów i kopii tych dokumentów, z wyjątkiem statutu i regulaminów uchwalonych na podstawie statutu, pokrywa członek spółdzielni wnioskujący o ich otrzymanie. Uchwalenie Regulaminu regulującego szczegółowe zasady wydawania kopii dokumentów nie może być zatem uznane za sprzeczne z przepisami ustawy. Ustawa bowiem wyraźnie stanowi, iż koszty sporządzenia i wydania odpisów określonych dokumentów ponosi członek spółdzielni. Przepisy ustawy w żaden sposób nie odnoszą się do kwestii wysokości opłat związanych z przygotowaniem kopii dokumentów i ich wydaniem wnioskującemu członkowi. Spółdzielnia może w tej sytuacji ustalić wewnętrzny regulamin w tym zakresie i ustalić opłaty w sposób odnoszący się do kosztów przygotowania tych dokumentów. Niewątpliwie są to koszty związane ze zużyciem materiałów (papier, tonery do kopiarki), koszty pracy osób wykonujących kopie, koszty energii elektrycznej itp. Nie budzi wątpliwości Sądu, iż koszty związane z pracą pracowników Spółdzielni przygotowujących kopie dokumentów są takim samym czynnikiem kosztotwórczym jak koszty materiałów czy zużytej energii.

Mając powyższe okoliczności na uwadze Sąd zgodnie z powołanymi wyżej przepisami orzekł jak w pkt 1 i 2 sentencji orzeczenia.

Powódka cofnęła pozew w zakresie żądania stwierdzenia nieważności uchwały Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni nr (...) i w zakresie stwierdzenia nieważności uchwał Rady Nadzorczej Spółdzielni z 2013 roku z wyłączeniem dwóch uchwał nr 12 i (...). W tej sytuacji Sąd zgodnie z art. 355§1 k.p.c. w zw. z art. 203§1 k.p.c. umorzył postępowanie w tym zakresie.

O kosztach orzeczono w myśl art. 100 k.p.c. Zgodnie z powyższym przepisem w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. W przedmiotowej sprawie powódka wniosła o stwierdzenie nieważności uchwały Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni i łącznie o stwierdzenie nieważności 19 uchwał Rady Nadzorczej Spółdzielni. Zgodnie z art. 27 pkt 8a ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. 2010.90.594 tekst jednolity ze zmianami) opłata od pozwu o stwierdzenie nieważności uchwały jest stała i wynosi 200 zł. Opłata pobierana jest osobno od każdej zaskarżonej uchwały. W omawianej sprawie powódka zaskarżyła łącznie 20 uchwał, a opłata od pozwu winna wynosić 4000 zł. Powódka wygrała sprawę w odniesieniu do 2 uchwał (wygrała w 10%), a przegrała bądź cofnęła pozew w odniesieniu do pozostałych uchwał (przegrała w 90%). W tej sytuacji Sąd nałożył na nią obowiązek uiszczenia na rzecz Skarbu Państwa - Kasy Sądu Okręgowego w Toruniu kwoty 3600 zł (trzy tysiące sześćset złotych) tytułem nieuiszczonej opłaty od pozwu. Sąd rozliczył także pozostałe koszty stosunkowo w odniesieniu do stopnia w jakim każda ze stron wygrała bądź przegrała proces. Powódka wnosząc sprawę do Sądu uiściła opłatę od pozwu w kwocie 200 zł. Wgrała proces w zakresie stwierdzenia nieważności dwóch uchwał i tym zakresie pozwana winna jej zwrócić 200 zł tytułem uiszczonej opłaty i jednocześnie pozwana winna ponieść koszty opłaty od pozwu w wysokości 200 zł na rzecz Skarbu Państwa –kasy Sądu Okręgowego w Toruniu. Wynagrodzenie pełnomocnika w sprawie o stwierdzenie nieważności uchwały wynosi 180 zł (§10.1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez skarb państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu Dz.U.2013.490 j.t.). W niniejszym postępowaniu obie strony były reprezentowane przez pełnomocników –radców prawnych. Wskazana stawka wynagrodzenia winna zostać powiększona o opłatę skarbową od pełnomocnictwa (17 zł). Przyjmując wskazaną wyżej regułę stosunkowego rozdzielenia kosztów w odniesieniu do stopnia w jakim każda ze stron wygrała sprawę powódka winna zwrócić pozwanej kwotę 157,60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (197zł * 10%=19,70 ; 197* 90%=177,30 zł; po wzajemnym potrąceniu –,30zł –,70 zł= 157,60 zł).

12