Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 lipca 2014 roku

Sąd Okręgowy w Lublinie I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSO Robert Hałabis

Protokolant: sekr. sąd. Ewa Wolniak

po rozpoznaniu w dniu 2 lipca 2014 r. w Lublinie na rozprawie

sprawy z powództwa M. K. (1)

przeciwko Skarbowi Państwa – Komendantowi Powiatowemu Policji w P. zastąpionemu procesowo przez Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa

o zapłatę

______________

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda M. K. (1) na rzecz Skarbu Państwa – Prokuratorii Generalnej kwotę 7.200 zł (siedem tysięcy dwieście złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego;

III.  przejmuje na rachunek Skarbu Państwa nieuiszczone opłaty sądowe, których powód nie miał obowiązku uiścić.

I C 264/13

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 8 marca 2013 r. powód M. K. (1) wniósł o zasądzenie od pozwanego Skarbu Państwa – Komendanta Powiatowego Policji w P. kwoty 206.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty oraz zasądzenie kosztów procesu.

W uzasadnieniu zgłoszonego żądania powód wyjaśnił, że decyzją z dnia 27 kwietnia 2007 r. Urząd Miejski w P. orzekł o jego wymeldowaniu z pobytu stałego w P., przy ul. (...) ustalając, że na podstawie wyroku rozwodowego z dnia 13 września 2005 r. orzeczono o eksmisji powoda z tego lokalu, a eksmisja została przeprowadzona, zaś rzeczy osobiste powoda w dniu zatrzymania zostały przekazane pod dozór Policji. Powód od dnia 11 sierpnia 2005 r. przebywał w zakładzie karnym i wyszedł na wolność w sierpniu 2008 r. W tym okresie przeprowadzona została jego eksmisja z lokalu i jego tzw. rzeczy osobiste zostały przekazane przez byłą żonę Policji. Ich wartość powód określił na kwotę 106.000 zł, przy czym Komenda Powiatowa Policji w P. nie dysponuje listą przejętych i zniszczonych rzeczy. Wskazana jednostka Policji na skierowane przez powoda żądanie zastosowała presję psychiczną, co odbiło się na stanie jego zdrowia psychicznego i z tego powodu prócz wartości rzeczy ruchomych winna zostać zasądzona od pozwanego także kwota 100.000 zł tytułem zadośćuczynienia (pozew – k. 2-3).

W odpowiedzi na pozew Skarb Państwa – Komendant Powiatowy Policji w P. zastąpiony procesowo przez Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Uzasadniając swoje stanowisko pozwany wskazał, że żądania powoda są w całości bezzasadne, bowiem z okoliczności przytoczonych w pozwie w żadnej mierze nie wynika odpowiedzialność Skarbu Państwa. Odwołując się do przepisu art. 417 i nast. k.c. pozwany zaakcentował, że ciężar udowodnienia odpowiedzialności odszkodowawczej Skarbu Państwa spoczywa na powodzie zgodnie z art. 6 k.c., podobnie jak w kwestii żądania zasądzenia zadośćuczynienia na zasadach art. 23 i 24 k.c. w zw. z art. 445 i 448 k.c. Niezależnie zaś od tego roszczenia dochodzone pozwem są przedawnione na podstawie art. 442 ¹ § 1 k.c., gdyż zostały zgłoszone po upływie 3-letniego terminu przedawnienia wynikającego ze zdarzeń jakie miały mieć miejsce w latach 2005-2007. Nie istnieją przy tym dowody na poparcie twierdzenia powoda, jakoby Skarb Państwa przejął jakiekolwiek rzeczy stanowiące własność powoda (odpowiedź na pozew – k. 42-46).

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę, że powództwo zostało oparte przez powoda na w żaden sposób nie udowodnionej podstawie faktycznej, która mogłaby wskazywać na odpowiedzialność odszkodowawczą wobec powoda pozwanego Skarbu Państwa – Komendanta Powiatowego Policji w P. (art. 6 k.c. w związku z art. 232 k.p.c.). Już z tej przyczyny powództwo jest w sposób oczywisty w okolicznościach faktycznych tej sprawy bezzasadne, dlatego w całości należało je oddalić.

Powód M. K. (1) wprost wskazał w swoich wyjaśnieniach, że są to jego przypuszczenia. Otóż, według twierdzeń powoda zamieszkuje on w P. przy ul. (...). W latach 2005-2008 odbywał karę pozbawienia wolności w zakładzie karnym. Pozostawał w związku małżeńskim z M. K. (2). Małżeństwo to zostało rozwiązane przez rozwód, a postępowanie o podział majątku wspólnego nie zostało przeprowadzone. Całe mienie jako znajdowało się w lokalu mieszkalnym i warsztacie przydomowym stanowiło zdaniem powoda tylko jego własność. Majątek ten został zabezpieczony przez Policję, co wynika z twierdzeń jego byłej żony w sprawie jego wymeldowania z lokalu. Kiedy powód wrócił do lokalu mieszkalnego po opuszczeniu zakładu karnego, była żona już się wyprowadziła, a rzeczy ruchomych jakie wymienił w załączniku do pozwu w 110 pozycjach już nie było, co oznacza, iż rzeczy te zostały przez Policję ukradzione (wyjaśnienia powoda – k. 76v-77).

Zeznająca natomiast w sprawie sąsiadka powoda H. K. stwierdziła zaś, że kiedy powód miał opuścić zakład karny i wrócić do domu po odbyciu kary pobawienia wolności, jego żona M. K. (2) się wyprowadziła i wywiozła ze sobą z domu rzeczy ruchome, które organom Policji nie były do depozytu przekazywane, a niektóre z tych rzeczy pewnie sprzedała (zeznanie świadka – k. 84v-85). Prowadzący zaś sprawę administracyjną urzędnik w przedmiocie wymeldowania powoda z pobytu stałego na wniosek jego żony zawarł w uzasadnieniu jednej z zapadłych w tym postępowaniu decyzji o wymeldowaniu, oparte na wyjaśnieniach M. K. (2) stwierdzenie, że „rzeczy osobiste w dniu zatrzymania zostały przekazane po dozór policji” (zeznanie świadka P. M. – k. 85v; decyzja Urzędu Miejskiego w P. nr (...)z dnia 27 kwietnia 2007 r. o wymeldowaniu powoda z pobytu stałego – dołączone akta administracyjne; protokół przesłuchania M. K. (2) we wskazanym wyżej postępowaniu administracyjnym; oświadczenie H. K. – k. 47).

Należy w tych okolicznościach faktycznych wyjaśnić jedynie, że w każdym przypadku dla powstania cywilnej odszkodowawczej odpowiedzialności muszą zostać spełnione przesłanki, według których wystąpiło:

1)  zdarzenie wyrządzające szkodę, za które prawo czyni dłużnika odpowiedzialnym (niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania albo czyn niedozwolony),

2)  szkoda mająca charakter majątkowy (na osobie lub mieniu) lub niemajątkowy (doznana krzywda),

3)  związek przyczynowy pomiędzy tymi zdarzeniem, a szkodą.

Skoro zatem tego rodzaju okoliczności w tej sprawie w ogóle nie zostały przez powoda wykazane, to odpowiedzialność odszkodowawcza Skarbu Państwa zarówno na podstawie art. 417 § 1 k.c. (za szkodę majątkową), jak i na podstawie art. 23 w zw. z art. 24 § 1 k.c. i art. 448 k.c. (za szkodę niemajątkową – krzywdę) – w rachubę w tej sprawie nie wchodzi.

Zgodnie z art. 417 § 1 k.c., za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa. Ponieważ brak jakichkolwiek dowodów na to, aby Skarb Państwa – Komendant Powiatowy Policji w P. kiedykolwiek znalazł się w posiadaniu rzeczy ruchomych stanowiących własność powoda, jak również aby dopuścił się bezprawnego naruszenia jego dóbr osobistych (art. 23 w zw. z art. 24 § 1 k.c. i art. 448 k.c.), polegającego na stosowaniu przez funkcjonariuszy Policji wobec powoda presji psychicznej skutkującej pogorszeniem się jego stanu zdrowia psychicznego, to w takiej sytuacji żądanie zasądzenia przez powoda od pozwanego tak odszkodowania, jak i zadośćuczynienia było w sposób oczywisty bezzasadne, oparte bowiem na życzeniowej postawie powoda.

Jednakże nawet gdyby okazało się, że do powstania szkody spowodowanej przez pozwanego doszło, to powództwo także nie mogłoby zostać uwzględnione z uwagi na skutecznie podniesiony przez pozwany Skarb Państwa zarzut przedawnienia roszczeń powoda – co w okolicznościach sprawy nie stanowi nadużycia prawa. Zgodnie bowiem z art. 442 ¹ § 1 k.c., roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulega przedawnieniu z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Jednakże termin ten nie może być dłuższy niż dziesięć lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę. Ponieważ powód od powzięcia wiedzy o zaistnieniu – w jego przekonaniu – szkody spowodowanej rzekomo przez funkcjonariuszy Policji dowiedział się po opuszczeniu zakładu karnego i powrocie do miejsca zamieszkania w 2008 r., to zarzut przedawnienia jest w pełni skuteczny.

W tych okolicznościach powództwo należało w całości oddalić (pkt I wyroku).

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu pomiędzy stronami oparte zostało na zasadzie odpowiedzialności za wynik procesu (art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w związku z art. 99 k.p.c., art. 11 ust. 3 ustawy z dnia z dnia 8 lipca 2005 r. o Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa – j.t.: Dz.U. z 2013 r. poz. 1150 – oraz § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu – j.t.: Dz.U. z 2013 r. poz. 461), skoro powód opuścił zakład karny i przebywa na wolności, a oczywiście bezzasadne roszczenia określone w pozwie zgłosił na własne ryzyko (pkt II wyroku).

Natomiast nieuiszczoną opłatę od pozwu na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2010r. Nr 90, poz. 594 z późn. zm.), przejąć należało na rzecz Skarbu Państwa wobec braku podstaw do obciążenia nią którejkolwiek ze stron, z uwagi na wynik procesu oraz treść postanowienia z dnia 19 kwietnia 2013 r., zwalniającego powoda od kosztów sądowych w całości (k. 23) – pkt III wyroku.

Mając przytoczone motywy na względzie Sąd Okręgowy w Lublinie – na podstawie powołanych przepisów – orzekł jak w wyroku.