Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 czerwca 2014 r.

Sąd Rejonowy w Nysie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 10 czerwca 2014 roku na rozprawie

sprawy z powództwa Grupy (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W.

przeciwko T. Z.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego T. Z. na rzecz strony powodowej Grupy (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W. kwotę 210 zł (dwieście dziesięć złotych) wraz z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP liczonymi od kwoty 190 zł (sto dziewięćdziesiąt złotych) od dnia 28 lutego 2012 roku,

II.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

III.  odstępuje od obciążania pozwanego T. Z. obowiązkiem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt C 79/14

UZASADNIENIE

Powód, Grupa (...) Spółka z o.o. we W. żądał zasądzenia od pozwanego, T. Z. kwoty 621 zł wraz z umownymi odsetkami w wysokości 20 % liczonymi od kwoty 220,40 zł od dnia 29 marca 2012 r. do dnia zapłaty oraz zwrot kosztów procesu, tytułem umowy pożyczki. Powód wskazał, że na kwotę roszczenia składa się: kwota 220,40 zł tytułem kwoty pożyczki oraz opłat za przygotowanie pożyczki, kwota 200 zł tytułem czterech wezwań do zapłaty oraz kwota 200 tytułem kosztów administrowania długiem.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany podniósł, że nie uznaje żądania powoda co do wysokości, a w szczególności nie zgodził się z wysokością odsetek umownych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

T. Z. zawarł z pozwanym w dniu 27 lutego 2012 r. umowę pożyczki. Na jej podstawie powód udzielił pozwanemu pożyczki w wysokości 190 zł, natomiast pozwany zobowiązał się do jej spłaty w dniu 28 marca 2012 r. wraz z odsetkami umownymi w wielkości 16 % pożyczki, tj. kwotę 30,40 zł. Z wypłaconej sumy powódka potrąciła z góry kwotę 20 zł. Całkowity koszt pożyczki udzielonej na 30 dni wyniósł 50,40 zł tj. 26,5%. Rzeczywista roczna stopa procentowa wynosiła zaś 496,94%. W świetle Regulaminu przyznawania i obsługi pożyczek stanowiącego integralną część umowy, w wypadku braku spłaty wskazanej wyżej kwoty w terminie powód nalicza 20 zł za każde 30 dni zwłoki (pkt 6.3). Natomiast w czwartym dniu roboczym po tym terminie powód wystawi pisemne wezwanie do zapłaty (pkt 6.2), po upływie czterdziestu dni – pożyczkodawca może skierować sprawę do firmy windykacyjnej, przed ta czynnością ponownie wysyła wezwanie do zapłaty (pkt 6.4), firma windykacyjna również może wysłać wezwanie do zapłaty. Koszt każdego wezwania to 50 zł (pkt 6.5) i ponosi je pożyczkobiorca.

Dowód: Umowa pożyczki wraz z regulaminem, k. 21-22

Powód wysłał dwa wezwania do zapłaty: w dniach 11 kwietnia i 22 listopada 2012 r. (...) spółka z o.o. wysłała dwa wezwania w dniach 6 i 25 lutego 2013 r. Koszt wysłania dwóch ostatnich wezwań do zapłaty wyniósł po 3,80 zł.

Dowód: wezwania do zapłaty wraz z dowodem nadania, k. 23-30.

Sąd zważył, co następuje

Powództwo zasługuje na uwzględnienie, w części dotyczącej roszczenia o zapłatę kapitału, rzeczywistych kosztów wezwań do zapłaty oraz odsetek umownych zredukowanych do wysokości odsetek maksymalnych.

Sąd ustalił stan faktyczny w oparciu o dokumenty w postaci umowy wraz z regulaminem oraz wezwań do zapłaty wraz z dowodami nadania.

Dla oceny niniejszej sprawy zastosowanie znajdują przepisy ustawy o kredycie konsumenckim z dnia 12 maja 2011 r.(Dz.U.2011.126.715 ze zm.). Ustawa reguluje zasady i tryb zawierania umów o kredyt konsumencki, zasady ochrony konsumenta oraz obowiązki przedsiębiorcy, który udzielił kredytu konsumenckiego. Przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę, na mocy której przedsiębiorca w zakresie swojej działalności, udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi kredytu. Za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności umowę pożyczki (art. 1 i 3 ustawy). Stosownie do art. 5 ustawy całkowita kwota kredytu to suma wszystkich środków pieniężnych, które kredytodawca udostępnia konsumentowi na podstawie umowy o kredyt. Całkowity koszt kredytu obejmuje wszelkie koszty, które konsument jest zobowiązany ponieść w związku z umową o kredyt, w szczególności odsetki, opłaty, prowizje, podatki i marże jeżeli są znane kredytodawcy oraz koszty usług dodatkowych w przypadku gdy ich poniesienie jest niezbędne do uzyskania kredytu z wyjątkiem kosztów opłat notarialnych ponoszonych przez konsumenta. Natomiast rzeczywista roczna stopa oprocentowania - całkowity koszt kredytu ponoszony przez konsumenta, wyrażony jako wartość procentowa całkowitej kwoty kredytu w stosunku rocznym. W świetle art. 30 ust. 1 umowa o kredyt konsumencki, powinna określać m.in. całkowitą kwotę kredytu, stopę oprocentowania kredytu, rzeczywistą roczną stopę oprocentowania oraz całkowitą kwotę do zapłaty przez konsumenta ustaloną w dniu zawarcia umowy o kredyt konsumencki wraz z podaniem wszystkich założeń przyjętych do jej obliczenia. W świetle art. 45 ust. 1 zaś w przypadku naruszenia przez kredytodawcę art. 30 ust. 1 pkt 1-8, 10, 11, 14-17 i art. 31-33, konsument, po złożeniu kredytodawcy pisemnego oświadczenia, zwraca kredyt bez odsetek i innych kosztów kredytu należnych kredytodawcy w terminie i w sposób ustalony w umowie.

Analizując złożoną do akt sprawy umowę należy wskazać, że pożyczkodawca wskazał, że całkowita kwota kredytu wynosi 190 zł z czego pożyczkobiorca zobowiązany jest zapłacić z góry 20 zł tytułem opłaty przygotowawczej. W dniu spłaty pożyczki, pożyczkobiorca zobowiązany był do zapłaty kwoty stanowiącej 16% całkowitej kwoty kredytu tytułem „opłaty a przygotowanie pożyczki”. Zdaniem sądu takie uregulowanie warunków udzielenia pożyczki stanowi w rzeczywistości obejście przepisów o odsetkach maksymalnych.

Stosownie do art. 359 § 1 i 2 k.c. odsetki od sumy pieniężnej należą się wówczas, gdy to wynika z czynności prawnej albo z ustawy, z orzeczenia sądu lub z decyzji innego właściwego organu. Z treści powołanego przepisu wynika, że źródło powstania odsetek może być różne, przy czym niewątpliwie strony z racji swobody w kształtowaniu treści stosunku zobowiązaniowego uprawnione są do zastrzeżenia w treści czynności prawnej obowiązku ich zapłaty. Wówczas – tak jak ma to miejsce w niniejszej sprawie - obowiązek ten będzie wynikał z umowy. Niemniej ustawodawca określił wysokość odsetek maksymalnych w § 2 ¹ wskazanego artykułu stanowiąc, że maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej nie może w stosunku rocznym przekraczać czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego. Jeżeli zaś wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej przekracza wysokość odsetek maksymalnych, należą się odsetki maksymalne (art. 359 § 2 ² ). Zdaniem sądu, wysokość umówionych odsetek w wysokości 16% w stosunku miesiąca (192% w stosunku rocznym) nazwane przez pożyczkodawcę „częścią opłaty przygotowawczej” narusza przytoczoną wyżej normę prawną, stąd pożyczkodawcy należą się odsetki zredukowane do poziomu odsetek maksymalnych. Zdaniem sądu użycie przez pożyczkodawcę innej nazwy niż „odsetki”, dla określenia korzyści jakie będzie czerpał z tytułu udzielenia pożyczkobiorcy określonej kwoty pieniędzy nie może przesądzać o istocie przewidzianego w umowie świadczenia stanowiącego wynagrodzenie za udzieloną pożyczkę. Zgodnie bowiem z art. 65 § 2 k.c., w umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu.

Podobnie należy ocenić przewidziane przez pożyczkodawcę koszty związane z zadłużeniem przeterminowanym. Pożyczkodawca przewidział wysokość odsetek karnych na poziomie stałym w wysokości 20% w skali roku oraz 20 zł za każde 30 dni niespłaconej pożyczki, co łącznie w skali roku stanowi 83%. I w tym wypadku na podstawie przytoczonych wyżej przepisów należało ograniczyć wysokość odsetek karnych do poziomu odsetek maksymalnych. Ustalenie obowiązku zapłaty kwoty 20 zł za każde 30 dni zwłoki jest bowiem w rzeczywistości obowiązkiem zapłaty odsetek w wysokości 63 % w skali roku.

Sąd oddalił ponadto powództwo co do obowiązku zapłaty kwoty 180 zł tytułem kosztów windykacji. Pozwany zaprzeczył obowiązkowi zapłaty tychże kosztów we wskazanej wysokości. Powód natomiast w ocenie Sądu nie wykazał wysokości poniesionych kosztów. Co prawda powód przedstawił dokumenty mające potwierdzić przeprowadzenie czynności windykacyjnych, niemniej jednak nie wynika z niego w jakiej wysokości koszty te zostały poniesione w związku z podjętymi działaniami (art. 6 kc). Zdaniem sądu koszty te nie mogą stanowić źródła dodatkowych korzyści, a powinny stanowić rekompensatę za podjęte czynności w celu odzyskania długu. W tym zakresie sąd uznał zasadne zasądzić kwotę po 5 zł za każe wezwanie biorąc pod uwagę fakt, że dwa z nich zostały wysłane listem poleconym za potwierdzeniem odbioru, a pozostałe dwa zwykłym listem poleconym.

W zakresie rozstrzygnięcia o kosztach Sąd kierował się treścią art. art. 100 k.p.c., według którego sąd może włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu. Powód utrzymał się ze swoim żądaniem w ok. 1/3 części, jeżeli chodzi o należność główną, niemniej jednak rażąca dysproporcja w poniesionych kosztach procesu prowadziłaby w rzeczywistości do niesłusznego i nadmiernego obciążenia pozwanego, którego zarzuty zostały uwzględnione.

Z tych motywów, na podstawie wskazanych regulacji, orzeczono jak w sentencji.