Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 maja 2014 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Krzysztof Rudnicki

Protokolant: Małgorzata Wąchała

po rozpoznaniu w dniu 20.05.2014 r.

we Wrocławiu

na rozprawie

sprawy z powództwa P. K.

przeciwko (...) sp. z o.o. w W., (...) sp. z o.o. w S., A. C. i Miastu O.

o zapłatę 111 238, 93 zł

I. oddala powództwo skierowane przeciwko pozwanemu A. C.;

II. oddala powództwo skierowane przeciwko pozwanemu Miastu O.;

III. umarza postępowanie w sprawie przeciwko pozwanym (...) sp. z o.o. oraz (...) sp. z o.o.;

IV. zasądza od powoda P. K. na rzecz pozwanego A. C. 3 617 zł kosztów procesu;

V. zasądza od powoda P. K. na rzecz pozwanego Miasta O. 3 821, 03 zł kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Powód P. K. wniósł o zasądzenie od pozwanych solidarnie (...) sp. z o.o. w W., (...) sp. z o.o. w S., A. C. oraz Miasta O. 111 238, 93 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od kwot:

- 50 000, 48 zł od dnia 14.09.2010 r.,

- 14 213, 00 zł od dnia 23.09.2010 r.,

- 26 492, 85 zł od dnia 04.11.2010 r.,

- 8 674, 20 zł od dnia 09.12.2010 r.

a także o zasądzenie od pozwanych solidarnie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 7 200 zł oraz kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej pod firmą (...) w L. jako podwykonawca zawarł z konsorcjum, którego liderem jest (...) sp. z o.o. w W., umowę na wykonanie poszczególnych prac budowlanych, polegających m.in. na robotach ziemnych wyszczególnionych w zawartym zleceniu z dnia 30.10.2009 r. związanych z budową kompleksu sportowego w O.. Następnie strony zawarły aneksy do w/w zlecenia: z dnia 05.11.2009 r. dotyczący dostaw piasku oraz z dnia 24.02.2010 r. dotyczący odpompowywania wody na terenie placu budowy. Wszystkie wymienione prace powód wykonywał w związku z umową zawartą przez wskazane konsorcjum z Miastem O. jako inwestorem inwestycji: „Budowa kompleksu sportowego w O. – lodowiska z funkcją kortów, z zapleczem socjalnym i fitness oraz przebudową i rozbudową basenu wraz z zagospodarowaniem terenu”. Umowa ta została zawarta w wyniku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego (znak (...)).

Roboty ziemne, jak również dostawy piasku i odpompowywanie wody, zostały przez powoda wykonane. O ich prawidłowym przebiegu i braku jakichkolwiek zastrzeżeń świadczą protokoły odbioru wykonanych robót, które każdorazowo podpisane zostały przez kierownika robót i stwierdzały, że jakość wykonanych prac jest „dobra”. Kierownicy robót własnoręcznymi podpisami potwierdzili odbiór dostarczonego na plac budowy piasku oraz czas pracy pompy na kartach pracy pompy.

Na podstawie protokołów, kart pracy oraz dokumentów wydania magazynowego powód wystawił na rzecz (...) sp. z o.o. faktury VAT: nr (...)z dnia 09.08.2010 r., nr (...)z dnia 18.08.2010 r., nr (...)z dnia 29.09.2010 r., nr (...)z dnia 18.10.2010 r. oraz nr (...)z dnia 03.11.2010 r. na łączną kwotę 111 238, 93 zł, wskazując termin zapłaty – 35 dni od daty wystawienia faktur. Należności wynikające z tych faktur nie zostały uregulowane.

Pismem z dnia 22.11.2010 r. powód wezwał pozwanego (...) sp. z o.o.do zapłaty kwoty 64 213, 48 zł wynikającej z faktur VAT nr (...)wraz z odsetkami. W odpowiedzi (...) sp. z o.o.w W.pismem z dnia 26.11.2010 r. poinformował powoda, że brak płatności wynika z braku zapłaty przez zamawiającego, tj. Miasto O., oraz, że w dniu 25.11.2010 r. złożył do zamawiającego dyspozycję dokonania płatności bezpośrednio na rzecz powoda. W związku z powyższym powód skierował do burmistrza O.pismo z wezwaniem do zapłaty wskazanych fakturami kwot.

Wobec upływu terminu płatności kolejnych faktur, pozwany (...) sp. z o.o.jako lider konsorcjum pismem z dnia 06.12.2010 r. poinformował powoda o złożeniu do zamawiającego kolejnej dyspozycji dokonania płatności bezpośrednio przez pozwane Miasto O.na rzecz powoda na kwotę 47 025, 45 zł wynikającą z faktur: nr (...)z dnia 29.09.2010 r., nr (...)z dnia 18.10.2010 r. oraz nr (...) z dnia 03.11.2010 r. Następnie otrzymał do wiadomości pismo kierowane przez Miasto O.do (...) sp. z o.o., w którym Miasto O.jako zamawiający poinformowało, że nie kwestionuje zasadności wystawionych faktur, jednakże jako że większa część wynagrodzenia (...) sp. z o.o.została już wypłacona, jedynie zobowiązanym do zapłaty zaległych kwot jest (...) sp. z o.o.

Dalej powód wskazał, że pismem z dnia 28.01.2011 r. wezwał zarówno konsorcjum, którego liderem jest (...) sp. z o.o., jako wykonawcę, jak i burmistrza Miasta O. jako zamawiającego, do zapłaty należności na łączną kwotę 111 238, 93 zł. W odpowiedzi na wezwanie do zapłaty pozwani podtrzymali swoje poprzednie stanowiska.

Powód wskazał, że jest oficjalnie wpisany na listę podwykonawców przedmiotowej inwestycji, ponadto Miasto O. jako inwestor nigdy w żaden sposób nie zgłaszało sprzeciwu lub zastrzeżeń co do zawieranych umów.

W odpowiedzi na pozew pozwany (...) sp. z o.o. w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwany zarzucił, że powód nie udowodnił istnienia roszczenia ani co do zasady ani co do wysokości. Do pozwu powód dołączył bowiem kopie dokumentów, które nie zostały odpowiednio poświadczone, a przez to nie stanowią dowodu i nie udowadniają istnienia roszczenia.

Z ostrożności procesowej pozwany wskazał, że kwestionuje ilość dostarczonego piasku oraz roboczogodzin pracy pompy podczas odpompowywania wody na placu budowy oraz robót budowlanych. Wskazał, że z dokonanych przez niego wyliczeń wynikało, że ilość roboczogodzin oraz ilość dostarczonego piasku została znacznie zawyżona. Twierdził, że powód wykroczył poza ramy zlecenia z dnia 30.10.2009 r. nr (...) oraz zawarte aneksy nr (...)odpowiednio z dnia 05.11.2009 r. oraz 24.12.2010 r.

Pozwany zakwestionował również żądanie w zakresie odsetek. Z umowy zawartej pomiędzy stronami (zlecenie z dnia 30.10.2009 r. nr (...)) jednoznacznie bowiem wynika, że faktury będą płatne przelewem w terminie 35 dni kalendarzowych od daty dostarczenia faktury do siedziby pozwanego (...) sp. z o.o.Powód – wbrew postanowieniom zawartym w zleceniu z dnia 30.10.2009 r. nr (...)– żądał zaś odsetek od dnia następującego po upływie 35 dni od dnia wystawienia faktury. Wskazał, że z załączonych faktur nr (...)z dnia 09.08.2010 r. oraz nr (...)z dnia 18.08.2010 r. nie wynika, kiedy zostały one doręczone do siedziby pozwanego. Natomiast terminy wystawienia wskazane w fakturach nr (...)z dnia 29.09.2010 r., nr (...)z dnia 18.10.2010 r. oraz nr (...)z dnia 03.11.2010 r. nie pokrywają się z terminami dostarczenia faktur do pozwanego.

W odpowiedzi na pozew pozwany Miasto O. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 7 200 zł.

Pozwany zarzucił, że roszczenie w stosunku do niego jest bezzasadne. Podniósł, że informował wykonawcę robót, tj. (...) sp. z o.o., oraz powoda, o tym, że nie akceptuje aneksu nr (...) z dnia 05.11.2009 r. do umowy zlecenia z dnia 30.10.2009 r. na dostawę piasku posiłkowego na zasypki i aneksu nr (...) z dnia 24.02.2010 r. na odpompowywanie wody na terenie placu budowy kompleksu sportowo – rekreacyjnego w O.. Pozwany podniósł, że przedmiotowy zakres robót określonych w aneksach nie jest przewidziany w harmonogramie rzeczowo – finansowym umowy o roboty budowlane z dnia 22.09.2009 r. nr (...) zawartej pomiędzy pozwanym konsorcjum a pozwanym miastem O.. Dodał, że powód był zgłoszony jako podwykonawca robót wyłącznie w pozycjach 3.1, 5.4 i 6.1. harmonogramu. Roboty te uwzględniała umowa z dnia 30.10.2009 r., którą pozwany akceptował. Za te roboty zapłacił wykonawcy (...) sp. z o.o. (zapłata za nie mieści się w wynagrodzeniu ryczałtowym wykonawcy). Pozwany stwierdził, że powyższe wyłącza jego solidarną odpowiedzialność jako inwestora za zapłatę za roboty budowlane określone w aneksach nr (...) z dnia 05.01.2009 r. i 24.02.2010 r.

Pozwany zarzucił, że nie odpowiada stanowi faktycznemu twierdzenie powoda, że brak wymaganych płatności wynika z braku zapłaty ze strony Miasta O.oraz, że pozwany (...) sp. z o.o.złożyła w dniu 25.11.2010 r. dyspozycję dokonania płatności bezpośrednio przez Miasto O.na rzecz powoda. Istotnie, pozwany (...) sp. z o.o.złożył wskazaną dyspozycję, ale została ona złożona w okresie, kiedy żadne płatności na rzecz pozwanego (...) sp. z o.o.nie były jeszcze zrealizowane. W efekcie pismem z dnia 08.06.2011 r. nr (...) odwołał wszystkie cesje i płatności na rzecz podwykonawców, w tym na powoda.

W odpowiedzi na pozew pozwany A. C. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwany wskazał, że on, a także (...) sp. z o.o., (...) sp. z o.o.oraz (...) sp. z o.o.w dniu 31.07.2009 r. zawarli umowę konsorcjum, której celem było przygotowanie i złożenie zamawiającemu – Miastu O.oferty w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego pod nazwą „Budowa kompleksu sportowo – rekreacyjnego w O.– lodowiska z funkcją kortów oraz zapleczem socjalnym i fitness oraz przebudową i rozbudową basenu wraz z zagospodarowaniem terenu”, a w razie wyboru wspólnej oferty realizacja umowy z zamawiającym. Pozwany wskazał, że w § 2 ust. 13 umowy konsorcjum strony ustaliły, że roboty przydzielone poszczególnym partnerom konsorcjum do wykonania partner ten może zrealizować samodzielnie lub powierzyć ich wykonanie podwykonawcom. Zgodnie z § 7 ust. 3 lit. G umowę z podwykonawcą podpisuje ten partner, którego zakresu prac i robót dotyczy oferta danego wybranego przez Radę Konsorcjum podwykonawcy i ten partner przyjmuje na siebie wszelkie prawa i obowiązki związane z zawarciem i wykonaniem umowy z danym podwykonawcą. Z powyższego wynika więc, że zobowiązania wynikające ze stosunku podwykonawstwa powstałego w następstwie zawarcia umowy przez jednego z partnerów konsorcjum obciążają tylko tego partnera, który był stroną umowy z podwykonawcą. Pozwany dodał, że nie występuje w tej umowie zapis o solidarnej odpowiedzialności stron umowy konsorcjum wobec podwykonawcy. Wskazał, że powołanie powoda jako podwykonawcy – w drodze udzielenia zamówienia nr (...) z dnia 30.10.2009 r. na wykonanie prac w nim wskazanych oraz zawarcia aneksów do zlecenia – było czynnością dokonaną wyłącznie przez pozwanego (...) sp. z o.o.jako jednego z partnerów – wykonawców, nie zaś w imieniu konsorcjum. Pozwany (...) sp. z o.o.jest więc wyłącznym podmiotem zaciągającym zobowiązanie wobec powoda. Związanie pozwanego A. C.umową konsorcjum z pozwanym (...)sp. z o.o pozostaje bez wpływu na możliwość dochodzenia takich należności od pozostałych partnerów konsorcjum.

Pozwany dalej wskazał, że w dacie wystawienia zlecenia nr (...) i aneksu nr (...)do umowy konsorcjum pozwany (...) sp. z o.o.nie był liderem konsorcjum. Został nim bowiem dopiero z początkiem 2009 r. (...)sp. z o. nie była więc uprawniony do zawarcia umowy z powodem jako podwykonawcą (zlecenie nr (...)) w imieniu wszystkich członków konsorcjum. Tym samym pozwany, jak i (...) sp. z o.o.oraz (...) sp. z o.o.nie mogły być stronami umowy zawartej pomiędzy (...) sp. z o.o.a powodem.

Pozwany dodał, że przepisy ustawy przewidują odpowiedzialność solidarną konsorcjantów, ale wobec zamawiającego, nie zaś podwykonawcy.

W odpowiedzi na pozew pozwany (...) sp. z o.o. w S. wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwany zarzucił, że powód nie udowodnił istnienia roszczenia ani co do zasady ani co do wysokości. Do pozwu powód dołączył bowiem kopie dokumentów, które nie zostały odpowiednio poświadczone, a przez to nie stanowią dowodu i nie udowadniają istnienia roszczenia.

Z ostrożności procesowej pozwany wskazał, że kwestionuje ilość dostarczonego piasku oraz roboczogodzin pracy pompy podczas odpompowywania wody na placu budowy oraz robót budowlanych. Wskazał, że z dokonanych przez pozwaną (...) sp. z o.o.wyliczeń wynikało, że ilość roboczogodzin oraz ilość dostarczonego piasku została znacznie zawyżona. Twierdziła, że powód wykroczył poza ramy zlecenia z dnia 30.10.2009 r. nr (...) oraz zawarte aneksy nr (...)odpowiednio z dnia 05.11.2009 r. oraz 24.02.2010 r.

Pozwany zakwestionował również żądanie w zakresie odsetek. Z umowy zawartej pomiędzy stronami (zlecenie z dnia 30.10.2009 r. nr (...)) jednoznacznie bowiem wynika, że faktury będą płatne przelewem w terminie 35 dni kalendarzowych od daty dostarczenia faktury do siedziby pozwanej (...) sp. z o.o.Powód – wbrew postanowieniom zawartym w zleceniu z dnia 30.10.2009 r. nr (...)– żądał zaś odsetek od dnia następującego po upływie 35 dni od dnia wystawienia faktury. Pozwany wskazał, że z załączonych faktur nr (...)z dnia 09.08.2010 r. oraz nr (...)z dnia 18.08.2010 r. nie wynika, kiedy zostały one doręczone do siedziby pozwanego. Natomiast terminy wystawienia wskazane w fakturach nr (...)z dnia 29.09.2010 r., nr (...)z dnia 18.10.2010 r. oraz nr (...)z dnia 03.11.2010 r. nie pokrywają się z terminami dostarczenia faktur do pozwanej.

Postanowieniem z dnia 24.01.2013 r. sąd zawiesił postępowanie w sprawie w stosunku do pozwanego (...) sp. z o.o. na podstawie art. 174 § 1 pkt 4 kpc.

Postanowieniem z dnia 17.05.2013 r. sąd zawiesił postępowanie w sprawie w stosunku do pozwanego (...) sp. z o.o. na podstawie art. 174 § 1 pkt 4 kpc.

Postanowieniem z dnia 11.10.2013 r. na podstawie art. 180 § 1 pkt 5 kpc sąd podjął

postępowanie w sprawie zawieszone w/w postanowieniami z udziałem upadłych (...) sp. z o.o. i (...) sp. z o.o.

Sąd ustalił w sprawie następujący stan faktyczny.

W dniu 31.07.2009 r. (...) sp. z o.o. w D., (...) sp. z o.o. w W., (...) sp. z o.o. w S. oraz A. C. prowadzący P.H.U. (...) zawarli umowę konsorcjum, której celem było przygotowanie i złożenie zamawiającemu – Miastu O. oferty w postępowaniu o udzielnie zamówienia publicznego pod nazwą „Budowa kompleksu sportowo – rekreacyjnego w O. – lodowiska z funkcją kortów oraz zapleczem socjalnym i fitness oraz przebudową i rozbudową basenu wraz z zagospodarowaniem terenu”, a w razie wyboru wspólnej oferty realizacja umowy z zamawiającym - § 1 ust. 1.

(...) konsorcjum ustalili, że:

- celem wskazane w umowie konsorcjum realizowane będą z poszanowaniem wzajemnych praw i interesów, samodzielności i prawnej odrębności stron - § 1 ust. 2,

- każdy z partnerów posiada takie same prawa - § 1 ust. 3,

- utworzenie konsorcjum nie powoduje powstania jakiegokolwiek wspólnego majątku stron mającego charakter współwłasności łącznej, a żadne postanowienie umowy nie powoduje, że między stronami została zawarta umowa spółki cywilnej albo zawiązana spółka jawna - § 1 ust. 4,

- partnerzy odpowiadają wobec zamawiającego solidarnie za wykonanie umowy oraz za wniesienie zabezpieczenia należytego wykonania umowy z zamawiającym zgodnie z warunkami w niej określonymi - § 1 ust. 7.

(...) ustalili swój udział w konsorcjum w następujący sposób: (...) sp. z o.o. otrzymał do wykonania zakres prac obejmujący szacunkowo 26, 59 % całego zakresu wynikającego z umowy z zamawiającym, (...) sp. z o.o. otrzymał do wykonania zakres prac obejmujący szacunkowo 34, 75 % całego zakresu wynikającego z umowy z zamawiającym, (...) sp. z o.o. otrzymała do wykonania zakres prac obejmujący szacunkowo 5, 13 % całego zakresu wynikającego z umowy z zamawiającym, A. C. otrzymał do wykonania zakres prac obejmujący szacunkowo 33, 53 % całego zakresu wynikającego z umowy z zamawiającym - § 2 ust. 1.

Określone powyżej udziały partnerów odnosiły się do udziału każdego z nich w wynagrodzeniu należnym od zamawiającego oraz w każdym z kosztów i wydatków związanych z wykonaniem umowy z zamawiającym i realizacją celów konsorcjum - § 2 ust. 4.

Wykonanie robót przydzielonych danemu partnerowi mogło nastąpić bezpośrednio przez

partnera lub mogło zostać powierzone do wykonania podwykonawcom posiadającym odpowiednie kwalifikacje, wiedzę i doświadczenie; w każdym przypadku sposób wykonania prac przydzielonych danemu partnerowi wymagał uprzedniej akceptacji członków Rady Konsorcjum; umowy z podwykonawcami miały być zawierane zawsze przy udziale partnerów - § 2 ust. 13.

Wybór dostawców materiałów, sprzętu i urządzeń oraz usługodawców wymagał uprzedniej akceptacji członków Rady Konsorcjum; umowy z dostawcami lub usługodawcami zawierane będą zawsze przy udziale partnerów - § 2 ust. 14.

W stosunkach zewnętrznych w imieniu konsorcjum działał lider konsorcjum – (...) sp. z o.o. w D. - § 3 ust. 1.

Koszty i wydatki związane ze wspólnym wykonaniem przedmiotu umowy z zamawiającym, w tym koszty podwykonawców, dostawców i usługodawców miały zostać pokryte przez każdego z partnerów proporcjonalnie do udziałów w konsorcjum - § 6 ust. 1.

(...) Konsorcjum po zebraniu ofert potencjalnych podwykonawców, przeprowadzeniu negocjacji z potencjalnymi podwykonawcami miała dokonać wyboru podwykonawcy - § 7 ust. 3 lit. c.

Umowę z podwykonawcą, na warunkach określonych w ofercie podwykonawcy i protokole wyboru wykonawcy oraz umowie z zamawiającym, podpisywał ten partner, którego zakresu prac i robót dotyczyła oferta danego wybranego przez Radę Konsorcjum podwykonawcy, i ten partner przyjmował na siebie wszelkie prawa i obowiązki związane z zawarciem i wykonaniem umowy z danym podwykonawcą - § 7 ust. 3 lit. g.

Aneksem nr (...) z dnia 07.12.2009 r. do umowy konsorcjum z dnia 31.07.2009 r. strony ustaliły, że od dnia 07.12.2009 r. liderem konsorcjum jest (...) sp. z o.o. w W..

/ dowód: umowa konsorcjum z dnia 31.07.2009 r. – k. 173-188; aneks nr (...) z dnia 07.12.2009 r. –

k. 189-192 /

W dniu 22.09.2009 r. pomiędzy pozwanym Miastem O. (zamawiającym) a konsorcjum firm w składzie: (...) sp. z o.o. w D., (...) sp. z o.o. w S., (...) sp. z o.o. w W. oraz A. C. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą P.H.U. (...) (wykonawcą) została zawarta na podstawie postępowania w trybie przetargu nieograniczonego w oparciu o przepisy ustawy z dnia 29.01.2004 r. – Prawo zamówień publicznych umowa nr (...) o roboty budowane.

Przedmiotem umowy było wykonanie zadania pod nazwą: „Budowa kompleksu sportowo – rekreacyjnego w O. – lodowiska z funkcją kortów oraz zapleczem socjalnym i fitness oraz przebudowa i rozbudowa basenu wraz z zagospodarowaniem terenu”. Szczegółowy zakres robót określał projekt budowlany oraz projekt wykonawczy wraz ze specyfikacjami technicznymi wykonania i odbioru robót - § 1.

Za wykonanie robót stanowiących przedmiot umowy zamawiający zobowiązał się zapłacić wykonawcy wynagrodzenie ryczałtowe w kwocie 20 237 044, 00 zł netto + podatek VAT w wysokości 4 452 149,68 zł, tj. 24 689 193, 68 zł brutto - § 2 ust. 1.

W przypadku zatrudnienia przez wykonawcę do realizacji zadania podwykonawców podstawę do zapłaty całości faktury za roboty, w których wykonaniu uczestniczyli podwykonawcy, dodatkowo stanowić miały dokumenty: protokół odbioru zakończonego etapu robót, podpisany przez inspektora nadzoru i kierownika budowy, wskazujący wydzielone elementy robót wykonane przez podwykonawców, kopia faktury wystawionej dla wykonawcy przez podwykonawcę za wykonane przez niego roboty łącznie z kopią przelewu bankowego płatności tej faktury, potwierdzony przez wykonawcę za zgodność z oryginałem oraz oświadczenie podwykonawców o otrzymaniu od wykonawcy wynagrodzenia za wykonane elementy robót - § 2 ust. 13.

Strony dopuściły również możliwość zapłaty dla podwykonawców z należności wynikających z faktur wykonawcy za roboty, w których wykonaniu uczestniczyli podwykonawcy – bezpośrednio na rzecz podwykonawców po przedłożeniu protokołu odbioru zakończonego etapu robot, podpisanego przez inspektora nadzoru i kierownika budowy, wskazujący wydzielone elementy robót wykonane przez podwykonawców, kopii faktury wystawionej przez podwykonawcę dla wykonawcy oraz faktury wykonawcy wraz z dyspozycją zapłaty dla podwykonawcy - § 2 ust. 14.

Strony postanowiły, że wykonawca dla wykonania zamówienia może zatrudnić podwykonawców w zakresie części zamówienia, które wymienił w swojej ofercie - § 6 ust. 5.

W imieniu konsorcjum umowa została zawarta przez lidera konsorcjum – (...) sp. z o.o. w D..

/ dowód: umowa nr (...) o roboty budowlane wraz z harmonogramem – k. 112-126 /

Aneksem nr (...) z dnia 19.01.2010 r. do umowy nr (...) z dnia 22.09.2009 r. – w związku ze zmianą lidera konsorcjum z (...) sp. z o.o. na (...) sp. z o.o. – strony wskazały, że konsorcjum firm w składzie: (...) sp. z o.o. w D., (...) sp. z o.o. w S., (...) sp. z o.o. w W. oraz A. C. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą P.H.U. (...) reprezentować będzie (...) sp. z o.o. w W..

Aneksem nr (...) z dnia 02.03.2010 r. oraz aneksem nr (...) z dnia 19.07.2010 r. do umowy nr (...) z dnia 22.09.2009 r. strony zmieniły terminy realizacji elementów robót i terminy realizacji zadań.

/ dowód: aneks nr (...) z dnia 19.01.2010 r. do umowy z dnia 22.09.2009 r. – k. 127-128, aneks nr (...)

z dnia 02.03.2010 r. do umowy z dnia 22.09.2009 r. – k. 129-131; aneks nr (...) z dnia

19.07.2010 r. do umowy z dnia 22.09.2009 r. – k. 132-135 /

W dniu 30.10.2009 r. (...) sp. z o.o.(wykonawca) zlecił P. K.prowadzącemu firmę (...), do wykonania roboty ziemne na terenie (...)kompleksu sportowo – rekreacyjnego w O.” (zlecenie nr (...)).

Przedmiotem zlecenia było:

a) wykopanie wraz z przemieszczeniem części urobku na terenie budowy wraz z

wykorzystaniem piasku uzyskanego z wykopu nadającego się do ponownego wybudowania i zagęszczenia,

b) wywiezienie nadwyżki urobku wraz z umiejscowieniem,

c) przygotowanie wykopów pod fundamenty wraz z ich zagęszczeniem, z tym, że w przypadku braku możliwości użycia piasku uzyskanego z wykopów dostarczenie materiałów pod zagęszczenie leżało po stronie wykonawcy,

d) zasypanie elementów żelbetowych i zagęszczenie wraz z przygotowaniem pod posadzkę,

e) wypompowanie wody ze starej niecki i wbudowanie wraz z zagęszczeniem piasku na terenie starej niecki,

f) zasypanie fundamentów niecki basenu pływackiego kruszywem i obsypanie piaskiem ścian żelbetowych bocznych wraz z zagęszczeniem.

Cena wykonania została określona na kwotę 300 000 zł + należny podatek VAT. Rozpoczęcie prac miało nastąpić 02.11.2009 r., odbiór techniczny miał być wykonany 30.04. 2010 r., zakończenie prac miało nastąpić w dniu 31.12.2010 r.

Fakturowane miało następować raz w miesiącu na podstawie protokołu odbioru częściowego i końcowego przedmiotu zlecenia potwierdzonego przez wykonawcę. Faktury miały być płatne przelewem w ciągu 35 dni kalendarzowych od daty dostarczenia faktury VAT do siedziby wykonawcy wraz w właściwym protokołem.

/ dowód: zlecenie nr (...) – k. 9; zeznania świadka I. O.– e-protokół z dnia

31.10.2012 r. 00.04.23-00.26.59; zeznania powoda P. K. – e-protokół z

dnia 20.05.2014 r. 00.00.51-00.24.38 /

Powód został zgłoszony inwestorowi jako podwykonawca, a prace przez niego wykonywane były ujęte w harmonogramie rzeczowo – finansowym w trzech pozycjach. Wynagrodzenie ryczałtowe uzgodnione pomiędzy (...) sp. z o.o. jako wykonawcą oraz powodem jako podwykonawcą w kwocie 300 000 zł odpowiadało zakresowi rzeczowo – finansowemu ustalonemu pomiędzy inwestorem – Miastem O. a (...) sp. o.o.

/ dowód: zeznania świadków: A. M. – e-protokół z dnia 20.12.2013 r. 00.01.14-

00.18.30, L. G. – e-protokół z dnia 11.03.2014 r. 00.01.35-00.15.24 /

W dniu 05.11.2009 r. (...) sp. z o.o.i P. K.zawarli aneks nr (...)do zlecenia nr (...), którego przedmiotem było dostarczenie piasku posiłkowego na zasypki wg ilości potwierdzanych każdorazowo przez wykonawcę zgodne z zamówionymi ilościami wykonawcy.

Cena jednostkowa wynosiła 16 zł netto + należny podatek VAT. Rozpoczęcie prac miało nastąpić 06.11.2009 r., odbiór techniczny miał być wykonany 30.04.2010 r., zakończenie prac miało nastąpić w dniu 31.12.2010 r.

Fakturowane miało następować będzie raz w miesiącu na podstawie protokołu odbioru częściowego i końcowego przedmiotu zlecenia potwierdzonego przez wykonawcę. Faktury miały być płatne przelewem w ciągu 35 dni kalendarzowych od daty dostarczenia faktury VAT do siedziby wykonawcy wraz w właściwym protokołem.

/ dowód: aneks nr (...)do zlecenia nr (...) – k. 10; zeznania świadka I. O.;

zeznania powoda P. K. /

W dniu 24.02.2010 r. (...) sp. z o.o.i P. K.zawarli aneks nr (...)do zlecenia nr (...), którego przedmiotem było odpompowywanie wody na terenie placu budowy kompleksu sportowo – rekreacyjnego w O..

Cena jednostkowa wynosiła 30 zł/mg netto. Rozpoczęcie prac miało nastąpić 24.02.2010 r.

Fakturowanie miało następować raz w miesiącu na podstawie dziennych raportów wykonanej pracy. Faktury miały być płatne przelewem w ciągu 35 dni kalendarzowych od daty dostarczenia faktury VAT do siedziby wykonawcy wraz w powyższymi raportami.

/ dowód: aneks nr (...)do zlecenia nr (...) – k. 11; zeznania świadka I. O.;

zeznania powoda P. K. /

O konieczności wykonania prac dodatkowych wykonawca poinformował inwestora – Miasto O..

/ dowód: zeznania świadka I. O.; zeznania powoda P. K. /

Inspektor nadzoru A. M. nie zlecał powodowi prowadzenia robót dodatkowych.

/ dowód: zeznania świadka A. M. /

W dniu 18.03.2010 r. (...) sp. z o.o. i P. K. zawarli aneks nr (...) do zlecenia

nr (...), którego przedmiotem było zasypanie niecki basenu rekreacyjnego kruszywem. Wartość robót wynosiła 8 500 zł netto, w tym 7 000 zł wartość dostarczonego kruszywa, 1 500 zł wartość robocizny. Roboty miały zostać wykonane w okresie 19.03.2010 r. – 31.03.2010 r.

Fakturowanie miało następować raz w miesiącu na podstawie wykonanej pracy. Faktury miały być płatne przelewem w ciągu 35 dni kalendarzowych od daty dostarczenia faktury VAT do siedziby wykonawcy wraz z protokołem odbioru robót za robociznę oraz w ciągu 7 dni od daty dostarczenia faktury VAT do siedziby wykonawcy wraz z protokołem odbioru robót za dostarczone kruszywo.

/ dowód: aneks nr (...)do zlecenia nr (...) – k. 450; zeznania powoda P. K./

W dniu 31.05.2010 r. (...) sp. z o.o. wystawił A. C. fakturę VAT nr (...) na kwotę 4 099, 20 zł tytułem odprzedaży piasku (podsypki) dla obiektu „Budowa kompleksu sportowo – rekreacyjnego w O.” – zgodnie z potwierdzeniem pobrania podsypki z dnia 29.04.2010 r. w ilości 120 t oraz potwierdzeniem pobrania posypki z dnia 14.05.2010 r. w ilości 90 t.

/ dowód: faktura VAT nr (...) z dnia 31.05.2010 r. – k. 357 /

Roboty wykonane przez powoda objęte zakresem podstawowej umowy zostały wykonane w okresie od dnia 01.06.2010 r. do dnia 30.06.2010 r. i odebrane przez inspektora nadzoru A. M.. W dniu 30.06.2010 r. został podpisany przez inspektora nadzoru i kierownika budowy protokół odbioru wykonanych robót nr(...).

Powód otrzymał wynagrodzenie wynikające z umowy podstawowej z dnia 30.09.2009 r. w całości od firmy (...) sp. z o.o.

/ dowód: protokół odbioru wykonanych robót – k. 427; zeznania świadków: A. M.,

L. G.; zeznania powoda P. K. /

W dniu 30.06.2010 r. podpisany został przez powoda i kierownika budowy działającego w

imieniu wykonawcy protokół odbioru wykonanych robót (...)– protokół odbioru wykonanych robót wewnętrzny nr (...) za okres od dnia 01.06.2010 r. do dnia 30.06.2010 r.

Przedmiotem odbioru były roboty: odpompowywanie basenów pompą nr(...)(289 godz. x 30 zł), odpompowywanie basenów pompą nr (...), komora (...), budynek (...) (267 godz. x 30 zł).

Wartość robót wynosiła odpowiednio 8 670 zł i 8 010 zł. Jakość wykonanych robót została określona jako dobra.

/ dowód: protokół odbioru wykonanych robót – k. 12, k. 230-231; karta pracy pompy (...) – k. 21-23;

zeznania świadka I. O. /

W dniu 30.06.2010 r. podpisany został przez powoda i kierownika budowy działającego w imieniu wykonawcy protokół odbioru wykonanych robót (...) – protokół odbioru wykonanych

robót podwykonawcy nr (...) za okres od dnia 01.06.2010 r. do dnia 30.06.2010 r. Przedmiotem odbioru były roboty: dostawa – piasek podsypkowy (1 519 t x 16 zł) o wartości 24 304 zł. Jakość wykonanych robót została określona jako dobra.

/ dowód: protokół odbioru wykonanych robót – k. 13, k. 232-233; dokument wydania materiału – k.

36-54; zeznania świadka I. O. /

W dniu 31.07.2010 r. podpisany został przez powoda i kierownika budowy działającego w imieniu wykonawcy protokół odbioru wykonanych robót (...)– protokół odbioru wykonanych robót wewnętrzny nr (...)za okres od dnia 01.07.2010 r. do dnia 31.07.2010 r. Przedmiotem obioru były roboty: odpompowywanie basenów pompą nr (...)(239 godz. x 30 zł), odpompowywanie basenów pompą nr (...), komora(...), budynek (...) (0 godz. x 30 zł). Wartość robót wynosiła 7 170 zł. Jakość wykonanych robót została określona jako dobra.

/ dowód: protokół odbioru wykonanych robót – k. 14, k. 236-237; karta pracy pompy – k. 24-26;

zeznania świadka I. O. /

W dniu 31.07.2010 r. podpisany został przez powoda i kierownika budowy działającego w imieniu wykonawcy protokół odbioru wykonanych robót (...)– protokół odbioru wykonanych robót wewnętrzny nr (...) za okres od dnia 01.07.2010 r. do dnia 31.07.2010 r. Przedmiotem odbioru były roboty: dostawa – piasek podsypkowy (280 t x 16 zł) o wartości 4 480 zł. Jakość wykonanych robót została określona jako dobra.

/ dowód: protokół odbioru wykonanych robót – k. 15, k. 234-235; dokument wydania materiału – k.

55-59; zeznania świadka I. O. /

W dniu 31.08.2010 r. powód wystawił firmie (...) sp. z o.o. fakturę VAT nr (...) na kwotę 8 488 zł za usługę budowlaną objętą aneksem nr (...) z dnia 18.03.2010 r.

Powód otrzymał bezpośrednio od Miasta O. zapłatę należności za tę usługę w dniu 13.09.2010 r.

/ dowód: faktura VAT nr (...) – k. 425; potwierdzenie przelewu – k. 426; zeznania powoda

P. K. /

W dniu 27.09.2010 r. podpisany został przez powoda i kierownika budowy działającego w

imieniu wykonawcy protokół odbioru wykonanych robót (...)– protokół finansowy wykonanych robót podwykonawcy nr (...)za okres od dnia 01.07.2010 r. do dnia 31.08.2010 r. Przedmiotem odbioru były roboty ziemne – roboty budowlane wg protokołu nr (...)o wartości 4 015, 46 zł.

/ dowód: protokół odbioru wykonanych robót – k. 16, k. 238-239; zeznania świadka I.

O. /

W dniu 27.09.2010 r. podpisany został przez powoda i kierownika budowy działającego w imieniu wykonawcy protokół odbioru wykonanych robót (...)– protokół finansowy wykonanych robót podwykonawcy nr (...) za okres od dnia 01.08.2010 r. do dnia 31.08.2010 r. Przedmiotem odbioru były roboty: dostawa – piasek podsypkowy (615 t x 16 zł) o wartości 9 840 zł. Jakość wykonanych robót została określona jako dobra.

/ dowód: protokół odbioru wykonanych robót – k. 17, k. 242-243; dokument wydania materiału – k.

60-70, zeznania świadka I. O. /

W dniu 27.09.2010 r. podpisany został przez powoda i kierownika budowy działającego w imieniu wykonawcy protokół odbioru wykonanych robót(...)– protokół finansowy wykonanych robót wewnętrzny nr(...)za okres od dnia 01.08.2010 r. do dnia 31.08.2010 r. Przedmiotem odbioru były roboty: odwadnianie basenów pompą nr (...) (262 godz. x 30 zł). Wartość robót wynosiła 7 860 zł. Jakość wykonanych robót została określona jako dobra.

/ dowód: protokół odbioru wykonanych robót – k. 18, k. 240-241; karta pracy pompy – k. 27-29;

zeznania świadka I. O. /

W dniu 25.10.2010 r. podpisany został przez powoda i kierownika budowy działającego w imieniu wykonawcy protokół odbioru wykonanych robót (...)– protokół finansowy wykonanych robót wewnętrzny nr (...)za okres od dnia 01.09.2010 r. do dnia 30.09.2010 r. Przedmiotem odbiory były roboty: odwadnianie basenów pompą nr (...) (324 godz. x 30 zł). Wartość robót wynosiła 9 720 zł. Jakość wykonanych robót została określona jako dobra.

/ dowód: protokół odbioru wykonanych robót – k. 19, k. 244-245; karta pracy pompy – k. 30-32;

zeznania świadka I. O. /

W dniu 03.11.2010 r. podpisany został przez powoda i kierownika budowy działającego w

imieniu wykonawcy protokół odbioru wykonanych robót (...)– protokół finansowy wykonanych robót wewnętrzny nr (...)za okres od dnia 01.10.2010 r. do dnia 31.10.2010 r. Przedmiotem odbiory były roboty: odwadnianie basenów pompą nr (...) (237 godz. x 30 zł). Wartość robót wynosiła 7 110 zł. Jakość wykonanych robót została określona jako dobra.

/ dowód: protokół odbioru wykonanych robót – k. 20, k. 246-247; karta pracy pompy – k. 33-35;

zeznania świadka I. O. /

Ilość dostarczonego piasku była ustalana przy pomocy dowodów WZ. Ilość czasu pracy pompy była sumowana w miesięcznych kartach pracy.

/ dowód: zeznania powoda P. K. /

W dniu 09.08.2010 r. powód wystawił firmie (...) sp. z o.o. fakturę VAT nr (...)na łączna kwotę 50 000, 48 zł za wykonanie usługi budowlanej i dostawę piasku.

/ dowód: faktura VAT nr (...)– k. 71, k. 229 /

W dniu 18.08.2010 r. powód wystawił firmie (...) sp. z o.o. fakturę VAT nr (...) na łączna kwotę 14 213, 00 zł za wykonanie usługi budowlanej i dostawę piasku.

/ dowód: faktura VAT nr (...) – k. 72, k. 229 /

W dniu 29.09.2010 r. powód wystawił firmie (...) sp. z o.o. fakturę VAT nr (...)

na łączną kwotę 26 492, 85 zł za wykonanie usług budowlanych i dostawę piasku.

Faktura została odebrana w dniu 15.11.2010 r.

/ dowód: faktura VAT nr (...) – k. 73, k. 228 /

W dniu 19.10.2010 r. powód wystawił firmie (...) sp. z o.o. fakturę VAT nr (...) na łączna kwotę 11 858, 40 zł za wykonanie usługi budowlanej.

Faktura została odebrana w dniu 15.11.2010 r.

/ dowód: faktura VAT nr (...) – k. 74, k. 227 /

W dniu 03.11.2010 r. powód wystawił firmie (...) sp. z o.o. fakturę VAT nr (...) na łączna kwotę 8 674, 20 zł za wykonanie usługi budowlanej.

Faktura została odebrana w dniu 15.11.2010 r.

/ dowód: faktura VAT nr (...) – k. 75, k. 227 /

Należności wynikające z w/w faktur za wypompowanie wody i częściowo dostawę piasku nie zostały uregulowane.

/ dowód: zeznania powoda P. K. /

Pismem z dnia 22.11.2010 r. powód wezwał (...) sp. z o.o.do zapłaty kwoty 64 213, 48 zł wynikającej z faktur VAT nr: (...)oraz (...) wraz z odsetkami.

/ dowód: pismo powoda z dnia 22.11.2010 r. – k. 76 /

W dniu 25.11.2010 r. (...) sp. z o.o.złożyła do Miastu O.(zamawiającemu) dyspozycję dokonania płatności bezpośrednio na rzecz powoda należności wynikających z faktur VAT nr: (...)oraz (...) na łączna kwotę 64 213, 48 zł brutto.

/ okoliczność niesporna /

Pismem z dnia 26.11.2010 r. (...) sp. z o.o.w W.poinformował powoda, że brak płatności wynika z braku zapłaty przez zamawiającego, tj. Miasto O., oraz że w dniu 25.11.2010 r. złożył zamawiającemu dyspozycję dokonania płatności bezpośrednio na rzecz powoda należności wynikających z faktur VAT nr: (...)oraz (...) na łączna kwotę 64 213, 48 zł brutto.

/ dowód: pismo (...) sp. z o.o z dnia 26.11.2010 r. – k. 77 /

Pismem z dnia 06.12.2010 r. powód wezwał burmistrza Miasta O.do zapłaty kwoty 64 213, 48 zł wynikającej z faktur VAT nr: (...)oraz (...).

/ dowód: pismo powoda z dnia 06.12.2010 r. – k. 78-79 /

Pismem z dnia 16.12.2010 r. Miasto O. jako zamawiający poinformował (...) sp.

z o.o., że nie akceptuje aneksu nr (...)z dnia 05.11.2009 r. do umowy zlecenia z dnia 30.10.2009 r. na dostawę piasku posiłkowego na zasypki i aneksu nr (...)z dnia 24.02.2010 r. na odpompowywanie wody na terenie placu budowy kompleksu sportowo – rekreacyjnego w O., gdyż przedmiotowy zakres robót określonych w aneksach nie jest przewidziany w harmonogramie rzeczowo – finansowym umowy o roboty budowlane z dnia 22.09.2009 r. nr (...)zawartej pomiędzy konsorcjum a Miastem O.. Jednocześnie Miasto O.wskazało, że roboty wykonane przez powoda mieszczą się w wynagrodzeniu ryczałtowym wypłaconym wykonawcy, a zatem (...) sp. z o.o.jest obowiązany do zapłaty na rzecz powoda kwoty 64 213, 48 zł wynikającej z faktur VAT nr: (...)oraz (...).

Pismo zostało przesłane powodowi do wiadomości.

/ dowód: pismo Miasta O. z dnia 16.12.2010 r. – k. 80; zeznania świadka L.

G. /

Pismami z dnia 28.01.2011 r. powód wezwał (...) sp. z o.o., (...) sp. z o.o., (...) sp. z o.o., A. C.oraz Miasto O.do zapłaty należności na łączną kwotę 111 238, 93 zł wynikającą z faktur VAT nr (...)wraz z odsetkami ustawowymi.

/ dowód: pismo z dnia 28.01.2011 r. – k. 81, k. 82 /

Pismem z dnia 04.02.2011 r. Miasto O.poinformowało powoda, że nie zaakceptowało aneksu nr (...)z dnia 05.11.2009 r. do umowy zlecenia z dnia 30.10.2009 r. na dostawę piasku posiłkowego na zasypki i aneksu nr (...)z dnia 24.02.2010 r. na odpompowywanie wody na terenie placu budowy kompleksu sportowo – rekreacyjnego w O.. Jednocześnie Miasto O.wskazało, że roboty wykonane przez powoda mieszczą się w wynagrodzeniu ryczałtowym wypłaconym wykonawcy, a zatem (...) sp. z o.o.jest obowiązany do zapłaty na rzecz powoda kwoty 64 213, 48 zł wynikającej z faktur VAT nr: (...)oraz (...).

/ dowód: pismo Miasta O. z dnia 04.02.2011 r. – k. 83; zeznania świadka L.

G. /

Pismem z dnia 09.02.2011 r. (...) sp. z o.o. poinformował powoda, że jego należność w kwocie 111 238, 93 zł została uwzględniona w cesji do Miasta O. i potwierdzona przesądowym wezwaniem do zapłaty z dnia 08.02.2011 r.

/ dowód: pismo z dnia 09.02.2011 r. – k. 84 /

Pismem z dnia 08.06.2011 r., nr (...), (...) sp. z o.o.jako lider konsorcjum firm odwołał złożoną dyspozycję cesji płatności na rzecz podwykonawców, w tym P. K. (...).

/ dowód: pismo (...) sp. z o.o. z dnia 08.06.2011 r. – k. 138 /

Postanowieniem z dnia 25.09.2012 r., X GU 412/12, Sąd Rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy ogłosił upadłość (...) sp. z o.o. obejmującą likwidację majątku dłużnika.

/ dowód: postanowienie z dnia 25.09.2102 r. – k. 445-446 /

Postanowieniem z dnia 23.04.2013 r., X GU 142/13, Sąd Rejonowy dla miasta stołecznego

W. ogłosił upadłość (...) sp. z o.o. obejmującą likwidację majątku dłużnika.

/ dowód: postanowienie z dnia 23.04.2013 r. – k. 494 /

Sąd zważył, co następuje.

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Powód dochodzi od pozwanych solidarnie zapłaty wynagrodzenia za wykonane na zamówienie (...) sp. z o.o. roboty polegające na wypompowaniu wody oraz dostawę piasku. Powód był podwykonawcą (...) sp. z o.o. na terenie inwestycji realizowanej na zamówienie inwestora – Miasta O. przez konsorcjum wykonawców, którego liderem był zlecający mu usługi (...) sp. z o.o.

Powód powołał się na solidarną odpowiedzialność pozwanych członków konsorcjum oraz na solidarną odpowiedzialność pozwanego Miasta O. jako inwestora na podstawie art. 647 ¹ § 5 kc.

Brak jest jednakże podstaw do poszukiwania takiej odpowiedzialności po stronie pozwanych.

Zgodnie z art. 369 kc zobowiązanie jest solidarne, jeżeli to wynika z ustawy lub z czynności

prawnej.

Powód zawarł dnia 30.09.2009 r. z (...) sp. z o.o. umowę określoną jako zlecenie. Przedmiot tej umowy obejmował:

a) wykonanie wykopu wraz z przemieszczeniem części urobku na terenie budowy wraz z

wykorzystaniem piasku uzyskanego z wykopu nadającego się do ponownego wybudowania i zagęszczenia,

b) wywiezienie nadwyżki urobku wraz z umiejscowieniem,

c) przygotowanie wykopów pod fundamenty wraz z ich zagęszczeniem, z tym, że w przypadku braku możliwości użycia piasku uzyskanego z wykopów dostarczenie materiałów pod zagęszczenie leżało po stronie wykonawcy,

d) zasypanie elementów żelbetowych i zagęszczenie wraz z przygotowaniem pod posadzkę,

e) wypompowanie wody ze starej niecki i wbudowanie wraz z zagęszczeniem piasku na terenie starej niecki,

f) zasypanie fundamentów niecki basenu pływackiego kruszywem i obsypanie piaskiem ścian żelbetowych bocznych wraz z zagęszczeniem.

Zatem pomimo oznaczenia tej umowy jako zlecenia można uznać tę umowę za umowę o roboty budowlane, ewentualnie o świadczenie usług wspomagających roboty budowlane wykonywane przez zleceniodawcę powoda. Powód miał bowiem wykonać prace ziemne dotyczące wykopów, przemieszczenia urobku, zasypania elementów budowlanych posadowionych w wykopie, wypompowania wody, zagęszczenia podłoża, a zatem roboty towarzyszące lub poprzedzające zasadnicze prace budowlane realizowane przez konsorcjum wykonawców na rzecz Miasta O. jako inwestora.

Oprócz tej umowy powód zawarł z (...) sp. z o.o.trzy kolejne, określane mianem aneksów do zlecenia o nrach (...).

Aneksem nr (...) z dnia 05.11.2009 r. (...) sp. z o.o. zlecił powodowi dostarczenie piasku posiłkowego na zasypki wg ilości potwierdzanych każdorazowo przez wykonawcę zgodne z zamówionymi ilościami wykonawcy. Aneksem nr (...) sp. z o.o. zlecił powodowi odpompowywanie wody na terenie placu budowy kompleksu sportowo – rekreacyjnego w O.. Aneksem nr (...) sp. z o.o. zlecił powodowi zasypanie niecki basenu.

Każdorazowo zatem podmiotem, który powierzał powodowi wykonanie robót ziemnych, odprowadzenie wody oraz dostawę piasku, był uczestnik konsorcjum wykonawców (...) sp. z o.o.

Umowa, z której powód wyprowadza swoje roszczenia i która stanowiła podstawę do jego obecności na terenie budowy i udziału w realizacji inwestycji, nie powoduje jednakże nawiązania zobowiązaniowej relacji prawnej pomiędzy powodem a wszystkimi członkami (partnerami) konsorcjum wykonawczego.

Umowa została zawarta dnia 30.10.2009 r. W tej dacie kontrahent powoda – (...) sp. z o.o. nie był jeszcze liderem konsorcjum – zmiana w tym zakresie nastąpiła dopiero z dniem 07.12.2009 r. W umowie brak jest jakiegokolwiek wskazania, aby została ona zawarta przez tę spółkę w imieniu, na rzecz lub w interesie pozostałych partnerów konsorcjum. Nie można zatem z samego faktu zawarcia takiej umowy wyprowadzać wniosku o solidarnej odpowiedzialności partnerów konsorcjum wobec powoda. Również kolejne aneksy zwiększające zakres świadczeń powoda zostały zawarte przez niego z firmą (...) sp. z o.o. bez udziału pozostałych konsorcjantów i bez wskazania, że aneksy te zostały zawarte w ich imieniu i na ich rzecz.

Powód dochodzi zapłaty za wykonanie usługi odpompowania wody oraz zapłaty za dostawę piasku. W zakresie pierwszego świadczenia było ono przewidziane w pierwotnej umowie, natomiast powód twierdzi, że w ramach współpracy z (...) sp. z o.o. uzgodnił wykonanie dodatkowych prac z uwagi na pojawienie się takiej konieczności. Jednakże potrzeba wykonania prac dodatkowych została uzgodniona wyłącznie w relacji pomiędzy powodem a jego kontrahentem (...) sp. z o.o., a nie w relacji pomiędzy powodem a konsorcjantami i inwestorem. Powód wykonywał świadczenie na rzecz T. sp. z o.o, zgodnie z poczynionymi z tą firmą ustaleniami i od tego właśnie podmiotu powinien oczekiwać zapłaty ustalonego wynagrodzenia. Natomiast w zakresie drugiego świadczenia, tj. dostawy piasku, należy zwrócić uwagę, że umowa zawarta przez powoda z (...) sp. z o.o. dnia 30.09.2009 r. przewidywała użycie do zasypania czy wypełnienia wykopu materiału z tego wykopu wybranego, a gdyby okazało się to niemożliwe, dostarczenie materiału należało do wykonawcy, czyli (...) sp. z o.o., a nie do powoda. To z kolei oznacza, że to (...) sp. z o.o. przyjął na siebie ryzyko związane z możliwością wykorzystania materiału pobranego z wykopu do jego zasypania i zagęszczenia i ewentualnej konieczności sprowadzenia innego materiału. Tym samym złożenie powodowi zamówienia na dostawę materiału i wykonanie tego zamówienia przez powoda stanowiło wykonanie czynności należących do (...) sp. z o.o. jako wykonawcy robót, które zostały powierzone powodowi. Zatem w zakresie związanym z realizacją przedmiotu pierwotnego zlecenia powierzenie powodowi dostawy materiału było elementem realizacji inwestycji przez (...) sp. z o.o. w ramach tej części robót, która obciążała tego właśnie wykonawcę, a zatem nie może skutkować związaniem pozostałych konsorcjantów jakimikolwiek zobowiązaniami.

Natomiast w zakresie dostawy piasku na potrzeby budowy w pozostałym zakresie, czyli przedmiotu aneksu nr (...), to usługa wykonana przez powoda w tej części polegała na wykonaniu dostawy materiału budowlanego, nie zaś na wykonaniu robót budowlanych w całości lub części. W zakresie dostawy piasku powód nie był podwykonawcą (...) sp. z o.o.

Należy także mieć na uwadze treść umowy konsorcjum. Strony tego porozumienia wyraźnie postanowiły, że zawarcie umowy konsorcjum nie oznacza powstania pomiędzy nimi więzi o charakterze umowy spółki cywilnej czy umowy spółki jawnej. Nie zatem podstawy do przyjęcia solidarnej odpowiedzialności konsorcjantów wobec kontrahentów innego konsorcjanta, choćby nawet był on odpowiedzialny za wykonanie zobowiązania związanego bezpośrednio z realizacją celu i przedmiotu stosunku konsorcjum. To, że uczestnicy konsorcjum zobowiązali się realizować wspólny cel w postaci złożenie oferty, a następnie wykonania objętych nią prac na rzecz Miasta O., nie oznacza, że zaciągnięcie zobowiązania w stosunku do osoby trzeciej przez jednego z konsorcjantów odnosi skutek w relacji pomiędzy osobą trzecią a pozostałymi konsorcjantami w postaci powstania po ich stronie odpowiedzialności solidarnej za wykonanie zobowiązania spoczywającego na konsorcjancie zawierającym umowę z osobą trzecią.

Nieuzasadnione jest stanowisko powoda, jakoby pozwani członkowie konsorcjum byli solidarnie zobowiązani wobec niego za zapłatę wynagrodzenia za usługi wykonane na zamówienie (zlecenie) (...) sp. z o.o.

Powoduje to oddalenie powództwa w stosunku do pozwanego A. C..

Brak jest również podstawy do odpowiedzialności solidarnej Miasta O. jako inwestora. Powód bezzasadnie powołał się w tym zakresie na dyspozycję art. 647 ¹ kc.

Zgodnie z art. 647 § 5 kc zawierający umowę z podwykonawcą oraz inwestor i wykonawca ponoszą solidarną odpowiedzialność za zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez podwykonawcę.

Pozwany inwestor – Miasto O. zgłosił jako zasadniczy zarzut przeciwko adresowaniu wobec niego roszczenia brak akceptacji dla czynności powierzonych powodowi na mocy dwóch kolejnych aneksów do umowy z dnia 30.09.2009 r.

Zgodnie z art. 647 ¹ § 1 kc w umowie o roboty budowlane, o której mowa w art. 647 kc, zawartej między inwestorem a wykonawcą (generalnym wykonawcą), strony ustalają zakres robót, które wykonawca będzie wykonywał osobiście lub za pomocą podwykonawców. Zgodnie zaś z art. 647 § 2 kc do zawarcia przez wykonawcę umowy o roboty budowlane z podwykonawcą jest wymagana zgoda inwestora; jeżeli inwestor, w terminie 14 dni od przedstawienia mu przez wykonawcę umowy z podwykonawcą lub jej projektu, wraz z częścią dokumentacji dotyczącą wykonania robót określonych w umowie lub projekcie, nie zgłosi na piśmie sprzeciwu lub zastrzeżeń, uważa się, że wyraził zgodę na zawarcie umowy.

Zgoda inwestora może zostać wyrażona albo w stosunku do projektu umowy pomiędzy wykonawcą a podwykonawcą, jeszcze przed jej zawarciem przez te strony, albo wobec umowy już przez nie zawartej.

Powód nie wykazał, aby wykonawca robót – (...) sp. z o.o. skierował do pozwanego Miasta O. projekt umowy zawartej z powodem lub samą umowę po jej podpisaniu, a następnie projekty obu aneksów w celu ich zaakceptowania, a także aby przedstawił inwestorowi – czy to na etapie złożenia oferty czy później już po przystąpieniu do realizacji umowy zakres robót, który miał zostać wykony przez podwykonawcą, a konkretnie przez powoda.

Okolicznością w istocie niesporną pomiędzy powodem a pozwanym Miastem O. był

fakt umieszczenia powoda w wykazie podwykonawców i zakresie rzeczowo – finansowych robót co do trzech pozycji tego zakresu, które pokrywały się z zakresem pierwotnej umowy z dnia 30.09.2009 r. łączącej powoda i wykonawcę (...) sp. z o.o. W tym zakresie pozwane Miasto O. akceptowało pozycję powoda na budowie jako aktywnego podwykonawcy faktycznie realizującego prace należącego zgodnie z zakresem rzeczowym do (...) sp. z o.o. jako jednego z wykonawców. Powód wykonał zlecone mu prace i otrzymał za to wynagrodzenie od swojego bezpośredniego kontrahenta, tj. (...) sp. z o.o.

Powód nie dochodzi jednakże wynagrodzenia z pierwotnej umowy, ale wynagrodzenia za usługi objęte porozumieniami z firmą (...) sp. z o.o. oznaczonymi jako aneksy nr (...).

Powód twierdzi, że w trakcie realizacji robót powstała konieczność wykonania robót dodatkowych w postaci wypompowania wody oraz konieczność dostawy materiału.

Jeżeli chodzi o dostawę piasku, to – z przyczyn wskazanych już wcześniej – nie można uznać wykonania tej usługi za wykonanie robót dodatkowych, tylko za standardową dostawę materiału budowlanego przez podmiot zewnętrzny na zamówienie wykonawcy robót, co jest standardową czynności w trakcie realizacji inwestycji budowlanej. Tego rodzaju świadczenie nie może być w ogóle oceniane przez pryzmat art. 647 i 647 ¹ kc jako niebieszczące się w zakresie umowy o roboty budowlane i odpowiedzialności wykonawcy i inwestora za wykonanie takich robót i zapłatę wynagrodzenia na rzecz podwykonawcy. Dostawca materiału budowlanego nie jest podwykonawcą w rozumieniu art. 647 ¹ kc.

Pozwane Miasto O. podniosło, że stanowczo odmówiło swojej akceptacji dla dwóch aneksów do umowy łączącej powoda i wykonawcę inwestycji – (...) sp. z o.o. Wynika to w sposób jednoznaczny z treści pisma z dnia 16.12.2010 r. Pismo to zostało skierowane także do samego powoda, a zatem miał on świadomość, iż inwestor odmawia przyjęcia aneksów do wiadomości i odmawia spełnienia świadczenia, jakie przypadałoby powodowi na mocy tych aneksów. W tej sytuacji w żaden sposób nie można mówić o zgodzie inwestora na zawarcie umowy z podwykonawcą skutkującej współodpowiedzialnością solidarną wobec podwykonawcy na podstawie art. 647 ¹ § 5 kc.

Zachowanie procedur określonych w art. 647 ¹ kc jest niezbędnym warunkiem do obarczenia inwestora solidarną odpowiedzialnością. Przepis art. 647 ¹ jest przepisem bezwzględnie obowiązującym. Oznacza to, że strony umowy o roboty budowlane (inwestor i wykonawca) nie mogą wyłączyć jego zastosowania. Pozwany inwestor – Miasto O. wobec nieuzyskania jego zgody na zawarcie umowy z powodem jako podwykonawcą oraz aneksów do tej umowy rozszerzających zakres robót powierzonych powodowi nie ponosi wobec powoda solidarnej odpowiedzialności za wynagrodzenie za te roboty mającej znajdować podstawę w art. 647 ¹ § 5 kc.

W uchwale z dnia 28.06.2006 r., III CZP 36/06, OSNC 2007/4/52, Sąd Najwyższy wskazał,

że skuteczność zgody inwestora na zawarcie przez wykonawcę umowy o wykonanie zadań

wchodzących w zakres umowy o roboty budowlane wymaga przedstawienia mu umowy z podwykonawcą lub jej projektu oraz odpowiedniej dokumentacji. Natomiast w wyroku z dnia 15.11.2006 r., V CSK 256/06, Sąd Najwyższy dodał, że jeśli przy żądaniu zgody inwestora, o której mowa w art. 647 ¹ § 2 kc, nie przedstawiono umowy lub jej projektu oraz części dokumentacji, to skutki zawarcia umowy o podwykonawstwo, także w zakresie zapłaty wynagrodzenia podwykonawcy, obowiązują tylko strony tej umowy, a nie powstaje solidarna odpowiedzialność inwestora na podstawie art. 647 ¹ § 5 kc.

Przedstawienie inwestorowi umowy z podwykonawcą ma służyć zapewnieniu mu swobody zajęcia w tej kwestii stanowiska, skoro istnieje potencjalna możliwość obciążenia go odpowiedzialnością za zapłatę wynagrodzenia należnego podwykonawcy, niezależnie od tego, czy zostało zapłacone wynagrodzenie na rzecz wykonawcy (teza 2 uchwały z dnia 28.06.2006 r.). Wyrażenie przez inwestora zgody na zawarcie umowy z podwykonawcą ma zasadnicze znaczenie dla powstania jego solidarnej współodpowiedzialności wobec tego podwykonawcy.

Tymczasem Miasto O. jako inwestor nie tylko nie wyraziło zgody w sposób wyraźny lub dorozumiany, ale jednoznaczne sformułowało stanowisko wskazujące, iż nie akceptuje aneksów do pierwotnej umowy łączącej powoda jako podwykonawcę oraz (...) sp. z o.o. jako wykonawcę rozszerzających zakres robót powierzonych temu podwykonawcy, to nie może być adresatem roszczenia powoda o wynagrodzenie za wykonanie tychże robót.

Brak zgody ze strony inwestora na zawarcie przez wykonawcę umowy z podwykonawcą nie wpływa na samą ważność umowy zawartej pomiędzy wykonawcą a podwykonawcą, lecz jedynie na zakres odpowiedzialności inwestora za wynagrodzenie podwykonawcy. Mimo braku zgody inwestora na zawarcie umowy z podwykonawcą umowa taka jest ważna. Brak zgody przesądza jednakże o tym, że inwestor nie ponosi odpowiedzialności za wynagrodzenie podwykonawcy.

Można ponadto dodać, że potrzeba wykonania, jak twierdzi powód, robót dodatkowych, przede wszystkim w postaci wypompowywania wody, została uzgodniona wyłącznie w relacji pomiędzy powodem a wykonawcą robót – firmą (...). Powód i świadek I. O. zeznali, że o tej konieczności został poinformowany inwestor, czyli Miasto O.. Jednakże brak jest dowodu wskazującego, że inwestor zaakceptował tę potrzebę w sposób prowadzący do zwiększenia zakresu zobowiązania inwestora do zapłaty wynagrodzenia w pierwszej kolejności na rzecz wykonawcy. Nie doszło do żadnego rozszerzenia zakresu robót budowlanych, jakie miało wykonać konsorcjum na rzecz Miasta. Nie został sporządzony dokument protokołu konieczności obejmujący prace powierzone powodowi na mocy aneksów nr (...). Dostawa materiału musiała być przewidziana przez wykonawcę robót jako element realizacji inwestycji i nie może zostać uznana za dodatkowe roboty, nieprzewidziane wcześniej, a nawet w ogóle za roboty budowlane. Natomiast w zakresie prac polegających na wypompowaniu wody, to, jak wynika z zeznań inspektora nadzoru A. M., podstawą do stwierdzenia wykonania robót było zgłoszenie do odbioru wykonania izolacji obiektu, a nie samej ilości roboczogodzin niezbędnych do wypompowania wody. Kwestie te objęte były ryzykiem ze strony wykonawcy i to na wykonawcy spoczywał obowiązek prawidłowego prowadzenia robót. Jeżeli zlecił on powodowi prowadzenie dodatkowych czynności wypompowywania wody, to – jeżeli nie dało się tak szerokiego rozmiaru czynności przewidzieć na etapie zawierania umowy o roboty budowlane – powinien był wystąpić do inwestora o zwiększenie zakresu prac i jednocześnie zwiększenie wynagrodzenia przypadającego wykonawcy. Zmiana umowy zasadniczej w tym zakresie nie nastąpiła, a inwestor nie wyraził zgody na zlecanie powodowi dodatkowych czynności. Powoduje to niewypełnienie wymogu wyrażenia przez inwestora zgody na umowę z podwykonawcą, a w konsekwencji brak odpowiedzialności solidarnej inwestora za zapłatę podwykonawcy wynagrodzenia.

Wskazane okoliczności prowadzą do oddalenia powództwa także wobec pozwanego Miasta O..

Sąd umorzył postępowanie w sprawie w stosunku do pozwanych (...) sp. z o.o. oraz (...) sp. z o.o. albowiem wobec ogłoszenia ich upadłości obejmującej likwidację majątku dłużnika dochodzenie przez powoda roszczeń powstałych przed ogłoszeniem upadłości winno nastąpić w stosunku do mas upadłości w ramach postępowań upadłościowych obu spółek.

Pozwanym A. C. i Miastu O. jako wygrywającym sprawę przysługuje zgodnie z art. 98 kpc zwrot kosztów procesu obejmujących:

- w przypadku pozwanego A. C. – wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 3 600 zł oraz opłatę skarbową od pełnomocnictwa – 17 zł,

- w przypadku pozwanego Miasta O. – wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 3 600 zł oraz zwrot zaliczki na poczet kosztów stawiennictwa świadka A. M. – 221, 03 zł.

Mając powyższe okoliczności na uwadze sąd podjął rozstrzygnięcia zawarte w sentencji wyroku.