Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 marca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Marcin Mierz

Sędziowie SSO Krzysztof Ficek

SSR del. Małgorzata Peteja-Żak (spr.)

Protokolant Katarzyna Kajda

przy udziale Bożeny Sosnowskiej

Prokuratora Prokuratury Okręgowej

po rozpoznaniu w dniu 31 marca 2015 r.

sprawy J. Ł. syna S. i E.,

ur. (...) w L.,

oskarżonego z art. 178a§1 i 4 kk

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 28 października 2014 r. sygnatura akt IX K 734/14

na mocy art. 437 kpk, art. 438 kpk, art. 634 kpk

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

-

na mocy art. 69 § 1, 2 i 4 kk oraz art. 70 § 1 pkt 1 kk wykonanie orzeczonej oskarżonemu w pkt. 1 kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres próby 5 (pięciu) lat,

-

na mocy art. 71 § 1 kk wymierza oskarżonemu karę grzywny w rozmiarze 100 (stu) stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 20 (dwudziestu) złotych;

2.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

3.  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa wydatki postępowania odwoławczego w kwocie 20 (dwudziestu) złotych i wymierza mu jedną opłatę za obie instancje w kwocie 260 (dwustu sześćdziesięciu) złotych.

Sygn. akt VI Ka 38/15

UZASADNIENIE WYROKU

z dnia 31 marca 2015r.

Sąd Rejonowy w Gliwicach wyrokiem z dnia 28 października 2014r., w sprawie o sygn. IX K 734/14, uznał oskarżonego J. Ł. za winnego popełnienia czynu polegającego na tym, że w dniu 22 kwietnia 2014r. o godzinie 7.50 w G. na autostradzie (...) na (...) km będąc w stanie nietrzeźwości 0,37 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu prowadził samochód marki M. o nr rej. (...) w ruchu lądowym, będąc uprzednio skazanym wyrokiem Sądu Rejonowego w Lublińcu z dnia 26 października 2009r., sygn. akt II K 446/09, za prowadzenie pojazdów mechanicznych w stanie , tj. występku z art. 178a § 1 i 4 kk i za to przestępstwo na mocy art. 178a § 4 kk wymierzył mu karę 3 miesięcy pozbawienia wolności.

Na mocy art. 42 § 2 kk orzekł wobec oskarżonego środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych wszelkiego rodzaju na okres 3 lat, zaliczając na jego poczet na mocy art. 63 § 2 kk okres zatrzymania prawa jazdy od dnia 22 kwietnia 2014r., nadto zasądzając od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa stosowne koszty sądowe.

Od niniejszego wyroku apelację wywiódł oskarżony, który zaskarżył wyrok w części dotyczącej orzeczenia o karze, zarzucając mu rażącą niewspółmierność w zakresie orzeczonej kary pozbawienia wolności bez zastosowania warunkowego zawieszenia jej wykonania oraz podkreślając nieadekwatność tej kary do społecznej szkodliwości czynu i winy, jak również niespełnianie przez nią w takiej postaci swej funkcji w zakresie prewencji ogólnej i szczególnej oraz w kształtowaniu świadomości prawnej społeczeństwa.

Stawiając taki zarzut wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie kary 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby lat 4 oraz kary grzywny w rozmiarze 200 stawek dziennych, przy ustaleniu wysokości jednej stawki na kwotę 10 złotych.

Na rozprawie apelacyjnej oskarżony nadto wnioskował o obniżenie wymiaru środka karnego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych z uwagi na swoją sytuację rodzinną i majątkową.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja osobista oskarżonego, w której wytyka ona Sądowi Rejonowemu niezasadne niezastosowanie wobec niego dobrodziejstwa instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności, będące następstwem wadliwych ustaleń odnoszących się do okoliczności, o których stanowi przepis art. 69 § 1, 2 i 4 kk, okazała się zasadna o tyle, że w następstwie jej wywiedzenia stała się konieczna korekta zaskarżonego wyroku, polegająca na warunkowym zawieszeniu wobec skarżącego wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności, z jednoczesnym orzeczeniem kary grzywny.

Ponieważ niekwestionowanymi w sprawie były ustalenia faktyczne, na których oparty został zaskarżony wyrok w zakresie przypisania oskarżonemu sprawstwa i winy w odniesieniu do zarzucanego mu czynu, wypada jedynie stwierdzić, że Sąd I instancji w prawidłowy sposób przeprowadził postępowanie dowodowe, a zgromadzony materiał dowodowy poddał następnie wnikliwej i rzetelnej ocenie, wyprowadzając z niego trafne wnioski końcowe, które nie mogły pozostawiać wątpliwości, że J. Ł. dopuścił się zarzucanego mu występku.

Przechodząc do zarzutu zawartego w apelacji oskarżonego wskazać należy, iż Sąd Rejonowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne w zakresie okoliczności mających wpływ na wymiar kary, poczynione przez ten Sąd ustalenia uzasadniają jednak w ocenie Sądu Okręgowego przekonanie co do pozytywnej prognozy kryminologiczno – społecznej w stosunku do oskarżonego, a tym samym do zastosowania art. 69 § 1, 2 i 4 kk i warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej mu kary pozbawienia wolności. Wskazać zatem należy, iż nie tylko w niniejszej sprawie została spełniona przesłanka formalna – kara orzeczona została w wymiarze nie przekraczającym 2 lat pozbawienia wolności, ale także zaistniały pozostałe wymogi niezbędne do zastosowania tego środka probacyjnego. Zapobieżenie powrotowi do przestępstwa jest minimalnym zadaniem kary, ale wystarczającym dla oceny, czy należy zastosować warunkowe zawieszenie wykonania kary. Kara pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania w ocenie Sądu odwoławczego ma szansę na realizację celów wobec sprawcy w zakresie zapobiegawczego oddziaływania na sprawcę i w tym kontekście musi być uznana za zasadną, nadto orzeczona w takiej postaci spełnia wymogi prewencji szczególnej i ogólnej, realizując swe cele wychowawcze i zapobiegawcze, odpowiadając równocześnie społecznemu poczuciu sprawiedliwości.

Godzi się zatem przypomnieć w ślad za Sądem meriti, iż oskarżony wszedł w przeszłości w konflikt z prawem, będąc skazanym za jazdę pojazdem w stanie nietrzeźwości, zdarzenie to miało jednak miejsce z początkiem 2009 roku, a on sam został ukarany wówczas samoistną karą grzywny, którą w sierpniu 2011r. w całości wykonał. Pomimo niemłodego już wieku, przez okres kolejnych 5 lat nie popełniał przestępstw, prowadząc ustabilizowany tryb życia, mając na utrzymaniu rodzinę, posiadając stałą pracę i pozytywną opinię pracodawcy. W świetle powołanych okoliczności oskarżony jawi się jako osoba niezainteresowana naruszaniem porządku prawnego, którego resocjalizacja może odbywać się z powodzeniem w warunkach wolnościowych.

Nie ujmując niczego z naganności zachowania oskarżonego, który kolejny raz - jak zasadnie podnosił Sąd I instancji – dopuścił się przestępstwa prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości, należy mieć w polu widzenia przy wysnuwaniu wobec niego prognozy kryminologicznej wszystkie wskazane wyżej okoliczności. W oparciu o poczynione prawidłowo ustalenia faktyczne, zdaniem Sądu odwoławczego inkryminowane zdarzenie było mimo wszystko incydentalne w życiu oskarżonego, negatywnie postrzegane przez samego sprawcę i dość przypadkowe w jego życiu, a on sam, nie będąc osobą zdemoralizowaną, wyniesie z niego właściwe wnioski na przyszłość. Trzeba też pamiętać, że kara pozbawienia wolności w postaci bezwzględnej jest ostatecznością wśród stosowanych środków, której należy unikać, a nie nadużywać; jej wymierzenie ma sens jedynie wtedy, gdy inne środki nie spełnią celów postępowania. Tymczasem okoliczności zdarzenia, ani też postawa sprawcy nie przemawiają za orzeczeniem w stosunku do niego kary bezwzględnej.

W efekcie zasadnie przywołanych w apelacji okoliczności, Sąd Okręgowy nabrał zatem przekonania, iż poprzestając na warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności orzeczonej wobec oskarżonego, nie popełni on więcej przestępstwa, co jest przecież minimalnym zadaniem kary. Równocześnie kara w takim kształcie, w wymiarze orzeczonym przez Sąd Rejonowy, będzie jawić się jako reakcja karna adekwatna do charakteru czynu przypisanego oskarżonemu, jego wagi i okoliczności popełnienia, a nadto uwzględniająca sylwetkę i właściwości osobiste oskarżonego.

Dostrzegając jednocześnie niepewność prognozy kryminologicznej, z uwagi na konieczność jej zweryfikowania, wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności Sąd odwoławczy zawiesił na wydłużony okres próby. Orzeczona natomiast po myśli art. 71 § 1 kk kara grzywny będzie stanowić realną dolegliwość dla oskarżonego, bacząc na fakt, iż jej niewykonanie skutkować może wprowadzeniem do wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności. Ilość orzeczonych stawek dziennych grzywny

jest adekwatna do wagi czynu, stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu, zaś wysokość jednej stawki dostosowana do możliwości płatniczych i zarobkowych oskarżonego.

Bezzasadny okazał się natomiast zarzut apelującego podniesiony na rozprawie, w którym kwestionował on wymiar orzeczonego wobec niego środka karnego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych. Oceniając okoliczności popełnienia przez oskarżonego przestępstwa z art. 178a § 4 kk Sąd odwoławczy uznał, iż zasadnym pozostawało orzeczenie środka karnego w takim wymiarze, a Sąd I instancji ustalając elementy, jakie miały wpływ na rozmiar orzekanego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych wszelkiego rodzaju nie dopuścił się w tej kwestii błędu. Określając wymiar tego środka wszak trzeba zważyć na stopień niebezpieczeństwa dla ruchu drogowego, jaki sprawca przedstawia na tle konkretnych okoliczności przypisanego mu czynu. Taka ocena tych okoliczności pozostaje dla oskarżonego negatywna, oskarżony bowiem kierował pojazdem będąc w stanie nietrzeźwości w godzinach porannych, przebywając odcinek kilkudziesięciu kilometrów i jadąc drogą o znacznym natężeniu ruchu, wioząc nadto pasażera. W tej sytuacji, przy uwzględnieniu, iż wobec oskarżonego był już wcześniej wykonywany tożsamy środek karny, nie sposób przyjąć, by orzeczenie wobec oskarżonego środka karnego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na krótszy okres czasu pozostawało zasadne. Ponowne prowadzenie przez oskarżonego pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości, nadto w ramach wykonywania swych obowiązków pracowniczych, było jawnym wyrazem lekceważenia przez niego zasad ostrożności i zagrażało bezpieczeństwu innych uczestników ruchu drogowego w istotny sposób, stąd tego zarzutu apelacji nie można było uwzględnić.

Mając wszystkie powyższe okoliczności na względzie, Sąd Okręgowy, uwzględniając apelację w omówionej wyżej części, zmienił zaskarżony wyrok - warunkowo zawieszając wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności na okres próby 5 lat i orzekając karę grzywny, w pozostałej części zaś zaskarżony wyrok utrzymując w mocy.

W pkt 3 wyroku, nie znajdując podstaw do zwolnienia oskarżonego od ponoszenia kosztów procesu za postępowanie odwoławcze, zasądzono od niego na rzecz Skarbu Państwa wydatki w kwocie 20 złotych oraz wymierzono jedną opłatę za obie instancje w kwocie 260 złotych.