Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt VI Ka 89/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 marca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Marcin Mierz

Sędziowie SSO Krzysztof Ficek (spr.)

SSR del. Małgorzata Peteja-Żak

Protokolant Katarzyna Kajda

przy udziale Bożeny Sosnowskiej

Prokuratora Prokuratury Okręgowej

po rozpoznaniu w dniu 31 marca 2015 r.

sprawy J. C. syna S. i D.,

ur. (...) w B.,

oskarżonego z art. 209§1 kk w zw. z art. 64§1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 21 października 2014 r. sygnatura akt IX K 1922/11

na mocy art. 437 § 1 kpk, art. 624 § 1 kpk

1. utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok, uznając apelację za oczywiście bezzasadną;

2. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. E. Ł. kwotę 516,60 zł (pięćset szesnaście złotych i sześćdziesiąt groszy) obejmującą kwotę 96,60 zł (dziewięćdziesiąt sześć złotych i sześćdziesiąt groszy) podatku VAT, tytułem zwrotu nieuiszczonych kosztów obrony oskarżonego z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

3. zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, wydatkami obciążając Skarb Państwa.

Sygn. akt VI Ka 89/15

UZASADNIENIE

Od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 21 października 2014 roku sygn. akt IX K 1922/11 apelację wywiódł obrońca oskarżonego J. C..

Wyrok ten zaskarżył w zakresie orzeczonej wobec oskarżonego kary, na korzyść oskarżonego, zarzucając zaskarżonemu orzeczeniu rażącą niewspółmierność kary wymierzonej oskarżonemu, poprzez orzeczenie wobec J. C. kary pozbawienia wolności w wymiarze 1 roku bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, podczas gdy orzeczenie kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania jest wystarczające dla osiągnięcia wobec sprawcy celów kary.

Podnosząc ten zarzut skarżący wniósł o zmianę rozstrzygnięcia o karze poprzez wymierzenie oskarżonemu kary z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Zawarł również w apelacji wniosek o zasądzenie nieuiszczonych kosztów obrony z urzędu.

Sąd Okręgowy stwierdził, co następuje :

Wniesiona apelacja okazała się bezzasadna i to w stopniu oczywistym, gdyż prezentuje wysoce subiektywną ocenę okoliczności korzystnych dla oskarżonego, pomijając te jednoznacznie dla niego niekorzystne. Ponadto nadmierną wagę nadaje przyznaniu się oskarżonego do winy i nieutrudnianiu przez niego postępowania sądowego, a przemilcza okoliczności związane z popełnieniem przestępstwa niealimentacji oraz sylwetką J. C., sprawcy niepoprawnego i wiele razy karanego.

Ma rację obrońca, że oskarżony od początku nie kwestionował swojej odpowiedzialności. Dodać można, że nawet w jednej ze spraw - dwie sprawy połączono do wspólnego prowadzenia - prokurator wnioskował w trybie art.335 kpk o karę 6 miesięcy pozbawienia wolności uzgodnioną z oskarżonym (k.123 akt sprawy dołączonej IX K 1792/12). Mimo takiego twierdzenia skarżący naprowadza okoliczność, która, gdyby okazała się prawdziwa i została uwzględniona, powinna prowadzić do uniewinnienia oskarżonego. Apelujący wskazał, że Sąd Rejonowy nie uwzględnił trudnej sytuacji finansowej oskarżonego, która była przyczyną niełożenia alimentów przez oskarżonego na rzecz swojej córki. Pomijając tę niekonsekwencję skarżącego w zestawieniu z zarzutem środka odwoławczego, wskazać trzeba, że powołując się na te twierdzenie obrońca całkowicie mija się z treścią materiału dowodowego zebranego w sprawie, a zwłaszcza wyjaśnieniami samego oskarżonego. W obu postępowaniach przygotowawczych J. C. przyznał się do popełnienia zarzucanego mu przestępstwa, zaś w jednym z nich wyjaśnił, że alimentów nie płaci od 2001 roku. Nie kontaktował się z córką, nie zapłacił żadnej raty alimentacyjnej, nie dał córce żadnego prezentu i to mimo tego, że pracował dorywczo na budowach zarabiając miesięcznie 1500-1600 złotych. W tych okolicznościach dziwi twierdzenie apelującego, że oskarżony nie miał pracy i nie posiadał środków, które mógłby przeznaczyć na potrzeby córki. Tak samo jak i dalszy wywód skarżącego, że uzyskiwany przez oskarżonego dochód pozwalał jedynie na zaspokojenie potrzeb oskarżonego w podstawowym zakresie. To ostatnie twierdzenie nigdy nie zostało wypowiedziane przez oskarżonego. Jeśli dołożyć, że w okresie objętym aktami oskarżenia J. C. nie był zarejestrowany jako bezrobotny i nie był pozbawiony wolności, to nie ulega wątpliwości, że swoim zachowaniem wyczerpał wszystkie znamiona ustawowe przestępstwa z art.209 § 1 kk. Jego zachowanie rozciągnięte w czasie stanowiło uporczywe uchylanie się od wykonania ciążącego na nim z mocy ustawy obowiązku opieki na swoją córką przez niełożenie na jej utrzymanie. Natomiast w świetle zeznań matki małoletniej pokrzywdzonej nie da się zakwestionować ustalenia, że takie zaniechanie oskarżonego naraziło dziecko na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych. Wskazać jeszcze trzeba, że Sąd Rejonowy miał w polu widzenia orzeczenie o stopniu niepełnosprawności oskarżonego. Wynika z niego, że stwierdzono u oskarżonego lekki stopień niepełnosprawności, który datuje się od 28 sierpnia 2012 roku (okres przypisanego czynu to wrzesień 2010 roku - kwiecień 2012 roku k.292). Poza tym, co do zatrudnienia oskarżonego, w orzeczeniu wpisano jedynie obniżoną zdolność do wykonywania pracy (k.254). Przypomnieć przy tym trzeba, że oskarżony wyjaśnił, iż pracował na budowach.

Przechodząc do rozstrzygnięcia o karze najpierw zauważyć trzeba, że kara 1 roku pozbawienia wolności w przypadku 20-miesięcznej niealimentacji osoby, która nie tylko, że nie płaci alimentów, ale w ogóle nie utrzymuje kontaktu z dzieckiem, a nadto notorycznie jest karana, w tym za przestępstwo z art.209 § 1 kk, nie jawi się jako nieadekwatna do popełnionego przestępstwa – społecznej szkodliwości czynu i stopnia zawinienia oskarżonego. Uwzględnia też należycie postawę oskarżonego w toku sprawy, w tym przyznanie się do winy. Obrońca bagatelizuje popełnione przez oskarżonego przestępstwo zapominając, że uderza ono nie tylko w D. C., na którą oskarżony w ogóle nie płacił alimentów, jej matkę, która musi sama zapewnić córce środki utrzymania, ale również w cały system opieki społecznej, gdyż to MOPS w K. wypłaca matce dziecka świadczenia alimentacyjne. Prawdą jest, że zgodnie z art.58 § 1 kk w razie możliwości wyboru kary, sąd orzeka karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania tylko wtedy, gdy inna kara lub środek karny nie może spełnić celów kary. Gdy uwzględnić, że oskarżony jest sprawcą niepoprawnym, karanym wiele razy (k.315-316), dopuszczającym się kolejnego przestępstwa z art.209 § 1 kk w pewnej ciągłości, którą przeważnie przerywa jedynie pobyt w zakładzie karnym, działającym w warunkach z art.64 § 1 kk, to jest oczywiste, że oskarżony nie daje gwarancji niepopełniania przestępstw w przyszłości, zaś inna kara niż kara pozbawienia wolności bez warunkowego jej zawieszenia nie może spełnić celów wychowawczych i zapobiegawczych wobec oskarżonego oraz w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Mając na uwadze twierdzenia skarżącego dotyczące kary uznać należało w okolicznościach sprawy, że obrońca nie wykazał, by orzeczona przez Sąd I instancji kara cechowała się rażącą surowością, by była niewspółmierna do popełnionego przez oskarżonego przestępstwa oraz jego właściwości i warunków osobistych.

Z tych wszystkich powodów Sąd odwoławczy zaskarżony wyrok utrzymał w mocy. Na rzecz obrońcy z urzędu zasądził kwotę 516,60 złotych, zaś oskarżonego, który ma zaległości alimentacyjne i jest zobowiązany do bieżącego ich łożenia, zwolnił od zapłaty kosztów sądowych postępowania odwoławczego.