Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 kwietnia 2015 r.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie :

Przewodniczący: SSO Anna Zawadka

Sędziowie: SO Ludmiła Tułaczko (spr.)

SO Anna Kalbarczyk

Protokolant protokolant sądowy Paulina Goździk

przy udziale prokuratora Anety Ostromeckiej

po rozpoznaniu w dniu 28 kwietnia 2015 r.

sprawy M. I. (1)

oskarżonego o przestępstwo z art. 244 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Wołominie

z dnia 7 listopada 2014 r. sygn. akt II K 637/14

zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że orzeczoną wobec oskarżonego M. I. (1) karę pozbawienia wolności łagodzi do 1 (jednego) roku; w pozostałym zakresie tenże wyrok utrzymuje w mocy; zwalnia oskarżonego od uiszczenia kosztów sądowych w sprawie, przejmując je na rachunek Skarbu Państwa.

Sygn. akt VI Ka 43/15

UZASADNIENIE

M. I. (1)oskarżony o to, że:

W dniu 30 kwietnia 2014 roku około godziny 19:10 w miejscowości Ł., gmina R., pow. (...), woj. (...), prowadził pojazd mechaniczny marki F. (...) o nr rej. (...) po drodze publicznej, czym nie zastosował się do orzeczonego wyrokiem Sądu Rejonowego w Siedlcach, VII Wydział Karny – sygn. akt VII K 1113/10 zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres 72 miesięcy do dnia 30 grudnia 2016 roku,

tj. o czyn z art. 244 k.k.

Po rozpoznaniu sprawy o sygn. II K 637/14 Sąd Rejonowy w Wołominie wyrokiem z dnia 7 listopada 2014 r. orzekł:

1.  oskarżonego M. I. (1) uznał za winnego tego, że w dniu 30 kwietnia 2014 roku około godziny 19:10 w miejscowości Ł., powiatu (...), województwa (...), prowadził pojazd mechaniczny marki F. (...) o nr rej. (...) po drodze publicznej, czym nie zastosował się do orzeczonego wyrokiem Sądu Rejonowego w Siedlcach, VII Wydział Karny – sygn. akt VII K 1113/10 zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres sześciu lat, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu pięciu lat po odbyciu w okresie 22 grudnia 2010 roku do 22 czerwca 2012 roku kary jednego roku i sześciu miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Siedlcach z dnia 27 czerwca 2007 roku sygn. VII K 435/07 za przestępstwo podobne, czyn ten zakwalifikował jako przestępstwo z art. 244 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i za to na tej podstawie skazał go, zaś na podstawie art. 244 k.k. wymierzył mu karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności;

2.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił oskarżonego od zapłaty kosztów procesu, przejmując je na rachunek Skarbu Państwa.

Apelację od powyższego wyroku wniósł oskarżony. Jak wynika z treści apelacji wyrok zaskarżył w całości. Wniósł o jego zmianę i uznanie, iż działał w stanie wyższej konieczności, ewentualnie o znaczne złagodzenie wymierzonej kary pozbawienia wolności i orzeczenie jej z warunkowym zawieszeniem wykonania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja wniesiona przez oskarżonego okazała się skuteczna w tym tylko stopniu, że spowodowała zmianę zaskarżonego wyroku w zakresie rozstrzygnięcia o karze. Sąd Odwoławczy orzeczoną karę złagodził do 1 roku pozbawienia wolności. Natomiast podniesiony w apelacji zarzut w zakresie przyjęcia, iż oskarżony działał w stanie wyższej konieczności nie był celowy i zasadny. Tym samym nie mógł zostać uwzględniony wniosek oskarżonego o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnie­nie go od popełnienia zarzuconego mu czynu.

Kontrola instancyjna zaskarżonego wyroku potwierdza, że Sąd I instancji w sposób prawidłowy ustalił stan faktyczny w niniejszej sprawie, zaś zgromadzone dowody ocenił zgodnie ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego. Oskarżony przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu, co w ocenie Sądu Okręgowego nie budzi jakichkolwiek wątpliwości. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy prowadzi do wniosku, iż oskarżony dopuścił się zarzucanego mu występku z art. 244 k.k. Powyższy wniosek znajduje potwierdzenie przede wszystkim w zeznaniach świadków – funkcjonariuszy policji J. S. oraz S. B.. Sąd Okręgowy w pełni podzielił również okoliczności wskazane przez Sąd Rejonowy w pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, które przemawiały za przyjęciem odpowiedzialności oskarżonego za popełniony czyn w warunkach recydywy określonej w art. 64 § 1 k.k. Samo przypisanie oskarżonemu powrotu do przestępstwa jest prawidłowe i wynika z odpisu wyroku Sądu Rejonowego w Siedlcach z dnia 27 czerwca 2007r. w sprawie o sygn. VII K 435/07, którym to M. I. (1) został skazany na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności w zawieszeniu na okres próby 5 lat za popełnienie przestępstw z art. 177 § 1 k.k. w zw. z art. 178a § 1 k.k. i art. 178 § 1 k.k. i art. 244 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. We wskazanej sprawie Sąd zarządził wykonanie przedmiotowej kary i M. I. (1) odbywał ją w dniach od 22 grudnia 2010r. do 22 czerwca 2012r. Sąd pierwszej instancji prawidłowo zatem ustalił, iż M. I. (1) dopuścił się przypisanego mu czynu z art. 244 k.k., w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności, orzeczonej za przestępstwo podobne do przestępstwa, którego dopuścił się w okolicznościach niniejszej sprawy. Oskarżony popełnił więc przestępstwo w warunkach recydywy w rozumieniu art. 64 § 1 k.k., dlatego też należało je zakwalifikować z art. 244 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

Sąd Okręgowy podzielił zarzut oskarżonego dotyczący rażącej niewspółmierności orzeczonej kary 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Sąd Rejonowy przy wymiarze kary wprawdzie wziął pod uwagę dyrektywy przewidziane w art. 53 k.k., niemniej jednak orzekając wobec oskarżonego karę we wskazanym wymiarze, nie nadał im odpowiedniego znaczenia. Sąd pierwszej instancji rozważył istnienie okoliczności zarówno łagodzących, jak i obciążających, jednakże Sąd Okręgowy poddając kontroli odwoławczej niniejszą sprawę dopatrzył się szeregu okoliczności uzasadniających wymierzenie oskarżonemu kary łagodniejszej. W związku z powyższym dokonano zmiany zaskarżonego wyroku i orzeczono wobec M. I. (1) karę 1 roku pozbawienia wolności. W pierwszej kolejności należy zauważyć, iż oskarżony zmienił swoje postępowanie. Odbył terapię przeciwalkoholową i obecnie zachowuje abstynencję. Ponadto, jak wynika z opinii psychologa z dnia 15.04.2015r., załączonej do akt niniejszej sprawy, oskarżony czując się odpowiedzialnym za swoją rodzinę, troszczy się o nią i aby zapewnić jej środki utrzymania angażuje się do różnych prac. Jak wynika z przedstawionej przez oskarżonego umowy zlecenie nr (...), zobowiązany jest wykonywać zleconą pracę m.in. w okresie od 01.04.2015r. do 30.06.2016r. Należy także zauważyć, iż okres, który upłynął od poprzedniego skazania oskarżonego, tj. w sprawie VII K 1113/10 do czasu popełnienia przestępstwa przypisanego oskarżonemu w niniejszej sprawie, liczy około 4 lat. Powyższe świadczy o tym, iż oskarżony wbrew zaprezentowanemu przez Sąd Rejonowy stanowisku, nie jest osobą wysoce zdemoralizowaną. Obecnie przestrzega porządku prawnego i ma krytyczny stosunek do popełnionych w przeszłości przestępstw. Należy wziąć także pod uwagę trudną sytuację rodzinną oskarżonego, a mianowicie sytuację zdrowotną jego córki, u której występuje podejrzenie nowotworu.

Niezasadny okazał się wniosek oskarżonego w przedmiocie przyjęcia przez Sąd Okręgowy, iż działał on w stanie wyższej konieczności. Na wstępie należy przypomnieć, iż stan wyższej konieczności polega na podjęciu czynu zmierzającego do uchylenia niebezpieczeństwa grożącego jakiemukolwiek dobru chronionemu prawem, przy czym podjęty czyn narusza inne dobro chronione prawem i realizuje ustawowe znamiona czynu zabronionego. W konstrukcji stanu wyższej konieczności zasadnicze znaczenie mają zasady subsydiarności i proporcjonalności. Zasada subsydiarności wyraża się w treści przepisu sformułowaniem " jeżeli niebezpieczeństwa nie można inaczej uniknąć ". Oznacza ona, że działanie w stanie wyższej konieczności jest możliwe tylko wtedy, kiedy jest to niezbędne. Jeżeli istnieje jakikolwiek inny sposób uniknięcia lub uchylenia niebezpieczeństwa, należy z niego skorzystać / por. wszakże zastrzeżenia Wilka, Stan wyższej konieczności przy przestępstwach..., s. 44, i Lachowskiego, Stan..., s. 138/. Jeżeli istnieje kilka możliwych sposobów działania w ramach stanu wyższej konieczności, należy wybrać ten, który spowoduje możliwie najmniejszą szkodę / Zoll (w:) Zoll I, s. 481; por. też Chełmicki - Tyszkiewicz, Bezrobocie..., s. 3 i n./ Przekładając powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, należy stwierdzić, iż działanie oskarżonego nie było tego typu zachowaniem, które uzasadniałoby uznanie, iż działał on w stanie wyższej konieczności. W dacie zdarzenia objętego aktem oskarżenia nie zachodziły okoliczności, które pozwalałyby „niebezpieczeństwa” uniknąć. Oskarżony mógł skorzystać z innego środka transportu, bądź też zamówić taksówkę. Samochód, którym poruszał się oskarżony odebrał jego pracodawca, którego także mógł zawiadomić o konieczności odwiezienia do domu nietrzeźwych pracowników po zakończeniu pracy Wbrew twierdzeniom zawartym w apelacji, oskarżony mógł skorzystać z innych wskazanych powyżej rozwiązań. Tymczasem świadomie naruszył obowiązujący go zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych.

W pozostałym zakresie Sąd Odwoławczy utrzymał zaskarżony wyrok w mocy. O kosztach postępowania odwoławczego orzekł na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. przejmując je w całości na rachunek Skarbu Państwa.

Mając powyższe na uwadze, Sąd orzekł jak w części dyspozytywnej wyroku.