Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 sierpnia 2012 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu Wydział III

Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 9 sierpnia 2012 r. we Wrocławiu

sprawy z wniosku B. D.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w W.

o wypłatę renty rolniczej w pełnej wysokości

na skutek apelacji B. D.

od wyroku Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

z dnia 12 kwietnia 2012 r. sygn. akt V U 63/12

oddala apelację.

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 12.IV.2012 r. Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy oddalił odwołanie od decyzji KRUS z dnia 28 listopada 2011 r. na podstawie, której dokonano przeliczenia świadczenia wnioskodawcy i potrącenia na wniosek Komornika Sądowego z dnia 7.XI.2011 r. nr KM 1154/09.

Sąd ustalił, że wnioskodawca ma przyznane prawo do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy. Sąd wskazał sposób wyliczenia renty, która łącznie (część składkowa i uzupełniająca) wynosi 924,79 zł. Część uzupełniająca podlega zawieszeniu w 50% z powodu prowadzenia działalności rolniczej wraz z żoną, która podlega ubezpieczeniu z mocy ustawy. Do wypłaty przysługuje kwota brutto 615,32 zł (część uzupełniająca: 618,95 x 50% = 309,48 zł + część składkowa 305,84 zł = 615,32 zł).

Z renty są dokonywane potrącenia: podatek i składka na NFZ w kwocie 64,68 zł, w tym zaliczka na podatek 17,00 zł oraz składka zdrowotna z podatku – 47,68 zł. Renta przysługująca do wypłaty wynosi 550,64 zł (615,32 – 64,68 = 550,64 zł). Potrącona jest kwota 161,15 zł, na którą składają się kwoty: 7,32 zł z tytułu składki zdrowotnej potrąconej ze świadczenia oraz 153,83 zł na podstawie wniosku Komornika Sądowego w Z.. Kwota wolna od potrąceń 50% emerytury podstawowej - 728,18 zł - wynosi 363,09 zł.

W oparciu o dokonane ustalenia Sąd uznał odwołanie wnioskodawcy za bezzasadne. Powołał się na przepisy art. 139 § ust. 1, art. 140 ust. 7, art. 141 ustawy o emeryturach i rentach z FUS i przytoczył ich treść.

Sąd wskazał, że granicę potrąceń ustala się dla świadczenia brutto, tj. przed odliczeniem miesięcznej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne. Przy dokonywaniu jakichkolwiek potrąceń uwzględnia się regulacje z art. 141 określające kwoty wolne od potrąceń.

Zaskarżona decyzja KRUS-u jest – zdaniem Sądu Okręgowego – prawidłowa.

Wnioskodawcy potrącono kwotę 161,15 zł, na nią składa się kwota: 7,32 zł – składki zdrowotnej potrąconej ze świadczenia i 153,83 zł z innego tytułu, tj. zajęcia komorniczego.

Zajęcie komornicze stanowi 25% świadczenia (615,32 x 25%) = 153,83 zł. Kwota wolna od potrąceń 50% emerytury podstawowej, tj. kwota 364,09 zł (728,18 x 50% = 364,09 zł). Do wypłaty pozostała kwota 389,49 zł. Jest to kwota, której wysokość nie została przekroczona przy dokonanym potrąceniu ze świadczenia.

Apelacją powyższy wyrok zaskarżył wnioskodawca zarzucając naruszenie prawa procesowego i materialnego. Wniósł o uchylenie wyroku. Podniósł, że powinien otrzymywać dwa świadczenia z decyzji z 11.V.2011 r., która obowiązuje do 31.XII. 2012 r. i z decyzji z 28.XI.2011 r., która też obowiązuje do 31.XII.2012 r. Żadna z nich nie została uchylona. Uważa też, że niewłaściwie dokonano potrąceń z jego świadczenia, niezgodnie z powołanym przepisem (art. 139 i art. 141 ustawy o FUS).

Wnioskodawca dokonał swoich wyliczeń potrąceń ze świadczenia i uważa, że te dokonane przez KRUS, są nieprawidłowe.

Sąd Apelacyjny zważył:

Apelacja wnioskodawcy jest bezzasadna.

Sąd I instancji prawidłowo rozstrzygnął, że brak jest podstaw, stosownie do obowiązujących przepisów prawa, do uwzględnienia żądania wnioskodawcy. Kwestionował on sposób wyliczenia jego świadczenia rentowego, które pobiera z KRUS zaskarżając decyzję z dnia 28.XI.2011 r. W szczególności wnioskodawca nie zgadza się z wysokością dokonywanych potrąceń ze świadczenia, w tym kwoty 161,15 zł, na którą składa się zajęcie komornicze – 153,83 zł.

Sposób wyliczenia świadczenia pobieranego przez wnioskodawcę z ustawy z dnia 20.XII.1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. z 2008 r. Nr 50, poz. 291 ze zmian.) został przedstawiony w zaskarżonej decyzji, w której też uwzględniono kwoty dokonanych potrąceń. Dodatkowo pismem z dnia 19.XII.2011 r. kierowanym do wnioskodawcy, szczegółowo wskazano przepisy i zawarte w nich zasady stanowiące podstawę do dokonywania potrąceń z wypłacanych świadczeń z ubezpieczenia rolniczego. Powołano się na przepisy ustawy z dnia 17.XII.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (art. 139, art. 140 i art. 141), które mają zastosowanie do potrąceń należności ze świadczeń rolniczych rent i emerytur, z mocy art. 52 ustawy z dnia 20.XII.1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników. Przepis art. 142 ustawy o FUS odsyła w zakresie nieuregulowanym w art. 139-141 do przepisów kpc i przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (ustawy z dnia 17.VI.1968 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji – Dz.U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954). Wnioskodawcy też dodatkowo, pismem z dnia 30.XI.2011 r., przestawiono wykaz potrącanych kwot, z którymi mógł się zapoznać. Ponadto, w toku postępowania przed Sądem I instancji, na żądanie Sądu, organ rentowy szczegółowo wyliczył wysokość świadczenia wnioskodawcy wraz z dokonywanymi potrąceniami (co wynika z zaskarżonej decyzji z dnia 28.XI.2011 r.).

Sposób wyliczenia świadczenia i potrąceń przedstawiono wyczerpująco. Wskazano, że renta rolnicza wnioskodawcy składa się z części:

1)  składkowej – wynoszącej 42% emerytury podstawowej, tj. 0,42 x 728,18 = 305,84 zł,

2)  uzupełniającej – wynoszącej 85% emerytury podstawowej, tj. 0,85 x 28,18 = 618,95 zł,

łącznie renta wynosi 924,79 zł.

Część uzupełniająca podlega zawieszeniu w 50% z powodu prowadzenia działalności rolniczej wraz z żoną, która nie ma prawa do świadczenia i podlega ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu z ustawy.

Do wypłaty przysługuje kwota brutto 615,32 zł (część uzupełniająca 618,95 x 50% = 309,48 + część składkowa 305,84 = 615,32 zł).

Z tej kwoty potrąca się:

1)  podatek i składkę z podatku na NFZ w kwocie 64,68 zł, w tym zaliczka na podatek 17,00 zł + składka zdrowotna z podatku 47,68 zł.

Renta przysługująca do wypłaty wynosi miesięcznie 550,64 zł (615,32 – 64,68 = 550,64 zł).

Z tej renty przysługującej do wypłaty (550,64 zł) potrąca się kwotę 161,15 zł (7,32 zł z tytułu składki zdrowotnej + 153,83 – zajęcie komornicze). Kwota tego zajęcia komorniczego stanowi 25% świadczenia (615,32 x 25% = 153,83 zł) (art. 140 ust. 3 ustawy o FUS).

Kwota wolna od potrąceń 50% emerytury podstawowej, tj. 728,18 x 50% = 364,09 zł. Do wypłaty zatem pozostała kwota 389,49 zł (550,64 zł – 161,15 zł).

Inny sposób wyliczenia świadczenia i dokonywanych potrąceń – jak chce tego wnioskodawca – nie znajduje oparcia w obowiązujących, powołanych wyżej, przepisach prawa.

Należy zauważyć, że wnioskodawca ma tylko prawo do renty rolniczej, nie ma prawa do zbiegu świadczeń (art. 33 ustawy z dnia 20.XII.1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników). Żądanie zatem wypłaty dwóch świadczeń – rent rolniczych – jest całkowicie bezpodstawne.

Decyzja KRUS-u z dnia 11.V.2011 r., na którą się powołuje wnioskodawca wywodząc swoje uprawnienia do wypłaty dodatkowo renty, również z tej decyzji, nie została przez wnioskodawcę zaskarżona w trybie i terminie stosownie do zawartego w niej pouczenia, a Sąd Okręgowy rozstrzygał tylko w zakresie decyzji zaskarżonej – wydanej 28.XI.2011 r. Jednakże trzeba zważyć, że decyzja z 11.V.2011 r., którą dokonano przeliczenia renty wnioskodawcy, dotyczy tego właśnie świadczenia, które pobiera wnioskodawca.

Organ rentowy może wydawać kolejne decyzje, gdy zachodzi taka potrzeba, w zmieniającej się sytuacji prawnej czy faktycznej ubezpieczonego uprawnionego do świadczenia. Poprzednio wydane decyzje nie musza być uchylane, skoro w sposób prawidłowy kształtowały uprawnienia do świadczenia w dacie ich wydania.

Mając to na uwadze, Sąd Apelacyjny orzekł, jak w sentencji, na mocy art. 385 kpc.

KN