Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 maja 2015 r.

Sąd Okręgowy w Bielsku-Białej II Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 7 maja 2015 r. w Bielsku-Białej

na rozprawie

sprawy z powództwa B. M. i B. K.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej

w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powodów

od wyroku Sądu Rejonowego w Żywcu

z dnia 9 stycznia 2015 r. sygn. akt I C 12/14

1)  zmienia zaskarżony wyrok w całości w ten sposób, że zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powodów B. M. i B. K., jako wierzycieli solidarnych, kwotę 4264,46 zł (cztery tysiące dwieście sześćdziesiąt cztery złote 46/100) z ustawowymi odsetkami od dnia 17 maja 2012 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 848 zł (osiemset czterdzieści osiem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

2)  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powodów B. M. i B. K., jako wierzycieli solidarnych, kwotę 90 zł (dziewięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sędzia Przewodniczący Sędzia

Sygn. akt II Ca 178/15

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 9 stycznia 2015 r., sygn. akt I C 12/14 Sąd Rejonowy w Żywcu:

1. zasądził od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powodów B. M. i B. K., jako wierzycieli solidarnych kwotę 4 030,10 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17 maja 2012 r. do dnia zapłaty;

2. w pozostałym zakresie powództwo oddalił;

3. orzekł, że powodowie B. M. i B. K. w 5,5%, a pozwana (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. w 94,5% ponoszą koszty postępowania w niniejszej sprawie, pozostawiając ich szczegółowe wyliczenie referendarzowi.

Sąd Rejonowy ustalił, że na skutek wypadku w dniu 13 lutego 2012 r. samochód powodów uległ uszkodzeniu. Odpowiedzialność ubezpieczeniową za skutki wypadku w ramach obowiązkowego ubezpieczenia OC ponosiła strona pozwana. Koszty naprawy uszkodzonego samochodu poniesione przez powodów, którzy zlecili naprawę (...) sp. z o.o. w B. wyniosły 13 215,54 zł brutto. (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. (dalej: (...) S.A.”) wypłaciła powodom z tytułu odszkodowania kwotę 8 621,73 zł. (...) S.A. odmówiła powodom zapłaty pozostałej części poniesionych kosztów naprawy. Do dnia wypadki samochód był eksploatowany przez 4 lata i przejechał 76 914 km. Uszkodzony w wyniku zdarzenia akumulator był zużyty w 50%, nie stwierdzono, aby pozostałe części zakwalifikowane do wymiany były częściami nieoryginalnymi lub niepełnowartościowymi. Sąd Rejonowy stwierdził, że „użycie do naprawy polegającej na wymianie uszkodzony części oryginalnych na takie same, nowe oryginalne części było nieuzasadnione”. Równocześnie Sąd pierwszej instancji stwierdził, że naprawa pojazdu wyłącznie przy użyciu części oryginalnych z logo producenta nie skutkowała wzrostem wartości pojazdu.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał powództwo za uzasadnione. Powołując się na art. 361 § 1 k.c. oraz orzecznictwo Sądu Najwyższego Sąd pierwszej instancji wskazał, że do przywrócenia samochodu do stanu jaki istniał przed wyrządzeniem szkody, koniecznym było użycie nowych części. Pozwana nie wykazała, aby wydatki te były nieuzasadnione, ograniczając się do wskazania możliwości zakupu części alternatywnych. Dlatego, zdaniem Sądu Rejonowego za udowodnione i celowe należało uznać koszty naprawy w wysokości określone w fakturze przedstawionej ubezpieczycielowi w toku postępowania likwidacyjnego. Sąd wskazał, że omyłkowo w pkt 1 wyroku uwzględnił powództwo jedynie co do kwoty 4 030,10 zł, błędnie odczytując opinię biegłego sądowego. Skutkowało to również błędnym rozstrzygnięciem o kosztach.

Powyższy wyrok w części oddalającej powództwo co do kwoty 234,36 zł oraz w części rozstrzygającej o kosztach procesu, zaskarżyli powodowie, zarzucając:

1. sprzeczność ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego, do czego doszło poprzez przyjęcie przez Sąd, iż różnica pomiędzy kwotą należną powodom z tytułu odszkodowania, a kwotą faktycznie wypłaconą z tego tytułu przez pozwaną, wynosi 4 030,10 zł, podczas gdy w rzeczywistości różnica ta wynosi 4 264,46 zł;

2. błędną ocenę dowodu z opinii biegłego, poprzez przyjęcie przez Sąd, iż kwota 4 030,10 zł wskazana przez biegłego w punkcie 2.2. opinii, stanowi różnicę pomiędzy kwotą należną powodom z tytułu odszkodowania, a kwotą faktycznie wypłaconą z tego tytułu przez stronę pozwaną, podczas gdy określenie tej różnicy wymagało zestawienia kwoty wskazanej w fakturze VAT pomniejszonej o udział własny powodów oraz kwoty faktycznie wypłaconej przez stronę pozwaną.

Powodowie wnieśli o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa w całości oraz zasądzenie na ich rzecz jako wierzycieli solidarnych kosztów procesu za obie instancje według norm przepisanych.

W uzasadnieniu apelacji podniesiono, iż Sąd pierwszej instancji, omyłkowo uwzględnił powództwo jedynie w części, na co zwrócił uwagę w uzasadnieniu wyroku. Sąd Rejonowy przyjął, iż kwota 4 030,10 zł stanowiła różnicę pomiędzy kwotą należną powodom z tytułu odszkodowania a kwotą wypłaconą dotychczas przez pozwaną. W rzeczywistości kwota ta stanowiła różnicę pomiędzy kosztem naprawy zaplanowanym przez ASO, a nieuprawnioną weryfikacją tego kosztu dokonaną przez stronę pozwaną. Prawidłowo zaś wyliczona kwota należnego powodom odszkodowania powinna wynosić 4 264,46 zł.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja była uzasadniona.

Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne ustalenia Sądu Rejonowego z tym zastrzeżeniem, iż ustala, że wysokość uzasadnionych kosztów naprawy uszkodzonego samochodu powodów, przy uwzględnieniu zużycia akumulatora, wynosiła 12 886,19 zł. Okoliczność tę ustalono w oparciu o opinię biegłego sądowego z zakresu wyceny wartości pojazdów samochodowych, jakości i kosztów naprawy (k. 153-157). W ocenie biegłego, która nie była kwestionowana przez strony procesu, uzasadnione były koszty naprawy ujęte w fakturze wystawionej przez warsztat, w którym dokonano naprawy uszkodzonego samochodu. Należało jednak zauważyć, iż biegły błędnie przyjął, iż cena akumulatora wynosiła 535,54 zł (przy uwzględnieniu 50 % zużycia - 267,77 zł). Z faktury wystawionej przez warsztat (k. 16-17) wynikało bowiem, że cena ta wynosiła 658,70 zł brutto - przy uwzględnieniu 50 % zużycia - 329,50 zł. Tę ostatnio kwotę należało odjąć od ujętej w fakturze całkowitej ceny naprawy tj. 13 215,54 zł, co dało kwotę 12 886,19 zł.

W tym stanie rzeczy żądanie zasądzenie na rzecz powodów jako wierzycieli solidarnych kwoty 4 264,46 zł, stanowiącej różnicę pomiędzy uzasadnionymi kosztami naprawy a kwotą odszkodowania dotychczas wypłaconego przez ubezpieczyciela (12 886,19 zł – 8 621,73 zł), należało uznać za zasadne. Należy podkreślić, iż przez uzasadnione koszty naprawy należy rozumieć takie, które odpowiadają realiom rynkowym, a przy tym zapewniają dokonanie naprawy uszkodzonego pojazdu zgodnie z wymogami technologicznymi i w sposób zapewniający jego późniejszą eksploatację. Sąd Okręgowy podziela w tym zakresie pogląd wyrażony w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2012 r. (III CZP 80/11). Sąd Najwyższy zwrócił uwagę na to, że może wydawać się, iż zastąpienie części już eksploatowanej, nieraz przez znaczny okres, nową częścią powoduje, że poszkodowany zyskuje, gdyż w jego pojeździe pojawiła się część mająca większą wartość niż ta, która uległa zniszczeniu. Wniosek taki nie jest jednak trafny, gdyż część po połączeniu z pojazdem nie może być oceniana jako samodzielny przedmiot obrotu, lecz staje się jednym z elementów, które należy brać pod uwagę przy ocenie poniesionej straty. Stratę tę określa się zaś przez porównanie wartości pojazdu przed zdarzeniem wyrządzającym szkodę i po przywróceniu go do stanu poprzedniego. Naprawienie szkody ma zapewnić całkowitą kompensatę doznanego uszczerbku, nie dopuszczając jednak zarazem do nieuzasadnionego wzbogacenia poszkodowanego, odszkodowanie bowiem należy się tylko w granicach normalnego związku przyczynowego. Jedynie więc w sytuacji, gdy zamontowanie części nowych powodowało wzrost wartości pojazdu jako całości ich zastosowanie mogłoby zostać uznanie za niecelowe, zaś poszkodowany byłby bezpodstawnie wzbogacony. Jak wynikało z opinii biegłego taka sytuacja nie miała miejsca w niniejszej sprawie. Dlatego niezrozumiałe jest stwierdzenie zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, iż „użycie do naprawy polegającej na wymianie uszkodzony części oryginalnych na takie same, nowe oryginalne części było nieuzasadnione”. Tym bardziej, że w dalszej części uzasadnienia Sąd pierwszej instancji uznał żądanie powodów za uzasadnione w całości.

O kosztach postępowania przez Sądem pierwszej instancji orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. Na koszty poniesione przez powodów złożyły się: 214 zł tytułem opłaty od pozwu (zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. 2005, nr 167, poz. 1398, ze zm.; zwanej dalej: „u.k.s.c.”), 600 zł tytułem wynagrodzenie pełnomocnika (§ 6 pkt 3 rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. z dnia 28 września 2002 w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu, Dz. U. 2002, nr 163, poz. 1349, ze zm.), oraz 34 zł tytułem opłat skarbowych od złożenia dokumentów pełnomocnictwa. Brak było podstaw, aby koszty postępowania zasądzić na rzecz powodów jako wierzycieli solidarnych. Zgodnie z art. 369 k.c. zobowiązanie jest solidarne, jeżeli wynika to z ustawy lub z czynności prawnej. W przypadku kosztów procesu, zgodnie z art. 105 § 2 k.p.c., możliwe jest jedynie włożenie solidarnego obowiązku zwrotu kosztów na współuczestników sporu odpowiadających solidarnie, a więc na pozwanych (gdyż tylko oni mogą odpowiadać solidarnie co do istoty). W przypadku gdy po stronie powodowej występuje solidarność czynna co do istoty, brak jest podstawy prawnej, aby koszty na rzecz powodów zasądzać jako wierzycieli solidarnych. W wypadku wygrania procesu przez współuczestników procesowych należy stosować zasady ogólne, a więc zwykle dochodzi do zwrotu kosztów w częściach równych (zgodnie z art. 379 §1 i 2 k.c.).

W związku z powyższym na podstawie art. 386 §1 k.p.c. orzeczono jak w sentencji wyroku.

O kosztach postępowania przed Sądem drugiej instancji orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. Na poniesione przez powodów koszty postępowania apelacyjnego złożyły się: kwota 30 zł tytułem opłaty od apelacji (art. 13 ust. 1 w u.k.s.c.) oraz kwota 60 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika (§ 6 pkt 1 w zw. z § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. z dnia 28 września 2002 w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu, Dz. U. 2002, nr 163, poz. 1349, ze zm.). Ze wskazanych powyżej powodów brak było podstaw, aby koszty procesu zasądzić na rzecz powodów jako wierzycieli solidarnych.

Sędzia Przewodniczący Sędzia

Ref. I inst. A. W.