Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII Ka 85/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 marca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie w VII Wydziale Karnym Odwoławczym

w składzie:

Przewodniczący: SSO Remigiusz Chmielewski

Sędziowie SSO Małgorzata Tomkiewicz (spr.)

SSO Dariusz Firkowski

Protokolant st.sekr.sądowy Jolanta Jankowska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej Marka Waśniewskiego

po rozpoznaniu w dniu 4 marca 2015r.

sprawy K. S.

oskarżonego o przestępstwo z art. 224§2 kk w zb z art. 157§1 kk w zw z art. 11§2 kk w zw z art. 64§1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżyciela posiłkowego i obrońcę

od wyroku Sądu Rejonowego w Bartoszycach II Wydziału Karnego

z dnia 30 października 2014r sygn. akt II K 312/14

I.zaskarżony wyrok zmienia w ten sposób, iż przyjmuje, że czyn przypisany oskarżonemu stanowi występek określony w art. 224 & 2 i 3 kk w zw. z art. 64 & 1 kk i za podstawę wymiaru kary przyjmuje art. 224 & 3 kk;

II.w pozostałym zakresie wyrok ten utrzymuje w mocy;

III.zwalnia oskarżonego i oskarżyciela posiłkowego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze;

IV.zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. K. Z. kwotę 420 zł. tytułem opłaty za obronę z urzędu wykonywaną w postępowaniu odwoławczym oraz 96,60zł.tytułem podatku VAT od tej należności.

UZASADNIENIE

K. S. oskarżony został o to, że w dniu 28 lutego 2014r. w B., woj. (...), przed upływem pięciu lat po odbyciu co najmniej sześciu miesięcy kary pozbawienia wolności za umyślne przestępstwo podobne, na terenie tutejszego Aresztu Śledczego, użył przemocy fizycznej wobec funkcjonariusza Policji z Komendy Powiatowej Policji A. W., w celu zmuszenia go do zaniechania prawnej czynności służbowej, polegającej na przyjęciu od niego zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa i przesłuchaniu go w charakterze świadka, zleconej w drodze pomocy prawnej przez Wydział (...) Komendy Miejskiej Policji w O. w ten sposób, że uderzył go z dużą siłą prawą pięścią w twarz, w wyniku czego poleciał na ścianę, po czym uderzył go jeszcze kilka razy w głowę i plecy, wskutek czego spowodował u niego złamanie kości szczękowej lewej, złamanie kości nosowej lewej i rozległą odmę podskórną w obrębie bocznej lewej powierzchni twarzy, które to obrażenia naruszyły prawidłowe funkcjonowanie narządów jego ciała na okres powyżej 7 dni

- tj. o przestępstwo z art.224 §2 kk w zb. Z art. 157 §1 kk w zw. z art. 11§2 kk w zw. z art. 64 §1 kk

Sąd Rejonowy w Bartoszycach wyrokiem z dnia 30 października 2014r. w sprawie IIK 312/14 orzekł :

I.oskarżonego K. S. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu i za to, z mocy art. 224 §2 kk w zb.z art.157 §1 kk w zw. z art.11 §2 kk w zw. z art. 64 §1 kk, opierając wymiar kary o art. 157 § 1 kk w zw. z art.11 §3 kk skazał go na karę 5 lat pozbawienia wolności;

II.na podstawie art. 415 §3 kpk powództwo cywilne pozostawił bez rozpoznania;

III.na podstawie art.415 § 5 orzekł od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonego A. W. zadośćuczynienie za doznaną krzywdę w kwocie 6.000zł.

IV. na podstawie § 14 ust.1 pkt.2, ust.2 pkt.3 i §16 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. K. Z. kwotę 369zł., w tym 23% podatku VAT w kwocie 69zł. Tytułem wynagrodzenia za obronę oskarżonego wykonywaną z urzędu w postępowaniu przygotowawczym oraz kwotę 619,92 zł., w tym 23 % podatku VAT w kwocie 115,92 zł. tytułem wynagrodzenia za obronę oskarżonego wykonywaną z urzędu w postępowaniu sądowym;

V.na podstawie art.624 §1 kpk zwolnił oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów postępowania w całości.

Od powyższego wyroku apelację wniosła obrońca oskarżonego oraz oskarżyciel posiłkowy .

Obrońca zaskarżyła przedmiotowy wyrok w części dotyczącej rozstrzygnięcia o karze- co do punktu I i III- na korzyść oskarżonego.

Wyrokowi temu skarżąca zarzuciła rażącą niewspółmierność orzeczonej wobec oskarżonego kary w stosunku do stopnia zawinienia w wymiarze 5 lat pozbawienia wolności, dodatkowo zaostrzoną orzeczeniem od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonego zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w kwocie 6.000zł.

Stawiając ten zarzut obrońca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku w części dotyczącej rozstrzygnięcia o karze poprzez wymierzenie za zarzucony oskarżonemu czyn kary w łagodniejszym wymiarze oraz uchylenie orzeczonego środka karnego w postaci zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, ewentualnie zmniejszenie jego wysokości.

Oskarżyciel posiłkowy w swojej apelacji również zaskarżył ten wyrok w zakresie orzeczenia o karze, z tym, że na niekorzyść oskarżonego. Wyrokowi temu skarżący zarzucił rażącą łagodność wymierzonej kary, niezasadne pozostawienie bez rozpoznania powództwa cywilnego oraz zbyt niską, nieadekwatną do wyrządzonej krzywdy, kwotę zadośćuczynienia.

Formułując ten zarzut oskarżyciel posiłkowy wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie K. S. kary 7 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz rozpoznanie powództwa cywilnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacje nie są zasadne.

Na wstępie stwierdzić należy, iż Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń zarówno w aspekcie okoliczności stanu faktycznego, winy oskarżonego jak i wymiaru orzeczonej wobec niego kary. Dokonana w tym zakresie analiza materiału dowodowego jest wnikliwa i jasna, w pełni odpowiada dyrektywom określonym w art. 4 kpk a przeprowadzone w oparciu o tę analizę wnioskowanie jest logiczne, zgodne z przesłankami wynikającymi z art. 7 kpk i przekonująco uzasadnione.

Apelacje nie wskazują na żadne okoliczności, które nie byłyby przedmiotem uwagi Sądu Rejonowego i nie zawierają też takiej, merytorycznej argumentacji, która wnioskowanie tego Sądu mogłaby skutecznie podważyć.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do apelacji obrońcy oskarżonego stwierdzić należy, iż zawarty w niej zarzut rażącej surowości kary wymierzonej oskarżonemu jest bezzasadny w stopniu oczywistym. Przede wszystkim, nie sposób zgodzić się z zawartą w tej apelacji tezą, jakoby Sąd I-szej instancji bezzasadnie pominął okoliczności łagodzące, przemawiające na korzyść oskarżonego W ocenie Sądu Okręgowego, takich okoliczności w przypadku K. S. nie ma. Wniosku powyższego w niczym nie zmienia eksponowany przez obrońcę fakt, iż biegli lekarze psychiatrzy rozpoznali u oskarżonego zaburzenia osobowości z cechami osobowości dyssocjalnej, typu bierno-agresywnego oraz to, że – jak wynika z przywołanych przez obrońcę dokumentów - oskarżony w sytuacjach silnego napięcia skłonny jest do reagowania agresją. To bowiem, że oskarżony w opisanych sytuacjach ma tendencję do reagowania agresją ani nie jest przesłanką, która sama w sobie mogłaby usprawiedliwiać pobicie ani też nie jest okolicznością, która mogłaby uzasadniać złagodzenie kary w niniejszej sprawie. Biegli lekarze psychiatrzy powołani w tej sprawie wyraźnie stwierdzili, że wprawdzie K. S. ma wskazane zaburzenia osobowości, jednakże nie cierpi on na żadną chorobę psychiczną ani upośledzenie umysłowe i tempore criminis miał zachowaną w pełni zdolność do rozpoznania znaczenia zarzucanego mu czynu, jak i pokierowania swoim postępowaniem. Co istotne przy tym ( a czego zdaje się nie dostrzegać obrońca), oskarżony przedmiotowego czynu dopuścił się w sytuacji, która – oceniając rzecz obiektywnie- w żadnej mierze nie była sytuacją stresogenną, czy też rodzącą jakieś silnie negatywne napięcie emocjonalne. Wymieniony zaatakował A.W. wówczas, gdy ten przyszedł przeprowadzić rutynowe czynności procesowe i to w dodatku w interesie oskarżonego : przyszedł przesłuchać K. S. w charakterze pokrzywdzonego w sprawie, którą oskarżony sam zainicjował. Nagłe zaatakowanie przybyłego funkcjonariusza Policji nie wynikało z jakiejś szczególnej sytuacji motywacyjnej lecz stanowiło, jak trafnie stwierdził to Sąd Rejonowy, wyraz jawnego i rażącego lekceważenia przez oskarżonego norm porządku prawnego i było manifestacją silnej wrogości jaką oskarżony generalnie prezentuje wobec Policjantów. Zachowanie K. S. po owym pobiciu, oraz wulgarna wymowa pism oskarżonego kierowanych do organów przedmiotowego postępowania, nie pozostawia w tej kwestii żadnych wątpliwości.

Mając zatem powyższe na uwadze, jak również zważywszy na fakt, iż K. S. jest osobą wielokrotnie karaną, w tym za zbrodnię zabójstwa (art. 148 §1 kk), przy czym przestępstw przeciwko życiu i zdrowiu dopuścił się on również na terenie zakładu karnego, w trakcie odbywania kary pozbawienia wolności, to w postawie oskarżonego nie sposób dopatrzeć się jakichkolwiek okoliczności, które mogłyby uzasadniać złagodzenie kary w przedmiotowej sprawie. Kara 5 lat pozbawienia wolności jest adekwatna do wagi i okoliczności popełnionego czynu, w tym do skali obrażeń, jakich doznał A. W.. W należytym stopniu uwzględnia też wysoki stopień demoralizacji oskarżonego.

Jednocześnie, z przyczyn wskazanych wyżej, nie można uznać, aby kara wymierzona K. S. była karą rażąco łagodną, jak twierdzi to oskarżyciel posiłkowy w swojej apelacji. Jest to kara w maksymalnym wymiarze przewidzianym za występek tego rodzaju i w tym przypadku nie zachodzą przesłanki, które mogłyby uzasadniać wymierzenie kary w wysokości górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę.

Co się natomiast tyczy zasądzonego na rzecz A.W. zadośćuczynienia za doznaną krzywdę to stwierdzić należy, iż kwota 6.000zł. jest kwotą współmierną do krzywdy jakiej doznał pokrzywdzony w związku z napaścią oskarżonego i stanowi należytą rekompensatę za doznane cierpienia. Nie ulega przy tym wątpliwości, iż powyższe świadczenie nie wyczerpuje całości ewentualnych roszczeń jakie w związku z doznanymi obrażeniami może dochodzić A.W.. Pełne oszacowanie rozmiaru uszczerbku i odszkodowania w aktualnym stanie sprawy wykraczałoby jednakże poza ramy procesu karnego, którego istotą jest kwestia odpowiedzialności karnej sprawcy przestępstwa, stąd też pozostawienie przez Sąd Rejonowy powództwa cywilnego bez rozpoznania uznać należy za uzasadnione w świetle art. 415 §3 kpk. Materiał dowody ujawniony w toku rozprawy nie wystarcza bowiem do rozstrzygnięcia przedmiotowego powództwa a jego uzupełnienie spowodowałoby znaczną przewlekłość postępowania.

Mając zatem powyższe na uwadze, zaskarżony wyrok zmieniono jedynie w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu, poprzez przyjęcie, że czyn ten wyczerpuje znamiona występku określonego w art. 224 §2 i 3 kk w zw. z 64 §1 kk ( bowiem skutek o którym mowa w art. 157 §1 kk stanowi znamię czynu z art. 224 §3 kk), w pozostałym zakresie wyrok ten jako prawidłowy i słuszny utrzymując w mocy (art. 437 §2 kpk).

Z uwagi na nie uwzględnienie apelacji wniesionej zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego, oraz zważywszy na okoliczności popełnienia przedmiotowego czynu (pokrzywdzonym w sprawie jest funkcjonariusz publiczny, który doznał obrażeń ciała w trakcie wykonywania swoich obowiązków służbowych, natomiast oskarżony nie ma żadnego istotnego majątku i jest osobą pozbawioną wolności), Sąd Okręgowy uznał, że względy słuszności przemawiają w takiej sytuacji za zwolnieniem zarówno oskarżonego jak i oskarżyciela posiłkowego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze (art. 636 §1 kpk w zw. z art. 634 kpk i art. 624 §1 kpk). O wynagrodzeniu za obronę z urzędu wykonywaną w postępowaniu odwoławczym orzeczono na podstawie art. 29 ust.1 ustawy Prawo o adwokaturze.