Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy w Bydgoszczy oddalił wniosek wnioskodawcy o zasądzenie kosztów postępowania. W uzasadnieniu wskazał, że postanowieniem z dnia 26 listopada 2014 r. na podstawie art. 355 § 1 kpc w zw. z art. 35 p.u.n. umorzył postępowanie w sprawie o ogłoszenie upadłości uczestniczki z uwagi na cofnięcie wniosku przez wierzyciela. Orzekając o kosztach Sąd Rejonowy zważył, iż na dzień złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości uczestniczki to jest 14 października 2014 r. nie zachodziły przesłanki pozwalające na ogłoszenie jej upadłości. Sąd ten ustalił zwłaszcza, iż dłużniczka nie posiadała i nie posiada innych wymagalnych zobowiązań wobec pozostałych kontrahentów. Ma zawarty układ ratalny z US, który realizuje. Sąd I instancji doszedł do przekonania, że niewypłacalność uczestniczki nie miała charakteru trwałego i dlatego nie zachodziły przesłanki do ogłoszenia upadłości. Rozważając zatem całokształt okoliczności sprawy Sąd Rejonowy uznał, że wnioskodawca nie może być traktowany jako wygrywający postępowanie i dlatego oddalił jego wniosek o zasądzenie kosztów postępowania.

Na wskazane wyżej postanowienie zażalenie wniósł wierzyciel domagając się uchylenia zaskarżonego postanowienia w całości oraz zasądzenia od dłużniczki na jego rzecz kosztów postępowania zażaleniowego wraz z kosztami zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym wg. norm przepisanych. Zdaniem skarżącego Sąd I instancji naruszył art. 98 kpc poprzez jego błędne zastosowanie i niezasadną zmianę postanowienia z dnia 16.11.2014 r. o prawidłowej treści przy jednoczesnym pominięciu art. 32 ust. 2 i 3 p.u. i n. Jego zdaniem dłużniczka dała powody do wniesienia wniosku. Stwierdził, że faktycznie Sąd I instancji zastosował art. 102 kpc, co też nie było uzasadnione.

Sąd Okręgowy zważył, że:

Sąd I instancji prawidłowo ustalił stan faktyczny w sprawie.

Sąd Okręgowy zgadza się, iż należało uwzględnić w orzeczeniu o kosztach postępowania całokształt okoliczności sprawy, z których wynika, że uczestniczka nie posiadała na dzień złożenia wniosku innych wymagalnych długów bowiem realizowała układ ratalny z US. Wnioskodawca nie wskazał na innych wierzycieli. Trudności płatnicze uczestniczki miały charakter przejściowy, co potwierdza również fakt zapłaty wobec skarżącego i co stanowiło odrębną przesłankę do oddalenia wniosku. Przedmiotowy wniosek był zatem bezzasadny od samego początku, a cofając go wnioskodawca uniknął przegrania postępowania, co skrzętnie pomija w swoim zażaleniu.

Zdaniem Sądu we wskazanej sytuacji nie miał zastosowania powołany w zażaleniu przepis art. 32 ust. 2 p.u. i n., który stanowi, że Jeżeli wierzyciel cofnął wniosek o ogłoszenie upadłości po wykonaniu przez dłużnika zobowiązań, o których mowa w art. 11, kosztami sądowymi obciąża się dłużnika. Podkreślić należy, iż przepis ten mówi o zobowiązaniach w liczbie mnogiej, tak samo jak art. 11 p.u. i n., tymczasem uczestniczka na dzień wniesienia wniosku posiadała wymagalny dług tylko wobec wnioskodawcy. Potwierdzają to zeznania świadka R. P., których wnioskodawca nie podważył.

Podkreślić należy, że złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości nie powinno zastępować właściwego sposobu dochodzenia roszczeń i rozstrzygania sporów pomiędzy stronami w postępowaniu procesowym. Konsekwencje złożenia bezzasadnego wniosku musi ponieść wnioskodawca. Słusznie zatem Sąd Rejonowy orzekł o kosztach na podstawie art. 98 kpc.

Wbrew wywodom zażalenia Sąd I instancji nie orzekł na podstawie art. 102 kpc, który może mieć zastosowanie na mocy odesłania z art. 35 p.u. i n. zgodnie z którym „W sprawach nieuregulowanych w ustawie do postępowania w przedmiocie ogłoszenia upadłości stosuje się odpowiednio przepisy księgi pierwszej części pierwszej Kodeksu postępowania cywilnego, z wyjątkiem przepisów o zawieszeniu i wznowieniu postępowania.” Z treści powołanego przepisu art. 102 kpc wynika, że gdy na podstawie ogólnych zasad orzekania o kosztach postępowania, czyli na podstawie art. 98 kpc, są podstawy do obciążenia strony przegrywającej kosztami, sąd może ze względu na przypadki szczególnie uzasadnione nie obciążyć tej strony kosztami w całości, albo wcale. Jest to tzw. zasada słuszności.

Tymczasem uczestniczka nie była przegrywającą przedmiotowe postępowanie, gdyż już w momencie złożenia wniosku był on bezzasadny z dwóch powodów, na które zasadnie wskazał Sąd Rejonowy. Po pierwsze wnioskodawca był jedynym wierzycielem uczestniczki, czyli nie były spełnione przesłanki art. 11 p.u. i n., a po drugie niewypłacalność dłużniczki nie miała charakteru trwałego. Słusznie zatem Sąd I instancji rozważając całokształt okoliczności sprawy doszedł do przekonania, że należy orzekając o wniosku wnioskodawcy o zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania zastosować zasady rządzące odpowiedzialnością za wynik postępowania na podstawie art. 98 kpc i oddalić wniosek. Cofnięcie wniosku uchroniło bowiem wnioskodawcę przed jego oddaleniem oraz zasądzeniem kosztów postępowania na rzecz uczestniczki, gdyby je poniosła w dalszym toku postępowania.

Skarżący nie może na grunt niniejszego postępowania przenosić zasad, które miałyby zastosowanie gdyby wniósł pozew o zapłatę i w toku postępowania pozwany spełniłby świadczenie wymagalne w dniu wniesienia pozwu. W istocie taki jest sposób myślenia skarżącego, który pomija, że jego wniosek był w dniu jego wniesienia bezzasadny.

W tej sytuacji nie mógł również zostać uwzględniony wniosek skarżącego o zasądzenie na jego rzecz od uczestniczki kosztów postępowania zażaleniowego, które jak wykazano wyżej było bezpodstawne. Zasada na jakiej oparte zostaje rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zarówno w I jak i II instancji w danej sprawie powinna być jednolita.

Zażalenie jako bezzasadne i podlegało zatem oddaleniu na podstawie 385 kpc w zw. z art. 397 § 2 kpc.