Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 lutego 2015r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 lutego 2015r. w S.

odwołania B. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 31 stycznia 2014r. znak: (...) z dnia 6 lutego 2014r. znak: (...)i z dnia 7 marca 2014r. znak: (...)

w sprawie B. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do renty rodzinnej od wcześniejszej daty

I. oddala odwołania od wszystkich trzech decyzji,

II. zasądza od B. M. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. kwotę 60,00 złotych (sześćdziesiąt) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt: IV U 385/14 UZASADNIENIE

Decyzją z 31 stycznia 2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.57 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i wykonując wyrok Sądu Okręgowego w Siedlcach z 29 listopada 2013r. ponownie ustalił prawo B. M. do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od 1 lipca 2011r. do 30 kwietnia 2015r. Kolejną decyzją z 6 lutego 2014r. organ rentowy przeliczył od 1 stycznia 2014r. ,tj. od miesiąca zgłoszenia wniosku rentę rodzinną na okres do 30 kwietnia 2015r. zaliczając na poczet należności za okres od 1 stycznia 2014r. do 28 lutego 2014r. wypłaconą na podstawie w/w decyzji z 31 stycznia 2014r. rentę z tytułu niezdolności do pracy.

Odwołanie od obu w/w decyzji złożyła B. M.. W odniesieniu do decyzji z 31 stycznia 2014r. o ustaleniu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy ubezpieczona zakwestionowała pkt I.1. tej decyzji dotyczący okresu, na jaki została przyznana renta ,tj. od 1 lipca 2011r. do 30 kwietnia 2015r. W odniesieniu do decyzji z 6 lutego 2014r. zakwestionowała datę, od której dokonano przeliczenia świadczenia na rentę rodzinną ,tj. od 1 stycznia 2014r. Wniosła o wypłatę zaległych rat wraz z odsetkami od 30 kwietnia 2011r. Sprawa z tego odwołania zarejestrowana została pod sygnaturą akt IV U(...)(odwołanie k.2 w/w akt). W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o ich oddalenie wskazując, że decyzja z 31 stycznia 2014r. o ponownym ustaleniu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy wydana została w wykonaniu prawomocnego wyroku sądowego, który ustalił prawo ubezpieczonej do renty z tytułu niezdolności do pracy na okres od 1 lipca 2011r. do 30 kwietnia 2015r. Natomiast przeliczenie świadczenia na rentę rodzinną dokonane decyzją z 6 lutego 2014r. nastąpiło od 1 stycznia 2014r. ,tj. od miesiąca, w którym ubezpieczona wystąpiła z wnioskiem o wypłatę renty rodzinnej. Z tą chwilą dokonała wyboru świadczenia, które chce pobierać ,tj. rentę rodzinną zamiast renty z tytułu niezdolności do pracy (odwołanie k.3-4 akt IV U (...)

Następnie decyzją z 7 marca 2014r. organ rentowy odmówił ubezpieczonej wyrównania renty rodzinnej za okres od 1 lipca 2011r. do 31 grudnia 2013r. wskazując, że brak jest podstaw do wypłaty renty rodzinnej za wskazany okres, gdyż dopiero we wniosku z 31 stycznia 2014r. dokonała ona wyboru renty rodzinnej jako świadczenia, które chce pobierać. Do 31 grudnia 2013r. wypłacono jej rentę z tytułu niezdolności do pracy, gdyż o takie świadczenie wystąpiła we wniosku z 1 czerwca 2011r.

Odwołanie od powyższej decyzji wniosła ubezpieczona wskazując, że od chwili wystąpienia z wnioskiem z 1 czerwca 2011r. do 31 stycznia 2014r. nie miała wypłacanego żadnego świadczenia. Początkowo organ rentowy rozpatrywał jej wniosek z 1 czerwca 2011r. jako wniosek o rentę rodzinną, a obecnie wskazuje, że był to wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy. Na podstawie wyroku Sądu Okręgowego w Siedlcach z 29 listopada 2013r. w sprawie IV U (...)przyznano jej rentę z tytułu niezdolności do pracy i dopiero w styczniu 2014r. mogła wybrać świadczenie, które chce pobierać. Sprawa z powyższego odwołania zarejestrowana została pod sygnaturą akt IV U 390/14 (k.2 w/w akt).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, wskazując na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.11-12 akt (...)).

Postanowieniem z 10 lutego 2015r. wydanym w sprawie IV U (...)Sąd dołączył sprawę z odwołania ubezpieczonej od decyzji z 7 marca 2014r. (zarejestrowaną pod sygnaturą IV U 390/14) do wcześniejszej sprawy z odwołania od decyzji z 31 stycznia 2014r. i 6 lutego 2014r. celem łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia, a sprawę IV U 390/14 zakreślił w repertorium U jako załatwioną w inny sposób (postanowienie z 10 lutego 2015r. k.9 akt IV U 385/14).

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 2 maja 2011r. ubezpieczona B. M. wystąpiła do organu rentowego z wnioskiem o rente rodzinną po mężu R. M. zmarłym w dniu 21 czerwca 2001r. (wniosek o rentę rodzinną z 2 maja 2011r. k.1 akt rentowych za tym wnioskiem). W chwili wystąpienia z wnioskiem o rentę rodzinną, ubezpieczona uprawniona była do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Prawo do tego świadczenia ustalone miała do 30 czerwca 2011r. (decyzja z 20 stycznia 2011r. o ustaleniu prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy do 30 czerwca 2011r. k.365 akt rentowych za wnioskiem z 28 sierpnia 1991r. o rentę inwalidzką).

W wyniku rozpoznania w/w wniosku ubezpieczonej o rentę rodzinną, decyzją z 18 maja 2011r. organ rentowy przeliczył – przyznał ubezpieczonej rentę rodzinną do 30 czerwca 2011r. (decyzja z 18 maja 2011r. k.11-12 akt o rentę rodzinną za wnioskiem z 2 maja 2011r.). W dniu 1 czerwca 2011r. wpłynął do organu rentowego wniosek ubezpieczonej o ponowne ustalenie prawa do renty. Wniosek złożony został na druku dotyczącym renty z tytułu niezdolności do pracy, wskazano na nim znak sprawy renty rodzinnej (wniosek z 1 czerwca 2011r. akt o rentę rodzinną za wnioskiem z 2 maja 2011r.). Organ rentowy potraktował ten wniosek jako wniosek o ponowne ustalenie prawa do renty rodzinnej. Ubezpieczona skierowana została na badanie przez Lekarza Orzecznika ZUS, który w orzeczeniu z 5 lipca 2011r. ustalił, że ubezpieczona nie jest niezdolna do pracy. Na skutek sprzeciwu ubezpieczonej do powyższego orzeczenia została ona skierowana na badanie przez komisję lekarską ZUS, która w orzeczeniu z 10 sierpnia 2011r. ustaliła, że ubezpieczona nie jest ona niezdolna do pracy (orzeczenie Lekarza Orzecznika z 5 lipca 2011r., sprzeciw ubezpieczonej od orzeczenia Lekarza Orzecznika oraz orzeczenie komisji lekarskiej ZUS z 10 sierpnia 2011r. k.15, 16 i 21 akt o rentę rodzinną za wnioskiem z 2 maja 2011r.). W oparciu o powyższe orzeczenie komisji lekarskiej ZUS decyzją z 22 sierpnia 2011r. organ rentowy odmówił ubezpieczonej prawa do renty rodzinnej od 1 lipca 2011r. (decyzja z 22 sierpnia 2011r. k.22 akt o rentę rodzinną za wnioskiem z 2 maja 2011r.). Na skutek odwołania ubezpieczonej od powyższej decyzji z 22 sierpnia 2011r. odmawiającej jej prawa do renty rodzinnej sprawa przekazana została do rozpoznania przez Sąd Okręgowy w Siedlcach, który wyrokiem z 10 maja 2012r. w sprawie IV U 723/11 oddalił to odwołanie (odpis wyroku z 10 maja 2012r. w sprawie IV U 723/11 k.41 akt o rentę rodzinną za wnioskiem z 2 maja 2011r.). Następnie na skutek apelacji ubezpieczonej od w/w wyroku Sądu Okręgowego w Siedlcach z 10 maja 2012r., Sąd Apelacyjny w Lublinie wyrokiem z 22 sierpnia 2012r. uchylił zaskarżony wyrok Sądu Okręgowego w Siedlcach oraz poprzedzającą go decyzję organu rentowego (z 22 sierpnia 2011r. odmawiającą ubezpieczonej prawa do renty rodzinnej od 1 lipca 2011r.) i przekazał sprawę temu organowi do ponownego rozpoznania. W uzasadnieniu tego rozstrzygnięcia Sąd Apelacyjny wskazał, że organ rentowy niewłaściwie rozpoznał wniosek ubezpieczonej z 1 czerwca 2011r. jako wniosek o ustalenie prawa do renty rodzinnej na dalszy okres. Błąd ten powielił również Sąd Okręgowy w Siedlcach. Analiza w/w wniosku ubezpieczonej z 1 czerwca 2011r. (na k.13 akt o rentę rodzinną) wskazuje bowiem, że wystąpiła ona z wnioskiem nie o rentę rodzinę, ale o rentę z tytułu niezdolności do pracy (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 22 sierpnia 2012r. wraz z uzasadnieniem k.38-39 akt o rentę rodzinną za wnioskiem z 2 maja 2011r.).

Rozpoznając ponownie – stosownie do wskazówek Sądu Apelacyjnego w Lublinie – wniosek ubezpieczonej z 1 czerwca 2011r., organ rentowy decyzją z 26 września 2012r. odmówił ubezpieczonej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy wskazując, że komisja lekarska ZUS orzeczeniem z 10 sierpnia 2011r. ustaliła, ze ubezpieczona nie jest niezdolna do pracy (decyzja z 26 września 2012r. odmawiająca prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy k.42 akt o rentę rodzinną za wnioskiem z 2 maja 2011r.). Na skutek odwołania ubezpieczonej od powyższej decyzji sprawa przekazana została do Sądu Okręgowego w Siedlcach, który prawomocnym wyrokiem z 29 listopada 2013r. w sprawie IV U 978/12 zmienił decyzję z 26 września 2012r. odmawiającą ubezpieczonej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy i ustalił prawo ubezpieczonej do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od 1 lipca 2011r. do 30 kwietnia 2015r. (odwołanie ubezpieczonej od decyzji z 26 września 2012r. i wyrok Sądu Okręgowego w Siedlcach z 29 listopada 2013r. w sprawie IV U 978/12 wraz z uzasadnieniem k.391-392 i 398-401 tom III akt o rentę z tytułu niezdolności do pracy). W wykonaniu powyższego wyroku zaskarżoną przez ubezpieczoną decyzją z 31 stycznia 2014r. organ rentowy przyznał ubezpieczonej prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy na okres od 1 lipca 2011r. do 30 kwietnia 2014r. (decyzja z 31 stycznia 2014r. k.412-413 tom III akt o rentę z tytułu niezdolności do pracy).

W dniu 31 stycznia 2014r. wpłynął do organu rentowego wniosek ubezpieczonej o wypłatę renty rodzinnej, która pobierała uprzednio oraz wypłate wyrównania tej renty za okres miniony (wniosek z 31 stycznia 2014r. k.43 akt o rentę rodzinną za wnioskiem z 2 maja 2011r.). W odpowiedzi na w/w wniosek ubezpieczonej, kolejną zaskarżoną decyzją z 6 lutego 2014r. organ rentowy przeliczył od 1 stycznia 2014r. ,tj. od miesiąca zgłoszenia wniosku rentę rodzinną na okres do 30 kwietnia 2015r. (decyzja z 6 lutego 2014r. k.47 akt o rentę rodzinną za wnioskiem z 2 maja 2011r.). Wreszcie kolejną zaskarżoną decyzją z 7 marca 2014r. organ rentowy odmówił ubezpieczonej wyrównania renty rodzinnej za okres od 1 lipca 2011r. do 31 grudnia 2013r. wskazując, że brak jest podstaw do wypłaty renty rodzinnej za wskazany okres, gdyż dopiero we wniosku z 31 stycznia 2014r. dokonała ona wyboru renty rodzinnej jako świadczenia, które chce pobierać. Do 31 grudnia 2013r. wypłacono jej rentę z tytułu niezdolności do pracy, gdyż o takie świadczenie wystąpiła we wniosku z 1 czerwca 2011r. (decyzja z 7 marca 2014r. k.51 akt o rentę rodzinną za wnioskiem z 2 maja 2011r.).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołania ubezpieczonej B. M. od decyzji organu rentowego z 31 stycznia 2014r., 6 lutego 2014r. i 7 marca 2014r. podlegały oddaleniu.

W odwołaniu od decyzji z 31 stycznia 2014r. ubezpieczona wskazała, ze kwestionuje pkt I. 1. tego rozstrzygnięcia (odwołanie k.2 akt sprawy). Analiza powyższej decyzji wskazuje, że w zaskarżonym punkcie organ rentowy ponownie ustalił prawo ubezpieczonej do renty z tytułu niezdolności do pracy od 1 lipca 2011r. do 30 kwietnia 2015r., przy czym ustalenie to dokonane zostało w wykonaniu prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Siedlcach z 29 listopada 2013r. w sprawie IV U 978/12. W tych okolicznościach brak jest podstaw do kwestionowania przedmiotowej decyzji. Zawarte w niej rozstrzygniecie było bowiem podyktowane prawomocnym wyrokiem Sądu zapadłym w sprawie z odwołania ubezpieczonej od decyzji z 26 września 2012r. odmawiającej ubezpieczonej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Niezależnie od tego wskazać należy, że data, od której przyznane zostało ubezpieczonej prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, czyli 1 lipca 2011r., to dzień następny po dniu 30 czerwca 2011r., do którego ubezpieczona miała przyznane wcześniejsze prawo do tego rodzaju renty (vide: ustalenia faktyczne).

W odwołaniach od kolejnych dwóch decyzji ,tj. od decyzji z 6 lutego 2014r., w której organ rentowy przeliczył i podjął od 1 stycznia 2014r. wypłatę na rzecz ubezpieczonej renty rodzinnej oraz od decyzji z 7 marca 2014r., w której organ odmówił wyrównania renty rodzinnej za okres od 1 lipca 2011r. do 31 grudnia 2013r., ubezpieczona zakwestionowała stanowisko organu rentowego, iż wypłata renty rodzinnej możliwa jest od 1 stycznia 2014r., gdyż dopiero we wniosku z 31 stycznia 2014r. ubezpieczona wystąpiła o wypłatę tego świadczenia wybierając je spośród dwóch świadczeń ,tj. renty rodzinnej i renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy.

Analizując przedstawiony wyżej chronologiczny przebieg zdarzeń Sąd doszedł do przekonania, że odwołania ubezpieczonej nie zasługują na uwzględnienie. Z dokonanych ustaleń wynika, że ubezpieczona miała ustalone prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy do 30 czerwca 2011r. W trakcie pobierania tego świadczenia - w dniu 2 maja 2011r. wystąpiła z wnioskiem o rentę rodzinną po mężu. Decyzją 18 maja 2011r. organ rentowy uwzględnił ten wniosek i przyznał ubezpieczonej rentę rodzinną do 30 czerwca 2011r. ,tj. na okres, na który miała ustalone prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy. W dniu 1 czerwca 2011r. ubezpieczona wystąpiła z wnioskiem o rentę na dalszy okres, z tym że treść wniosku wskazuje, że dotyczy on ponownego ustalenia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, a nie renty rodzinnej (wniosek z 1 czerwca 2011r. k.13 akt o rentę rodzinną za wnioskiem z 2 maja 2011r.). Na takim stanowisku stanął również Sąd Apelacyjny w Lublinie, który wyrokiem z 22 sierpnia 2012r. uchylił decyzję organu rentowego z 22 sierpnia 2011r., w której organ rentowy rozpoznał powyższy wniosek jako wniosek o rentę rodzinną, stwierdzając że wniosek ten dotyczy renty z tytułu niezdolności do pracy i w takim kierunku należy go rozpoznać. Konsekwencją tego było wydanie przez organ rentowy decyzji z 26 września 2012r. odmawiającej ubezpieczonej renty z tytułu niezdolności do pracy i wszczęta przez nią procedura odwoławcza, która zakończyła się prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Siedlcach z 29 listopada 2013r. w sprawie IV U 978/12 ustalającym prawo ubezpieczonej do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od 1 lipca 2011r. do 30 kwietnia 2015r. (vide: ustalenia faktyczne). Należy podkreślić, ze ubezpieczona nie kwestionowała takiego sposobu załatwienia jej wniosku z 1 czerwca 2011r. Po uchyleniu przez Sąd Apelacyjny w Lublinie decyzji z 22 sierpnia 2011r., w której organ rentowy rozpoznał jej wniosek z 1 czerwca 2011r. jako wniosek o rentę rodzinną i wyrażeniu przez ten Sąd poglądu, iż wniosek ten dotyczy renty z tytułu niezdolności do pracy ubezpieczona nie „skorygowała” powstałej sytuacji np. poprzez wystąpienie z nowym wnioskiem o rentę rodzinną, co nakazuje przyjąć, że jej intencją było ustalenie uprawnień do renty z tytułu niezdolności do pracy, a nie renty rodzinnej. Po wydaniu decyzji z 26 września 2012r. w sprawie o rentę z tytułu niezdolności do pracy wszczęła procedurę odwoławczą, a w odwołaniu od tej decyzji przywoływała w/w stanowisko Sądu Apelacyjnego (vide: odwołanie do decyzji z 26 września 2012r. tom III k.391 akt o rentę z tytułu niezdolności do pracy). W tych okolicznościach organ rentowy zasadnie przyjął, że dopiero we wniosku z 31 stycznia 2014r. (na k.43 akt o rentę rodzinną za wnioskiem z 2 maja 2011r.) ubezpieczona wniosła o wypłatę renty rodzinnej dokonując wyboru między rentą rodzinną a rentą z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Dlatego, zgodnie z art.129 ust.1 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych organ rentowy zasadnie podjął wypłatę tego świadczenia od miesiąca zgłoszenia wniosku o o to świadczenie i słusznie stwierdził brak podstaw do wyrównania renty rodzinnej za okres od 1 lipca 2011r. do 31 grudnia 2013r.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd na podstawie art.477.14§1 kpc orzekł jak w sentencji wyroku. Ponadto zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, na podstawie art.98§1 i 3 kpc w zw. z art.99 kpc w zw. z §11 ust.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz.1349 ze zm.) Sąd obciążył odwołującą się obowiązkiem zwrotu organowi rentowemu kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 60 złotych.