Sygn. akt I ACa 936/14
Dnia 6 maja 2015 r.
Sąd Apelacyjny w Lublinie, I Wydział Cywilny
w składzie:
Przewodniczący - Sędzia |
SA Ewa Lauber-Drzazga (spr.) |
Sędzia: Sędzia: |
SA Alicja Surdy SA Zbigniew Grzywaczewski |
Protokolant |
Katarzyna Furmanowska |
po rozpoznaniu w dniu 6 maja 2015 r. w Lublinie na rozprawie
sprawy z powództwa S. M.
przeciwko (...) Spółce Akcyjnej
w S.
o zapłatę
na skutek apelacji pozwanego od wyroku Sądu Okręgowego w Siedlcach z dnia
16 października 2014 r. sygn. akt I C 834/12
I. zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 5 w ten sposób, że oddala powództwo w zakresie ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość;
II. oddala apelację w pozostałej części;
III. zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w S. na rzecz powoda S. M. kwotę 1800 (tysiąc osiemset) złotych tytułem kosztów postępowania apelacyjnego
I ACa 936/14
Wyrokiem z dnia 16 października 2014r. Sąd Okręgowy w Siedlcach zasądził od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w S. na rzecz powoda S. M.:
- kwotę 80.000zł tytułem zadośćuczynienia;
- kwotę 5.256zł tytułem odszkodowania;
- kwotę 1.253zł tytułem renty za okres od 1 stycznia 2012r. do 31 lipca 2012r.;
- rentę w kwocie 179zł miesięcznie poczynając od 1 sierpnia 2012r.;
- ustalił odpowiedzialność pozwanego za skutki wypadku jakiemu uległ powód w dniu 25 maja 2911r. na przyszłość.
W pozostałej części powództwo oddalił i orzekł o kosztach procesu.
Wyrok Sądu Okręgowego został oparty na następujących ustaleniach:
W dniu 25 maja 2011r. powód, jadąc jako pasażer, uległ wypadkowi komunikacyjnemu w wyniku którego doznał urazu głowy, złamania szyjki kości ramiennej prawej ze zwichnięciem stawu barkowego, urazu klatki piersiowej, złamania żeber 2-4 po stronie prawej, obustronnych krwiaków opłucnowych, stłuczenia płuc, pęknięcia pourazowego tętniaka rzekomego aorty piersiowej
Przez 74 dni przebywał w szpitalach, gdzie był poddawany szeregom zabiegów i operacji, co przez 3 miesiące wiązało się ze znacznymi dolegliwościami bólowymi, przez 4 kolejne miesiące z umiarkowanymi, a w ograniczonym zakresie będą trwać do końca życia.
Bezpośrednio przed wypadkiem powód spożywał wraz z kierowcą alkohol.
Na skutek doznanych obrażeń w zakresie prawej kończyny górnej powód ma utrudnienia w sprawnym wykonywaniu większości czynności dnia codziennego, w zakresie kręgosłupa może mieć trudności przy wstawaniu z łóżka odczuwać dyskomfort po długotrwałym siedzeniu lub marszu. Jest niezdolny do zarobkowego prowadzenia działalności rolniczej, jaką wykonywał przed wypadkiem.
Pozwany ubezpieczyciel przyznał powodowi w toku postępowania likwidacyjnego zadośćuczynienie w kwocie 40.000zł i przyjmując 50% przyczynienia się powoda wypłacił 20.000zł.
W tym stanie faktycznym Sąd Okręgowy uznał, iż powód w 30% przyczynił się do powstania szkody. Za zadośćuczynienie odpowiednie do doznanej przez powoda krzywdy ustalił na kwotę 142.857zł, obniżył je o 30% przyczynienia i 20.000zł wypłacone powodowi przed sporem i zasądził 80.000zł.
Zasądzona tytułem odszkodowania kwota 5.256zl obejmuje koszt opieki od 10 sierpnia 2011r.tj. od opuszczenia przez powoda szpitala do października 2011r. (52 dni po 8h dziennie) oraz od 1 października 2011r. do 31 grudnia 2011r. (92 dni – po 2h dziennie) przy przyjęciu stawki 12,52zł za godzinę i pomniejszeniu o 30% przyczynienia.
Rentę z tytułu utraty zdolności do pracy Sąd Okręgowy ustalił w wysokości różnicy pomiędzy rentą otrzymywana przez powoda z KRUS (856,34zł), a najniższym wynagrodzeniem netto w 2012r. (1111,86zł)
.
Od tego wyroku pozwany złożył apelację zarzucając naruszenie:
- art. 445 § 1 kc poprzez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że zasądzona na rzecz powoda kwota 80.000zł stanowi sumę odpowiednią;
- art. 362 kc przez przyjęcie, że powód poprzez wspólne spożywanie alkoholu ze sprawcą, a następnie podróżowaniu z nim przyczynił się do powstania szkody jedynie w 30%, podczas gdy zgodnie z przyjętym orzecznictwem jest to przyczynienie znaczne i powinno stanowić co najmniej 50%;
- art. 233 § 1 kpc przez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i przyjecie, że stawka godzinowa za opiekę nad powodem wynosić winna 12,52zł zgodnie ze stawką za wykwalifikowaną opiekę z GOPS, podczas gdy zakres opieki nad powodem ograniczał się do podstawowych czynności życia codziennego i stawka godzinowa powinna być liczona według kwoty minimalnego wynagrodzenia;
- art. 189 kpc w zw. z art. 442 1 kc poprzez ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość za szkody będące następstwem wypadku jakiemu uległ powód, podczas gdy powód nie udowodnił spełnienia przesłanek do ustalenia odpowiedzialności na przyszłość.
Wskazując na powyższe pozwany wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku przez obniżenie zadośćuczynienia do kwoty 40.000zł oraz odszkodowania do kwoty 2.100zł i oddalenie powództwa w pozostałej części.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Apelacja jest zasadna jedynie w części w jakiej kwestionuje ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość.
Twierdzenie powoda, że będzie musiał w przyszłości poddać się operacji barku nie zostało udowodnione natomiast opinie biegłych nie wskazują na potrzebę ustalania takiej odpowiedzialności. Z opinii biegłego pulmonologa wynika, iż urazy dotyczące układu oddechowego powoda zostały wyleczone. Biegły ortopeda stwierdził natomiast, iż w zakresie narządu ruchu rokowania na przyszłość są dość dobre. Doznane przez powoda obrażenia nie będą skutkowały większymi niż obecnie zaburzeniami funkcji prawej kończyny górnej i kręgosłupa lędźwiowego. Można oczekiwać, iż obecny stan funkcjonalny organizmu będzie stabilny w przewidywalnej przyszłości. Powód nie ma zatem interesu prawnego w żądaniu ustaleniu odpowiedzialności pozwanego na przyszłość (art. 189 kpc).
W pozostałej części apelacja jest niezasadna.
Sąd Apelacyjny nie ma podstaw do kwestionowania przyjętego przez Sąd Okręgowy stopnia przyczynienia powoda do powstania szkody. Spożywanie alkoholu z kierowcą, a następnie jazda z nim samochodem stanowi niewątpliwie o znacznym przyczynieniu jednakże przyjęte przez Sąd Okręgowy przyczynienie w 30% oznacza przyczynienie się w znacznym stopniu. Przyjęcie 50% przyczynienia pasażera, na równi z pijanym kierowcą byłoby zbyt wysokie.
Odnośnie zadośćuczynienia należy stwierdzić, iż przyjęta przez powoda w pozwie jako wyjściowa kwota 150.000zł jest odpowiednia do doznanej przez niego krzywdy. Biorąc pod uwagę doznane przez powoda obrażenia, cierpienia fizyczne i psychiczne, czas ich trwania i skutki tych obrażeń nie można jej uznać za rażąco zawyżoną.
Sąd Okręgowy przyjął zbliżoną kwotę tj. 142.857zł, nie uzasadniając bliżej swojego stanowiska i uwzględnił żądanie powoda w zakresie zadośćuczynienia w całości zasądzając na jego rzecz 80.000zł. Przyjmując za powodem zadośćuczynienie w kwocie 150.000zł i odejmując 30% przyczynienia i 20.000zł wypłacone powodowi przed sporem, powodowi należałaby się kwota 85.000zł. Zadośćuczynienie zostało zatem zasądzone w granicach żądania.
Zasądzone odszkodowanie obejmuje koszt opieki nad powodem po wyjściu ze szpitala. Pozwany nie kwestionuje ani samej potrzeby takiej opieki, ani jej wymiaru, uważa jedynie, że stawka za godzinę powinna wynosić nie 12,52zł, jak przyjął Sąd Okręgowy, lecz 7zł liczone według stawki minimalnego wynagrodzenia w 2012r. Zdaniem Sądu Apelacyjnego nie ma podstaw do tego aby wyliczać stawkę w oparciu o minimalne wynagrodzenie. Stawka przyjęta przez Sąd Okręgowy jest stosowana przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w K., na terenie miejsca zamieszkania powoda. Wbrew stanowisku pozwanego praca opiekunki nie obejmuje specjalistycznych usług, jest to pomoc w zwykłych sprawach życia codziennego, a zatem taka jaką świadczono powodowi.
Jest niesporne, iż powód utracił zdolność do pracy w rolnictwie i z tego tytułu otrzymuje rentę z KRUS.
Zgodnie z opinią biegłego istniejący zakres ruchu w stawie barkowym prawym pozwala jedynie na dość ograniczone wykonywanie czynności dnia codziennego. W znacznym stopniu eliminuje możliwość pracy oburęcznej, w tym podnoszenia i przerzucania ciężarów, obsługę maszyn i urządzeń rolniczych oraz zarobkową hodowlę zwierząt.
Przy takim stanie funkcjonalnym organizmu, niesprawną ręką i schorzeniami kręgosłupa należy przyjąć, iż powód nie tylko nie może wykonywać pracy w rolnictwie, ale również jest niezdolny do pracy w charakterze ochroniarza, jak przed wypadkiem. Sąd Okręgowy prawidłowo do wyliczenia renty przyjął minimalne wynagrodzenie netto z 2012r. i pomniejszył je o 30% przyczynienia i rentę uzyskiwaną przez powoda.
Sąd Apelacyjny obciążył pozwanego całością kosztów poniesionych przez powoda w postępowaniu apelacyjnym ponieważ apelacja pozwanego została uwzględniona jedynie w nieznacznej części (art. 100 kpc).
Z tych względów i na podstawie art. 386 § 1 kpc, art. 385 kpc i art. 108 § 1 kpc Sąd Apelacyjny orzekł jak w sentencji.