Sygn. akt VII Pz 51/15
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 11 marca 2015 r. w sprawie z wniosku wierzyciela P. D. z udziałem dłużników J. P. (1), J. P. (2) wspólników Zakładu (...) spółka jawna w S., Sąd Rejonowy w Skierniewicach IV Wydział Pracy, oddalił wniosek wierzyciela o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko wspólnikom spółki jawnej.
W uzasadnieniu Sąd podniósł, iż stosownie do art. 778 1 k.p.c. tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko spółce jawnej, spółce partnerskiej, spółce komandytowej lub spółce komandytowo - akcyjnej sąd nadaje klauzulę wykonalności przeciwko wspólnikowi ponoszącemu odpowiedzialność bez ograniczenia całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki, jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, jak również gdy jest oczywiste, że egzekucja ta będzie bezskuteczna.
Tym samym przesłankami nadania klauzuli wykonalności przeciwko wspólnikom spółki jest bezskuteczność egzekucji bądź też okoliczność, że egzekucja ta będzie bezskuteczna. Wykazanie powyższego należy do wierzyciela wnioskującego o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko wspólnikom.
Sąd zważył, iż w przedmiotowej sprawie wierzyciel posiadał tytuł egzekucyjny przeciwko spółce w postaci wyroku zaocznego z dnia 7 stycznia 2014 roku w sprawie o sygn. IV P 204/13. Niemniej jednak w złożonym wniosku wierzyciel nie wykazał okoliczności, których spełnienie warunkuje nadanie klauzuli wykonalności przeciwko wspólnikom spółki, ograniczając się jedynie do wskazania, że wszczął postępowanie egzekucyjne przeciwko spółce.
Z tych też względów Sąd Rejonowy uznał, iż na gruncie rozpatrywanego przypadku nie zostały spełnione przesłanki umożliwiające nadanie klauzuli wykonalności przeciwko wspólnikom spółki jawnej.
Zażalenie na powyższe postanowienie złożył wnioskodawca.
W uzasadnieniu zażalenia podniósł, iż w związku z egzekucją komorniczą prowadzoną przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Skierniewicach, wyegzekwowano jedynie kwotę 2.210,49 zł. Natomiast w pozostałym zakresie egzekucja komornicza, z uwagi na brak majątku spółki, z którego może być prowadzona egzekucja, okazała się bezskuteczna. W konsekwencji postanowieniem z dnia 12 lutego 2015 r. umorzono postępowanie egzekucyjne.
Mając na uwadze powyższe skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i nadanie klauzuli wykonalności przeciwko (...). j. w S..
Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje.
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 778 1 kpc tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko spółce jawnej, spółce partnerskiej, spółce komandytowej lub spółce komandytowo-akcyjnej sąd nadaje klauzulę wykonalności przeciwko wspólnikowi ponoszącemu odpowiedzialność bez ograniczenia całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki, jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, jak również wtedy, gdy jest oczywiste, że egzekucja ta będzie bezskuteczna.
W ocenie Sądu Okręgowego podkreślenia wymaga, iż warunkiem nadania tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko spółce jawnej klauzuli wykonalności przeciwko wspólnikowi tej spółki, jest bezskuteczność egzekucji przeciwko spółce. Zaś ciężar udowodnienia tej okoliczności spoczywa na wierzycielu.
Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, nie można bowiem uzyskać tytułu wykonawczego i prowadzić egzekucji przed wykazaniem bezskuteczności egzekucji przeciwko spółce. Wierzyciel musi podjąć próbę zaspokojenia się z majątku spółki, a dopiero gdy okaże się to nieskuteczne, może skierować egzekucję do majątku osobistego wspólników. Zatem w przypadku, gdy wierzyciel nie dysponuje tytułem egzekucyjnym przeciwko wspólnikowi spółki jawnej może ubiegać się bezpośrednio o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko wspólnikowi na podstawie art. 778 1 k.c., który został zharmonizowany z przepisami k.s.h.; ale dopiero, gdy posiada tytuł egzekucyjny przeciwko spółce i wykaże bezskuteczność egzekucji (wyrok SA w Gdańsku z dnia 28 marca 2014 r., I ACa 752/13 LEX nr 1483711).
Przy czym podstawowym dowodem wskazującym na bezskuteczność czynności egzekucyjnych prowadzonych z majątku osobowych spółek prawa handlowego jest prawomocne postanowienie komornika stwierdzające bezskuteczność prowadzonego postępowania egzekucyjnego oraz wniosek egzekucyjny. Innym dokumentem, który uzasadniałby uwzględnienie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności jest protokół sporządzony w postępowaniu o wyjawienie majątku, zawierający oświadczenie osób uprawnionych do reprezentacji spółki, co do posiadanych składników majątkowych. Koniecznym jest zatem przedłożenie przez wierzyciela dokumentów wskazujących, jakiego rodzaju czynności egzekucyjne były podejmowane, w celu ustalenia, czy egzekucja prowadzona była ze wszystkich składników majątkowych spółki, pod rygorem oddalenia wniosku.
Na gruncie rozpoznawanego przypadku, dokumenty przedłożone przez wierzyciela nie dowodzą faktu, iż egzekucja przeciwko spółce okazał się bezskuteczna. Wprawdzie skarżący przedstawił postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, niemniej jednak postępowanie umorzono na podstawie art. 825 pkt 1 k.p.c. w wyniku wniosku wierzyciela o umorzenie postępowania egzekucyjnego w całości, nie zaś jak twierdzić skarżący z uwagi na bezskuteczność egzekucji. Bezspornym jest zatem, iż wierzyciel poprzestał jedynie na wyegzekwowanej uprzednio kwocie 2.210,49 zł, nie wskazując mienia, z którego może być prowadzona dalsza egzekucja i wnosząc o umorzenie postępowania, co nie jest równoznaczne z brakiem innych składników majątkowych które pozwoliłyby na zaspokojenie roszczeń wierzyciela. W takiej sytuacji, nie sposób uznać, iż przesłanka bezskuteczności egzekucji została spełniona. Nie ulega bowiem wątpliwości, iż próba egzekucji nie została podjęta co do wszystkich składników majątkowych należących do majątku spółki. Tym samym przedwczesnym byłoby kierowanie egzekucji do majątków osobistych wspólników spółki jawnej ponoszących odpowiedzialność bez ograniczenia całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki.
Rozstrzygnięcie Sądu I instancji odpowiada zatem prawu.
Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy zgodnie z art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. orzekł jak na wstępie.
Przewodnicząca: Sędziowie:
Z/ Odpis postanowienia wraz z uzasadnieniem doręczyć stronom.