Sygnatura akt VIII C 2269/14
*$%$ (...)*
W., dnia 08-05-2015 r.
Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu VIII Wydział Cywilny w następującym składzie:
Przewodniczący: SSR Anna Martyniec
Protokolant:Karolina Szewczyk
po rozpoznaniu w dniu 27-04-2015r. we Wrocławiu na rozprawie sprawy
z powództwa Gminy W.
przeciwko (...) S.A. w W.
o zapłatę
I. oddala powództwo;
II. zasądza od strony powodowej na rzecz strony pozwanej kwotę 2417 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.
Sygn. akt VIII C 2269/14
Strona powodowa Gmina W., reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, pozwem z dnia 03 listopada 2014 r. domagała się zasądzenia od strony pozwanej (...) S.A. w W. kwoty 11.955,98 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 05 kwietnia 2014 r. oraz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.
W uzasadnieniu swojego żądania wskazała, że w dniu 28 września 2011 r. zawarła z L. S. prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Budowlane (...) z siedzibą w J. umowę nr (...) na wykonanie robót budowlanych. Jednocześnie wykonie tejże umowy zabezpieczone zostało gwarancją ubezpieczeniową nr (...)- (...) wystawioną przez stronę pozwaną w dniu 25 października 2011 r. Suma gwarancyjna z tytułu rękojmi za wady fizyczne ustalona została na kwotę 11.955,98 zł; gwarancja na rękojmię trwać miała do dnia 08 kwietnia 2014 r.
Dalej podniosła, że bezskutecznie wezwała stronę pozwaną do zapłaty gwarancji, zgodnie z wymogami umowy. Strona pozwana odmówiła wypłaty żądanej kwoty wobec uzyskania informacji o usunięciu przez wykonawcę usterki w dniu 03 kwietnia 2014 r. Zaznaczyła przy tym, że wykonawca nie usunął wady w terminie, tj. na dzień 16 września 2013 r. a usunięcie usterki nastąpiło z przekroczeniem ustalonego terminu, co stanowi nienależyte wykonanie umowy.
Strona pozwana (...) S.A. w W., reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych i 17 zł tytułem zwrotu opłaty od pełnomocnictwa.
W uzasadnieniu podała, że wykonawca dokonał napraw a ich jakość jest dobra; w konsekwencji roboty budowlane zostały odebrane a zobowiązanie zostało wykonane. Jednocześnie wykonawca nie uchylał się od wykonania robót a czas ich realizacji związany był z procedurami formalnymi. Skoro zaś wady zostały usunięte w całości, zobowiązanie zostało wykonane w całości a w konsekwencji gwarancja wygasła zgodnie z § 6 pkt 2 umowy.
Dalej strona pozwana podniosła, że strona powodowa nie wykazała również, aby poniosła jakąkolwiek stratę w wyniku nieusunięcia wad w terminie przez wykonawcę. Nadto nie wykazała wysokości żądanego roszczenia.
Sądu ustalił następujący stan faktyczny:
Strona powodowa Gmina W. zawarła z L. S. prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Budowlane (...) w J. umowę nr (...).
Na podstawie wskazanej umowy wykonawca zobowiązał się wykonać roboty budowlane, polegające na wykonaniu kanału kanalizacji sanitarnej oraz przebudowaniu kanału sanitarnego DN 200 - §2.
Wykonawca zobowiązał się do ubezpieczenia zabezpieczenia umowy - § 24 ust. 4.
Wykonawca zobowiązał się zapłacić stronie powodowej kary umowne za zwłokę w usunięciu wad stwierdzonych w trakcie okresu gwarancyjnego, w stosunku do terminów wyznaczonych na usunięcie wad, zgodnie z warunkami gwarancji w wysokości 0,05 wynagrodzenia brutto, o którym mowa w § 12 ust. 2 – za każdy dzień zwłoki - § 18 ust. 1 pkt 3).
Strony rozszerzyły odpowiedzialność z tytułu rękojmi za wady w ten sposób, że uprawnienia z tego tytułu przysługiwać stronie powodowej będą w okresie do 24 miesięcy od dnia dokonania odbioru końcowego - § 20 ust. 1.
Dowód:
- umowa w sprawie zamówienia publicznego nr 20/129/11, k. 7-16.
Celem zabezpieczenia ww. umowy wykonawca zawarł w dniu 25 października 2011 r. ze stroną pozwaną (...) S.A. w W. umowę – gwarancję ubezpieczeniową należytego wykonania umowy i usunięcia wad nr G. (...)- (...).
Zgodnie z § 1 umowy gwarancja zabezpieczać miała należyte wykonanie przedmiotu świadczenia niepieniężnego umowy nr (...).
Zgodnie z § 2 umowy strona pozwana zobowiązała się nieodwołalnie i bezwarunkowo i na pierwsze pisemne wezwanie z zastrzeżeniem § 3 umowy, do zapłaty na rzecz beneficjenta strony powodowej kwoty do łącznej wysokości 30.853,28 zł – łączna suma gwarancyjna, w tym:
1) kwoty do wysokości 39.853,28 zł – suma gwarancyjna z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy przez wykonawcę, z wyłączeniem roszczeń z tytułu rękojmi za wady fizyczne;
2) kwoty do wysokości 11.955,98 zł – suma gwarancyjna z tytułu rękojmi za wady fizyczne.
Zgodnie z § 6 ust. 1 pkt 1) i 2) umowy gwarancja wygasała w przypadku nie doręczenia Gwarantowi wezwania do zapłaty przed upływem terminów obowiązywania gwarancji oraz w przypadku wykonania przez wykonawcę zobowiązania będącego przedmiotem gwarancji.
Dowód:
- Gwarancja ubezpieczeniowa należytego wykonania umowy i usunięcia wad nr (...)- (...), k. 17.
Strony Aneksami z dnia 01 marca 2012 r. i 08 marca 2012 r. przedłużyły czas trwania gwarancji od dnia zawarcia umowy do dnia wydania protokołu odbioru końcowego robót jednak nie dłużej niż do dnia 23 kwietnia 2012 r. włącznie z tytułu określonego w § 2 pkt. 1) umowy oraz od dnia wydania protokołu odbioru końcowego robót nie wcześniej niż od dnia 24 marca 2012 r. do dnia 08 kwietnia 2014 r. włącznie odnośnie roszczeń z tytułu rękojmi za wady fizyczne.
Dowód:
- aneks nr (...) z dnia 01.03.2012 r., k. 18;
- aneks nr (...) z dnia 08.03.2012 r., k. 19.
Strona powodowa pismem z dnia 03 lipca 2013 r., wobec stwierdzenia wad przedmiotu świadczenia wykonawcy z umowy nr (...) - wezwała wykonawcę do usunięcia stwierdzonych usterek. Jednocześnie wyznaczyła termin zakończenia robót naprawczych na dzień 16 września 2013 r.
Dowód:
- pismo strony powodowej z dnia 03 lipca 2013 r., k. 23.
Strona powodowa pismem z dnia 24 marca 2014 r. przesłała wykonawcy notę księgową nr (...) z dnia 17 marca 2014 r. na kwotę 35.669,33 zł, wystawioną tytułem kar umownych za zwłokę w usunięciu wad stwierdzonych w trakcie okresu gwarancyjnego zgodnie z § 18 ust. 1 pkt 3) umowy 20/129/11.
Dowód:
- pismo strony powodowej z dnia 24.03.2014 r., k. 51;
- nota księgowa z dnia 17.03.2014 r., k. 51v.
Strona powodowa pismem z dnia 20 marca 2014 r. wezwała stronę pozwaną do zapłaty kwoty 11.966,98 zł, albowiem wykonawca nie wykonał zobowiązań wynikających z tytułu określonego w § 2 pkt 2) umowy gwarancji.
Dowód:
- pismo strony powodowej z dnia 20.03.2014 r., k. 20.
W dniu 04 kwietnia 2014 r. został sporządzony protokół z usunięcia usterki na kanale sanitarnym DN 200, w którym komisja stwierdziła, że wada kanału została usunięta a jakość robót jest dobra.
Dowód:
- protokół nr (...) z odbioru usunięcia usterki na kanale sanitarnym DN 200 z dnia 04.04.2014 r., k. 24-25.
Strona pozwana w piśmie z dnia 08 kwietnia 2014 r. odmówiła zapłaty kwoty 11.955,98 zł.
Ubezpieczyciel wskazał, że ze zgromadzonej przez niego dokumentacji wynika, iż roboty naprawcze świadczenia wykonawcy zostały zakończone w dnu 03 kwietnia 2014 r. a ze sporządzonego na tą okoliczność protokołu wynika, że wada kanału została usunięta oraz jakość robót jest dobra. Wskazała również, że wobec usunięcia wad przez wykonawcę, żądanie beneficjenta stanowi nadużycie uprawnienia a samo wezwanie do zapłaty wykracza poza zakres udzielonej gwarancji.
Dowód:
- pismo strony pozwanej z dnia 08.04.2014 r., k. 22.
Strona powodowa pismem z dnia 30 kwietnia 2014 r. przesłała wykonawcy notę księgową nr (...) z dnia 30 kwietnia 2014 r. wystawioną tytułem kary umownej za zwłokę w usunięciu wad stwierdzonych w trakcie okresu gwarancyjnego zgodnie z § 18 ust. 1 pkt. 3 umowy 20/129/11.
Dowód:
- pismo strony powodowej z dnia 30.04.2014 r., k. 52;
- nota księgowa z dnia 30.04.2014 r., k. 52v.
Strona pozwana pismem z dnia 30 kwietnia 2014 r. ponownie wezwała stronę pozwaną do zapłaty kwoty 11.955,98 zł.
Dowód:
- pismo strony powodowej z dnia 30.04.2014 r. k. 21.
Sąd zważył co następuje:
Powództwo jako niezasadne nie zasługiwało na uwzględnienie.
W pierwszej kolejności wskazać należy, że stan faktyczny, wynikający z treści przedłożonych przez strony postępowania dokumentów, w niniejszej sprawie był zasadniczo bezsporny. Strony różniły się w kwestii interpretacji poszczególnych zapisów umowy, co sprowadzało się do sporu co do zakresu odpowiedzialności strony pozwanej. Ta bowiem jako gwarant zabezpieczała świadczenie niepieniężne wykonawcy L. S. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Budowlane (...) z siedzibą w J., który zobowiązał się do wykonania na rzecz strony powodowej kanału kanalizacji sanitarnej oraz przebudowania kanału sanitarnego DN 200. Strona pozwana zaś udzieliła gwarancji na należyte wykonanie umowy przez wykonawcę. Jak wynika z treści gwarancji, zabezpieczać ona miała niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy przez wykonawcę oraz jego odpowiedzialność z tytułu rękojmi za wady fizyczne rezultatu.
Strona powodowa ostatecznie wskazała, że dochodzona przez nią kwota z tytułu rękojmi wynika z nałożonych na wykonawcę kar umownych z tytułu opóźnienia za zwłokę w usunięciu wad swojego świadczenia, w którą bezspornie popadł. Zaznaczyć tutaj należy, że strona pozwana nie kwestionowała zasadniczo uprawnienia strony powodowej do obciążenia wykonawcy karami umownymi, jak i sposobu czy prawidłowości ich nałożenia. Kwestionowała ona fakt, jakoby miała na podstawie umowy gwarancyjnej zabezpieczać zapłatę tych kar przez wykonawcę.
Analizując treść umowy gwarancyjnej z dnia 25 października 2011 r. wraz z aneksami, stwierdzić należy, że zakres udzielonego zabezpieczenia obejmuje niewykonanie, nienależyte wykonanie oraz rękojmię świadczenia wykonawcy. Zaznaczyć tutaj należy, że strona powodowa, mimo powoływania się na nałożone kary umowne - pierwotnego źródła swojego roszczenia upatrywała w przysługujących jej uprawnieniach z tytułu rękojmi za wady fizyczne świadczenia (§ 2 pkt 2 umowy gwarancji). Z tego tytułu też zostało wystosowane żądanie zapłaty z dnia 20 marca 2014 r. i kwota żądana pozwem odpowiadała wysokości sumy określonej w § 2 pkt 2 gwarancji.
Podnieść w tym miejscu należy, że mimo bogatej regulacji gwarancji, strony umowy o roboty budowlane rozszerzyły zakres rękojmi w oparciu o treść art. 558 § 1 k.c. wyłącznie co okresu jej obowiązywania, tj. do 24 miesięcy od dnia dokonania odbioru końcowego. Wobec braku dalszych modyfikacji rękojmi, zastosowanie znajdują przepisy art. 656 w. zw. z obowiązującym w chwili zawarcia umowy art. 637 i 638 k.c. w zw. z art. 556 i nast. k.c.
W myśl obowiązującego w chwili zawarcia umów art. 637 k.c. w zw. z art. 656 k.c. jeżeli obiekt lub roboty mają wady, inwestor może żądać ich usunięcia, wyznaczając w tym celu wykonawcy odpowiedni termin z zagrożeniem, że po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu nie przyjmie naprawy. Wykonawca może odmówić naprawy, gdyby wymagała nadmiernych kosztów. Gdy wady usunąć się nie dadzą albo gdy z okoliczności wynika, że wykonawca nie zdoła ich usunąć w czasie odpowiednim, inwestor może od umowy odstąpić, jeżeli wady są istotne; jeżeli wady nie są istotne, inwestor może żądać obniżenia wynagrodzenia w odpowiednim stosunku. To samo dotyczy wypadku, gdy wykonawca nie usunął wad w terminie wyznaczonym przez inwestora.
Zgodnie zaś z nowo obowiązującą regulacją, tj. z chwili odbioru robót, po myśli art. 560 w zw. z art. 638 k.c. w zw. z art. 656 k.c. jeżeli obiekt lub roboty mają wadę, inwestor może złożyć oświadczenie o obniżeniu wynagrodzenia albo odstąpieniu od umowy, chyba że wykonawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla inwestora wadę usunie - § 1; Obniżone wynagrodzenie powinno pozostawać w takiej proporcji do wynagrodzenia wynikającego z umowy, w jakiej wartość obiektu lub robót z wadą pozostaje do ich wartości bez wady - § 3; Inwestor nie może odstąpić od umowy, jeżeli wada jest nieistotna - § 4.
Mając na uwadze powyższe przepisy - nie sposób ustalić aby umowna rękojmia miała obejmować również ewentualne kary umowne, którymi obciążony został wykonawca. Rękojmia ta dotyczyła bowiem jedynie odpowiedzialności za wady dzieła, a nie za opóźnienie w ich usunięciu. A z tego właśnie tytułu (sumy gwarancyjnej z tytułu rękojmi za wady fizyczne) strona powodowa domagała się zapłaty od strony pozwanej w żądaniu zapłaty z 20 marca 2014 r. i w pozwie. Nawet gdyby przyjąć, że w toku procesu zmieniła podstawę swego żądania i domagała się zapłaty z tytułu nienależytego wykonania umowy w postaci opóźnienia w usunięciu wad, to w takim przypadku nie dochowała trybu wezwania do zapłaty, przewidzianego w § 3 umowy gwarancji, warunkującego powstanie obowiązku zapłaty po stronie pozwanej.
Skoro po stronie powodowej nie zrodziło się żadne wymagalne roszczenie o świadczenie pieniężne wobec wykonawcy z tytułu rękojmi za wady i wady te zostały usunięte, a nadto przed upływem terminu gwarancji (23 kwietnia 2012 r.) nie zostało stronie pozwanej doręczone wezwanie do zapłaty z tytułu § 2 pk1 gwarancji – nie zrodziło się po stronie pozwanej zobowiązanie do zapłaty dochodzonej kwoty, zaś samo zobowiązanie gwaranta wygasło zgodnie z § 6 ust. 1 pkt 1) i 2) umowy. W konsekwencji orzeczono jak w pkt. I. sentencji wyroku.
Orzeczenie o kosztach procesu zawarte w punkcie II. sentencji wyroku oparto o zasadę odpowiedzialności za wynik procesu wyrażoną w przepisie art. 98 k.p.c., z którego wynika, iż strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu).
Strona powodowa przegrała proces w całości, a zatem Sąd zasądził od niej na rzecz strony pozwanej kwotę 2.417 zł, na którą składają się kwota 2.400 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego oraz 17 zł tytułem zwrotu uiszczonej opłaty od pełnomocnictwa.