Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 2485/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 maja 2015 r.

Sąd Rejonowy w Świdnicy I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Halina Grzybowska

Protokolant: Magdalena Tobiasz

po rozpoznaniu w dniu 28 kwietnia 2015 roku w Świdnicy

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością S.K.A. z siedzibą w W.

przeciwko (...) Organizacji (...) przy (...) S.A. z siedzibą w Ś.

o zapłatę

I. oddala powództwo;

II. zasądza od strony powodowej (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością S.K.A. z siedzibą w W. na rzecz strony pozwanej (...) Organizacji (...) przy (...) S.A. z siedzibą w Ś. kwotę 1.217 (jeden tysiąc dwieście siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 2485/14

UZASADNIENIE

Strona powodowa (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością S.K.A. z siedzibą w W. w dniu 24 lutego 2014 r. wniosła pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym przeciwko (...) Organizacji (...) przy (...) S.A. z siedzibą w Ś. o zasądzenie kwoty 5099,98 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu oraz o zasądzenie od strony pozwanej kosztów procesu według norm przepisanych. Na uzasadnienie strona powodowa podała, że strona pozwana zawarła z (...) Sp. z o.o. umowę w dniu 5.06.2012 r. (...) Sp. z o.o. spełniła swoje świadczenie, do którego zobowiązała się na podstawie zawartej umowy, natomiast strona pozwana nie spełniła swojego świadczenia. Na mocy umowy cesji strona powodowa nabyła wierzytelność przysługującą (...) Sp. z o.o. wobec strony pozwanej. Na dochodzoną pozwem kwotę składają się:

- kwota 392,27 zł wynikająca z faktury nr (...) z dnia 4.08.2012 r.,

- kwota odsetek ustawowych 12.05 zł wynikająca z opóźnienia w zapłacie faktury,

- kwota 393,09 zł wynikająca z faktury nr (...) z dnia 4.09.2012 r.,

- kwota odsetek ustawowych 12,18 zł wynikająca z opóźnienia w zapłacie faktury,

- kwota 388,95 zł wynikająca z faktury nr (...) z dnia 4.10.2012 r.,

- kwota odsetek ustawowych 12,18 zł wynikająca z opóźnienia w zapłacie faktury,

- kwota 9,47 zł wynikająca z faktury nr (...) z dnia 4.10.2012 r.,

- kwota 3759,76 zł wynikająca z faktury nr (...) z dnia 6.12.2012 r.,

- kwota odsetek ustawowych 119,93 zł wynikająca z opóźnienia w zapłacie faktury.

Strona pozwana pomimo wezwania do dobrowolnej spłaty, nie uregulowała zadłużenia.

Sąd Rejonowy w Lublinie w dniu 28.03.2014 r. wydał nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym, na mocy którego nakazał stronie pozwanej zapłatę całej dochodzonej kwoty wraz z odsetkami ustawowymi i kosztami procesu.

Strona pozwana wniosła skutecznie sprzeciw od nakazu zapłaty, w związku z czym nakaz zapłaty utracił moc, a sprawa została przekazana do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Świdnicy jako sądowi właściwości ogólnej strony pozwanej.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od strony powodowej kosztów procesu według norm przepisanych. W pierwszej kolejności podniosła, że nie zaciągała żadnego zobowiązania będącego podstawą roszczenia strony powodowej, a z ostrożności procesowej podniosła zarzut przedawnienia roszczeń objętych pozwem. Strona pozwana wskazała, że zgodnie z postanowieniami Statutu (...) do zawarcia czynności prawnej w imieniu strony pozwanej niezbędne jest współdziałanie co najmniej dwóch członków zarządu. Natomiast przedmiotowa umowa została zawarta przez byłego przewodniczącego organu zarządzającego strony pozwanej R. S., bez udziału drugiego członka zarządu. R. S. nie był umocowany do samodzielnego działania w imieniu strony pozwanej, a w szczególności do zaciągania zobowiązań finansowych w jej imieniu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 5 czerwca 2012 r. (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. zawarła umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych, w której jako abonament wskazana została strona pozwana, a jako osoba upoważniona do zawarcia umowy R. S.. Jako adres korespondencyjny wskazany został adres zamieszkania R. S.. Na dokumencie umowy widnieje pieczątka strony pozwanej oraz podpis R. S..

Dowód: umowa o świadczenie usług telekomunikacyjnych z 5.06.2012 r. – k. 36-42.

(...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. wystawiła na rzecz strony pozwanej faktury VAT: nr (...) z dnia 4.08.2012 r. na kwotę 349,37 zł, nr (...) z dnia 4.09.2012 r na kwotę 341,94 zł, nr (...) z dnia 4.10.2012 r. na kwotę 351,41 zł. W dniu 6.12.2012 r. (...) Sp. z o.o. w związku z niedotrzymaniem warunków zawartej umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych wystawiła na stronę pozwaną notę obciążeniową nr (...) na kwotę 6877,02 zł.

Dowód: Faktury VAT – k. 43-45, nota obciążeniowa – k. 46.

(...) Organizacja (...) przy (...) S.A. z siedzibą w Ś. jest zarejestrowana w Rejestrze Podstawowych Jednostek Organizacyjnych Związku Regionu (...) pod numerem (...). Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych oraz postanowieniami § 17 Statutu (...), strona pozwana posiada osobowość prawną, a jej władzą wykonawczą – zarządem w rozumieniu ustawy – jest Komisja (...).

Dowód: potwierdzenie ważności uchwały K. (...) z 3.03.2014 r. – k. 90, poświadczenie rejestracji z dnia 3.03.2014 r. – k. 91.

Zgodnie z § 17 Statutu (...) osobowość prawną posiadają m.in. organizacje międzyzakładowe. Stosownie do § 42 ust. 7 i ust. 8 Statutu (...) „w jednostkach organizacyjnych Związku, posiadających osobowość prawną, czynności prawne w imieniu tych jednostek podejmuje co najmniej dwóch członków prezydium, upoważnionych do tego stosowną jego decyzją, z wyjątkiem czynności prawnych wykonywanych przez przewodniczącego władzy wykonawczej, dokonującego czynności w imieniu pracodawcy w stosunku do zatrudnionych przez jednostkę organizacyjną Związku pracowników. Włada wykonawcza lub jej prezydium może upoważnić osoby spoza swego składu do zawarcia umowy, z której wynikać mogą zobowiązania finansowe do kwoty w wysokości wyznaczonej przez tę władzę. W przypadku, kiedy komisja zakładowa lub międzyzakładowa nie powołała prezydium, realizuje ona jego zadania i wypełnia kompetencje, a w szczególności określone w postanowieniach ust. 7, udzielając upoważnienia co najmniej dwóm swoim członkom.”

Dowód: jednolity tekst statutu (...), po wprowadzeniu zmian uchwalonych przez XXI Krajowy Zjazd Delegatów (...) w dniu 29 sierpnia 2007 – k. 97-127.

R. S. pełnił funkcję przewodniczącego (...) przy (...) S.A. w Ś. w okresie od 2006 r. do 2012 r.

W okresie pełnienia funkcji przewodniczącego (...) przy (...) S.A. w Ś. R. S. , bez wiedzy i zgody członków Prezydium strony pozwanej zawarł z (...) Sp. z o.o. umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych, wprowadzając w błąd pracownika spółki co do rzeczywistego przeznaczenia usługi i zamiaru wywiązania się ze zobowiązania, ponieważ formalnie jako odbiorcę usług wskazał stronę pozwaną a faktycznie wykorzystywał ją wraz z telefonami wyłącznie do celów prywatnych, a jako adres do korespondencji podawał swój adres domowy . Faktury wystawiane za te usługi przesyłane były na jego adres domowy, a zatem u strony pozwanej nie było żadnej dokumentacji odnośnie w/w umów.

Dowód: protokół przesłuchania podejrzanego R. S. – k. 102 w aktach sprawy karnej o sygn. VI K(...), zeznania świadka H. P. – k. 148v., zeznania świadka R. D. – k. 148v.-149.

Na mocy umowy ramowej przelewu wierzytelności z dnia 5.08.2013 r. oraz Porozumienia nr 1/ (...) z dnia 17.12.2013 r. do tej umowy (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. przeniosła na stronę powodową m.in. wierzytelność przysługującą (...) Sp. z o.o. wobec strony pozwanej.

Dowód: umowa ramowa przelewu wierzytelności z 5.08.2013 r. – k. 47-63, porozumienie nr 1/ (...) z dnia 17.12.2013 r. do umowy ramowej wraz z załącznikiem – k. 64-67.

Strona powodowa w piśmie z dnia 19.02.2014 r. poinformowała stronę pozwaną o przelaniu na jej rzecz wierzytelności wobec (...) przy (...) S.A. w Ś. i wezwała do zapłaty kwoty 9137,57 zł.

Dowód: zawiadomienie z wezwaniem do zapłaty z dnia 19.02.2014 r. – k. 73-74.

Po odejściu przez R. S. z funkcji przewodniczącego zarządu strony pozwanej w czerwcu 2012 r. do strony pozwanej zaczęły przychodzić wezwania do zapłaty związane z umowami o świadczenie usług telekomunikacyjnych. Wcześniej w organie zarządzającym strony pozwanej nikt nie wiedział o zawartych przez R. S. umowach. U strony pozwanej brak było jakiejkolwiek dokumentacji dotyczącej przedmiotowych umów. Związek korzystał wówczas jedynie z jednego telefonu, zgodnie z uchwałą o jego zakupie dla przewodniczącego. Umowę, na mocy której dokonano zakupu tego telefonu na rzecz strony pozwanej podpisał jego przewodniczący oraz jeden z zastępców, R. D.. Poza tym nie było żadnej innej uchwały upoważniającej R. S. do zakupu na rzecz strony pozwanej kolejnych telefonów. W czasie gdy R. S. był przewodniczącym prezydium zarządu, dla każdej umowy, na mocy której zaciągnięte zostało zobowiązanie, wymagana była zgoda większości członków prezydium, nawet na zakup materiałów biurowych, a to z uwagi na znikome środki jakimi dysponowała Organizacja .

Dowód: zeznania świadka H. P. – k. 148v., zeznania świadka R. D. – k. 148v.-149.

Wyrokiem z dnia 2 czerwca 2014 r. w sprawie o sygn. akt VI K (...) Sąd Rejonowy w Świdnicy uznał R. S. za winnego popełnienia występku z art. 286 § 1 kk oraz ciągu czterech występków z art. 286 § 1 kk popełnionych w warunkach art. 91 § 1 kk polegających na tym, że R. S., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, będąc przewodniczącym (...) Organizacji (...) przy (...) S.A. w Ś., wbrew statutowi związku zawarł z (...) Sp. z o.o. bądź z (...) Sp. z o.o. umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych opisane w wyroku, podczas których wprowadził w błąd pracownika spółki co do rzeczywistego przeznaczenia usługi i zamiaru wywiązania się ze zobowiązania, po czym wykorzystując wskazaną usługę do celów prywatnych doprowadził wymienionych operatorów telekomunikacyjnych do niekorzystnego rozporządzenia mieniem na wskazane w wyroku kwoty. Występki popełnione zostały w następujących datach: 8-12 grudnia 2011 r. (występek opisany w pkt 1 części wstępnej wyroku), 19 maja 2010 r. (występek opisany w pkt 2 części wstępnej wyroku), 22 czerwca 2010 r. i 4 października 2010 r. (występki opisane w pkt 3 części wstępnej wyroku), 16 grudnia 2010 r. (występek opisany w pkt 4 części wstępnej wyroku). Wyrok uprawomocnił się w dniu 24 października 2014 r. zmieniony wyrokiem Sądu Okręgowego w Świdnicy, sygn. akt IV K (...), poprzez uchylenie zobowiązania oskarżonego do naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem.

Dowód: wyrok Sądu Rejonowego w Świdnicy z dnia 2 czerwca 2014 r., sygn. akt VI K (...) – k. 287-288 akt sprawy karnej o sygn. VI K (...), wyrok Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 24 października 2014 r., sygn. akt IV K (...) – k. 344-344v. akt sprawy karnej o sygn. VI K (...).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów urzędowych znajdujących sią w aktach o sygn. VI K (...), z wymienionych wyżej dokumentów prywatnych, których prawdziwości żadna ze stron nie kwestionowała, jak również nie budziła wątpliwości Sądu oraz dowodów z zeznań świadków H. P. i R. D.. Zeznania te stanowiły jasną i logiczną relację, nie było żadnych podstaw do podważania ich wiarygodności, znajdowały także oparcie we wskazanych dokumentach.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu z powodu braku legitymacji biernej po stronie pozwanej.

Strona pozwana jako organizacja (...) jest osobą prawną, stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych oraz § 17 Statutu (...). Zgodnie z art. 38 kc osoba prawna działa przez swoje organy w sposób przewidziany w ustawie i w opartym na niej statucie. Jak wskazano wyżej, zgodnie z postanowieniami statutu (...) dla skutecznego zawarcia czynności prawnej w imieniu jednostki organizacyjnej Związku wymagane jest współdziałanie dwóch członków organu zarządzającego jednostki – prezydium, a gdy prezydium nie zostało wybrane – dwóch członków komisji międzyzakładowej. R. S., podpisując umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych z dnia 5 czerwca 2012 r., nie mógł zatem działać na rzecz i w imieniu strony pozwanej, gdyż nie miał umocowania do samodzielnego działania w jej imieniu. Jak ustalono w wyroku Sądu Rejonowego w Świdnicy z dnia 2 czerwca 2014 r. w sprawie o sygn. akt VI K (...), R. S. podpisując we wcześniejszym okresie analogiczne umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych działał wbrew statutowi związku, a podczas ich zawierania wprowadzał w błąd pracownika spółki co do rzeczywistego przeznaczenia usługi i zamiaru wywiązania się ze zobowiązania, po czym wykorzystywał wskazane usługi do celów prywatnych. Z zeznań świadków wynika nadto, że członkowie strony pozwanej nie wiedzieli o zawarciu przez R. S. przedmiotowej umowy, a wiedzę taką uzyskali dopiero z chwilą podjęcia przez stronę powodową działań w celu zaspokojenia swojego zobowiązania. Członkowie organu zarządzającego strony pozwanej nie uzgadniali zawarcia takiej umowy, nie podejmowali w tym zakresie żadnej uchwały upoważniającej ówczesnego przewodniczącego do zawarcia takiej umowy. Uchwała taka zresztą nie mogła zostać podjęta z uwagi na treść statutu wymagającego dla zawarcia umowy współdziałania dwóch członków organu zarządzającego. Umowa, będąca podstawą roszczeń dochodzonych w niniejszym postępowaniu, jako zawarta przez R. S. nie będącego organem (...) Organizacji (...) przy (...) S.A. z siedzibą w Ś., jest zatem bezwzględnie nieważna jako sprzeczna z art. 38 kc który stanowi, że osoba prawna działa przez swoje organy w sposób przewidziany w ustawie i w opartym na niej statucie oraz z art. (art. 58 § 1 kc). Niezależnie od powyższego , zgodnie z przepisem art. 39 . § 1. k.c. kto jako organ osoby prawnej zawarł umowę w jej imieniu nie będąc jej organem albo przekraczając zakres umocowania takiego organu, obowiązany jest do zwrotu tego, co otrzymał od drugiej strony w wykonaniu umowy, oraz do naprawienia szkody, którą druga strona poniosła przez to, że zawarła umowę nie wiedząc o braku umocowania .

Powództwo podlegało zatem oddaleniu, ponieważ po stronie pozwanej nie istnieje żaden materialnoprawny obowiązek do zachowania się zgodnego z żądaniem pozwu, albowiem obowiązanym z tytułu spornej umowy jest R. S., a nie strona pozwana. .

O kosztach procesu Sąd orzekł stosując ogólną zasadę odpowiedzialności za wynik sprawy z art. 98 § 1 k.p.c, obciążając nimi stronę powodową jako stronę przegrywającą proces. Na zasądzoną na rzecz strony pozwanej kwotę składają się koszty zastępstwa procesowego w wysokości 1200 zł (§ 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu - t. j. Dz. U. 2013 r., poz. 461) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.