Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 maja 2015 r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:

przy udziale Prokuratora Luby Fiłoc

po rozpoznaniu w dniu 29 maja 2015 r.

sprawy P. K.oskarżonego o przestępstwa z art. 226 §1 kk i in.

i M. O. (1)oskarżonej o przestępstwo z art. 224 §2 kk

na skutek apelacji, wniesionych przez obrońców oskarżonych

od wyroku Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim

z dnia 10 lutego 2015 r. sygn. akt II K 1360/13

I.  w odniesieniu do P. K.wyrok zmienia w ten sposób, że:

1.  rozwiązuje orzeczenie o wymierzeniu P. K.łącznej kary pozbawienia wolności;

2.  w ramach czynów opisanych w pkt. I,II i III aktu oskarżenia uznaje P. K.winnym tego, że w dniu 21 lutego 2013 roku w M. województwa (...) naruszył nietykalność cielesną funkcjonariuszy Policji st. sierż. Z. P. i post. M. S. oraz znieważył ich słowami powszechnie uznanymi za obelżywe podczas i w związku z pełnieniem przez nich obowiązków służbowych polegających na jego zatrzymaniu, a nadto ugryzł Z. P. w lewe ucho, czym spowodował u niego rozstrój zdrowia trwający krócej od 7 dni, to jest czynu z art. 222 § 1 kk w zb. z art. 157 § 2 kk w zb. z art. 226 § 1 kk i w zw. z art. 11 § 2 kk, i za tak opisany czyn na podstawie wyżej wymienionych przepisów skazuje go, zaś na podstawie art. 222 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierza mu karę 9 (dziewięć) miesięcy pozbawienia wolności;

3.  orzeczoną za czyn IV karę łagodzi do 6 (sześć) miesięcy pozbawienia wolności i 80 (osiemdziesiąt) stawek dziennych grzywny ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 (dziesięć) złotych;

4.  na podstawie art. 85 kk i art. 86 § 1 kk orzeczone wobec P. K.jednostkowe kary pozbawienia wolności łączy i jako karę łączną wymierza karę 9 (dziewięć) miesięcy pozbawienia wolności;

5.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk i art. 70 § 2 kk i art. 73 § 2 kk wykonanie orzeczonej względem P. K.kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza tytułem próby na okres lat 4 (czterech) oddając go w tym okresie pod dozór kuratora;

II.  w pozostałej części w odniesieniu do P. K.oraz M. O. (1)wyrok utrzymuje w mocy, uznając apelację obrońcy oskarżonej za oczywiście bezzasadną;

III.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. M. M. (1) i na rzecz Zespołu Adwokackiego w M. (konto adw. M. M. (2)) kwoty po 516,60 złotych (w tym 96,60 zł podatku VAT) tytułem sprawowanej z urzędu obrony oskarżonych M. O. (1)i P. K.w postępowaniu odwoławczym;

IV.  zasądza od P. K.na rzecz Skarbu Państwa 180 złotych tytułem opłaty za obie instancje, zwalnia go natomiast od wydatków za II instancję, zaś oskarżoną M. O. (1) zwalnia od kosztów sądowych, stwierdzając, że wydatki postępowania odwoławczego ponosi w całości Skarb Państwa.

Sygn. akt II Ka 205/15

UZASADNIENIE

1.  P. K.został oskarżony o to, że:

I.  w dniu 21 lutego 2013 roku w miejscowości M.
woj. (...), znieważył funkcjonariuszy Komendy Powiatowej Policji – st. sierż. Z. P. i post. M. S., podczas
i w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, w ten sposób, że w trak­cie podjętej przez policjantów interwencji, używał w stosunku do nich słów uważanych powszechnie za obelżywe,

tj. o czyn z art. 226 § 1 k.k.;

II.  w tym samym miejscu i czasie jak w punkcie I., naruszył nietykalność cielesną funkcjonariusza Komendy Powiatowej Policji post. M. S., w ten sposób, że kopał go w nogi, podczas i w związku
z pełnieniem przez niego obowiązków służbowych,

tj. o czyn z art. 222 § 1 k.k.;

III.  w tym samym miejscu i czasie jak w punkcie I. i II., naruszył nietykalność cielesną funkcjonariusza Komendy Powiatowej Policji st. sierż. Z. P., w ten sposób, że kopał go w nogi i po tułowiu oraz ugryzł w lewe ucho powodując obrażenia w postaci otwartej rany ucha w związku
z pełnieniem przez niego obowiązków służbowych, czym spowodował u w/w rozstrój zdrowia trwający krócej od 7 dni,

tj. o czyn z art. 222 § 1 k.k. w zb. z art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

IV.  w terminie od nocy z 14 na 15 lutego 2013 r. w miejscowości D. pow. (...), woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu
z innymi osobami, z terenu podwórka dokonał zaboru w celu przywłaszczenia wału do ubijania trawy, pługa ciągnikowego dwuskibowego powodując straty w łącznej kwocie 1500 zł, na szkodę K. W.,

tj. o czyn z art. 278 § 1 k.k.

2.  K. K. został oskarżony o to, że:

V.  w dniu 21 lutego 2013 roku w miejscowości M. woj. (...), stosował przemoc w postaci odpychania i odciągania funkcjo­nariuszy Komendy Powiatowej Policji – st. sierż. Z. P.
i post. M. S. oraz sierż. S. L., podczas i w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, w celu zmuszenia ich do zaniechania prawnej czynności służbowej,

tj. o czyn z art. 224 § 2 k.k.

3.  M. O. (1)została oskarżona o to, że:

VI.  w dniu 21 lutego 2013 roku w miejscowości M. woj. (...) stosowała przemoc w postaci odpychania i odciągania funkcjo­nariuszy Komendy Powiatowej Policji – st. sierż. Z. P.
i post. M. S. oraz sierż. S. L., podczas
i w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, w celu zmuszenia ich do zaniechania prawnej czynności służbowej,

tj. o czyn z art. 224 § 2 k.k.

Wyrokiem z dnia 10 lutego 2015 r., sygn. akt II K 1360/13, Sąd Rejonowy
w Mińsku Mazowieckim:

I.  oskarżonego P. K.uznał za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu w punkcie I i za czyn ten skazał go na podstawie art. 226 § 1 k.k. na karę 4 miesięcy pozbawienia wolności;

II.  oskarżonego P. K.uznał za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu w punkcie II i za czyn ten skazał go na podstawie art. 222 § 1 k.k. na karę 4 miesięcy pozbawienia wolności;

III.  oskarżonego P. K.uznał za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu w punkcie III wyczerpującego dyspozycję art. 222
§ 1 k.k. w zb. z art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za czyn ten skazał go
i z mocy art. 222 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierzył mu karę 5 miesięcy pozbawienia wolności;

IV.  oskarżonego P. K.uznał za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu w punkcie IV. z tym, że przyjął, iż skradziono wał
do ubijania trawy, pług ciągnikowy dwuskibowy i brony i wartość mienia stanowiła kwotę 1300 zł i za czyn ten skazał go na podstawie art. 278 § 1 k.k.
na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności;

V.  na podstawie art. 33 § 2 k.k. orzekł wobec oskarżonego P. K.karę grzywny w wymiarze 100 stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 złotych;

VI.  na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. wyżej orzeczone wobec oskarżonego P. K.kary pozbawienia wolności połączył i orzekł wobec niego karę łączną 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności;

VII.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 70 § 2 k.k. wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego P. K.kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres próby wynoszący 4 lata;

VIII.  na podstawie art. 73 § 2 k.k. oddał oskarżonego P. K.w okresie próby pod dozór kuratora sądowego;

IX.  na podstawie art. 46 § 1 k.k. w zakresie czynu z punktu IV orzekł wobec oskarżonego P. K.solidarny obowiązek napra­wienia szkody wraz z pozostałymi ustalonymi sprawcami przez zapłatę
na rzecz K. W. kwoty 1.300 zł;

X.  na podstawie art. 46 § 2 k.k. w zakresie czynu z punktu III orzekł wobec oskarżonego P. K.nawiązkę tytułem zadośću­czynienia w kwocie 500 zł na rzecz Z. P.;

XI.  oskarżonego K. K. uznał za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu w punkcie V i za czyn ten skazał go na podstawie art. 224 § 2 k.k. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności;

XII.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 70 § 2 k.k. wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego K. K. kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres próby wynoszący 3 lata;

XIII.  na podstawie art. 71 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego K. K. karę grzywny w wymiarze 80 stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 złotych;

XIV.  na podstawie art. 73 § 2 k.k. oddał oskarżonego K. K. w okresie próby pod dozór kuratora sądowego;

XV.  oskarżoną M. O. (1) uznał za winną popełnienia czynu zarzucanego jej w punkcie VI i za czyn ten skazał ją na podstawie art. 224
§ 2 k.k. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności;

XVI.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej wobec oskarżonej M. O. (1) kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres próby wynoszący 2 lata;

XVII.  na podstawie art. 71 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonej M. O. (1) karę grzywny w wymiarze 80 stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 złotych;

XVIII.  na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet grzywny orzeczonej wobec oskarżonego P. K.zaliczył okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w dniach od 21 lutego 2013 r. do 22 lutego 2013 r., przyjmując, że jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się dwóm dziennym stawkom grzywny i grzywnę uznał za wykonaną w zakresie 4 stawek dziennych;

XIX.  na podstawie art. 415 § 3 k.p.k. pozostawił powództwo cywilne bez rozpoznania;

XX.  zasądził od Skarbu Państwa na rzecz Zespołu Adwokackiego w M. kwotę 1.239,84 zł w tym 231,84 zł VAT tytułem obrony oskarżonego P. K.sprawowanej z urzędu przez adw. M. M. (2);

XXI.  zasądził od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. M. M. (1) kwotę 1.239,84 zł w tym 231,84 zł VAT tytułem obrony oskarżonej M. O. (1) sprawowanej z urzędu;

XXII.  zasądził na rzecz Skarbu Państwa od oskarżonego P. K.kwotę 500 zł oraz od oskarżonych K. K. i M. O. (1) kwoty po 200 zł tytułem opłaty sądowej oraz obciążył ich wydatkami poniesionymi przez Skarb Państwa w kwotach po 512,95 zł.

Apelacje od przedstawionego wyżej wyroku wywiedli obrońcy oskarżonych M. O. (1) i P. K..

Obrońca M. O. (1) zaskarżył wyrok Sądu Rejonowego
w części dotyczącej wyżej wymienionej w całości i zarzucił mu błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za jego podstawę, mający wpływ na jego treść, a polegający
na ustaleniu, że oskarżona dopuściła się czynu zarzucanego jej w akcie oskarżenia – mimo poważnych wątpliwości w tym względzie wynikających z zamiaru w działaniu oskarżonej.

W następstwie tak sformułowanego zarzutu odwołujący się wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku przez uniewinnienie oskarżonej od zarzucanego jej czynu, ewentualnie zaś o zmianę zaskarżonego wyroku i znaczne złagodzenie zarówno orzeczonej kary pozbawienia wolności, jak i kary grzywny.

Obrońca oskarżonego P. K.zanegował wyrok Sądu I instancji w części dotyczącej wyżej wymienionego w całości, zarzucając mu:

1.  co do czynów przypisanych oskarżonemu w pkt I., II. i III. –

rażącą obrazę przepisów prawa karnego materialnego, a mianowicie treści art. 11
§ 1 i 2 k.k. polegającą na zakwalifikowaniu zachowania oskarżonego P. K.opisanego w pkt I., II. i III. jako trzech odrębnych przestępstw
w sytuacji, gdy działania oskarżonego w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego należy uznać z uwagi na ich zawartość czasową i sytuacyjną,
a przede wszystkim realizację tego samego zamiaru przez oskarżonego, jako zachowanie jednoczynowe będące realizacją przez oskarżonego motywacji
w postaci braku akceptacji z jego strony dla podjętych przez funkcjonariuszy Policji czynności zmierzających do jego zatrzymania,

2.  co do czynu przypisanego oskarżonemu w pkt IV.-

a/. rażącą obrazę przepisów prawa materialnego, a mianowicie treści art. 60
§ 3 k.k. polegającą na niezastosowaniu wobec oskarżonego obligatoryjnego nadzwyczajnego złagodzenia kary, pomimo istnienia wszystkich przesłanek w tym zakresie, a ponadto z ostrożności procesowej

b/. rażącą surowość wymierzonej oskarżonemu kary 8 miesięcy pozbawienia wolności, gdyż wymierzona oskarżonemu kara nie uwzględnia w całości wszystkich okoliczności ustalonych w tym zakresie w sprawie, a w szczególności faktu, iż wobec pozostałych dwóch współsprawców tego czynu S. I. oraz P. B. wymierzone zostały w sprawach II K 688/13
i II K 603/13 kary po 6 miesięcy pozbawienia wolności, a co najistotniejsze całkowitym pominięciem przez Sąd I instancji faktu, iż treść wyjaśnień oskar­żonego złożonych w dniu 22 lutego 2013 r. pozwoliła organom ścigania
na wykrycie wszystkich sprawców tego przestępstwa i ustalenie istotnych okoliczności tego czynu.

W następstwie tak sformułowanych zarzutów odwołujący się wniósł o zmianę co do oskarżonego P. K.zaskarżonego wyroku poprzez przyjęcie, iż czyny przypisane oskarżonemu w pkt I., II. i III. wyroku stanowią jedno przestęp­stwo kwalifikowane z art. 222 § 1 k.k. w zb. z art. 157 § 2 k.k. i art. 226 k.k.
w zw. z art. 11 § 2 k.k. i wymierzenie oskarżonemu na podstawie art. 222 § 1 k.k.
za ten czyn kary grzywny w rozmiarze 50 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 zł, zaś za czyn przypisany oskarżonemu w pkt IV. przy zastosowaniu treści art. 60 § 3 i 6 k.k., ewentualnie w związku z zarzutem wskazanym w pkt 2 lit. b/. przy zastosowaniu treści art. 58 § 3 k.k. kary grzywny w rozmiarze
50 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 zł,
a ponadto wymierzenie na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 2 k.k. kary łącznej grzywny w rozmiarze 100 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki dziennej
na kwotę 10 zł, a także uchylenie pkt VIII. wyroku.

W toku rozprawy odwoławczej obrońca oskarżonego P. K.poparł apelację i wniosek w niej zawarty, nadto wniósł o zasądzenie kosztów obrony z urzędu. Obrońca oskarżonej M. O. (1) poparł apelację i wnioski w niej zawarte, a nadto wniósł o zasądzenie kosztów obrony
z urzędu. Prokurator wniósł o nieuwzględnienie obu apelacji i utrzymanie zaskar­żonego wyroku w mocy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy P. K.okazała się o tyle zasadna, że doprowadziła do zmiany zanegowanego orzeczenia w zakresie wskazanym w wy­roku Sądu Okręgowego. Środek odwoławczy wywiedziony przez obrońcę oskarżonej M. O. (1), zarówno w zakresie zgłoszonego zarzutu, jak i argu­mentów podniesionych na jego uzasadnienie jest bezzasadny i to w stopniu, który można określić jako oczywisty. Zważywszy, że na chwilę sporządzania niniejszego uzasadnienia ani wymieniona oskarżona, ani jej przedstawiciel procesowy nie wystą­pili z wnioskiem o jego sporządzenie Sąd II instancji, w oparciu o treść art. 457
§ 2 k.p.k., ograniczył swe wywody do rozważań poświęconych apelacji wniesionej
na korzyść P. K..

Wysunięty przez skarżącego zarzut obrazy prawa materialnego, a mianowicie art. 11 § 1 i 2 k.k., jest słuszny i jako taki na uwzględnienie zasługuje. Lektura uzasadnienia zakwestionowanej części wyroku(k. 602- 602v) dowodzi, że Sąd Rejonowy w sposób pozbawiony jakiejkolwiek refleksji przyjął, iż działania podjęte przez P. K. w dniu 21 lutego 2013 r. stanowią trzy czyny. Z zapatrywaniem takim zgodzić się nie sposób. Podkreślić w tym miejscu należy,
że w orzecznictwie sądowym dominuje tzw. mieszana metoda wyznaczania tożsamości czynu, opierająca się co do zasady na naturalistycznych kryteriach tożsamości czynu, uzupełnianych w sytuacjach granicznych kryteriami normatywnymi ( vide P. Kardas, Zbieg przepisów ustawy w prawie karnym. Analiza teoretyczna, LEX/el. 2011). W judykaturze podkreśla się w tym zakresie, że o wielości czynów nie może przesądzać wielość skutków czy ilość osób pokrzywdzonych. Przy określeniu bowiem jedności lub wielości czynów należy położyć nacisk na zachowanie sprawcy, a nie jego następstwa. Ważnymi elementami tego zachowania będą: jedność czasu
i miejsca, nastawienie sprawcy zmierzające do osiągnięcia tego samego relewantnego z punktu widzenia prawa karnego celu, wyodrębnienie zintegrowanych zespołów jego aktywności ( vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 3 czerwca 2005 r.,
II AKa 161/05, KZS 2005/12/39). Przyjmuje się przy tym, że wystarczającym elementem pozwalającym na przyjęcie jednego czynu jest identyczność impulsu woli, co znajduje wyraz w stwierdzeniu, że „zachowanie będące przejawem jednego impulsu woli stanowi tylko jeden czyn, niezależnie od liczby skutków tego zacho­wania oraz liczby naruszonych przez nie norm” ( vide wyrok Sądu Najwyższego
z 6 czerwca 2003 r., III KKN 349/01, LEX nr 18837). Przełożenie zaprezentowanych wyżej rozważań na realia sprawy P. K. prowadzi do wnio­sku, że tenże w dniu 21 lutego 2013 r. popełnił jeden czyn w rozumieniu prawa karnego. Z niekwestionowanych przez apelującego ustaleń faktycznych wynika bowiem, że oskarżony działał w tym samym miejscu i czasie, zaś przejawione przezeń zachowanie zmierzało do osiągnięcia tego samego celu, którym było przeciwstawienie się- w każdy możliwy sposób- zatrzymaniu jego osoby przez funkcjonariuszy Policji. Jednolity charakter zajścia wykluczył przy tym jakiekolwiek próby wyodrębnienia poszczególnych zespołów aktywności P. K.. Powyższe wskazuje tym samym, że oskarżony działał w realizacji identycznego impulsu woli. Sąd Okręgowy nie podziela przy tym zapatrywań tej części doktryny, która w oparciu o wskazanie na różnice w treści strony podmiotowej czynu określonego w art. 222
§ 1 k.k. i art. 226 § 1 k.k. postuluje przyjęcie konstrukcji zbiegu przestępstw ( vide
J. Lachowski, Objaśnienia do art. 222 § 1 k.k., teza 81, [w:] M. Królikowski (red.),
R. Zawłocki (red.), Kodeks karny. Cześć szczególna. Tom II. Komentarz do artykułów 222-316, Legalis/el., 2013; podobnie: A. Barczak- Oplustil, Komentarz do art. 222 Kodeksu karnego teza 39. [w:] A. Zoll (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Komentarz do art. 177- 277 k.k., LEX/el., 2006). Przytoczony pogląd nie tylko opiera się na tzw. formule jurydycznej, de facto odrzucającej przydatność elementów naturalistycznych dla zajęcia stanowiska w przedmiocie jedności czynu, lecz również nie uwzględnia faktu, iż w myśl tejże formuły dla przyjęcia jedności (tożsamości) czynu konieczne i zarazem wystarczające jest, by w wyznaczonym w oparciu o jakiś zestaw znamion strony przedmiotowej (znamiona czynnościowe) fragmencie zacho­wania mieścił się, zawierał lub krzyżował z nim fragment zachowania wyznaczony
w oparciu o inny zestaw znamion strony przedmiotowej ( vide P. Kardas, Zbieg…, LEX/el. 2011). Z uwagi na powyższe na aprobatę zasługują poglądy dopuszczające zbieg przepisów art. 222 § 1 k.k. i art. 226 § 1 k.k. ( vide M. Kulik, Komentarz
do art. 222 Kodeksu karnego, teza 14. [w:] M. Mozgawa (red.), Kodeks karny. Komentarz, LEX/el. 2014; J. W. Giezek, Komentarz do art. 222 Kodeksu karnego [w:] J. W. Giezek (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, LEX/el. 2014).

Uznanie aktywności podjętej przez P. K. w dniu
21 lutego 2013 r. za jeden czyn zabroniony sprawiło, że koniecznym stało się wyko­rzystanie unormowania art. 11 § 2 k.k., w myśl którego jeżeli czyn wyczerpuje znamiona określone w dwóch albo więcej przepisach ustawy karnej, sąd skazuje
za jedno przestępstwo na podstawie wszystkich zbiegających się przepisów. W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy był zobligowany do zmiany zaskarżonego wyroku
w odniesieniu do wymienionego oskarżonego w ten sposób, że w ramach czynów opisanych w pkt I., II. i III. aktu oskarżenia uznał P. K. winnym tego, że w dniu 21 lutego 2013 roku w M. województwa (...) naruszył nietykalność cielesną funkcjonariuszy Policji st. sierż. Z. P. i post. M. S. oraz znieważył ich słowami powszechnie uznanymi za obelżywe podczas i w związku z pełnieniem przez nich obowiązków służbowych polegających na jego zatrzymaniu, a nadto ugryzł Z. P. w lewe ucho, czym spowodował u niego rozstrój zdrowia trwający krócej od 7 dni, to jest czynu z art. 222 § 1 k.k. w zb. z art. 157 § 2 k.k. w zb. z art. 226
§ 1 k.k. i w zw. z art. 11 § 2 k.k. Rozstrzygnięcie takiej treści przesądziło o koniecz­ności modyfikacji reakcji prawnokarnej na zachowanie ze wskazanej daty, stając się tym samym jedną z przyczyn rozwiązania orzeczenia o wymierzeniu P. K. kary łącznej pozbawienia wolności. Uwzględniając unormowanie, w myśl którego w wypadku określonym w art. 11 § 2 k.k. sąd wymierza karę na podstawie przepisu przewidującego karę najsurowszą, co nie stoi na prze­szkodzie orzeczeniu innych środków przewidzianych w ustawie na podstawie wszystkich zbiegających się przepisów, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 222 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k., wymierzył oskarżonemu za opisany wyżej czyn karę 9 mie­sięcy pozbawienia wolności. Odnosząc się natomiast do okoliczności, które legły
u podstaw takiego wymiaru kary wskazać należy, że Sąd Okręgowy miał na uwadze dyrektywy przewidziane treścią art. 53 § 1 i 2 k.k. W przekonaniu Sądu II instancji, kara 9 miesięcy pozbawienia wolności nie tylko nie przekracza znacznego stopnia winy oskarżonego, który jako osoba w wieku 21 lat dysponował na tyle poważnym doświadczeniem życiowym, by zdawać sobie sprawę z naganności swego postę­powania, lecz również koresponduje ze stopniem społecznej szkodliwości popełnionego przezeń czynu zabronionego. Na korzyść oskarżonego w tym zakresie przemawiał fakt, że jest on osobą upośledzoną umysłowo w stopniu lekkim ( opinia sądowo- psychiatryczna- k. 125- 126). Wśród okoliczności obciążających wymienić natomiast należy fakt, że P. K. działał w wyniku motywacji zasługującej na potępienie i doprowadził do powstania uszczerbku na zdrowiu Z. P.. Mając na uwadze przedstawioną argumentację Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, że wnioskowana przez obrońcę kara grzywny w wymiarze
50 stawek dziennych, przy ustaleniu wysokości jednej stawki na kwotę 10 zł byłaby niewspółmierna do stopnia zawinienia oskarżonego i stopnia społecznego niebezpie­czeństwa popełnionego przezeń czynu, a jako taka nie byłaby w stanie zrealizować celów prewencji ogólnej i szczególnej.

W przekonaniu Sądu II instancji, apelujący nie ma racji o tyle, o ile podnosi,
że P. K. zasłużył na dobrodziejstwo nadzwyczajnego złagodzenia kary związanej z czynem przypisanym mu w punkcie IV. zaskarżonego wyroku. Nie negując okoliczności, iż w toku postępowania przygotowawczego wyżej wymieniony, tak jak przewiduje to treść art. 60 § 3 k.k., ujawnił wobec właściwego organu informacje dotyczące osób uczestniczących w przestępstwie kradzieży popełnionej w nocy z 14 na 15 lutego w miejscowości D., a także istotne okoliczności popełnienia tegoż czynu ( wyjaśnienia P. K.-
k. 22), zaakcentować trzeba, że oskarżony zmienił swe wyjaśnienia w toku postę­powania przed Sądem Rejonowym. Wymieniony podniósł, że jego relacja we wska­zanym zakresie została podyktowana przez funkcjonariuszy Policji, zaś on sam w trak­cie pobytu w jednostce organizacyjnej Policji został pobity i zastraszony i dlatego
na ówczesnym etapie postępowania potwierdził jej prawdziwość (k. 371- 371v). Wbrew zapatrywaniom apelującego, fakt zmiany treści wyjaśnień nie pozostaje bez zna­czenia prawnego. W judykaturze przyjmuje się bowiem, że mimo, iż z treści art. 60 § 3 k.k. nie wynika, by warunkiem zastosowania tegoż przepisu było potwierdzenie przyznania także na rozprawie, jego niezmienność w trakcie całego postępowania,
w tym sądowego, to jednak sformułowanie art. 540a k.p.k. nie pozostawia co do tego wątpliwości. Skoro ustawodawca przyjął, że można wznowić postępowanie zakończone prawomocnym orzeczeniem, jeżeli skazany w ramach art. 60 § 3 k.k. nie potwierdził w postępowaniu karnym ujawnionych przez siebie informacji, to tym bardziej zasadny jest pogląd, że nie można zastosować art. 60 § 3 k.k. wobec oskarżonego, który zmienia swe wyjaśniania przed zakończeniem prawomocnego postępowania ( vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 13 września 2004 r.,
II AKa 160/04, KZS 2005/7-8/104). Nie ulega wątpliwości, że warunkiem stosowania art. 60 § 3 k.k. jest właściwa – a nie instrumentalna – postawa i prawdomówność ujawniającego oraz, że, tym bardziej, nie może liczyć na nadzwyczajne złagodzenie kary sprawca, który na pewnym etapie postępowania przygotowawczego zachował się w sposób przewidziany w art. 60 § 3 k.k., a następnie odwołał swoje dotychczasowe wyjaśnienia ( vide postanowienie Sądu Najwyższego z 9 lutego 2011 r., V KK 350/10, LEX nr 738496).

Słusznym okazał się natomiast zarzut rażącej surowości kary wymierzonej P. K. za przypisane mu przestępstwo z art. 278
§ 1 k.k. Okoliczność ta stanowiła drugi z argumentów nakazujących rozwiązanie pierwszoinstancyjnego orzeczenia o wymierzeniu P. K.kary łącznej pozbawienia wolności. Z wyroku Sądu Najwyższego z 14 li­sto­pada 1973 r., III KR 254/73, LEX nr 1674340, wynika, że rażąca niewspół­mierność kary, o jakiej mowa w art. 387 pkt 4 d. k.p.k. (art. 438 pkt 4 k.p.k.), zachodzić może tylko wówczas, gdyby na postawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można było przyjąć, iż zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez sąd pierwszej instancji, a karą jaką nale­żałoby wymierzyć w instancji rewizyjnej (odwoławczej) w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary przewidzianych w art. 50 d. k.k. (art. 53 k.k.) oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo Sądu Najwyższego. Przechodząc już bezpośrednio na grunt sprawy P. K. stwierdzić trzeba, iż reakcja prawnokarna na przypisany mu występek kradzieży nosi cechy rażącej surowości w rozumieniu art. 438 pkt 4 k.p.k. Jak wynika z pisemnych motywów wyroku (k. 602v- 603), Sąd Rejonowy wymierzył oskarżonemu karę 8 mie­sięcy pozbawienia wolności i 100 stawek dziennych grzywny kierując się faktem,
że działał on z chęci osiągnięcia korzyści majątkowej, korzyść takową osiągnął,
a także mając na uwadze wartość skradzionych przedmiotów i konieczność zastąpienia ich innymi przez pokrzywdzonych. W ocenie Sądu Okręgowego, karą sprawiedliwą jest kara 6 miesięcy pozbawienia wolności i 80 stawek dziennych grzywny. Zważyć tutaj trzeba, że szkoda wyrządzona przez P. K. i inne usta­lone osoby ograniczyła się do kwoty 1.300 zł, zaś sam motyw działania w celu osiągnięcia korzyści majątkowej nie powinien mieć większego znaczenia, albowiem
w sposób immanentny wiąże się on z zespołem znamion przestępstwa kradzieży ( podobnie: P. Hofmański, L. K. Paprzycki, Komentarz do art. 53 Kodeksu karnego, teza 25. [w:] M. Filar (red.), Kodeks karny. Komentarz, LEX/el. 2014). Przeciwko zaakceptowaniu pierwszo­instancyjnego wymiaru kary pozbawienia wolności oraz licz­by stawek dziennych grzywny, o której mowa w art. 33 § 2 k.k. przemawia nadto wzgląd na stopień społecznej szkodliwości przedmiotowego czynu oskarżonego, który nie może zostać uznany za wysoki. Nie bez pewnego znaczenia dla podjęcia rozstrzygnięcia reformatoryjnego w przedmiotowej materii pozostawała również wymiar kary zastosowanej względem współsprawców przestępstwa popełnionego
w nocy z 14 na 15 lutego 2013 r. w miejscowości D. ( por. odpis wyroku-
k. 319). Z uwagi na fakt, że wysokość stawki dziennej została ustalona na najniższą możliwą kwotę (art. 33 § 2 k.k.), zaś apelacja została wniesiona wyłącznie na korzyść oskarżonego, Sąd Okręgowy zaniechał badania zasadności ustalenia takiej jej wyso­kości. Skarżący nie miał przy tym racji, o ile postulował posłużenie się w stosunku
do P. K. unormowaniem z art. 58 § 3 k.k. i wymierzenia mu za występek z art. 278 § 1 k.k. kary grzywny w rozmiarze 50 stawek dziennych
i przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 10 zł. W ocenie Sądu
II instancji, poprzestanie na orzeczeniu względem oskarżonego kary grzywny nie by­łoby wystarczające dla osiągnięcia celów prewencji indywidualnej, albowiem ten popełniał już przestępstwa przeciwko mieniu, zaś zastosowane formy reakcji karnej okazały się niewystarczające ( karta karna- k. 411).

Efektem zaprezentowanych wyżej rozważań oraz podjętych na ich podstawie rozstrzygnięć była konieczność stwierdzenia, że przed zapadnięciem zaskarżonego wyroku P. K. popełnił dwa przestępstwa, za które wymierzono kary pozbawienia wolności, a zatem zaistniała potrzeba orzeczenia kary łącznej tego rodzaju (art. 85 k.k.). Kierując się treścią art. 86 § 1 k.k., Sąd Okręgowy uznał
za zasadne posłużenie się w tym zakresie zasadą pełnej absorpcji i dlatego też jako karę łączną orzekł najsurowszą z kar wymierzonych za zbiegające się przestępstwa,
tj. karę 9 miesięcy pozbawienia wolności. Mimo, że wskazany system miarkowania kary łącznej winien mieć zastosowanie, gdy wszystkie czyny wykazują bardzo bliską więź podmiotową i przedmiotową, albo orzeczone za niektóre czyny kary są tak minimalne, że w żadnym stopniu nie mogłyby rzutować na karę łączną, to jednak jego wykorzy­stanie względem P. K. uzasadniły szczególne okoliczności dotyczące jego osoby ( podobnie: wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku
z 7 maja 2014 r., II AKa 92/14, LEX nr 1493737). Zaakcentować w tym kontekście należy, że z wywołanej w sprawie opinii sądowo- psychiatrycznej wynika, że u oskar­żonego stwierdzono upośledzenie umysłowe lekkiego stopnia, hiperkinetyczne zaburzenia emocji i zachowania powodujące ograniczenie w stopniu nieznacznym zdolności rozpoznania znaczenia popełnionych przezeń czynów oraz zdolności pokierowania jego postępowaniem (k. 375). Nie bez pewnego znaczenia w tym zakresie pozostawała również okoliczność, że podsądny założył rodzinę i podjął starania o zapewnienie środków niezbędnych dla jej utrzymania ( wyjaśnienia P. K.- k. 553), okazując tym samym, że cele prewencji szczególnej będą mogły zostać osiągnięte bez potrzeby wykraczania ponad 9- miesięczną karę łączną pozbawienia wolności.

Z uwagi na całokształt powyższego, a także wobec braku jakichkolwiek podstaw dla zreformowania pierwszoinstancyjnych rozstrzygnięć w zakresie obda­rzenia oskarżonego dobrodziejstwem warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70
§ 2 k.k. i art. 73 § 2 k.k. wykonanie orzeczonej względem P. K.kary wskazanego rodzaju warunkowo zawiesił tytułem próby na okres lat 4 oddając go w tym czasie pod dozór kuratora. Zaakcentować w tym kontekście należy, że zmiany w zakresie kar jednostkowych same przez się nie mają wpływu na stopień pewności sformułowanej względem oskarżonego prognozy kryminologicznej, zaś Sąd Odwoławczy, analizując tok rozumowania Sądu Rejonowego w tej materii, nie dostrzegł potrzeby wprowadzenia korekt w tym przedmiocie z innych względów.

Z tych wszystkich względów, a także wobec braku przesłanek z art. 439
§ 1 k.p.k., Sąd Okręgowy orzekł, jak w części dyspozytywnej swego wyroku.

Na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (tekst jedn. Dz. U. z 2015 r., poz. 615) Sąd Okręgowy zasądził od Skarbu Państwa
na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. M. M. (1) i na rzecz Zespołu Adwokackiego w M. (konto adw. M. M. (2)) kwoty po 516,60 zł (w tym 96,60 zł podatku VAT) tytułem sprawowanej
z urzędu obrony oskarżonych M. O. (1) i P. K. w postępowaniu odwoławczym (§ 14 ust. 2 pkt 4 w zw. z § 2 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu- tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 461).

Kierując się treścią art. 634 k.p.k. w zw. z art. 627 k.p.k., Sąd Okręgowy zasądził od P. K. na rzecz Skarbu Państwa 180 zł tytułem opłaty za obie instancje (art. 10 ust. 1 w zw. z art. 6 i art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych- tekst jedn. Dz. U. z 1983 r., Nr 49 poz. 223 z późn. zm.). Z uwagi na zaistnienie zawinionych uchybień Sądu Rejonowego i płynące z tego faktu względy słuszności, o których mowa w art. 624
§ 1 k.p.k., Sąd Okręgowy zwolnił wyżej wymienionego od wydatków za II instancję. Wzgląd na trudną sytuację majątkową M. O. (1) wiążącą się z ko­niecz­nością utrzymywania dwóch synów, z których jeden jest dzieckiem niepełnosprawnym ( dane osobopoznawcze- k. 241, wyjaśnienia Ż. O.-
k. 370), sprawił, że oskarżona, na podstawie art. 624 § 1 k.p.k., została zwolniona
od kosztów sądowych, przy czym stwierdzono, iż wydatki postępowania odwo­ławczego ponosi Skarb Państwa.