Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 219/14

UZASADNIENIE

D. K. pozwem z dnia 7 sierpnia 2014r. wniósł o zobowiązanie pozwanej R. K. (1) do przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny przez zobowiązanie pozwanej do łożenie na rzecz rodziny kwoty po 650 zł miesięcznie. Uzasadniając swoje stanowisko powód wskazał, iż pozwana nie przyczynia się do zaspokajania potrzeb rodziny a większość osiąganych przez siebie dochodów przeznacza na własne potrzeby i cele. Nadto powód wskazał, iż z własnych środków finansowych musi pokrywać koszty mediów, zaciągniętych zobowiązań finansowych oraz łożyć na utrzymanie syna stron (pozew k. 2-3 akt)

Pozwana R. K. (1) w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości (k. 26 akt).

Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

R. K. (1) i D. K. od dnia 29 sierpnia 1992r. pozostają w związku małżeńskim. Z małżeństwa posiadają syna K. K. (1) który obecnie jest już pełnoletni. K. K. (1) w chwili obecnej uczęszcza do Liceum Ogólnokształcącego (d. kopia skróconego odpisu aktu urodzenia i aktu małżeństwa k.4 akt).

Strony zamieszkują w domu położonym w O. przy ul. (...). Nieruchomość owa stanowi wyłączną własność powoda zgodnie z zawartą przez niego z T. K. umową darowizny (d. umowa darowizny k. 131-135 akt).

Małżonkowie K. w dniu 21 listopada 2014r. zawarli małżeńską umowę majątkową ustanawiającą rozdzielność majątkową na wszystkie prawa majątkowe niezależnie od tytułu ich nabycia (d. akt notarialny małżeńskiej umowy majątkowej k. 29-31 akt).

D. K. zatrudniony jest w Zintegrowanych Systemach (...) Sp. z o.o. w W. na stanowisku konserwatora elektryka z wynagrodzeniem w kwocie (...), 50 netto (d. zaświadczenie k. 144 akt). W 2013 r. osiągnął w sumie dochód w wysokości 39.981, 57 zł brutto (d. kopia Pit 11 za 2013 r. k. 5). Z powodu schyłkowej niewydolności nerek jest hemodializowany w stacji dializ w O. trzy razy w tygodniu i wkrótce prawdopodobnie zmuszony będzie do przejścia na rentę (d. zaświadczenie z Centrum Dializ k.143 akt, zeznania powoda k. 146 akt).

R. K. (1) zatrudniona jest w Caritas Diecezji Warszawsko- (...) na stanowisku specjalisty do spraw projektów z wynagrodzeniem w skali miesiąca w kwocie po 2330, 79 zł netto (d. zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach k. 39 akt). W 2014 r. osiągnęła w sumie dochód (z tytułu umowy o prace i działalności wykonywanej osobiście) w wysokości 41 344, 63 zł.

Małżonkowie K. zamieszkują obecnie w domu stanowiącym odrębną własność D. K. o pow. ok. 120 m2. R. K. (1) zajmuje jeden pokój o pow. ok. 16 m2, drugi pokój zajmuje powód D. K., zaś trzeci ich wspólny syn K.. R. K. (2) jedynie w ograniczonym zakresie korzysta z pozostałych części domu, nie ma dostępu do pokoju zajmowanego przez powoda oraz do pomieszczenia gospodarczego, nie korzysta w w/w domu z telewizji i (...).

Powód D. K. pokrywa większość kosztów utrzymania nieruchomości, w której zamieszkuje wraz z rodziną: płaci podatek od nieruchomości (ok. 700 zł rocznie), opłaca prąd (ok. 300 zł miesięcznie), wywóz nieczystości (ok. 140 zł miesięcznie), śmieci (ok. 33 zł miesięcznie), Internet (ok. 80 zł miesięcznie), TV (ok. 60 zł miesięcznie), abonament radiowo – telewizyjny (ok. 20 zł miesięcznie), dokonuje zakupu opału (ok. 2500 zł rocznie), pokrywa konieczne remonty (ok. 100-150 zł miesięcznie). Ponadto kupuje dla siebie i syna żywność, na co wydaje ok. 800 zł miesięcznie, opłaca telefon swój (ok. 20 zł miesięcznie) i syna (także ok. 20 zł. miesięcznie). Powód na leki dla siebie wydaje ok. 150-200 zł miesięcznie, zaś na dojazdy do pracy ok. 120 zł miesięcznie. Nadto kupuje synowi książki i inne przybory szkolne (na co wydaje kilkaset złotych rocznie), a także pokrywa część wydatków syna związanych z obuwiem.

(d. zeznania powoda k.146-147 akt, wyciągi k.6-7, 8-9).

Pozwana R. K. (1) ponosi koszty zakupów środków czystości do domu (na co wydaje ok. 100 zł miesięcznie), w bieżącym sezonie grzewczym zakupiła do domu opał za ok. 620 zł. Nadto dokonuje także zakupów butli gazowych (koszt jednej butli to ok. 65 zł). Na dojazdy do pracy wydaje ok. 400-500 zł miesięcznie, na ubezpieczenie użytkowanego przez siebie samochodu marki T. (...) ok. 600 zł rocznie, na leki ok. 100 zł miesięcznie, zaś na inne drobne zakupy dla siebie wydaje ok. 100 z miesięcznie.

Ponadto R. K. (1) dokonuje zakupów artykułów spożywczych dla siebie i syna (ich koszt to ok. 800 zł miesięcznie, przy czym pracodawca pozwanej oferuje jej także w pracy ciepły posiłek). Pozwana finansuje także koszty zakupów odzieży dla syna K. (w 2014 r. wydała na ten cel kilkaset złotych), w razie potrzeby koszty opieki medycznej syna (koszt jednej wizyty to ok. 160 zł), leków, finansuje ponadto wycieczki szkolne syna K., składki na Komitet Rodzicielski i inne drobne opłaty związane z edukacją szkolną syna, przekazuje także niewielkie kwoty na zakup podręczników dla syna. R. K. (1) ponosi również koszty ubezpieczenia, przeglądu i napraw samochodu V. (...), użytkowanego przez jej męża i syna (w sumie ok. 900 zł rocznie) oraz koszty ubezpieczenia skutera, użytkowanego przez syna (ok. 50 zł rocznie).

W 2014 r. Nadto R. K. (1) opłaciła także koszty egzaminu (praktycznego i teoretycznego) na prawo jazdy dla syna K. - wraz z lekcjami doszkalającymi – w sumie wydała na ten cel ok. 700 zł.

(d. zeznania pozwanej k. 148 akt, paragony za żywność, środki czystości, środki higieniczne, opał lekarstwa oraz odzież dla syna stron k. 41-87 akt oraz k. 112-114 akt).

D. K. i R. K. (1) są obecnie skonfliktowani. Nieporozumienia między małżonkami zaczęły się w chwili, gdy R. K. (1) dowiedziała się, że posesja przy ul. (...), w której zamieszkuje wraz z mężem, stanowi odrębną własność D. K.. Wcześniej R. K. (1) swoją pensję wpłacała na wspólny – z mężem – rachunek w Banku (...). W 2012 r. przez 9 miesięcy nie dokonywała wpłaty na w/w konto, a pod koniec roku wpłaciła kwotę 4500 zł. Od początku 2013 r. do lipca 2013 r. wpłacała na ten rachunek po 2000 zł miesięcznie. Ponadto na powyższy rachunek R. K. (1) wpłaciła także kwotę 350 zł w maju 2014 r.

(d. zeznania powoda i pozwanej k. 147-149)

W czasie trwania małżeństwa, w 2005 r., R. i D. K. zaciągnęli w banku kredyt w wysokości 40 tyś zł na remont domu, w którym obecnie zamieszkują, a który stanowi własność D. K.. W chwili obecnej raty powyższego kredytu wynoszą ponad 300 zł miesięcznie - raty te w całości spłaca powód. Ponadto małżonkowie K. mieli także kredyt odnawialny w Banku (...). W listopadzie 2014 r. wynosił on 15.000 zł. Pozwana w porozumieniu z mężem spłaciła wtedy połowę w/w kredytu – 7500 zł.

(d. zeznania powoda i pozwanej k. 147-149)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie przesłuchania powoda (k. 146-147) i pozwanej (k. 147-149), a także dołączonych przez strony dokumentów – kopii odpisów aktów stanu cywilnego k. 4, kopii Pit 11 k. 5, wyciągów bankowych k. 6-9, informacji o przelewach z rachunku k. 10-14, kopii aktu notarialnego – k. 29-31, kopii Pit 37 i Pit/0 – k. 32-38, zaświadczenia o dochodach k. 39, faktury k. 40, paragonów k. 42-87, potwierdzeń przelewów k. 89-111, dowodów wpłaty k. 112, zaświadczeń k. 113-114, faktur, umowy sprzedaży samochodu i umów ubezpieczenia – k. 116-130, kopii umowy darowizny – k. 131-135, zaświadczenia o dializach k. 143, zaświadczenia o zarobkach – k. 144).

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 27 k.r.o oboje małżonkowie obowiązani są, każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli. Zadośćuczynienie temu obowiązkowi może polegać także w całości lub części na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym. Celem spoczywającego na małżonkach obowiązku przewidzianego w art. 27 k.r.o jest zapewnienie środków materialnych umożliwiających prawidłowe funkcjonowanie rodziny jako całości oraz zaspokojenie uzasadnionych potrzeb poszczególnych jej członków przy zachowaniu zasady równej stopy życiowej. Cel ten jest realizowany zgodnie z zasadą równości praw i obowiązków małżonków. Obowiązek przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny może polegać także na osobistych staraniach o wychowanie na dzieci na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym.

W orzecznictwie przyjmuje się, że obowiązek przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny istnieje również w razie ustanowienia rozdzielności majątkowej miedzy małżonkami oraz pomimo prowadzenia przez nich oddzielnych gospodarstw domowych (zob. np. postanowienie NSA w W. z 13 maja 2010 r., sygn. II FZ 197/10).

W niniejszej sprawie wskazać należy, iż brak jest przesłanek uzasadniających orzeczenie od pozwanej określonej kwoty pieniężnej tytułem przyczyniania się przez nią do zaspokajania potrzeb rodziny. Wskazać należy, iż – mając na uwadze stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy - obie strony osiągają dochody z pracy w zbliżonej wysokości. Ponadto, z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że pozwana rzeczywiście jedynie w niewielkim stopniu przyczynia się do utrzymania domu, w którym zamieszkuje wraz z mężem i synem (a który stanowi odrębną własność D. K.), lecz zauważyć należy, iż z jednej strony korzysta z w/w domu jedynie w ograniczonym zakresie, a ponadto jednocześnie w większym od powoda stopniu partycypuje w kosztach utrzymania syna – partycypuje w kosztach wyżywienia i edukacji syna, pokrywa większość kosztów jego ubrania i leczenia, wreszcie ponosi także znaczne koszty związane z użytkowaniem samochodu marki V. (...), który to pojazd faktycznie użytkowany jest przez powoda oraz K. K. (1).

Uznać więc należy, iż pozwana stosownie do swoich możliwości przyczynia się do zaspokojenie potrzeb rodziny, a jedynie zmieniła się forma przyczyniania się do zaspokojenia tych potrzeb – o ile w przeszłości, przed konfliktem z mężem, pozwana przekazywała swoje dochody na wspólny z D. K. rachunek bankowy, to obecnie, w związku z prowadzeniem de facto odrębnego od męża gospodarstwa domowego, przyczynia się do zaspokojenia potrzeb rodziny poprzez bezpośredni zakup określonych artykułów czy też usług.

Z uwagi na powyższe, Sąd powództwo D. K. oddalił.

W pkt. 2 wyroku Sąd omyłkowo wskazał, że nie obciąża „pozwanego” kosztami procesu, podczas gdy intencją Sądu było orzeczenie o nie obciążaniu „powoda” kosztami procesu. Zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik proces, mając na uwadze fakt przegrania procesu przez powoda, co do zasady kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego, winien być obciążony powód. Tym niemniej, zdaniem Sądu, w niniejszej sprawie zachodzą przesłanki do odstąpienia od zasady odpowiedzialności za wynik procesu i nie obciążania powoda kosztami procesu, w myśl art. 102 kpc. Zdaniem Sądu za odstąpieniem od obciążania powoda kosztami procesu przemawia fakt, że mógł on być rzeczywiście przekonany o słuszności swego powództwa, a nade wszystko okoliczność, iż jego sytuacja życiowa jest ciężka, gdyż jest on osobą ciężko chorą, cierpiącą na schyłkową niewydolność nerek.

O nieuiszczonych kosztach sądowych Sąd orzekł na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.